ایجادشهرک سینمایی باسرمایهگذاری عربستان سعودی وتولیدچندسریال بیگ پروداکشن تنها بخشی ازفعالیتهایی است که«GEM»درحال نقشآفرینی درآنهاست؛شبکهای که باجذب نیرو ازسینمای ایران واستخدام دوبلورها ایرانی،این بارمحصولات تصویریاش رابه طوراختصاصی تولیدمیکند.
ایجاد شهرک سینمایی با سرمایهگذاری عربستان سعودی و تولید چند سریال بیگ پروداکشن تنها بخشی از فعالیتهایی است که «GEM» در حال نقشآفرینی در آنهاست؛ شبکهای که با جذب نیرو از سینمای ایران و استخدام دوبلورهای ایرانی، این بار محصولات تصویریاش را به صورت اختصاصی تولید میکند. این اقدامات در حالی است که وزارت ارشاد فعلاً در حال متقاعد کردن تهیهکنندگان سینما برای پخش نکردن تیزرهایشان از این شبکه و دیگر شبکههای ماهوارهای است.
اگر فعالیت شبکه «GEM» را صرفاً در جذب چند بازیگر درجه چندم سینما و همکاری کارگردانهای کم کار شده تلویزیون برای ساخت سریال بدانیم، باید گفت که از یک کوه یخ صرفاً به یکدهم از آنکه بیرون از آب است توجه کردهایم. عربستان سعودی بر بذل توجه به این شبکه ماهوارهای در حال تبدیل «GEM» به غولی است که میتواند تایتانیک وزارت ارشاد و صداوسیما را به دردسر بیندازد.
آلسعود برای «GEM» پول خرج میکند
در حالی که شبکههای فارسی زبان لسآنجلسی همیشه کاسه گداییشان دراز است و از هر دریافت اعانه و صدقه استقبال میکنند، شبکه «GEM» آنقدر پولدار است که بتواند شبکههای تخصصی راهاندازی کند، سریال بسازد و فیلم دوبله کند. اینها را بگذارید در کنار سرمایهگذاری برادران کریمیان در مالزی. مدیران شبکهای که مدتها در ایران دفتر داشتند و هماکنون نیز رابطهایی قوی برای جذب اهالی سینما دارند. فعالیتهای این شبکه آنقدر نسبت به دیگر شبکههای فارسی زبان متفاوتتر و حرفهایتر است که هر وقت سخن از تأثیرات سوء شبکههای ماهوارهای به میان میآید، اولین شبکهای که از آن به عنوان از بین برنده بنیانهای خانواده نام برده میشود، «GEM» است؛ شبکهای که سریالهای ترکی را دوبله میکند و حالا خودش به عنوان سازنده سریالهای فارسی چهار سریال را تولید کرده است. «GEM» در ترکیه و مالزی فعال است و حسابهای مالی آن در بانکهای مالزی است.
سیدمحمدهادی رضوی، سرمایهگذار سریال شهرزاد از دامگذاری این شبکه برای جذب چهره از بین ایرانیانی که به ترکیه رفتهاند، خبر میدهد و میگوید: تورهای ارزانقیمت، گاهی دختران زیبا را گیر میآورند و میگویند ما برای بازیگری با شما مصاحبه کنیم. جالب است که در اینستاگرام خیلی از دختران جوان، آنها اعلام میکنند که آمادگی داریم که بازیگر شویم و اگر کمی زمینه فساد را داشته باشند خیلی راحت گول میخورند، اینها این بستر را فراهم کردهاند. به گفته این فعال حوزه سینما، «پارسال نزدیک 200 میلیون یورو هزینه شبکه GEM بوده است»، رقمی که عربستان در تأمین آن نقش کلیدی داشته است.
