سایه‌روشن‌های مذاکرات وین

مذاکرات دیروز نیز با رایزنی «سید عباس عراقچی» و مجید تخت روانچی، معاونان وزیر امور خارجه ایران و «ویلیام برنز» قائم مقام وزیر خارجه آمریکا در راستای نگارش پیش‌نویس توافقنامه جامع هسته‌ای پیگیری شد. عصر دیروز نیز ظریف و کری مجددا مذاکره کردند.

روز دوشنبه نیز، دیدار سه‌جانبه‌ای بین ظریف، جان کری و اشتون برگزار شد، علاوه بر آن، محمد جواد ظریف و کاترین اشتون نیز، دیداری دو جانبه داشتند.جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز که از روز شنبه به همراه وزرای خارجه سه کشور اروپایی راهی وین شده بود تا مذاکرات را از بن بست خارج کند دیروز برای مشورت های بیشتر با اوباما راهی واشنگتن شد.

کری قبل از ترک وین در جمع خبرنگاران اظهاراتی ضدونقیض مطرح کرد. وی از سویی مدعی شد آمریکا حق ایران برای داشتن فناوری هسته‌ای بر اساس ان پی تی را به رسمیت می‌شناسد و از سوی دیگر بر لزوم اعمال محدودیت‌هایی فراتر از ان پی‌تی تاکید کرد. از جدی گرفتن فتوای هسته ای رهبر معظم انقلاب گفت و در عین حال نسبت به برنامه هسته ای ایران ابراز نگرانی کرد و مدعی شد این نگرانی بین‌المللی است.

وی گفت: ما با حسن نیت مذاکره کردیم ولی بعد از مذاکرات با طرفین به ویژه همکارانمان در گروه ۱+۵ متوجه شدیم که کار بیشتری برای انجام دادن داریم. تیم ما به کار برای رسیدن به یک توافق جامع که مسائل باقیمانده را حل کند متعهد هست.

کری با تمجید از محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران گفت: ظریف یک مذاکره کننده سر سخت است و می‌داند که چه می‌خواهد و با صراحت اعلام کرده است باید راه منصفانه و منطقی را بیابیم که منافع همه طرفها تامین شود.

وی گفت: همانند کریستال به ایرانیان آشکارا می‌گویم که ۱۹ هزار سانتریفیوژ در حال حاضر بیش از اندازه است.ادعای وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر زیاد بودن ۱۹ هزار سانتریفیوژ برای ایران در حالی است که جمهوری اسلامی اعلام کرده به چندین برابر این تعداد نیاز دارد.

 تیم مذاکره کننده‌ ایالات متحده به سختی به دنبال رسیدن به توافق جامع هستند که نگرانی های بین المللی راجع به برنامه هسته ای ایران کاهش یابد. من امروز به آمریکا بر می‌گردم که در مورد مفاد توافقنامه‌ جامع با باراک اوباما و نمایندگان کنگره آمریکا در روزهای آتی مشورت کنیم. سوال اینکه آیا مدت بیشتری برای رسیدن به توافق نیاز است یا خیر؟ همانطور که قبلاً مکرراً گفته‌ام، پیشرفت های سازنده‌ای در روند مذاکرات حاصل شده است و در مورد بحث های کلیدی به توافق رسیده‌ایم اگرچه بحث های زیادی باقی مانده است و کاری که ما قرار است انجام بدهیم آن است که برای ایران راهی پیدا کنیم که ایران از برنامه هسته‌ای اش به صورت صلح آمیز استفاده کند.

وی اظهار داشت: اگر دلیلی برای این کار وجود داشته باشد آماده بازگشت به وین هستم، اما فعلا برنامه‌ای برای بازگشت وجود ندارد‬.وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: مذاکرات سختی است و ایران در مواضع خود استوار است و هر دو طرف حسن‌نیت دارند.کری افزود: ما فتوای آیت‌الله خامنه‌ای را بسیار جدی می‌گیریم اما باید این فتوا قانونمند شود و ما بر اساس یک متن تدوین شده عمل کنیم.

