در این میان، هیدروکسی آپاتیت به عنوان فاز اصلی معدنی استخوان در بسیاری از کاربردهای زیستی- پزشکی مورد توجه است. با این وجود نرخ انحلال بالا در محیطهای فیزیولوژیک، مقاومت به خوردگی پایین در محیطهای اسیدی و پایداری شیمیایی ضعیف در دماهای بالا کاربرد وسیعتر این ماده ارزشمند را با محدودیت مواجه کرده است.
از این رو در سالهای اخیر پژوهشهای زیادی به منظور بهبود مشخصات عملکردی هیدروکسی آپاتیت صورت گرفته است. در این میان فلوئور هیدروکسی آپاتیت و فلوئور آپاتیت که در این ساختارها یونهای فلوئور جایگزین یونهای هیدروکسیل در ساختار آپاتیت شدهاند، به دلیل بهبود خواص هیدروکسی آپاتیت بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند. این جایگزینی منجر به افزایش پایداری شیمیایی، کاهش سرعت انحلال در محیطهای زیستی و افزایش تکثیر سلولهای استخوانی میشود.
در کاربردهای زیستی- پزشکی این مواد میتوان از آنها به عنوان پوششهای سطحی بر روی پروتزهای ارتوپدی و کاشتنیهای دندانی استفاده کرد. از سوی دیگر بهرهمندی از تقویت کننده های سرامیکی نظیر آلومینا، تیتانیا و زیرکونیا نیز میتواند در تقویت خواص مکانیکی بیوسرامیکهای بر پایه آپاتیت بسیار موثر باشد و در تولید محصولات ارتوپدی، دندانی، رسانش دارو و کروماتوگرافی قابل استفاده است.
در این راستا پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد با هدف تولید و مشخصهیابی نانو پودر کامپوزیتی فلوئورآپاتیت-زیرکونیا به روش مکانوشیمیایی مطالعاتی را در این زمینه انجام دادند. برای این منظور استفاده از مواد اولیه بر پایه کلسیم و فسفر و بهرهمندی از دستگاه آسیاب گلولهای سیارهای نانو پودر کامپوزیتی مورد نظر تولید شد. در مرحله مشخصهیابی نیز با استفاده از امکانات آزمایشگاهی ویژگیهای نانوساختاری محصول بررسی شد.
نتایج به دست آمده نشان میدهد که محصول به دست آمده از پایداری شیمیایی بالاتر و سرعت انحلال کمتری در محیطهای زیستی برخودار است.