ساخت شهرک سینمایی در ترکیه و تاجیکستان
در ادامه تمایز بیشتر «GEM» با دیگر شبکههای فارسی زبان، شنیده میشود این شبکه قصد ایجاد دو شهرک سینمایی را در کشورهای ترکیه و تاجیکستان دارد. ساخت شهرک سینمایی به سرمایهگذاری چندجانبهای نیاز دارد که قطعاً به تنهایی از عهده مؤسسات تجاری تحت مالکیت کریمیان بر نمیآید. در عوض وقتی پای پولهای عربستان و همکاری کشورهایی که قرار است شهرکهای سینمایی در آنها ساخته شود، به میان میآید، دیگر ساخت شهرک کار سخت و نشدنی به نظر نمیرسد. اولین اهدافی که پس از ایجاد این شهرکها در دستور کار «GEM» قرار میگیرد تولید پنج سریال بیگ پروداکشن یا همان «فاخر» است. مجموعههای تلویزیونی که گفته میشود تعدادی از آنها تاریخی و درباره انقلاب مشروطهاند! خبر همکاری بیش از 100 هنرمند ایرانی را میتوان زمینهساز تولید این سریالها دانست.
دام «GEM» برای هنرمندان دوبله ایران
چند سال پیش بود که دستگیری عوامل مرکز دوبلهای که به صورت زیرزمینی فیلم و انیمیشن دوبله و در اختیار شبکههای ماهوارهای قرار میداد، برای اولین بار همکاری بین برخی فعالان هنر دوبله در داخل کشور با شبکههای ماهوارهای از جمله «GEM» را مطرح کرد. بعدها برخی از دوبلورهای جوان به نقش برخی از مدیران دوبلاژ در ایجاد همکاری با شبکههای ماهوارهای و دریافت سفارش از آن سوی آبها برای دوبلههای زیرزمینی پرداختند، اما «GEM» دوبلاژ را به صورت جدی پیگیری و استودیوهای دوبله در مالزی و ترکیه راهاندازی کرده است.
صداهایی که برای نان وعده مالزی میگیرند
در حالی که اعلام همکاری چند بازیگر درجه چندم و کارگردان با «GEM» خبرساز شده، خروج چندین هنرمند دوبله و همکاری آنها با این شبکه ماهوارهای کمتر به چشم آمده و به جز چند گزارش درباره دوبلههای زیرزمینی و اعلام همکاری برخی از دوبلورها با شبکههای ماهوارهای خبر چندانی درباره خروج هنرمندان دوبلاژ منتشر نشده است.
شبکه«GEM» از جمله اولین شبکههای فارسی زبان بود که سریالهای ترکی را با دوبله فارسی پخش کرد. اقدامی که از سوی «فارسی1» نیز انجام شد اما به حرفهایگری کاری «GEM» نبود. در ابتدا صداهای کمتر شنیده شدهای مسئولیت دوبلهها را برعهده داشتند اما به مرور زمان دوبلههایی شنیده شد که صداهای آشنایی در میان آنها بود، صداهایی که سالها در تلویزیون شنیده شده بودند! «جوان» برای پیگیری مسئله همکاری دوبلورهای ایرانی با «GEM» به سراغ یکی از دوبلورهای قدیمی صداوسیما رفت که پیشنهاد اغوا کننده «GEM» را نپذیرفته و از وضعیت نامطلوب همکارانش در مالزی و ترکیه باخبر است. بنا به درخواست این دوبلور نام وی محفوظ باقی میماند.
وضعیت بد اقتصادی دوبلورها و پیشنهاد «GEM»
دوبلور قدیمی صداوسیما درباره اینکه چرا برخی از دوبلورهای صداوسیما به همکاری با «GEM» تن میدهند، میگوید: متأسفانه وضعیت اقتصادی دوبلورها بسیار بد است. خیلی از بچهها بیکار هستند و خیلیهای دیگر در طول هفته فقط یک روز کار میکنند. زندگی خرج دارد و ما هم باید امرار معاش کنیم. یکی از اصلیترین دلایل اینکه دوبلورها مخصوصاً دوبلورهای جوان به همکاری با «GEM» تن میدهند همین وضعیت بد معیشتی است.
این دوبلور درباره روند جذب و انتخاب دوبلورها توسط «GEM» میگوید: از طریق رابط کریمیان در ایران دوبلورها انتخاب میشوند. این وظیفه را هم خود رابط به صورت مستقیم انجام نمیدهد بلکه «ج» که خودش چند سالی است با«GEM» همکاری میکند با دوبلورها ارتباط برقرار میکند و متأسفانه خیلیها هم گول میخورند و میروند. در نهایت هم از آنجا مانده و از اینجا رانده میشوند.