وزیر خارجه آمریکا ادامه داد :می‌خواهم رهبر عالی ایران بداند که آمریکا معتقد است ایران حق داشتن برنامه هسته‌ای صلح آمیز تحت ان‌پی‌تی را دارد.‬ من درباره تعداد سانتریفیوژهایی که خواهیم پذیرفت و یا خیر صحبت نمی‌کنم، این موضوعات به میز مذاکره ارتباط دارد‬.

گمانه زنی رسانه های غربی درباره انعطاف ایران در مذاکرات دیروز در میان دیدارهای فشرده ظریف و معاونانش با گروه ۱+۵ برخی از خبرگزاری های بین المللی در گزارش‌های تقریبا همسو مدعی شدند که ایران در برخی موارد برای خروج مذاکرات از بن‌بست موضع سرسختانه خود را منعطف کرده است.

در همین راستا روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال مدعی شد که ایران با کاهش جزئی غنی‌سازی در طی دوره چندین ساله توافق جامع موافقت کرده است.وال استریت ژورنال به نقل از یک دیپلمات غربی مدعی شد که ایران با تثبیت تعداد سانتریفیوژهای فعال در سطح ۹۴۰۰ سانتریفیوژ کنونی و هم‌چنین کاهش میزان تولید میله‌های سوختی این دستگاه‌های پیچیده موافقت کرده است.بر اساس گفته‌های این منبع ناشناس، کاهش سرعت چرخش سانتریفیوژهای نسل قدیمی نیز اقدام دیگر ایران در طی دوره چندین ساله موافقت جامع برای کاهش تولید سوخت خواهد بود.

روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نیز در گزارشی به‌نقل از وزیر امور خارجه کشورمان مدعی شد که ایران آماده است طی چندین سال آتی برنامه غنی‌سازی خود را در همین سطح نگه دارد.

نیویورک‌تایمز در گزارش خود نوشت: مذاکره کننده ارشد ایران، که با پایان قریب‌الوقوع ضرب‌الاجل دستیابی به توافقی با غرب درباره برنامه هسته‌ای آتی این کشور است، روز دوشنبه در مصاحبه‌ای اعلام کرد ایران می‌تواند توافقی را بپذیرد که اساساً ظرفیتش برای تولید سوخت هسته‌ای را برای چندین سال در سطح کنونی نگه دارد (فریز)، به‌شرطی که پس از آن به‌مانند هر کشور دیگر دارای یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز، قلمداد شود.

روزنامه آمریکایی لس‌آنجلس تایمز نیز طی گزارشی در زمینه آخرین روند مذاکرات هسته ای ایران با قدرت‌های جهانی مدعی شد : مذاکره کنندگان ایران در خفا مجموعه‌ای از ایده‌ها را برای حل اختلاف با قدرت‌های جهانی بابت موضوع ظرفیت غنی سازی ایران بیان کرده‌اند.

بر اساس این گزارش، تیم آمریکایی حاضر در وین نیز از پیشرفت در برخی موارد سخن گفت اما تاکید می‌کند که اختلاف بابت غنی سازی پابرجاست. ایران خواهان افزایش برنامه غنی سازی است اما قدرت‌های جهانی بر کاهش این برنامه تاکید دارند.جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید نیز در راستای همین خط خبری اعلام کرد ایران به طور جدی در مذاکرات جامع وارد شده است و برخی انعطاف‌ها را از خود نشان داد.سخنگوی کاخ سفید گفت: جان‌کری، وزیر خارجه آمریکا پس از بازگشت از وین پیشنهادهایی را به اوباما درباره گامهای بعدی در مذاکرات ایران ارائه می‌کند.

