ضرورت توجه به تولید انرژی زیستی و جایگزینی سوخت‌های فسیلی

میزگردی تخصصی با عنوان " تولید سوخت‏های زیستی" با هدف بررسی دستاوردها، الزامات و چشم ‏انداز این طرح ملی با حضور کلیه سازمان‏ها و شرکت‏های مرتبط با تولید این محصول از قبیل  مدیریت پژوهش و فناوری پالایش و پخش، پژوهشگاه مواد و انرژی ، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، ایپکو، بهینه سازی مصرف سوخت ، ستاد توسعه انرژی های تجدید پذیر و پژوهشکده کشاورزی هسته ای، دهم تیر ماه در سالن همایش‏های بین‏ المللی پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد.

امیر ناصر احمدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به نفت خیز بودن ایران و تمرکز اصلی همگان بر روی سوخت‏های فسیلی گفت: سوخت‏های زیستی به واسطه اینکه از روغن‏های خوراکی تولید می‏ شوند ،گران هستند از این رو باید به فکر جایگزینی آنها با دانه‏ های غیر خوراکی باشیم.

امیر ناصر احمدی با تاکید بر ضرورت تولید سوخت‏های گیاهی در کشور افزود: اگر چه ما در کشور به دنبال حل مشکلات و پیامدهای زیست محیطی ناشی از مصرف سوخت های فسیلی هستیم اما موضوع اقتصاد اولویت شماره یک است. یعنی مشتری ابتدا قیمت را در نظر می گیرد و مشکلات زیست محیطی در بلند مدت خود را نشان می دهد.

امیر ناصر احمدی ، رییس این میزگرد با بیان اینکه اجرایی شدن طرح تولید سوخت گیاهی نیازمند کمک دولت‏، اختصاص یارانه و همیاری و همفکری همه جانبه است گفت: پیش بینی شده در آینده‏ای نه چندان دور تا حدود سه دهه آتی سوخت‏های گیاهی به جایگزین کاملی برای سوخت‏های فسیلی تبدیل شوند.

خداداد نظری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به مزایای سوخت گیاهی و الزامات جامعه جهانی اظهار داشت: بیوسوخت از منابع تجدید پذیر انرژی به شمار می‏آید که زیست سازگار و غیر سمی بوده و میزان آلودگی ناشی از استفاده آن پایین است.

وی در ادامه پروژه‏ های انجام شده در حوزه سوخت سبز و تجدید پذیر در پژوهشگاه صنعت نفت را تهیه 500 لیتر بیودیزل خام، تهیه بنزین از منابع تجدید پذیر در مقیاس بنچ 5 کیلوگرم و توسعه و تکمیل تکنولوژی تولید سوخت زیستی در مقیاس پایلوت به روش‏های پیوسته و غیر پیوسته برشمرد.

در ادامه این مراسم دکتر برات قبادیان، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه دانشگاهیان و فرهیختگان این حوزه باید رویکردی نقادانه داشته باشند گفت: علی رغم اینکه در سال‏های اخیر پیشرفت‏های چشم‏گیری در زمینه بیوگاز، بیودیزل و بیو‏اتانول به عنوان جایگزین سوخت‏های فسیلی آلاینده انجام شده‏‌اند اما در حوزه اجرا ، تجاری‏‌سازی و اقتصاد پیشرفت چندانی نداشته‌‏ایم.

وی در ادامه افزود: فقدان زیرساخت‏های حقوقی برای ملزم کردن دستگاه‏های مرتبط و مسئول به همکاری در این حوزه از مهم‏ترین مواردی است که قانون گذار باید آن را مورد توجه ویژه قرار دهد. باوجود اینکه در بسیاری از زمینه‏ها تحقیقات به سطح پایلوت رسیده است اما مراکز تحقیقاتی و پژوهشی به لحاظ محدودیت‏های قانونی نمی‏توانند پا را فراتر بگذارند.

جواد نصیری، نماینده ستاد توسعه انرژی‏های تجدید پذیر و سانا در این جلسه عدم یکپارچگی نهاد‏های فعال در زمینه تولید سوخت گیاهی را از مهم‏ترین موانع این حوزه برشمرد و گفت: در همین راستا تلاش شد با ایجاد کنسرسیومی تمامی فعالان این حوزه بتوانند به تشریک مساعی و هم‏افزایی بپردازند که متاسفانه به جز پژوهشگاه صنعت نفت و دانشگاه تربیت مدرس عضو دیگری علاقه‏‌مند به همکای در این کنسرسیوم نشد.

نماینده ستاد توسعه انرژی‏های تجدید پذیر و سانا در ادامه افزود: قدرت ارتقاء دانش فنی به دلیل عدم اختصاص بودجه و بی‏برنامگی سکون یافته است و به دلیل نبود استراتژی، نقشه راه و متولی فرادستگاهی در این حوزه دستگاه‏ها نمی‏توانند در یک چارچوب مشخص و واحد به فعالیت‏های خود ادامه دهند.

