ویژه‌نامه تحلیلی تبیینی عماد
۰۱ دی ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۲
باتوجه به گستردگی و اهمیت بخش کشاورزی مازندران در حفظ سلامت و امنیت غذایی کشور، رصد و پایش مقولات زیست محیطی و کشاورزی در پیشگیری و مقابله با آفات و بیماری‌ها، از ماموریت‌های مهم پدافند غیرعامل استان است.
به گزارش پایداری ملی، علاوه بر اینکه ۹۰ درصد از عرصه‌های مازندران جزء منابع طبیعی محسوب می‌شود ، این استان با تولید ۷۲ نوع محصول کشاورزی، رتبه اول تا سوم را در تولید ۱۵ محصول از جمله برنج، مرکبات، کیوی و گل و گیاه ، گوشت قرمز و سفید و محصولات شیلاتی در کشور دارد.
مدیرکل پدافند غیرعامل مازندران روز شنبه در نشست خبری مشترک با رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان از قرارگاه زیستی به عنوان مهمترین کارگروه پدافند غیرعامل استان نام برد و گفت که با توجه به شرائط و وضعیت مهم کشاورزی، اولویت نخست پدافند غیرعامل در مازندران قرارگاه زیستی است و کارگروه بخش کشاورزی برای جلوگیری از گسترش آفت ها، بیماری ها و حوادث بیوتروریستی در این قرارگاه فعالیت دوچندان می کند.
حسین منفردی با بیان این نکته که آفات مگس میوه مدیترانه ای، پروانه شب پره و آنفلوانزای حاد پرندگان مهمترین تهدیدات علیه محیط زیست و کشاورزی مازندران هستند ،تصریح کرد: به همین منظور قرارگاه زیستی تمامی تهدیدهای زیستی را به درستی رصد و پایش می کند.
مدیرکل پدافند غیر عامل مازندران گفت: جهاد کشاورزی هم در خصوص کنترل آفت ها و بیماری های گیاهی و دامی در بخش های مختلف اقدامات پدافندی انجام می دهد.
وی افزود: تمامی فعالیت های جهاد کشاورزی در طول سال اعم از شناسایی آفت ها و بیماری های مشترک بین انسان و دام، پایش مزارع، درمان و آموزش و همچنین فعالیت های ترویجی به صورت مستمر انجام می شود تا نتایج ملموسی در پی داشته باشد.
وی بر لزوم همکاری همه جانبه تمام دستگاه های اجرایی و کشاورزان به عنوان تولیدکنندگان محصولات کشاورزی درحفاظت محیط زیست ، تولیدات محصولات سالم و پیشگیری از آفات و بیماری ها در استان تاکید کرد و بیان داشت: امروز خطر شیوع آفت مگس میوه به باغات مختلف استان ، پروانه شب پره که به درختان شمشادهای مازندران خسارت جدی وارد کرد و بیماری آنفلونزای حاد پرندگان که همواره تهدید جدی علیه طیور استان است ، باید مورد توجه قرار بگیرد.
منفردی با بیان اینکه اگرچه آفت پروانه شب پره شمشادهای جنگل های هیرکانی در استان مازندران تحت کنترل قرار گرفته است، در عین حال گفت که این آفت خسارت جدی بر ۴۱هزار هکتار از درختان شمشادهای استان وارد کرده است.
آفت شب پره شمشاد که خاستگاه آن اروپاست و از یک دهه پیش در آنجا شیوع یافته بود ، از سه سال پیش در بین جنگل های مازندران و در درختان شمشاد شیوع پیدا کرده است.این آفت که پروانه ای کوچک و شب پرواز است، در فصل سرد سال با کاهش فعالیت مواجه می شود و در فصل گرم دوباره به فعالیت می رسد.
شمشاد یکی از گونه های ارزشمند و منحصر به فرد جنگل های هیرکانی شمال کشور است که از ماههای گذشته به علت شیوع آفت شب پره ، در معرض تهدید و نابودی قرار گرفته است.
مدیر کل پدافند غیرعامل مازندران بیماری آنفلوانزای حاد پرندگان را از دیگر مقولات مهم زیستی در بخش طیور کشاورزی استان دانست و گفت: هر ساله با ورود پرندگان مهاجر زمستان گذران به استان نگرانی بروز بیماری آنفلوانزای مرغی وجود دارد، اما همه تمهیدات و مقررات سختگیرانه انجام می شود.
بیش از ۲ هزار و ۳۰۰ واحد مرغداری در مازندران وجود دارد که سالانه با تولید بیش از ۱۸۰ هزار تن گوشت مرغ برابر با تامین حدود ۱۲ درصد گوشت سفید مورد نیاز کشور است.
