بررسی شاخص‌‏های مطلوب برای تحقق دولت اسلامی

دولت یازدهم به ریاست دکتر حسن روحانی، ۶ شهریور‏ماه سال ۱۳۹۲ به مناسبت هفته دولت نخستین دیدار خود را با مقام معظم رهبری انجام دادند. حضرت آیت‌‏الله خامنه‏‌ای رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار با قدردانی از هماهنگی دولت و مجلس برای آغاز به ‏کار سریع دولت، آقای روحانی را رئیس‏‌جمهوری مطلوب، مورد اعتماد و دارای سوابق روشن انقلابی خواندند و با تبیین شاخص‌‏های مهم دولت مطلوب، ازجمله سلامت اعتقادی و اخلاقی، خدمت به مردم، عدالت، سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد، قانون‏‌گرایی، حکمت، خردگرایی و تکیه بر ظرفیت درون‌زای کشور تأکید کردند: اقتصاد و علم را در اولویت قرار دهید و با مهار تورم، تأمین نیازهای اساسی مردم، رونق تولید و ایجاد تحرک و آرامش در عرصه‌‏ی اقتصادی، امید مردم به آینده را استمرار و افزایش دهید.

هفته دولت

از آنجا که توصیه‌‏های مقام معظم رهبری به دولت‏ها به‌‏ویژه در اولین دیدار به‌‏نوعی نقشه راه دولت‏ها محسوب می‌‏شود، در این نوشتار سعی داریم به محوریابی و سپس تبیین بیانات ایشان در اولین دیدار با دولت یازدهم بپردازیم تا بتوان ارزیابی شفاف‌‏تری از عملکرد یک‌ساله دولتمردان داشت.

در ششم شهریور سال گذشته، اعضای هیأت دولت و رئیس جمهور به مناسبت هفته دولت با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند. حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای در اولین دیدار هیأت دولت یازدهم، با قدردانی از هماهنگی دولت و مجلس برای آغاز به‌‏کار سریع دولت جدید، آقای روحانی را رئیس جمهوری مطلوب، مورد اعتماد و دارای سوابق روشن انقلابی خواندند و با تبیین شاخص‌‏های مهم دولت مطلوب از جمله سلامت اعتقادی و اخلاقی، خدمت به مردم، عدالت، سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد، قانون‏‌گرایی، حکمت و خردگرایی و تکیه بر ظرفیت درون‏‌زای کشور تأکید کردند: اقتصاد و علم را در اولویت قرار دهید و با مهار تورم، تأمین نیازهای اساسی مردم، رونق تولید و ایجاد تحرک و آرامش در عرصه اقتصادی، امید مردم به آینده را استمرار و افزایش دهید.

رهبر انقلاب با ابراز امیدواری برای بروز عینی نقاط قوت دولت یازدهم و استمرار و افزایش امیدهای مردم افزودند: وجود آقای روحانی با «سوابق روشن مبارزاتی و انقلابی و مواضع خوب و درست در سه دهه اخیر»، بدون‏‌تردید از نقاط قوت دولت جدید است. ایشان با اشاره به عزم راسخ رئیس جمهور برای حل مشکلات افزودند: ان‏‌شاءالله هیأت دولت با تکیه بر عزم مستحکم بتواند با حرکت در مسیر درست، وظایف سنگین خود را به انجام برساند. سخنان رهبر انقلاب در اولین دیدار هیأت دولت یازدهم با تبیین شاخص‏های مهم دولت مطلوب اسلامی ادامه یافت.

 الف) شاخص‌‏های مهم دولت مطلوب اسلامی‏

۱- سلامت اعتقادی و اخلاقی؛ حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای سلامت اعتقادی و اخلاقی را از شاخص‏‌های برجسته دولت مطلوب اسلامی برشمردند و افزودند: این اعتقادات و نگاه صحیح به حقایق جامعه، منجر به سلامت عملکرد دولت خواهد شد.

