به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پایداری ملی، دومین همایش هوش مصنوعی و پدافند غیرعامل با رویکرد سلامت و پدافند زیستی به همت انجمن علمی پدافند غیرعامل در نظام سلامت ایران و همکاری اندیشکده راهبردی سلامت امید با حضور سردار دکتر غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، معاونین این سازمان و جمعی از اساتید دانشگاه، نخبگان و پژوهشگران حوزه هوش مصنوعی و پدافند زیستی برگزار شد.
این همایش در سه محور اصلی شامل پدافند زیستی و هوش مصنوعی، هوش مصنوعی در تشخیص و درمان و رصد، پایش و مدیریت سلامت برگزار شد.
هادی کریمی نیسیانی، معاون فنی قرارگاه پدافند سایبری، در سخنرانی با موضوع "فرصتها و تهدیدات پزشکی شخصی از منظر پدافند زیستی" به بررسی اهمیت پزشکی شخصی و کاربردهای هوش مصنوعی در این حوزه پرداخت و در عین حال، تهدیدات بالقوه این فناوری را نیز تشریح کرد.
هوش مصنوعی؛ فراتر از نرمافزارهای ساده
کریمی با نگاهی جامع به مفهوم هوش مصنوعی، تاکید کرد: هوش مصنوعی تنها یک نرمافزار یا ابزار ساده نیست، بلکه بستری است که شامل الگوریتمهای پیچیده، یادگیری ماشین (Machine Learning)، پردازش زبان طبیعی (NLP) و شبکههای عصبی عمیق (Deep Neural Networks) میشود. وی با اشاره به پیشرفتهای اخیر در این حوزه افزود: از سپتامبر ۲۰۲۴، دادههای تولیدشده توسط ماشینها بهطور مستقل از دانش انسانی، وارد مرحلهای تازه شدهاند. این پدیده میتواند فرصتها و در عین حال چالشهای جدی ایجاد کند.»
پزشکی شخصی؛ درمان دوختهشده بر قامت هر بیمار
دکتر کریمی در بخش دیگری از سخنان خود به مفهوم پزشکی شخصی (Personalized Medicine) پرداخت و گفت: پزشکی شخصی به معنای طراحی درمانهایی است که با در نظر گرفتن ویژگیهای منحصر به فرد هر بیمار، شامل عوامل ژنتیکی، متابولیکی و محیطی، انجام میشود. این رویکرد با استفاده از هوش مصنوعی و تحلیل دادههای بزرگ (Big Data) میتواند تحولی عظیم در نظام سلامت ایجاد کند.
وی تاکید کرد که توسعه سیستمهای هوش مصنوعی در پزشکی شخصی، امکان تجزیهوتحلیل دقیق دادهها و پیشنهاد درمانهای سفارشیشده برای هر فرد را فراهم کرده است. به گفته او، در آمریکا، پروژههایی مانند Duraxcel برای درمان سرطان سینه و پروستات با بهرهگیری از الگوریتمهای یادگیری عمیق موفقیتهای قابل توجهی داشتهاند.
کاهش زمان تولید دارو با هوش مصنوعی
یکی از محورهای کلیدی سخنان کریمی، کاهش زمان مورد نیاز برای توسعه داروها با استفاده از هوش مصنوعی بود. وی گفت: «در روشهای سنتی، تولید یک دارو تا دریافت مجوز نهایی ممکن است تا ۱۵ سال به طول بیانجامد. اما با بهرهگیری از هوش مصنوعی، این زمان میتواند به حدود ۵ سال کاهش یابد. این امر به معنای تسریع در دسترسی بیماران به داروهای جدید و مؤثر است.»
تهدیدات هوش مصنوعی در حوزه پزشکی و سلامت
کریمی در ادامه به چالشها و تهدیدات ناشی از کاربرد هوش مصنوعی در حوزه سلامت پرداخت. وی تصریح کرد: یکی از مهمترین تهدیدات، توسعه حملات سایبری علیه زیرساختهای سلامت است. همچنین، وجود سوگیری در دادهها (Bias) میتواند منجر به تصمیمگیریهای اشتباه شود و سلامت بیماران را به خطر بیندازد.
وی با اشاره به شبکههای مولد تخاصمی (GANs) گفت: این شبکهها میتوانند دادههای جعلی تولید کنند که در نهایت باعث اشتباهات جدی در تصمیمگیریهای مبتنی بر هوش مصنوعی میشود. این موضوع بهویژه در حوزههای حساس پزشکی و امنیتی میتواند خطرآفرین باشد.
نیاز به زیرساختهای مناسب و ابررایانهها
دکتر کریمی بر ضرورت تقویت زیرساختهای کشور برای بهرهبرداری از هوش مصنوعی تاکید کرد و گفت: هوش مصنوعی برای عملکرد بهینه نیازمند زیرساختهای ابری است. بدون ایجاد بستر مناسب، امکان استفاده مؤثر از این فناوری در حوزه سلامت وجود نخواهد داشت.
نقش هوش مصنوعی در آینده پزشکی
کریمی در پایان سخنان خود با اشاره به آیندهنگری در زمینه هوش مصنوعی گفت: دنیا به سمت هوش مصنوعی قوی (Strong AI) حرکت میکند که قادر به انجام وظایف پیچیده مانند شناخت احساسات و تصمیمگیریهای عمیق است. ما باید با استفاده هوشمندانه از این فناوری، ضمن بهرهبرداری از فرصتها، تهدیدات آن را نیز مدیریت کنیم.
این سخنرانی، بخشی از برنامههای تخصصی همایش بود که با استقبال گسترده شرکتکنندگان روبهرو شد و موضوعاتی نظیر توسعه پزشکی شخصی و چالشهای هوش مصنوعی در پدافند زیستی را برجسته ساخت.