ارائه طرح جدید ایران در دور بعدی مذاکرات/ با هرگونه دخالت خارجی در منطقه مخالفیم

در ادامه خبرنگار شبکه الجزیره پرسید، شما ابراز تمایل کردید برای میانجیگری بین دولت بشار اسد و معارضین. در صورتی که با میانجیگری شما موافقت شود چه پیشنهادی خواهید داشت؟ گفت: اساس این است که در نهایت باید بین دولت سوریه و گروه‌های معارض توافق حاصل شود. 

البته می‌دانید که در زمینه سوریه امروز از یک طرف دولت است و از طرفی گروه‌های معارض که اختلاف نظرهایی بین معارضین هست. از طرف دیگر گروه های تروریستی در سوریه فعال هستند. کمک به گروه های تروریستی را همه باید متوقف کرده و این گروه ها باید سوریه را ترک کند. 

این گروه ها از کشورهای مختلف منطقه در سوریه تجمع کردند. جامعه جهانی باید روی گروه های تروریستی و بخصوص القاعده حساس باشد.  من در نطق سازمان ملل طرح WAVE را پیشنهاد کردم. همه باید با افراطی گری و تروریسم و خشونت مبارزه کنیم. هیچ کشوری به تنهایی قادر نیست این مسئله را حل کند. تروریست ها همانند میکروبی هستند که مرتب از نقطه ای به نقطه ای دیگر در حال حرکتند. باید جامعه را از این میکروب خطرناک دور کنیم. تروریسم برای صلح و امنیت جهانی میتواند خطرناک باشد.

موضوع دیگر موضوع معارضین سوری و دولت است که باید پای میز مذاکره بنشینند. در سوریه همه باید بپذیریم که باید فضای امنی تشکیل شود و مردم پای صندوق آرا در آن فضای امن بیایند و انتخاب مردم سوریه باید انتخاب همه باشد و همه باید از آن پشتیبانی کنند. آینده سوریه متعلق به مردم سوریه خواهد بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه  چه برنامه‌ای برای بهبود روابط با کشورهای منطقه و بویژه کشورهای عربی دارید؟ تصریح کرد: یکی از اولویت های دولت رابطه بیشتر و بهتر با همسایگان است. دولت اهمیت ویژه ای برای رابطه با آنها، چه عربی و چه غیرعربی قائل است. در این ایام با بسیاری از رهبران کشورهای همسایه دیدار داشتم. از روسیه تا ترکیه، تا عراق و پاکستان و افغانستان و کشورهایی که از منطقه ما هستند مانند لبنان و تاجیکستان و قزاقستان. در این چند روز در نیویورک هم با چند مقام کشورهای عربی و شمال آفریقا دیدار داشتم. 

در این دیدارها به مناسبت‌هایی راجع به روابط ایران با کشورهای همسایه طرح بحث شد. اساس برنامه ما ایجاد ارتباط بیشتر بین ما و همسایگان، توسعه روابط اقتصادی و فرهنگی، حل و فصل مسائل و مشکلات احتمالی و موضوع توریسم است. ما در سطح وسیعی با عربستان و عراق و بحرین و عمان و ... روابط توریستی خوبی داریم. 

