امنیت غذایی کشور با اصلاح نژاد دام‌های بومی تقویت می‌شود

به گزارش پایگاه خبری پایداری ملی به نقل از خبرگزاری مهر، رسیدن خودکفایی محصولات کشاورزی و مواد غذایی کشور به ضریب اطمینان در کنار افزایش کیفیت و حفظ منابع پایدار، لازم است از فناوری نوین بهره برده و در بذور محصولات کشاورزی و نژاد دام‌ها تغییراتی اعمال شود.

در این تغییر علاوه بر افزایش کیفیت و کاهش هزینه منابع پایه برای امر تولید، محصولات به لحاظ کمیت نیز رشد خواهند داشت.

اصلاح نژاد دامی کشور در حال انجام است، اما روند آن سرعت و شتاب لازم را ندارد.

حسن خمیس آبادی، مؤسسه تحقیقات علوم دامی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: اصلاح نژاد دام در مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور با هماهنگی و همراهی مرکز اصلاح دام و معاونت بهبود تولیدات دامی در حال انجام است و اصلاح تمام نژاد‌ها به ویژه دام سبک کشور در حال پیگیری و انجام است.

وی افزود: بیش از ۲۷ نژاد گوسفندی در کشور وجود دارد که مؤسسه تحقیقات علوم دامی در حال ثبت این نژاد‌ها است. تعدادی از آنها به ثبت رسیده و شناسنامه دار شدند و باقی این نژاد‌ها هم در حال انجام هستند.

وی ادامه داد: یکی از برنامه‌های کلانی که در قالب اصلاح نژاد و باقی ثبت نژادی پیش روی مؤسسه است، با توجه به اینکه ذخایر ژنتیکی دام سبک ما در کشور شاید به جرأت بتوان گفت هیچ کشوری به اندازه ایران تنوع نژادی در دام سبک ندارد، بهبود تولید در کمیت و کیفیت این محصولات است.

وی اظهار کرد: تنوع نژادی در گوسفندان کشور زیاد است و ۷ توده نژادی داریم که برخی از آنها سنگین وزن و بعضی هم سبک وزن و متوسط وزن با تولید مختلف در دام سبک است.

وی با بیان اینکه برخی از آنها در راستای تولید گوشت در حال پرورش هستند، تصریح کرد: آنها در حال اصلاح بوده و برنامه‌ای که مؤسسه تحقیقات علوم دامی دارد با توجه به دام‌هایی که ظرفیت بالایی برای تولید گوشت دارند و بعضی دیگر هم که برای تولیدات دیگر مدنظر هستند و جثه کوچک‌تری دارند از طریق برنامه‌های ترمینال کراد که تلاقی بین نژادی است بتوانیم بازده راندمان تولید را در دام بالا ببریم.

این مسئول دولتی ادامه داد: به این ترتیب علاوه بر افزایش تولید گوشت به لحاظ کمی از ورود نژاد‌هایی که از طریق کشور‌های دیگر می‌آیند و به نوعی ذخایر ژنتیکی بومی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند ممانعت شود.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی اضافه کرد: در برخی از موارد هم با توجه به برنامه‌های اصلاحی کشور شاید لازم باشد بعضی از ژن‌ها از برخی دام‌های خارجی هم وارد شود.

هدف مؤسسه تحقیقات علوم دامی با همراهی و همکاری مرکز اصلاح و سایر معاونت‌های اجرایی این است که ما از ذخایر ژنتیکی بومی کشور علاوه بر اصلاحات برای کمی تولیدات به لحاظ کیفیت محصولات هم برای افزایش راندمان بیشتر از طریق راهکار‌های اصلاح نژادی از بستر ترمینال کراد توسعه در علوم دامی رخ دهد.

وی گفت: اینکه اصلاح نژاد سرعت لازم را ندارد به این دلیل است که اصلاح نژادی به ویژه دام سبک و سنگین طولانی مدت بوده و حداقل ۷ تا ۸ سال زمان نیاز است که بتوانیم ژن مورد نظر را تثبیت کنیم.

خمیس آبادی در پاسخ به این پرسش که آیا این اصلاح نژاد به سمت تراریخته‌ها رفته است، عنوان کرد: خیر. برخی از این ژن‌ها در بعضی از دام‌ها بارز هستند. مثلاً ژن افزایش وزن روزانه مثلاً در گوسفند سنجابی، شال یا افشاری نمایان بوده و ضریب بالایی دارد. این ژن با تلاقی با نژاد‌هایی که افزایش وزن روزانه کمتری دارند مثل مهربان و زل تلاقی داده شده و ژن افزایش وزن با ژن‌هایی که مقاومت بیشتری در برابر بیماری‌ها دارند در یک نژاد جمع می‌شوند که راندمان را در پرورش و تولید ارتقا می‌دهد.

این پژوهشگر اظهار کرد: برخی نژاد‌های خارجی که در کشور وجود دارد مانند رومانوف و لاکن با توجه به ویژگی خاص این نژاد‌ها در برخی از مواقع به شکل محدود به عنوان پروار با نژاد بومی تلاقی داده شده تا بتوانیم در تولید دام و گوشت قرمز راندمان بهتری داشته باشیم.

رئیس مؤسسه تحقیقات علوم دامی گفت: با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده و تمرکز روی ذخایر ژنتیک موجود کشور و نیز توجه به صنعت دام عشایری که پرورش دام سبک کشور را در اختیار دارند، بنا است در برنامه هفتم توسعه باید کشور بیش از ۸۰ درصد به خودکفایی گوشت برسیم.

خمیس آبادی در پایان اظهار کرد: اگر برنامه مستمر ادامه پیدا کند و انسجام لازم در تحقیقات وجود داشته باشد همگام با برنامه هفتم پیش می‌رویم.