وی مدعی شد ایرانی ها گام های مهمی برای اجرای توافقی برداشتند که برنامه هسته ای و قابلیت هسته ای خود را کاهش دادند که نشان دهنده جدی بودن آنها در پیگیری مذاکرات است.

مایکل مان: واقعیت در اتاق مذاکرات است نه در رسانه‌ها

اما مایکل مان سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خبرهای منتشر شده در رسانه‌های غربی مبنی بر انعطاف ایران در مواضع خود در وین را در حد گمانه‌زنی دانست و گفت: واقعیت در اتاق مذاکرات است.مایکل مان، در حاشیه مذاکرات وین ۶، در گفت‌وگو با شبکه العالم تأکید کرد که سفر جان کری وزیر خارجه آمریکا به وین باعث پیشبرد مذاکرات هسته‌ای بویژه بین ظریف و کاترین اشتون شد.

وی تصریح کرد: این پیشرفت به ویژه در مذاکراتی بود که بعد از ظهر دوشنبه بین ظریف و اشتون برگزار شد.مایکل مان خاطرنشان کرد: مسائل حساس و اصلی مانند غنی سازی اورانیوم، مجتمع فردو و مجتمع اراک وجود دارد و ایرانی ها نیز به نوبه خود خواهان رفع فوری تحریم ها هستند، و نمی خواهند این تحریم ها بعد از یک برهه زمانی برداشته شود. یک سری سوالات واضح و مسائلی وجود دارد که باید درخصوص آنها اقدام کنند.

سخنگوی اشتون درباره مطالب رسانه‌ها به نقل از دیپلماتهای غربی درخصوص تعلیق غنی سازی و کاهش تعداد سانتریفوژها به حدود ۹۴۰۰ دستگاه گفت: همه آنچه (رسانه ها) می گویند گمانه زنی است که چه بسا واقعیت نداشته باشد. واقعیت در اتاق مذاکرات است.

یک عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران نیر در وین با اشاره به برخی اخبار منتشر شده در رسانه های غربی درخصوص موضوعات مورد توافق با ایران گفت: در حال حاضر مذاکرات ادامه دارد و مطالبی که از سوی رسانه‌ها منتشر می‌شود بیشتر گمانه‌زنی رسانه‌ای است.

وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که مذاکرات به پایان نرسد درباره هیچ موضوعی توافق نشده است.این عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان ادامه داد: تمام ارقام و جزییاتی که در رابطه با سانتریفیوژها و ظرفیت تولید سوخت ایران مطرح می شود ساخته و پرداخته ذهن برخی از رسانه‌ها در غرب است و صحت ندارد. این دیپلمات کشورمان تاکید کرد: این خبرسازی‌ها برای فضاسازی و تاثیرگذاری بر مذاکرات انجام می‌شود.

عراقچی : ایران لغو موقتی تحریم ها را نمی پذیردمعاون وزیر خارجه و سرپرست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران نیز اعلام کرد که تهران به هیچ وجه لغو جزیی تحریم‌ها را نمی پذیرد.

عباس عراقچی در مصاحبه با خبرگزاری ژاپنی کیودوگفت:« ایران با برنامه لغو جزیی تحریم‌ها که از سوی اعضاء گروه ۱+۵ پیشنهاد شده بود مخالفت کرده است .»عراقچی افزود:«اگر اعضای گروه ۱+۵ خواهان برداشتن گام‌های تغییر ناپذیر از سوی ایران هستند خود نیز باید همین اقدام‌ها را انجام دهند و همه تحریم‌ها برطرف شوند.» وی در ادامه افزود که گروه ۱+۵ ابتدا خواهان تعلیق برنامه های هسته ای ایران و سپس لغو تحریم‌ها است و این موردی است که ما مخالف آن هستیم.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان روزگذشته در نشست خبری در جمع خبرنگاران در وین با اشاره به مذاکرات جاری در وین گفت: روند مهم و مشکلی است.وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه تا الان چه مقدار از متن مورد نگارش قرار گرفته؟ افزود : متن را تا آنجایی که می‌شده تمیز کردیم و پرانتزها تا آنجا که می‌شده حذف شده است. الان متن نیاز به آن توافق سیاسی دارد که قسمت‌های مورد اختلاف وارد متن شود و متن دیگر دشواری نخواهد داشت.ظریف اضافه کرد: الان متن از مرحله‌ای که امکان کار با آن نبود، به جایی رسیده که به محض اینکه روی موضوعات مهم به تفاهمات سیاسی دست پیدا کنیم، متن با فاصله چندین روز آماده می‌شود.

