انتقال ساختمان استانداری اردبیل به شهرک اداری با روح "پدافند غیرعامل"منافات دارد

در کشورهای اروپایی مفهوم آمایش سرزمینی ابتدا مفهوم دفاعی دارد و سپس مفهوم توسعه‌ای پیدا می‌کند.  لذا قبل از ساخت مراکز مهم و حساس و تعیین کاربریهای اراضی٬ موضوع در کمیته‌های نظامی و دفاعی مطرح می‌گردد و پس از بررسی لازم و اعمال ملاحظات دفاعی و امنیتی نسبت به ساخت آنها اقدام می‌گردد.

در کشور ما از سال 1382 موضوع «پدافند غیرعامل» با تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری مطرح گردیده و طی سالهای اخیر با تشکیل سازمان پدافند غیرعامل در سطح ملی و ادارات کل پدافند غیرعامل در سطح استانها٬ موضوع نگرش دفاعی – امنیتی به برنامه ریزیهای کاربری اراضی و استقرار و احداث بناهای مهم و حساس در دستور کار قرار گرفته است.

سبلانه

پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که اجرای آن کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس کشور را در صورت بروز اقدامات خصمانه ٬ به دنبال داشته و با بکارگیری آن می توان در صورت بروز حمله و وارد آمدن آسیب و صدمه، سریعاً اقدام به بازسازی یا جایگزینی نیرو و امکانات نموده و به تداوم خدمات پرداخت.

یکی از اصول خدشه ناپذیر پدافند غیرعامل «اصل پراکندگی» است. منظور از پراکندگی؛ گسترش، باز و پخش نمودن و تمرکز زدایی از تاسیسات و ابنیه، تجهیزات، نیروی انسانی یا فعالیت‌ها به منظور تقلیل آسیب‌پذیری آنها در مقابل اقدامات خصمانه می باشد. به طوری که مجموعه‌ای از آنها هدف واحدی را تشکیل ندهند.

نگاهی به وضعیت کاربریهای اراضی مهم در استان، از جمله کاربریهای اداری ٬ نشان می دهد که موضوع پراکندگی در بطن برنامه ریزی شهری و آمایش سرزمین قرار نداشته و در گذشته خطاهایی مانند طراحی شهرک اداری اردبیل؛ در مغایرت با اصل پراکندکی اجرا شده است.

شاید دلیل اصلی این تمرکز٬ دیدگاه مسئولین وقت استان در ارائه خدمات متمرکز به شهروندان بوده باشد ولی توجه به نکاتی مانند قرار گرفتن شهرک اداری در یکی از گوشه های منتهی الیهی شهر و نیز استقرار عمدتاً ادارات کل در این مجموعه که عموماًمردم سر و کاری با آنها ندارند و نیز سپردن بخشهای خدمات رسان به مراکز خصوصی مانند دفاتر پیشخوان دولت ٬ بر نامعتبر بودن این توجیهات افزوده است.

 متاسفانه  طی سالهای اخیر علی رغم تاکیدات صورت گرفته در باب اهمیت رعایت اصول پدافند غیر عامل و انتظارات مقام معظم رهبری که فرموده اند: «امروز اهمیت پدافند غیرعامل قاعدتاً برای مسئولین بایستی شناخته باشد»٬ شاهد احداث ساختمانهای جدید در شهرک اداری اردبیل و توسعه افقی و عمودی این مجموعه آسیب پذیر هستیم.

بدتر از آن اینکه هر از چندگاهی زمزمه انتقال مراکز مهم سیاسی که اتفاقاً مسئولین آن عضو کارگروهها و بلکه متولی «پدافند غیرعامل» در سطح استان و شهرستان هستند به شهرک اداری شنیده می شود که با روح پدافند غیرعامل در تضاد است.

امید است مسئولان امر با توجه عمیق به نگرانیهای مقام معظم رهبری که فرموده اند: «گفته بودم کار بسیجی بکنند (برای پدافند غیرعامل) عملا چه کردند؟» و رعایت اصول مربوطه ٬ همچون دیگر کشورهای توسعه یافته٬ موضوع دفاع ملی و پایداری ملی از اولویتهای مدیریتی باشد.