ایشان در همین زمینه، مجموعه بیانات، رهنمودها و مواضع امام خمینی(ره) را شاخصی اساسی خواندند و تأکید کردند: اصول و ارزشهای انقلاب در سخنان و مواضع امام، متجلی است و اگر عملاً پایبند و دلبسته آن‏ها باشیم و در مواقع ابهام نیز به آن‏ها رجوع کنیم، به فضل الهی، کارها «خوش‌‏آینده» خواهد بود و به پیش خواهیم رفت. رهبر انقلاب در تبیین بیشتر شاخص سلامت اعتقادی و اخلاقی، اطمینان و اعتماد کامل به وعده‌‏های یاری خداوند را کاملاً ضروری برشمردند و افزودند: در تجربیاتی مانند پیروزی انقلاب، دفاع مقدس و غلبه بر شورش‌های متعدد قومی در اوایل انقلاب، ملت و مسؤولان کشور، تحقق وعده‌‏های پروردگار را کاملاً لمس کردند که این تجربه‏‌های ارزشمند، زمینه‌ساز اعتماد کامل‌تر به وعده‏‌های نصرت و یاری خداوند است.

۲- خدمت به خلق؛ دومین شاخصی که رهبر انقلاب اسلامی در بیان ویژگی‏‌های دولت مطلوب اسلامی، به آن پرداختند، خدمت به خلق بود. ایشان خدمت به مردم را گفتمان اصلی دولت اسلامی و فلسفه وجودی مسؤولان خواندند و تأکید کردند: هیچ مسأله‌‏ای نباید مسئولان را از خدمت به مردم غافل کند.

حضرت آیت‌‏الله خامنه‏‌ای خاطرنشان کردند: دیدگاهها و سلایق متفاوت سیاسی – اقتصادی و اجتماعی، حاشیه است و خدمت به مردم متن، اجازه ندهید حاشیه‌‏ها بر متن اثر بگذارد. رهبر انقلاب، عبور سریع فرصت خدمت به مردم را به دولت جدید گوشزد کردند و افزودند: به همه دولتهای قبلی نیز گفتم که فرصت ۴ یا ۸ سال مسؤولیت، به‌‏سرعت می‏‌گذرد اما همین مدت محدود، شامل فرصت‌های بی‏‌پایان برای خدمت به ملت است که نباید هیچ‌کدام را از دست داد. حضرت آیت‏‌الله خامنه‌‏ای در بحث خدمت به مردم، نگاه و کار جهادی را ارزشمند برشمردند و افزودند: کار جهادی به‏‌معنای بی‌‏قانونی نیست و من به‏‌شدت مخالف بی‌‏قانونی هستم اما در چارچوب قوانین نیز می‏‌توان به‌‏دور از نگاه مرسوم اداری، با «نگاه جهادی و شوق آرمانی»، عمل کرد و موانع را پشت سر گذاشت.

۳- عدالت‏‌طلبی؛ حضرت آیت‏‌الله خامنه‌‏ای عدالت را از دیگر شاخص‏های مهم دولت مطلوب اسلامی برشمردند و افزودند: همچنان‌که قبلاً نیز تأکید شده، ما در پی پیشرفت یا به تعبیر رایج، توسعه هستیم اما قطعاً این پیشرفت باید با عدالت همراه باشد و گرنه جامعه مانند کشورهای‏ غربی دچار شکاف و تبعیض و نارضایتی خواهد شد.

۴- سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد؛ چهارمین شاخص دولت مطلوب از نگاه رهبر انقلاب اسلامی، سلامت اقتصادی و مبارزه با فساد بود. ایشان به اعضای دولت جدید یادآور شدند منصب حکومتی جایگاه وسوسه‌‏انگیز قدرت و منابع مادی است، مانند یک چشم بصیر و یک نورافکن قوی و دائم، مراقب باشید دستگاه تحت مدیریت شما از وسوسه فساد، دور و در امان بماند.

حضرت آیت‏‌الله خامنه‏‌ای با اشاره به ‏وجود دستگاه‌های نظارتی از هر سه قوه، خطاب به هیأت دولت افزودند: فساد همچون موریانه است، با قاطعیت و تدبیر جلوی رخنه فساد، پارتی‌‏بازی، رشوه و اسراف را بگیرید تا اصولاً نیازی به ورود دستگاهای نظارتی به حیطه مدیریتی شما، پیش نیاید. رهبر انقلاب، کارکنان و مسئولان دستگاههای اجرایی را انسانهایی پاک و شریف برشمردند و افزودند: وجود چند انسان ناسالم، متأسفانه مثل میکروب، زحمات و تلاشهای کارکنان خدوم دستگاهها را زیر سؤال می‏‌برد که باید جلوی این‏کار را گرفت.