محمد طاهر حلاجیان، رییس پژوهشکده کشاورزی هسته‌‏ای در این میزگرد با اشاره به جنبه اقتصادی تولید بیودیزل گفت: با توجه به وجود منابع غنی در کشور همانند ریز جلبک‏ها که عملکرد آنها بسیار بالاتر از روغن‏های گیاهی است و تولید زنجیره‏های سبک  توسط آنها می‏توان از تاثیرات مثبت آنها در تولید بیودیزل و افزایش خلوص آن بهره برد.

هاشم کنشلو، نماینده موسسه تحقیقات جنگل‏ها و مراتع در این میزگرد با اشاره به اینکه استفاده از بیودیزل از سال 1387 در این موسسه کلید خورد گفت: نباید در تولید بیودیزل فعالیت‏های خود را به یک گونه خاص گیاهی معطوف کنیم بلکه با استفاده از مزیت‏های سرزمینی می‏توانیم گیاهانی را شناسایی کنیم که در اقلیم کشورمان رشد و شکوفایی بسیار بهتری دارند و می‏توانند به عنوان پایه برای تولید این سوخت مورد استفاده قرار گیرند.

بهنام راسخ، عضو هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت از مهم‏ترین عوامل پیشرفت در این حوزه را ایجاد اتاق فکر برای تصمیم‏سازی بهتر قانون‏گذاران برشمرد و گفت: در همین راستا ستاد توسعه زیست فناوری همراه با ستاد انرژی‏های نو کارگروهی به نام نفت و انرژی تشکیل داده که امید است با این هم‏افزایی‏ها گامی موثر و عملی در راستای تولید بیودیزل برداشته شود.

علیرضا اصلانی، معاون طرح و برنامه شرکت ایپکو با اشاره به اینکه وجود بیشتر از 5 درصد سوخت بایودیزل باعث سایش و خوردگی موتور می شود گفت: نکته‏ای که باید به آن توجه کرد آن است که استفاده بیش از 20 درصد از ترکیب بایو دیزل در سوخت نیازمند تغییرات اساسی در طراحی موتور است که این امر مستلزم تامین این سوخت از سوی وزارت نفت است.

ناهید اعتماد، از متخصصان پژوهشگاه صنعت نفت در حوزه سوخت های گیاهی با تاکید بر اینکه امروزه باید از دستورالعمل های و تکنولوژی های مرسوم دنیا در تدوین نقشه راه استفاده شود گفت: باید با بررسی جامع بر روی روش های متداول جهانی توجیه پذیر بودن زیست توده به لحاظ اقتصادی را ارزیابی کرد.

امید جلالی، نماینده شرکت بهینه سازی مصرف سوخت در ادامه این مراسم با بیان اینکه در قانون بودجه، بندی وجود دارد که به موجب آن شرکت نفت می تواند از سرمایه گذاران در توسعه استفاده از انرژی های تجدید پذیر حمایت کند گفت: بهینه سازی در این زمینه فعالیت هایی انجام داده که سرمایه گذاران علاقه مند به انرژی های تجدید پذیر می توانند با مراجعه به سایت این شرکت شرایط را برای سرمایه گذاری های آتی جویا شوند.

آرمان شفیعی، نماینده مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی پالایش و پخش با تاکید بر تعریف پروژه‏ای مشتمل بر کارهای انجام شده تاکنون در زمینه بایوفیول گفت: در این پروژه باید تمامی فعالیت‏ها جمع‏بندی شده و در تدوین نقشه راه مورد استفاده قرار گیرد و استفاده 5 درصدی از این سوخت نیاز به هیچ تغییری در موتور خودروها نیست و این مدیریت حمایت خود را از تولید سوخت گیاهی اعلام می کند. ضمن آنکه استفاده فراگیر از این سوخت نیازمند تصمیم های کلان برای تامین ما به التفاوت هزینه گازوئیل با بیو سوخت در قالب یارانه سوختی است.

بهروز دشتی، نماینده سازمان و ستاد انرژی‏های نو با اشاره به اجرا شدن پروژه‏های متفاوت در چند سال اخیر در زمینه بایو فیول گفت: بهتر  است قبل از آغاز پروژه‏های جدید مسیر‏های طی شده گذشته آسیب شناسی شوند تا از تکرار اشتباهات و دوباره کاری جلوگیری شده و به اهداف اصلی خود با توان بیشتر دست یابیم.

محمد پازوکی، نماینده پژوهشگاه مواد و انرژی با اشاره به مشکلات پرورش گیاه جاتروفا گفت: تحقیقات و تجارت در زمینه ریز‏جلبک‏ها به صورت نمایی در حال رشد است و توسعه دهندگان فناوری می‏توانند از مزیت‏های این گیاه بهره‏مند شوند که جمع‏آوری ریز جلبک و استخراج روغن از الزامات آن است .

مرضیه شکر ریز، عضو هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت در خاتمه مشخص شدن متولیان اصلی این حوزه را از مهم‏ترین اهداف این میزگرد برشمرد و گفت: امید است برگزاری چنین میزگردهایی راهی به سوی یافتن حلقه مفقوده در تولید تجاری بایو فیول در سال‏های آتی باشد؛ چرا‏که علی‏رغم وجود منابع مختلف به علت فقدان نهاد متولی و پاسخگو، تحقیقات، تلاش‏های علمی و پژوهشی متخصصان این حوزه به جایی نخواهد رسید.