البته نسبت به عربستان و عراق رقم بسیار بالاست. بحث چند میلیون نفر در سال. یکی از اهداف این دولت روابط صمیمی‌تر با همسایگان است. دولت این هدف را دنبال میکند. به همین دلیل  ملاقات‌هایی تنظیم شده با همه همسایگان و از جمله کشورهای عربی.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار وال‌استریت ژورنال که پرسید، درباره بهبود اوضاع اقتصادی در ایران با توجه به تحریم های 5-6 سال گذشته؛ بهرحال وضعیت اقتصاد ایران را در طول مبارزات انتخاباتی‌تان گفتید که سعی میکنید بهتر شود. در این باره چه نظری دارید؟ خاطرنشان کرد: اقتصاد ایران کاستی‌هایی داشت و این را کم‌وبیش همه ما می‌‌دانستیم. البته میدانید که من قبل از ریاست جمهوری مسئولیت یک مرکز تحقیقاتی را برعهده داشتم و از بسیاری از آمارها و ارقام بیخبر نبودم. خودم و رقبای انتخاباتی‌ام، بر مشکلات اقتصادی و راه حل برای آن تاکید میکردیم. البته باید اذعان کنم بعد از آنکه مسئولیت را برعهده گرفتم و با آمارها و ارقام‌ها آشناتر شدم و امروز  هم ادامه دارد آشنایی‌ام، من به مردم قول دادم که بعد از 100 روز گزارشی از واقعیت های کشور به مردم ارائه میکنم. امیدوارم در این مدت همه ابعاد مختلف مسائل اقتصادی و سایر مسائل اجتماعی و فرهنگی را به  مردم به صورت دقیق ارائه کنیم. دولتم متعهد است همه ارقام و آمار به صورت شفاف به اطلاع مردم برسد. این را برای ایجاد اعتماد بیشتر بین دولت و مردم میدانم و برای اینکه اقتصاددانان و سایر مسئولان بهتر بتوانند برای آینده کشور برنامه ریزی کنند ضروری میدانم. به همین دلیل به سخنگوی دولت دستور داده شده اطلاعات لازم از شرایطی که دولت با آن مواجه می شود را با مردم در میان بگذارد. رییس جمهور هم موظف است در هر فرصتی گزارشاتی را مستقیما به مردم ارائه کند که امیدوارم فاصله این گزارش ها طولانی نباشد.

اگر بخواهم در یک کلمه جواب شما را بدهم آنچه امروز می بینم کمی بدتر از آنچیزی است که قبلا می دیدم و می گفتم. اما مشکلات اقتصادی ما قابل حل و فصل است. امید من آن است که با حمایت و حضور مردم هر مشکلی را میتوانیم حل کنیم. امید من به مراتب بیش از مشکلات است. و حمایت مردم از دولت هم بیش از حد انتظار است. بنابراین آینده ما روشن و آینده‌ای خواهد بود که مردم در رفاه و راحتی بیشتری باشند.

دکتر روحانی در پاسخ به خبرنگار پی‌بی‌اس   مبنی بر اینکه در زمانی که در سال 2003 رئیس تیم مذاکره کننده ایران در مسئله هسته‌ای بودید، گفتگوهای خوبی با سران اروپایی در تهران داشتید. حتی در اصفهان اتفاقاتی افتاد و رضایتمندی بوجود آمد. به نظر شما آیا باز میتوانید با شرکای آمریکایی و اروپایی خود همکاری مشابه سال 2003 داشته باشید که شفاف سازی بیشتری شود؟ گفت: هر کاری که در آن دوره انجام گرفت، بر مبنای توافقات دو طرف بود. ما هیچ وقت به شرکای اروپاییمون نگفته بودیم که اصفهان را تکمیل نمیکنیم. اصفهان از روز اول تاسیسش تحت نظارت دقیق آژانس بوده. حتی قبل از اینکه ساختمانش ساخته شود ماه ها قبل به اطلاع آژانس رسیده بود.  ما هیچگاه راه فریب را انتخاب نکردیم. هیچگاه راه مخفی کردن را انتخاب نکردیم. شفاف حرف زدیم و سخن گفتیم  و عمل کردیم. الان هم به آنچه میگوییم متعهد خواهیم بود. هیچ موردی نخواهید دید که دولت به وعده اش چه به مردم و چه به طرف هایش عمل نکند. ما به صراحت میگوییم که میخواهیم فناوری هسته ای داشته باشیم و تحت نظارت آژانس باشد و به مقررات از جمله ان‌پی‌تی متعهدیم. به صراحت میگوییم دنبال بمب نیستیم و شفاف هستیم و ساخت بمب را خطرناک میدانیم برای خود و منطقه خودمان. به صراحت میگوییم در دکترین دفاعی ما چیزی به نام سلاح کشتار جمعی وجود ندارد.