۵- قانون‏گرایی؛ حضرت آیت‌‏الله خامنه‏‌ای، قانون‏گرایی را از دیگر شاخص‏های بسیار مهم دولت مطلوب دانستند و افزودند: قانون، ریل حرکت دولت است و اگر به هر دلیلی از آن خارج شوید کشور و مردم، صدمه می‏‌بینند.

ایشان افزودند: ممکن است برخی قوانین، ناقص و معیوب باشد اما ضرر عمل‏‌نکردن به همین قوانین بیشتر از اجرای آن‏هاست بنابراین تلاش کنید قانون‏گرایی در همه دستگاهها نهادینه شود.

رهبر انقلاب اجرای اسناد بالادستی از‏جمله سیاستهای کلی نظام و سند چشم‌‏انداز را از لوازم قانون‏‌گرایی برشمردند و افزودند: مصوبات شوراهای عالی از‏جمله شواری‏‌عالی انقلاب فرهنگی و شورای‏‌عالی فضای مجازی که بسیار مهم است باید معتبر شناخته و براساس آن‏ها عمل شود. رهبر انقلاب در همین زمینه، سیاستهای کلی تحول نظام اداری را نیز بسیار مهم خواندند و افزودند: در اجرای این سیاستها متأسفانه تأخیر شده که باید آن ‏را اجرایی کرد.

۶- حکمت و خردگرایی؛ ششمین شاخص مورد تأکید رهبر انقلاب در دیدار با آقای روحانی و کابینه وی حکمت و خردگرایی بود.

ایشان با توصیه مؤکد به دولت برای استفاده از ظرفیت خوب کارشناسان داخلی در همه زمینه‏‌ها و عرصه ‏ها افزودند: باید قبل از هر اقدام و حتی هر اظهارنظر و موضع‏‌گیری، مطالعات کارشناسی لازم انجام شود چراکه هزینه برطرف‏‌کردن تبعات منفی کارهای ناپخته و سخنان ناسنجیده بسیار زیاد است.

۷- تکیه بر ظرفیت‌‏های داخلی؛ نکته مهم دیگری که رهبر انقلاب توجه هیأت وزیران را به آن جلب و تأکید کردند، تکیه بر ظرفیت درون‌‏زای داخل کشور بود و فرمودند: کلید حل مشکلات، در ظرفیتها و امکانات داخل کشور است که باید با خردمندی از آن‏ها بهره گرفت. حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای در تشریح بیشتر ضرورت تکیه بر ظرفیت‏های درونی کشور افزودند: این حرف به‏‌معنای استفاده‏‌نکردن از ظرفیتهای بیرونی نیست بلکه نکته اساسی این است که نباید به خارج امید بست و به آن اعتماد کرد. رهبر انقلاب با اشاره به جبهه دشمنان انقلاب افزودند: واقعیت این است که از جبهه خصم، نمی‌‏توان و نباید انتظار دوستی و صمیمیت داشت.ایشان خاطرنشان کردند: سهم هر کشور در مناسبات بین‌‏المللی به اقتدار درونی آن کشور وابسته است، بنابراین باید تلاش کرد روند اقتدار روزافزون داخلی کشور، استمرار یابد و تقویت شود.

 ب) مسائل اقتصادی وعلمی؛ اولویت‏های اصلی دولت یازدهم‏

رهبر انقلاب اسلامی در ادامه چند نکته را درخصوص اولویت‏های اصلی دولت یازدهم متذکر شدند. حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای با اشاره به تازه نفس بودن اعضای دولت و در عین حال محدود‏بودن فرصت‏ها و همت‏ها تأکید کردند: مسائل اقتصادی و پیشرفت علمی دو اولویت اصلی‌‏کشور هستند که باید مورد توجه و اهتمام ویژه قوه مجریه و هم‏چنین قوای دیگر قرار گیرند.