وی در پاسخ به سوالی درباره لغو تحریم‌ها و اینکه چه میزان در این زمینه پیشرفت حاصل شد؟ گفت: ما کاملا مشخص کردیم که تحریم‌ها باید به صورت کامل لغو شود و بقیه صحبت‌هایی که شده و گزارش‌های منتشره بیشتر گمانه‌زنی‌های خبری بوده است. نگاه مسئولانه برای پیشبرد کار کاملا مشخص است. ما خواهان لغو تحریم‌ها از طریق مذاکره هستیم.

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره طرح موضوع آب سنگین اراک در مذاکرات، خاطرنشان کرد: درباره همه موضوعات از جمله اراک بحث مفصلی شد. به نظر ما روش‌های علمی و قابل قبول و راستی آزمایی وجود دارد که نگرانی‌ها را رفع کند و هدف هم همین بوده است. به نظر من درباره همه موضوعات باید به نتیجه برسیم.

وزیر خارجه اضافه کرد: تنها راه‌حلی قابل پذیرش است که واقعی باشد.ظریف در ادامه اظهارات خود گفت که پیشرفت‌های کافی در مذاکرات برای ادامه دیپلماسی بعد از ۲۰ جولای صورت گرفته است. موعد نهایی اصلی ۲۵ نوامبر (۴ آذرماه) است.با این حال وی گفت ما دوست نداریم مذاکرات به بعد از ۲۰ جولای کشیده شود، اما این احتمال وجود دارد.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در بخش دیگری از اظهاراتش گفت غیر از مسئله کاهش سانتریفیوژها روش‌های اثبات شده علمی دیگری برای حصول اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران وجود دارند.وی در پاسخ به سوالی درباره غنی سازی و تعداد سانتریفیوژها و اظهارات مقام معظم رهبری درباره نیاز ایران به ۱۹۰ هزار سو غنی سازی تصریح کرد: ضروری است یک تصمیم سیاسی جدی گرفته شود. تصمیم جدی آن است که برای رسیدن به راه حل نیاز داریم به راه حل فکر کنیم تا به مواضع، برای اینکه اطمینان حاصل شود از اینکه برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی می‌ماند، اصرار بر تعداد اصرار بی‌موردی است. اتفاقا مشخص شدن ۱۹۰ هزار سو که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان نیاز قطعی اعلام شد نشانگر یک تصمیم سیاسی صلح‌آمیز از سوی کشوری است که از ابتدا برنامه غنی سازی آن در قالب یک برنامه تامین سوخت برای نیروگاه هسته‌ای طراحی شده است. یو سی اف اصفهان، نطنز و برنامه تولید سوخت هسته‌ای همه در یک چارچوب منطقی قابل تعریف است.

ظریف اضافه کرد: اگر طرف مقابل این آمادگی را داشته باشد که به جای تعیین تکلیف، دنبال راه‌‌حل بگردد، به جای تصمیم گیری به مذاکره بپردازد، حتما به نتیجه می‌رسیم و امیدوارم مذاکرات سه روز گذشته چنین فضایی را ایجاد کرده باشد که طرف‌های مذاکراتی ما در ۱+۵ به این مفهوم رسیده باشند.محمد جواد ظریف همچنین یادآور شد : این هفته با یوکیو آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار می‌کند.

کیهان