وی که پیشنهاد «GEM» را رد کرده است، میافزاید: به دوبلورها پیشنهاد حقوق بین 1500 تا 2500 رینگیت مالزی داده میشود که 5 میلیون تومانی میشود و البته وعده آپارتمان در یکی از برجهای مجهز مالزی و دریافت اقامت در این کشور، اما نصف حقوق ماهانهای که «GEM» به دوبلورها میدهد برای اجاره آپارتمان میرود.
کریمیان برای پایین آوردن هزینهها چند مهندس صدا را استخدام کرده که به دوبلورها آموزش میدهند و دوبلور مجبور است همه مراحل فنی کار را خودش انجام دهد. از طرف دیگر آنها از ساعت 8 صبح تا 7 بعدازظهر در استودیو یکبند کار میکنند. روش کار هم «اینکاسترو» است. یعنی دوبلور میآید دیالوگش را در یک فیلم یا سریال میگوید و به استودیوی کناری میرود و دوبله دیگری را انجام میدهد. در آخر هم خسته و کوفته به خانه برمیگردد. شرایط بد کاری در مالزی باعث شده چند نفر از دوبلورها به ایران برگردند، اما دیگر صداوسیما حاضر به همکاری با آنها نیست و از آنجا مانده و از اینجا رانده میشوند. وی میافزاید: البته شنیدهام که چند نفر از دوبلورها توانستهاند اقامت مالزی را بگیرند اما دولت مالزی شرایط کار را برای سایرین سخت کرده، به طوری که «GEM» استودیویی در ترکیه ایجاد کرده و دوبلورها را از مالزی به ترکیه برده است. شرایط کار در ترکیه بسیار سختتر از مالزی است و همین باعث درگیریهایی بین دوبلورها شده. یک بار نیز شهرداری به دلیل فعالیت غیرمجاز استودیوی دوبله دفترشان را پلمب کرد که گویا کریمیان توانست با رایزنی دوباره آن را باز کند.
مجری جوان رابط کریمیان
از این دوبلور درباره رابط کریمیان که هماهنگیهای پیوستن بازیگران و انتخاب دوبلورهای را برعهده دارد پرسیدیم. وی در پاسخ گفت: آقای «ح» مجری جوان تلویزیون که در صداوسیما بسیار فعال است رابط اصلی است، اما خودش به صورت مستقیم وارد مذاکره نمیشود. این شخص حتی استودیوی مجهزی با پول کریمیان در تهران ساخته و دوبلههای اکثر فیلمهای شبکههای تلویزیونی را در این استودیو انجام میدهد. وی میافزاید: شک نکنید که بخشی از دوبلههای «GEM» نیز در همین استودیو در همین تهران انجام میشود. این دوبلور قدیمی با ابراز تعجب از فعالیتهای این مجری تلویزیونی و پشتگرمیای که دارد، میگوید: حتی شنیدهام طرح برخی از سریالهایی که «GEM» ساخته براساس پیشنهاد این مجری بوده است.
«GEM» و وزارت ارشاد!
در حالی که شبکه ماهوارهای «GEM» حتی در داخل صداوسیما نیز نفوذ کرده و دوبلورهای جوان را با وعدههای جذاب به استخدام خود در میآورد، در این سو نیز تلاشهایی در حال انجام است که شاید تا حدی از پیشرفت «GEM» جلوگیری شود. اولین اقدام را صداسیما انجام داد و تهدید کرد هنرمندانی که با «GEM» همکاری کنند دیگر جایی در این سازمان ندارند. تلویزیون نیز طرحی برای تبلیغ فیلمهای سینمایی ارائه کرده است که در صورت تعهد تهیهکننده فیلم در پخش نشدن تیزر فیلم سینماییاش از «GEM» و دیگر شبکههای ماهوارهای، تلویزیون فیلم را به صورت رایگان پخش خواهد کرد. وزارت ارشاد نیز وارد ماجرا شده و گفته میشود طی روزهای گذشته 10 نفر از تهیهکنندگان به دادسرای فرهنگ و رسانه دعوت شدهاند، اما این اقدامات در مقابل حجم وسیع فعالیتهای «GEM» تا چه حد میتواند مؤثر باشد؟!