ایشان درخصوص مسائل اقتصادی به زیرساخت‏های خوب اقتصادی که ظرف ۱۰ سال گذشته در کشور ایجاد شده است اشاره کردند و افزودند: با توجه به این زیر‏ساخت‏ها، باید ایجاد ثبات و آرامش ذهنی در مردم و بازار، کاهش تورم، تأمین نیازهای اساسی مردم و تحرک بخشیدن به تولید ملی در دستور کار فوری دولت قرار گیرد.

رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: این اقدامات فوری، در واقع، آغاز حماسه اقتصادی است که در ابتدای سال بر آن تأکید شد.

حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای افزودند: البته تحقق حماسه اقتصادی نیازمند حرکتی بلندمدت است و هیچ انسان منصفی از دولت توقع حل سریع همه مشکلات اقتصادی را ندارد ولی انتظار حرکت به سمت حل مشکلات با نگاه حکیمانه و مدبرانه، وجود دارد.

ایشان با اشاره به بررسی سیاستهای اقتصاد مقاومتی در مجمع تشخیص مصلحت نظام گفتند: اقتصاد مقاومتی به‌‏معنای اقتصاد ریاضتی نیست بلکه اقتصادی است که بتواند در مقابل بحران‏ها و جزر و مدهای بین‌‏المللی مقاوم باشد.

رهبر انقلاب اسلامی هم‏چنین به حرکت پرشتاب علمی که از ۱۰ سال پیش آغاز شده است، اشاره و تأکید کردند: این حرکت پرشتاب علمی به‌‏هیچ‌‏وجه نباید متوقف شود. حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای کلید اصلی حل مشکلات اقتصادی کشور را تکیه بر علم دانستند و افزودند: در زمینه اقتصاد، تکیه بر پیشرفت علمی و شرکت‏های دانش‏‌بنیان، قطعاً از فروش نفت و خام‏‌فروشی‏‌ها بسیار پرسودتر خواهد بود.

رهبر انقلاب اسلامی، وزارت علوم و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را دو متولی اصلی حرکت علمی کشور دانستند و افزودند: وزارتخانه‏‌ها و دستگاه‌های خدماتی همچون وزارت صنعت و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی باید با همکاری نزدیک با دو متولی اصلی، زمینه استفاده از پیشرفتهای علمی دانشگاهها و مراکز علمی را به‌‏وجود آورند و تحرک علمی دانشگاه‏ها را دو‏چندان کنند.

حضرت آیت‌‏الله خامنه‌‏ای، با توصیه مؤکد به دولت برای حمایت از شرکت‏های دانش‌‏بنیان، خاطرنشان کردند: یکی از موضوعات مهم در حرکت علمی کشور، تکمیل زنجیره علم و فناوری است. ایشان در تشریح این زنجیره افزودند: این زنجیره از ایده و فکر شروع می‏‌شود و سپس به علم و فناوری می‌‏رسد و در نهایت به تولید و بازار منتهی می‏‌شود، بنابراین رسیدن به فناوری صرف کافی نیست بلکه این زنجیره باید تا انتها تکمیل شود.

رهبر انقلاب اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع سیاست خارجی اشاره کردند و تأکید کردند: اگر در این عرصه، عزت، حکمت و مصلحت به‌‏درستی فهم و اجرا شود، سیاست خارجی در طراز نظام جمهوری اسلامی خواهد شد.

 محوری‏‌ترین و پر تکرارترین توصیه‏‌های رهبر انقلاب در یک‏سال گذشته‏

با توجه به نقش رفیع رهبری در نظام ولایی جمهوری اسلامی ایران در هدایت جامعه و سیاست داخلی و خارجی کشور، تعیین راهبردها، سیاست‏ها و اصول انقلاب اسلامی، همانا در هر دولتی، توجه به مواضع ایشان را ضروری می‏‌نماید.

در واقع ولی فقیه به‌‏عنوان سکان‏دار جامعه دینی، ضامن حیات و تداوم ارزش‌‏های اصیل انقلاب بوده است و با هوشمندی و ظرافت خاصی این انقلاب را به این مرحله از حیات خود رسانده است و همچون نخ تسبیحی است که نمی‌‏گذارد قوای اجرایی کشور هرچند هم از مواضع سیاسی متفاوتی برآمده باشند، خلاف قاعده عمل کرده و از ارزش‏ها عدول کنند و البته تمایز جمهوری اسلامی مبتنی بر ولایت با نظام‏‌های دموکراتیک دیگر در همین مسأله نهفته است. همین تذکرات و رهنمودهاست که موجب شده است بر خلاف آمد و شد افراد متفاوت از جناح‌های سیاسی متفاوت در منصب ریاست جمهوری، تغییری در مسیر کلان انقلاب اسلامی که رسیدن به جامعه‏‌ای است همتراز با جامعه‌‏ی مهدوی ایجاد نکرده است.

