تحلیل تایمز درباره مذاکرات ایران و ۱+۵

به نوشته فایننشال تایمز از ماه فوریه تاکنون دیپلمات‌های ایران و گروه ۱+۵ دیدارهایی را در وین پایتخت اتریش برگزار کردند تا درباره محدودیت برنامه هسته‌ای ایران در ازای کاهش تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور به یک توافق برسند.

اما همانگونه که مذاکره‌کنندگان ارشد شامل یک گروه از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا که قرار است امروز وارد دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران بشوند هنوز اختلافات زیادی میان موضع طرف‌های مذاکره‌کننده وجود دارد که مساله غنی‌سازی اورانیوم در ایران مرکز این مذاکرات است.

فایننشال تایمز

بنابر اظهارات دو دیپلمات غربی که از جریان مذاکرات مطلع هستند فاصله بسیار زیادی میان موضع تهران درباره تعداد سانتریفیوژهایش و آن چه که غرب خواستار آن است وجود دارد. تهران معتقد است که سانتریفیوژهایش باید پس از دست‌یابی به توافق نهایی نیز به کار خود ادامه دهند.

ایران در حال حاضر حدود ۲۰ هزار سانتریفیوژ نصب شده دارد که نزدیک به نیمی از آن‌ها فعال هستند و قصد دارد حداقل ۵۰ هزار سانتریفیوژ را در اختیار داشته باشد.

یک دیپلمات غربی ارشد مستقر در تهران در این‌باره گفت: برای آمریکا آن چه که در توافق جامع هسته‌ای از هر چیز دیگری مهم‌تر است تعداد سانتریفیوژهای ایران است نه تاسیسات اراک. در حالی که این تاسیسات بیش‌تر برای فرانسه حایز اهمیت است.

او ادامه داد: اوباما نمی‌تواند ۱۰ هزار سانتریفیوژ را به کنگره بفروشد. وی مشخصا می‌خواهد که تعداد این ماشین‌ها کم‌تر از ۱۰ هزار تا باشد که از خواسته ایران یعنی ۵۰ هزار سانتریفیوژ فاصله بسیار زیادی دارد.

تعداد سانتریفیوژها از آن‌جایی که این ماشین‌ها قادرند سرعت تبدیل ذخیره اورانیوم ایران را به اورانیومی با سطح غنای مناسب برای ساخت یک بمب اتم افزایش دهند، مرکز اصلی مذاکرات هسته‌ای ایران و۱+۵ بوده است.

مارک فیتز پاتریک، سرپرست بخش خلع سلاح و منع اشاعه در موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک اظهار کرد: هیچ نشانه‌ای مبنی بر این که ایران می‌خواهد با کاهش چشمگیر تعداد سانتریفیوژهایش که مورد خواست آمریکا و هم‌پیمانانش برای انجام یک توافق است موافقت کند وجود ندارد.

وی ادامه داد: بنابراین این احتمال باقی می‌ماند که آن‌ها قادر نخواهند بود به یک توافق دست پیدا کنند.

دیپلمات‌ها به طور واضح می‌گویند که پیشرفت‌هایی در طول شش ماه مذاکره‌شان حاصل شده است.

کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تقریبا پس از برگزاری هر دور از این مذاکرات در کنفرانس‌های خبری خود گفته است که مذاکرات سازنده و مفید بوده است. هم‌چنین بسیاری از دیپلمات‌های درگیر در این مذاکرات می‌گویند که با وجود کاهش روابط میان آمریکا، اروپا و روسیه و وخیم‌تر شدن اوضاع در خاورمیانه، مذاکرات در وین به کار خود ادامه داده است.

به طور قطع زمان در فرصت باقی‌مانده به سرعت به پایان خواهد رسید و امکان دستیابی به یک توافق وجود دارد. مسائلی هم‌چون شفاف‌سازی،‌ سطح دسترسی به تاسیسات و بازرسی‌ها و میزان ذخیره اورانیوم زمانی که صحبت درباره تعداد سانتریفیوژهای ایران به میان می‌آید سطحی تلقی می‌شوند. ممکن است ایرانی‌ها در گام نهایی مذاکرات از برخی خواسته‌های خود دست بکشند. به ویژه مذاکره‌کنندگان ۱+۵ چنین امیدواری را دارند چون از نظر آن‌ها پایان زمان مذاکرات به نفع آن‌هاست نه تهران.

یک ایرانی پیش از این گفته بود زمانی که ایران توافق اولیه ژنو را که در نوامبر سال ۲۰۱۳ به دست آمد امضا کرد که اقدامی شبیه به پذیرفتن قطعنامه سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ هشت ساله عراق بود، تصمیم بزرگ خود را گرفته است. و بنابراین مرحله بعدی به این اندازه مشکل نخواهد بود و به طور قطع راه‌حل نهایی به دست خواهد آمد.

هم‌چنین دیپلمات‌های غربی نیز تصمیم دارند به یک توافق برسند؛ مقامات آمریکا و انگلیس دولت‌های خود را توجیه کرده‌اند که خواست آن‌ها برای رسیدن به یک توافق با تهران واقعی است.

با توجه به پیشرفت کند این مذاکرات در دورهای اخیر مذاکره‌کنندگان در هفته‌های آینده بیش‌تر در مورد امکان تمدید این مذاکرات گفت‌وگو خواهند کرد تا در مورد برون‌رفت از مسائل مورد اختلاف‌شان.

ایسنا