سناریوی ایران برای بازپس گیری سهم خود از بازار نفت اروپا

 ایران در حال حاضر روزانه حدود یکصد هزار بشکه نفت خام به اروپا صادر می کند، در حالی که تا پیش از تشدید تحریم ها، ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار بشکه از نفت خام ایران به مقصد پالایشگاه های اروپایی ارسال می کرد.

تا پیش از تشدید تحریم ها کشورهای اروپای غربی خریدار عمده نفت خام ایران بودند، اما فعلا پالایشگاه های اروپای غربی قراردادی برای خرید نفت خام از ایران ندارند و در مقابل به سراغ واردات نفت از کشورهایی مانند روسیه، عراق و نیجریه رفته اند.

در سال ۲۰۱۲، اتحادیه اروپا تصمیم به تحریم نفت ایران گرفت و بدین ترتیب با پایان یافتن قراردادهای سالانه شرکتهای نفتی اروپایی با ایران، این شرکت ها قراردادهای خود را تمدید نکردند.

یونان و اسپانیا دو خریدار اصلی اروپایی نفت خام ایران بودند که پس از تحریم به سراغ سایر تولیدکنندگان نفت نظیر عراق و نیجریه رفتند.

در حال حاضر، ترکیه تنها کشور اروپایی به شمار می رود که به خرید نفت از ایران ادامه می دهد. به جز ترکیه، در مواردی استثنایی، ایران توانست تعداد محدودی محموله نفتی را در مقابل بدهی خود به شرکت eni ایتالیا تحویل دهد.

براساس گزارش سالانه اوپک، ایران در سال ۲۰۱۴ میلادی با صادرات روزانه یک میلیون و ۱۰۹ هزار بشکه نفت، جایگاه هشتم را در میان کشورهای عضو اوپک به خود اختصاص داد.

اوپک اعلام کرده که ۹۰ درصد صادرات نفت ایران به آسیا و ۱۰ درصد به اروپا بوده و به آمریکای شمالی، آمریکای لاتین، آفریقا و خاورمیانه هیچ نفتی صادر نکرده است.

محسن قمصری مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت پیش از این در خصوص برنامه وزارت نفت برای صادرات به اروپا به ایرنا گفته بود: بازگشت میزان صادرات نفت به اروپا به دوران پیش از تحریم، به میزان آمادگی اروپایی ها برای پذیرش نفت ایران بستگی دارد. پالایشگاه ها معمولا، قراردادهای خرید نفت خود را به طور سالانه امضا می کنند، بنابراین، برای از سرگیری واردات نفت توسط پالایشگاه ها باید مدتی منتظر ماند تا آنها قراردادهای فروش خود را تجدید کنند.

وی خاطرنشان کرده بود: هرچند به دنبال فروش نفت ایران به اروپا و سایر بازارهای مصرف هستیم، اما پس از رفع تحریم ها، قاره آسیا همچنان به عنوان بازار اصلی صادرات نفت خام ایران باقی خواهد ماند.

به گفته مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت بلافاصله پس از تحریم می توان نیمی از بازار نفت ایران در اروپا را احیا کرد و برای دوره زمانی کوتاه و میان مدت، می توان محموله های نفتی را به فروش رساند و از این طریق بخش قابل توجهی از بازار نفت در اروپا را در اختیار گرفت.

به گفته یک مقام سابق شرکت ملی نفت، بلافاصله پس از رفع تحریم ها ایران می تواند از طریق فروش تک محموله های نفتی، صادرات به اروپا را افزایش دهد، اما برای افزایش ۵۰۰ هزار بشکه صادرات نفت باید در انتظار سال میلادی بماند تا زمان قرارداد پالایشگاه ها با فروشندگان فعلی نفت به پایان برسد.

در واقع ایران قصد دارد پس از رفع تحریم ها و از سال ۲۰۱۶ با انعقاد قراردادهای جذاب، صادرات نفت به اروپا را افزایش دهد.