یکی از قوایی که همواره مورد رهنمودهای مقام معظم رهبری قرار می‏‌گیرد، قوه مجریه به‌‏عنوان دومین قدرت بلند‏پایه‌‏ی کشوری است. هرچند تذکرات مقام معظم رهبری به دولت‏ها در طول مدت چهارسال یا هشت سال ادامه دارد، اما نکات ذکر‏شده توسط ایشان در طول اولین سال دولت از اهمیت ویژه‌‏ای برخوردار است. در بازخوانی مراسم‌‏های مختلف برگزارشده برای تنفیذ حکم رئیس‏‌جمهور و هم‏چنین سخنان ایراد‏شده بعدی در هفته دولت و هم‏چنین طول یک‏سال اول دولت‏ها، توسط مقام معظم رهبری نکات قابل تأملی استخراج می‏‌شود.

انتخابات ۹۲ با وجود همه‌‏ی جوسازی‏‌های رسانه‏‌های رغیب با شکوه‏‌تر از قبل برگزار شد و جناب آقای شیخ حسن روحانی به‌‏عنوان نماینده‌‏ی مردم به منسب ریاست جمهوری نشست. مشی مقام معظم رهبری در مواجهه با همه دولت‏ها فارغ از جناح‌‏بندی‌‏های سیاسی، همواره حمایتی بوده و با تأکید بر لزوم همکاری و اتحاد تمامی گروه‏‌های سیاسی، احزاب و مسئولان، بر آنچه امام بزرگوار وصیت کردند، پایبند بوده و همه را به وحدت کلمه جهت پیشبرد انقلاب اسلامی دعوت می‌‏کنند. اما این امر هیچ‏گاه باعث نشده ‏است که ایشان خود را از تذکردادن به مسئولان و مطالبه‌‏گری از طرف مردم بازدارند و لذا در این مجال بنا داریم، مرور کوتاهی به برخی از مطالبات و توصیه‏‌هایی که مقام معظم رهبری از زمان تنفیذ دولت یازدهم تاکنون، خطاب به هیئت دولت داشته‌‏اند، بپردازیم.

از مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری تاکنون، بیش از ۲۰ دیدار دولتی و فرادولتی و مردمی صورت گرفته که محوری‌‏ترین مسأله در همه دیدارها را می‌‏توان ذیل چند عنوان کلی دسته‌‏بندی کرد:

الف – اولویت‏‌های دولت در حوزه اقتصادی‏

- تقویت اقتصاد دانش‌‏بنیان‏

- کنترل تورم‏

- اجرای مراحل بعدی طرح تحول اقتصادی‏

- کاهش وابستگی به نفت‏

- تقویت خودکفایی و استقلال اقتصادی‏

- تقویت تولید داخلی‏

- مبارزه با مفاسد اقتصادی‏

- اجرای سیاستهای اصل ۴۴

ب – اولویت‏‌های دولت درحوزه فرهنگی‏

- اجرای نقشه جامع علمی کشور

- تشکیل نظام ملی نوآوری کشور

- حمایت از شرکت‏های دانش‌‏بنیان و تجاری‏‌سازی دانش‏

- ایجاد پژوهشگاه دانشگاهی‏

- برنامه‌‏ریزی در جهت تحول و ارتقای علوم انسانی‏

- اجرای سند تحول آموزش و پرورش‏

ج – اولویت‏‌های دولت در حوزه سیاست خارجی‏

- ارتقای بهره‌‏وری سیاسی جنبش عدم تعهد

- دیپلماسی عمومی‏

- مسأله فلسطین‏

- تهاجم علیه نظام سلطه در مسائل جهانی‏

- تقویت همکاری دوجانبه منطقه‌ای و بین‌‏المللی‏

- حمایت از ملت‏های به‌پاخاسته‏

- تقویت وحدت اسلامی‏

- دفاع از حقوق هسته‏‌ای ملت ایران‏

اما اگر بخواهیم با مواجهه‌‏ای کمّی در خصوص بیشترین تأکیدات رهبری سخن بگوییم، بیشترین تکرارها و تأکیدات در این دیدارها را می‌‏توان این‏‌گونه دسته‌‏بندی کرد:

۱- استفاده از ظرفیت داخلی و حفظ منافع ملی‏

۲- عدم اعتماد به نظام سلطه و مقابله با آن‏ها

۳- توجه به آرمان‏‌های انقلاب و ایجاد تمدن نوین اسلامی‏

۴- مرجعیت‌‏زدایی از غرب و توجه به فرهنگ‏

۵- اولویت‏‌دار‏بودن مسأله اقتصادی و مبارزه با فساد اقتصادی‏

۶- توجه به پیشرفت علمی کشور

۷- نرمش قهرمانانه و برخورد حکمت‌‏آمیز با مسائل گوناگون‏

۸- توجه مقامات رسمی به موضع‌‏گیری‏های خود

از سوی دیگر، رهبر معظم انقلاب در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی و هم‏چنین هفته دولت، به‌‏طور جد بعد از ترسیم خطوط اصیل انقلاب، دو کار را از اولویت‌‏های دولت بر شمردند:

۱- علم‏

۲- حل تنش‏های اقتصادی‏

و در خصوص حل بحرانهای اقتصادی به‏‌طور ویژه تأکید کردند که: «تکیه به ظرفیّت درون‏زای کشور باشد؛ نگاهمان به بیرون نباشد، یعنی امیدمان را به بیرون از ظرفیّت داخلی کشور ندوزیم.

در مناسبات بین‌‏المللی سهم هر کشوری به قدر قدرت درونی او است؛ هر مقداری که واقعاً در درون اقتدار داشته باشد، سهمش از مجموعه‌‏ی مناسبات بین‏‌المللی به همان نسبت بالاتر است؛ این‏‌را باید ما تأمین بکنیم.»

این تأکید رهبری در حالی است که بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی راه‌‏حل عبور از بحرانهای اقتصادی را در سطح دیپلماتیک جستجو می‌‏کنند و علت اصلی آن‌‏را تحریم‏‌های حاصله از مذاکرات بی‏‌نتیجه‏‌ی هسته‌‏ای می‌‏دانند. در همین کشاکش است که مقام معظم رهبری در دیداری‏ دوباره بر این امر تأکید می‏‌کنند که: «پیشرفت آن‏‌وقتی است که «درون‏‌زا» و متّکی به استعداد درونی یک ملّت باشد. وزن و اعتبار کشورها و دولتها و ملّتها هم وابسته‏‌ی به همین درون‏‌زایی است.» (۱۷/۰۷/۱۳۹۲)

ایشان هم‏چنین در تاریخ ۱۴/۶/۹۲ در دیدار با مجلس خبرگان، برای اولین‏‌بار بحث نرمش قهرمانانه را مطرح می‌کنند با این عنوان که: «در این سالها جبهه‌‏بندی‏‌های منطقه‏‌ای و جهانی هم آشکار شده. البتّه نرمش و انعطاف و مانور هنرمندانه و قهرمانانه در همه‌‏ی عرصه‌‏های سیاسی، یک کار مطلوب و مورد قبولی است، لکن این مانور هنرمندانه نبایستی به‌‏معنای عبور از خطوط قرمز، یا برگشتن از راهبردهای اساسی، یا عدم توجّه به آرمانها باشد؛ این‏ها را باید رعایت کرد.»