هیچ جا برخلاف تعهدات عمل نکردیم و نخواهیم کرد. در مذاکرات 5+1 به طرفهای خود اطمینان بیشتر میدهیم که فناوری هسته‌ای صلح آمیز خواهد ماند و آنها به ما اعتماد خواهند داد که علیه پیشرفت ایران اقدام نکنند. هر دو باید اعتمادسازی کنیم.

خبرنگار دیگری پرسید که راجع به مسائل امنیتی در افغانستان و پاکستان چه نظری دارید؟ که رئیس جمهور کشورمان پاسخ داد؟ از هم اکنون باید آنها که در منطقه تاثیرگذارند به فکر همکاری و کمک بیشتر به دولت افغانستان باشد. من در مدت کوتاه چند هفته‌ای که مسئولیت دولت را به عهده گرفتم دوبار با کرزی بحث و گفتگو داشتم. یک بار در تهران و یک بار در بیشکک قزاقستان. خود کرزی هم برای آینده افغانستان نگرانی های فراوانی دارد. بحث این است که هرگروهی که بخواهد پای میز مذاکره بیاید و به چارچوب های دموکراسی متعهد باشد، میتواند مفید باشد. در بحث طالبان این است که طالبان گروه هایی که عملیات انجام میدهند و برخی عملیاتشان تروریستی است آیا میخواهند آن را کنار بگذارند و به صورت یک حزب و فعال سیاسی در جامعه افغانستان فعال باشند یا خیر؟ البته هنوز در قدم های اولیه مذاکره اند. اگر این مذاکرات منتهی شود به حضور سیاسی طالبان در افغانستان و نه حضور نظامی در این کشور. بالاخره در یک کشور امنیت باید در اختیار نیروهای رسمی کشور باشد. اگر طالبان سلاحشان را زمین بگذارند، چنین صلحی میتواند برای آینده افغانستان و ثبات منطقه مفید باشد.

فکر نمیکنم در دنیای امروز آن افکار افراطی طالبان قابل قبول باشد. نمیتوانیم بگوییم زنان نمیتوانند در عرصه های اجتماعی فعال باشند. نمیتوانیم از آزادی های فرهنگی یک جامعه جلوگیری کنیم. تکثرهای فرهنگی، اندیشه‌ای را باید بپذیریم و قبول کنیم. امیدوارم طالبان در فکری نو در چارچوب یک تشکل سیاسی در آینده افغانستان حضور داشته باشد. صلح در این مبنا و در مبنای خواست ملت افغانستان می تواند مفید باشد چرا که جنگ برای افغانستان ویرانگر است و مردم خسته شده اند و تروریسم موجب شده در افغانستان یک فعالیت باثبات اقتصادی پانگیرد.

رئیس جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شما اشاره کردید که ما طرحی را میخواهیم ارائه کنیم در گفتگوهای ژنو. میتوانید توضیح بیشتری دهید درباره اینکه طرحتان چیست؟ گفت: اولا همه کشورها بر یک اصولی توافق کنیم. اگر بتوانیم روی اصولی توافق کنیم فکر میکنم بتوانیم به طرح و نقشه راه مشترکی برسیم. من به رئیس جمهور فرانسه که بحث مفصلی داشتیم چارچوب طرح هایی که مورد نظر ایران است به عنوان اصول را مطرح کردم. باید بر مبنای اصولی که همه توافق میکنیم بتوانیم به راه آینده و نقشه راه آینده دست یابیم. مثلا معتقدیم سوریه نباید تجزیه شود. تجزیه سوریه را بسیار خطرناک میدانیم برای منطقه. معتقدیم تروریست ها باید سوریه را ترک کنند. معتقدیم جنگی نباید از طرف قدرتهای خارجی بر سوریه تحمیل شود. همه باید بپذیریم راه حل سوریه، حتما سیاسی است و نه چیز دیگر. باید بپذیریم که باید شرایط را برای مذاکره بین معارضین و دولت سوریه فراهم کنیم. اصولی که مورد نظر ماست اگر مورد توافق کشورهای مذاکره کننده طرف مقابل باشد میتوانیم راحت تر به هدف برسیم.