دین هراسی در بازی‌های رایانه ای

مجله اینترنتی «دیجیتال ترندز» در شماره اخیر خود در مطلبی با عنوان «طبق مطالعات، بازی‌های ویدیویی جدید به شدت خشونت را به دین ارتباط می‌دهند» به قلم «جف هیوز» می‌‌نویسد: بازی و خشونت در بررسی‌های گذشته مورد مطالعه قرار گرفته‌اند اما آیا بازی‌های ویدیویی بیش از حد خشونت را به دین ارتباط می‌دهند؟ هنگامی که مذهب را با بازی‌های ویدیویی تلفیق کنید چه چیزی بدست می‌آید؟ بر اساس مطالعات جدید که اوایل هفته جاری توسط دانشگاه «میزوری» منتشر شده، از تلفیق دین با بازی‌های ویدیویی خشونت و یا به طور خاص تصویری اغراق‌شده از خشونت مرتبط با مذهب بدست می‌آید.

* بازیهای ویدیویی تلاش دارند دین را به خشونت ارتباط دهند

این نتیجه جنجال‌برانگیز توسط یکی از دانشجوهای دکترا در دانشکده روزنامه‌نگاری دانشگاه میزوری به نام «گرگ پرالت» بدست آمده است. یافته‌های وی در کنفرانسی با موضوع دین دیجیتالی در ژانویه گذشته که از سوی مرکز فرهنگ و مذهب رسانه‌ای برگزار شده بود، مطرح شد. بر اساس برنامه کنفرانس، این تحقیق ۲۰ صفحه‌ای «مذهب آرپی‌جی: ترسیم دین در بازی‌های معاصر» نام دارد. در این تحقیق پنج بازی ویدیویی که اخیرا روانه بازار شده و پرالت معتقد است بیشترین تکیه را در داستان خود بر دین دارند، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند: Mass Effect 2, Final Fantasy 13, Assassin’s Creed, Castlevania .Lords of Shadow, Elder Scrolls: Oblivion سه تای این بازی‌ها درباره دین‌های افسانه‌ای هستند و دو تای آنها در رابطه با کلیسای کاتولیک ساخته شده‌اند. پرالت می‌گوید که بین ۳۰ تا ۷۰ ساعت برای هر بازی زمان صرف کرده و بازی Final Fantasy XIII زمان بیشتری را از وی گرفته است. پرالت هر یک از این گیم‌ها را بازی کرده، از موضوعات اصلی آن یادداشت برداشته و صحنه‌هایی را که موضوعات بیشتری مربوط به دین داشته‌اند را از نظر تصویری تحلیل کرده است. وی پس از آن نتیجه‌گیری کرده که این بازیهای ویدیویی تلاش دارند دین را به خشونت ارتباط دهند.

* در همه این بازی‌ها دین به عنوان مشکل اصلی تصویر می‌شود

این دانشجوی دکترا می‌گوید: «در بیشتر این بازی‌ها تاکید بسیار زیادی بر معبد شوالیه‌ها و موضوع جنگ‌های صلیبی می‌شود. در هر یک از این بازی‌ها نه تنها بر جنبه خشونت‌آمیز دین تاکید شده بلکه دین مشکلی را ایجاد می‌کند که شخصیت اصلی باید بر آن فائق آید، چه این مشکل مقابله با متعصبان دینی و چه نفرین شدن به دلیل گناهی مذهبی باشد.»

* بازی‌های ویدیویی تصویر بهتری از دین‌های سازمان‌دهی‌شده نسبت به دین‌های معنوی ارائه می‌دهند

در طول سالهای اخیر مشاهده کرده‌ایم که چگونه موضوعی مانند خشونت در بازی‌های ویدیویی می‌تواند با برخی جنبش‌های قانونی روبرو شود اما چرا باید موضوعی حساس مانند دین را با خشونت همراه کرد؟ پرالت درباره بازی VentureBeat که وی از ابتدا انتظار دیدن خشونت را در آن نداشته، می‌گوید:

«به طور کلی، معتقدم که زمان تحقیق درباره خشونت در بازی‌های ویدیویی سپری شده است. من به ترسیم دین‌های سازمان‌دهی‌شده در برابر دین‌های معنوی علاقه‌مند شدم و انتظار داشتم تصویری که از دین‌های سازمان‌دهی‌شده ارائه می‌شود را ضعیف‌تر از دین‌های معنوی ببینم.» بنابراین آیا می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بازی‌های ویدیویی در حال براه اندازی تبلیغات منفی علیه مذهب هستند؟ پرالت از یک سو به موضوع بازی Assassin’s Creed اشاره می‌کند که در آن قهرمانان یا تروریست‌ها به عنوان «سکولارهای دوران روشنفکری» نام برده می‌شوند و از کنترل افکار عمومی توسط کلیسای کاتولیک به وسیله معبد شوالیه‌هایش جلوگیری می‌کنند. از سوی دیگر، در بازی Thane and Mass Effect 2 "موضوعات معنوی «به صورتی مثبت‌تر ارائه شده‌اند. در نهایت پرالت معتقد است که طراحان این بازی‌ها به طور عمدی قصد ندارند به تصویر دین‌های سازمان‌دهی‌شده ضربه بزنند. وی می‌گوید: معتقدم که آنها تنها از دین برای خلق نکات تهییج‌کننده در داستان‌هایشان استفاده می‌کنند. اگر نگاهی به بازی‌های ویدیویی در سراسر جهان بیندازید، بیشتر آنها تا حدی با خشونت سر و کار دارند زیرا خشونت به معنای درگیری است و درگیری هیجان‌انگیز است. به نظر می‌رسد که دین با خشونت پیوند داده می‌شود زیرا داستان جالبی می‌سازد.

* صنعت رو به رشد ساخت بازی‌های ویدیویی روز به روز بیشتر از دین به عنوان نکته‌ای هیجان‌انگیز استفاده می‌کنند

شرکت «گاما اسکواد» در تکذیبیه‌ای جالب در رد این تحقیق اعلام کرد که بازی‌های ویدیویی از ابتدا توسط افراد ژاپنی طراحی می‌شوند و مذاهب اصلی ژاپن شامل شینتوئی و بودایی می‌شود. در نتیجه طراحان ژاپنی با مذاهب غربی به عنوان موضوعی هیجان‌انگیز و غیرعادی برخورد می‌کنند که این مسئله منجر به احساسی کردن بیش از حد برخی جنبه‌هایی از تاریخ می‌شود. پرالت در خصوص تحقیقاتش می‌گوید که دین موضوعی جالب برای نویسندگان است زیرا «نکته‌ای مهم در انگیزه‌های مردم و زندگی‌شان محسوب می‌شود.» وی همچنین تاکید می‌کند که ادبیات، فیلم‌ها و تلویزیون غربی‌ها تاکنون به نقش دین در جامعه اشاره کرده‌اند و ساخت بازی‌های ویدیویی به عنوان صنعتی که در سالهای اخیر رشد کرده منجر به خلق داستان‌های هیجان‌انگیزتر شده است که «به بحث دین می‌پردازند». تصادفا نتیجه‌گیری انجام شده توسط پرالت تنها محدود به بازی‌های ویدیویی نمی‌شود که با حروف "تی” یا” ام” درجه‌بندی شده‌اند بلکه بازی Legend of Zelda: Skyward Sword نیز یافته‌های پرالت را تایید می‌کند.