ایشان دوباره در دیدار با فرماندهان سپاه در تاریخ ۲۶/۶/۹۲ منظورشان را دقیق‌‏تر کرده و ضمن آن‏که تأکید می‏‌کنند، مفهوم نرمش قهرمانانه را باید در زمینه آن‏که دشمنی همه‏‌جانبه‏‌ی آمریکا با اسلام است فهم کرد، می‏‌فرمایند: «ما مخالف با حرکتهای صحیح و منطقی دیپلماسی هم نیستیم؛ چه در عالم دیپلماسی، چه در عالم سیاستهای داخلی. بنده معتقد به همان چیزی هستم که سالها پیش اسم‏‌گذاری شد «نرمش قهرمانانه»؛ نرمش در یک جاهایی بسیار لازم است، بسیار خوب است؛ عیبی ندارد، اما این کشتی‏‌گیری که دارد با حریف خودش کشتی می‏‌گیرد و یک جاهایی به‌‏دلیل فنّی نرمشی نشان می‏‌دهد، فراموش نکند که طرفش کیست؛ فراموش نکند که مشغول چه کاری است؛ این شرط اصلی است؛ بفهمند که دارند چه‏‌کار می‏‌کنند، بدانند که با چه کسی مواجه‌اند، با چه کسی طرف‌اند، آماج حمله‏‌ی طرف آن‏ها کجای مسأله است؛ این‌‏را توجّه داشته باشند.»

رهبری بار دیگر به‏‌سراغ این مفهوم می‏‌روند و این‌‏بار صریح‌‏تر از قبل مطرح می‌‏کنند که: «ما تعبیر «نرمش قهرمانانه» را به‌‏کار بردیم؛ یک عدّه‌‏ای آن‏‌را به معنی دست برداشتن از آرمان‌ها و هدف‌های نظام اسلامی معنا کردند؛ بعضی از دشمنان هم همین را مستمسکی قرار دادند برای این‏که نظام اسلامی را به عقب‏‌نشینی از اصول خودش متّهم کنند؛ این‏ها خلاف بود، این‏ها بدفهمی است. نرمش قهرمانانه به‏‌معنای مانور هنرمندانه برای دست‌‏یافتن به مقصود است؛ به‏‌معنای این است که سالک راه خدا… مثل میدان رزم نظامی، باید به‌‏دنبال رسیدن به اهدافِ از پیش‏‌تعیین ‏شده باشد. اهدافی وجود دارد؛ نظام اسلامی در هر مرحله‌‏ای یکی از این اهداف را دنبال می‏‌کند، برای پیشرفت، برای رسیدن به نقطه‌‏ی تعالی و اوج، برای ایجاد تمدّن عظیم اسلامی؛ باید سعی کند به این هدف در این مرحله برسد. البتّه مرحله‏‌گذاری است، قطعه قطعه است. راهنمایان و هادیان و متفکّران و مسؤولان مربوط، این قطعات را معیّن می‏‌کنند، هدف‌‏گذاری می‏‌کنند، حرکت جمعی آغاز می‏‌شود. همه باید تلاش کنند که هر حرکتی در هر مرحله‌‏ای به اهداف خودش برسد. این آن نظامِ صحیحِ حرکتِ منطقی است. این‌‏را همه‏‌ی فعّالان عرصه‏‌ی سیاست و مدیریّت کلان کشور باید همواره به یاد داشته باشند.»

نکته قابل تامل در این میان، هدفی است که رهبری از نرمش قهرمانانه برای آن یاد می‌‏کنند. ایشان نرمش قهرمانانه را نه برای حل بحران‏‌های اقتصادی و نه برای رفع تحریم‏‌ها بلکه هدف را ایجاد تمدن عظیم اسلامی ذکر می‌‏کنند.

در یک نگاه کلی به توصیه‌‏ها و مطالبات رهبر انقلاب به‌‏عنوان سکاندار نظام اسلامی در‏می‏‌یابیم که روح کلی و منطق حاکم بر این مطالبات، خلاصه‏‌ی خود‏اتکایی به‏‌جای توجه به کشورهای خارجی برای پیشرفت می‌‏باشد و لذا امید به کشورهای ثالث به‌‏دور از تدبیر خواهد بود، البته باید در نظر گرفت که مذاکرات اخیر ایران در رابطه با پرونده‏‌ی هسته‌‏ای و کارشکنی‏‌های صورت‌‏گرفته از طرف نظام سلطه و تشدید تحریم‏ها، خود گواهی بر این مدعا می‌‏باشد که موجب شد هم مسؤولان دولتی و هم مردم به این سطح از آگاهی برسند که پیشرفت یک کشور و حل بحران‏های اقتصادی، به لبخند و چشمک‌‏زدن نیست بلکه نیازمند به تقویت ساختارهای درونی و استفاده از ظرفیت‏های داخل کشور می‌‏باشد.

تسنیم