یادداشت| علی عبدالصمدی
امروزه با توجه به توسعه فضای تبادل اطلاعات و نیز افزایش تهدیدات سایبری، ضرورت دارد که بیش از پیش به تدابیر پدافند غیرعامل توجه و اقدامات مؤثرتری در زمینه پدافند سایبری انجام شود.
به گزارش پایداری ملی؛ رشد فناوری‌های نوین بالاخص در زمینه‌های سایبری و اینترنتی باعث تسهیل در امور اداری و نیز زندگی روزمره‌ی افراد جوامع مختلف شده است. به‌عنوان مثال بسیاری از نامه‌نگاری‌ها با سهولت بیشتری انجام می‌شود و بسیاری از مراحل بروکراتیک اداری با رشد و ارتقاء فناوری‌های سایبری، حذف شده‌اند که این امر موجب تسهیل امور مختلف شده است.
اما این فقط یک روی سکه‌ی پیشرفت در تکنولوژی‌های سایبری است و طرف دیگرش این است که بسیاری از سودجویان در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، امنیتی و... از طریق همین فناوری‌های نوین باعث ایجاد مزاحمت و یا اختلال در سیستم‌های مختلف سایبری کشور شده‌اند.
این اختلالات و جرایم عموماً یا توسط عوامل خارجی صورت پذیرفته است که اصولاً دشمنان این سرزمین به شمار می‌آیند، یا به دست عناصر خائن داخلی انجام شده است و یا بعضاً در مواردی ناشی از شیطنت‌های نوجوانان و جوانانی است که از نبوغ و استعداد خود در زمینه‌های منفی استفاده کرده‌اند که البته این استعداد‌ها با آموزش و پرورش صحیح می‌توانند تبدیل به افسران درجه یک جنگ نرم شوند.
اخیراً اختلال در سیستم پمپ بنزین‌های کشور و نیز دستکاری کردن بیلبورد‌های شهری توسط مهاجمان سایبری، این نکته‌ی مهم را به مراجع و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور گوشزد کرد که پدافند غیرعامل باید تبدیل به رکنی از ارکان کشور شود که تحقق این موضوع، وظیفه دستگاه‌های مختلف کشور و به‌ویژه نیروهای امنیتی است؛ زیرا همان‌گونه که حراست از مرز‌های جغرافیایی ایران اسلامی برای نیروهای اطلاعاتی و امنیتی و مسلح کشور حائز اهمیت است، حراست از فضای سایبری و پرداختن به پدافند غیرعامل کشور نیز به همان اندازه مهم و ضروری است.
در سال‌های اخیر پدافند هوایی از بدنه نیروی هوایی ارتش تفکیک شد و به‌عنوان نیرویی مستقل به فعالیت پرداخت. پیشتر نیز این نوع از تفکیک قوا (نیروی هوافضا) در سپاه پاسداران اتفاق افتاده بود. همان‌گونه که اتخاذ این‌گونه تدابیر در زمینه‌ی دفاع از مرز‌های هوایی کشور بسیار مهم بوده است، یقیناً دفاع از فضای سایبری کشور نیز با توجه به افزایش جرایم اینترنتی، از درجه‌ی اهمیت بالایی برخوردار است تا حدی که می‌توان ادعا کرد امروز تمامی قوای مسلح کشور از جمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش و وزارت دفاع نیازمند داشتن نه‌فقط معاونت‌های سایبری، بلکه نیروهای متعدد و تربیت‌یافته در زمینه‌ی دفاع غیرعامل هستند.
خوشبختانه فرماندهی کل انتظامی (پلیس جمهوری اسلامی ایران) در راستای این امر مهم، اهتمام ویژه داشته و «پلیس فتا» (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) را به‌عنوان یگان تابعه‌ی خود از سال ۱۳۸۹ راه‌اندازی کرده است. در ستاد کل نیروهای مسلح نیز از سال ۱۳۸۲ سازمانی به نام «سازمان پدافند غیرعامل کشور» را ایجاد کرد که اگرچه اقدامی هوشمندانه به حساب می‌آید، اما موفقیت این سازمان، مستلزم همکاری وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مختلف کشور است.
با عنایت به رشد و گسترش فضای تبادل اطلاعات و همزمان با آن، افزایش تهدیدات و حملات سایبری، ایجاد تشکیلات و بهره‌گیری از نیروهایی که در زمینه پدافند غیرعامل و مقابله با تهدیدات نرم، تخصص لازم را داشته باشند، جزء بایسته‌ها و ضروریات نیروهای مسلح کشور به شمار می‌رود.