14فرصت سیاسی و اقتصادی خط لوله صلح برای ایران و پاکستان

پس از گذشت نزدیک به 8 ماه از آغاز احداث خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان در خاک پاکستان به نظر می رسد هنوز مشکلاتی در روند اجرای این خط لوله به چشم می خورد.

به طوری که با کناره‌گیری چین از سرمایه گذاری در خط لوله صلح به نظر می رسد هر چه زودتر این کشور باید به دنبال سرمایه گذار دیگر باشد.

اگر گاز ایران تا دسامبر سال 2014 به پاکستان نرسد،این کشور باید روزانه 3 میلیون دلار به عنوان جریمه به ایران پرداخت کند.

این گزارش اضافه می کند همانطور که بارها گفته شده با تکمیل این طرح، روزانه 60 میلیون متر مکعب گاز به پاکستان صادر می شود.

هزینه اجرای این طرح در برآوردهای اولیه 4.5 میلیارد دلار اعلام شده بود، اما اکنون کارشناسان هزینه طرح را حدود 7 میلیارد دلار برآورد می‌کنند. این مسیر اقتصادی‎ترین روش تامین انرژی شبه قاره هند است:

بر اساس این گزارش برای پاکستانی‌ها امتیازات و فرصت‌هایی در احداث این خط لوله وجود دارد که بدین ترتیب هستند:

1) راه اندازی خط لوله صلح منجر به برقراری امنیت منطقه‌ای و تقویت پیوندهای‌ تاریخی و فرهنگی کشورهای مسیر خط لوله ( ایران، پاکستان و در آینده هند) می‌شود.

2) درآمد قابل توجهی برای‌ ایران از محل فروش گاز به پاکستان ایجاد خواهد شد، با توجه به منابع عظیم گاز ایران که بعضا با برخی از کشورهای منطقه مشترک است ایجاد و استفاده از این خط لوله در جهت بهره برداری بیشتر کشور از منابع مشترک، مفید خواهد بود.

3) خط لوله صلح، ایجاد اشتغال در مناطق جنوب شرق ایران را به دنبال خواهد داشت به شکلی که در برقراری ثبات و امنیت برای این بخش از کشور که به جهت هم مرزی با پاکستان و افغانستان از ظرفیت خطرپذیری برخوردار است، کمک خواهد کرد.

4) تحقق این خط لوله علاوه بر سودآوری، صادرات گاز ایران را تنوع بخشیده و نه تنها وزنه ایران را در تحولات سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی افزایش می‌دهد بلکه در حوزه بازار انرژی نقش آن را پر رنگ‌تر خواهد کرد.

5) با فعالیت این خط لوله، برقراری ارتباط و پیوند دائم اقتصادی با همسایگان به نوعی که آنها امنیت خود را در زمینه‌های گوناگون با امنیت کشورمان در ارتباط ببینند، احتمال همکاری آنها با دشمنان خارجی را کاهش داده و می‌تواند در معادلات و برنامه‌ریزی نیروهای خارج از منطقه تأثیرگذار باشد.

6) خط لوله با فراهم کردن مشتریان دائمی گاز، امکان چانه‌زنی بهتر ایران با دیگر خریداران انرژی را فراهم خواهد کرد.

7) یکی از مهمترین منافعی که این خط لوله برای ایران در بر دارد، اتصال کشور به یکی از مهمترین حوزه‌های مصرف انرژی به ویژه در آینده است، استفاده و بهره گیری پاکستان از این خط لوله، به جهت کمبود شدید انرژی در آن کشور، می‌تواند در جهت همگرایی بیشتر پاکستان با ایران مفید واقع شود.

8) این خط لوله برای ثبات و توسعه منطقه بلوچستان پاکستان اهمیت بسزایی دارد، امری که بر ثبات مناطق شرقی ایران نیز تاثیر گذار خواهد بود.

9) با توجه به بحران انرژی در پاکستان تحقق این طرح، منجر به‌ تحرک صنایع این کشور و افزایش قابل توجه اشتغال، بهره‌وری و نهایتا افزایش‌ مزیت‌های اقتصادی آن کشور خواهد شد.

10) با توجه به نگرانی‌های زیست محیطی و افزایش‌ قیمت‌های نفت، گسترش‌ استفاده از گاز طبیعی برای پاکستان، اقتصادی‌تر خواهد بود.

11) احداث این خط لوله، توسعه اقتصادی جنوب‌ آسیا و نیز برتری آسیا در امور اقتصادی جهان را تسریع‌ خواهد کرد.

12) انتقال گاز ایران به شبه قاره هند به ‌عنوان منبعی مطمئن و با دوام، می‌تواند راهبرد ایجاد صلح و افزایش امنیت‌ در جنوب آسیا و شبه قاره را تقویت کند.

13) خط لوله صلح، منجر به همگرایی منطقه‌ای بیشتر در بین کشورهای این منطقه خواهد شد، برقراری این خط لوله (بین ایران، پاکستان و در آینده هند) علاوه بر منافع اقتصادی، کشورها را واجد اتصالات عمیقی می‌سازد که گسستن آن به آسانی میسر نیست، از این رو باید آن را از زاویه فرصت‌های استراتژیکی که در اختیار این سه کشور قرار می‌دهد نیز مورد توجه قرار داد.

14) خط لوله می‌تواند وابستگی و همبستگی بین ایران، پاکستان و در آینده هند ایجاد کند و به کاهش دشمنی و تنش میان هند و پاکستان و احتمالاً به حل مناقشات تاریخی آنان با محوریت ایران کمک نماید و در این صورت زمینه‌ساز شکوفایی اقتصادی منطقه و تقویت محور جنوب خواهد شد.