همه ساله در فصل پائیز و زمستان ۹۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیت حدود یک میلیون بال به مازندران مهاجرت می کنند. این پرندگان یکی از انتقال دهندگان ویروس آنفلوانزای مرغی هستند و رعایت مقررات بهداشتی در شکار و عرضه همواره از دغدغه های مسئولان مازندران بوده است.
شیوع آفت مگس در باغات مرکبات مازندران
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز دراین نشست خبری از برگزاری رزمایش پیشگیری و مقابله با آفت مگس میوه خبر داد و گفت که خطر شیوع و سرایت آفت مگس میوه علیه باغات مرکبات استان جدی است و به همین منظور فردا یکشنبه بیست و هفتم مرداد ماه رزمایش مقابله با این آفت در استان برگزار می شود.
عزیزالله شهیدی فر با بیان اینکه بازدیدهای میدانی کارشناسان باغبانی ۶۴ مرکز خدمات کشاورزی مازندران و گزارش‌های دریافتی از ایستگاه‌های پیش آگاهی حفظ نباتات نشان می دهد که آفت مگس میوه در باغات هلو، شلیل و به ویژه بین درختان ازگیل ژاپنی که به صورت پراکنده در استان وجود دارد، به مرحله حمله به باغات مرکبات رسیده است، تصریح کرد: از آنجاییکه باغ مرکبات مهمترین کشاورزی باغداری به لحاظ درآمدی برای کشاورزی و تجارت و رونق اقتصادی استان است، باید نسبت به طغیان آفت مگس میوه در باغات مرکبات حساس باشیم.
مازندران ۱۶۰ هزار هکتار باغ انواع میوه دارد که ۱۱۰ هزار هکتار آن از انواع مرکبات بویژه پرتقال است و سالانه حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن محصول از این باغ‌ها برداشت می شود.
وی با اشاره به این نکته که هنوز این آفات به باغات مرکبات استان نرسیده است، توضیح داد: در سال های اخیر به دلیل بی توجهی باغداران در کاشت مخلوط انواع درختان از جمله ازگیل ، شلیل ، هلو ، انجیر و خرمالو که عمده این درختان با هدف خود مصرفی کاشته شده است سبب شد تا حد فاصل میزبانی آفت مگس میوه همواره بوجود بیاید و اکنون این خطر به باغات مرکبات استان رسیده است.
مهم ترین میوه باغ های مازندران را انواع نارنگی و پرتقال تشکیل می دهد و بسته به گونه درخت به صورت زودرس و یا دیررس برداشت شده و روانه بازار می شود.
بر اساس آمار جهاد کشاورزی مازندران؛ ۳۰ هزار هکتار از باغ مرکبات مازندران را انواع نارنگی شامل انشو، یافا و یا نارنگی رقم پیش رس "ایواساکی" تشکیل می دهد که برداشت آن از نیمه دوم شهریور آغاز می شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت به همین منظور به دستور شخص استاندار و با همکاری پدافند غیر عامل با حضور مدیران اجرایی ، امنیتی و انتظامی رزمایش پیشگیری و مقابله با خطر احتمالی آفت مگس میوه علیه باغات مرکبات در دستور کار قرار گرفته است.
شهیدی فر با اشاره به اینکه وضعیت میوه سبز مرکبات در مازندران مطلوب است گفت که گردش سالانه این میوه ۱۰ هزار میلیارد تومان است و صادرات نارنگی و پرتقال در سال جاری از برنامه های مهم اتاق بازرگانی استان است.
مگس میوه مدیترانه ای از آفات مخرب جهانی است که نسبت به سایر گونه‌های مگس میوه دارای دامنه میزبانی وسیعی است و می تواند بیشترین خسارت را به بار بیاورد.هلو، خرمالو، انجیر، سیب زرد، آلو و گلابی و مرکبات از جمله میزبان‌های این آفت هستند.
حشره مگس میوه به طور معمول تا ۲ ماه زنده می مانند، اما اگر شرایط مساعد باشد تا ۶ ماه هم امکان زنده بودن آنها وجود دارد.وجود میزبان از جمله میوه رسیده در سر درخت یا پوسیده در پای درخت و سرمای هوا بهترین شرایط مساعد برای فعال باقی ماندن آفت مگس میوه است.
برداشت سریع و کامل تمامی میوه‌های مرکبات باقیمانده سال قبل و میوه‌های رسیده سال جاری مانند هلو، شلیل، آلوچه، ازگیل ژاپنی، گلابی و سیب برای فرار از خسارت و پیشگیری از افزایش جمعیت آفت و رعایت بهداشت عمومی باغ شامل جمع آوری و دفن هرگونه میوه ریخته شده پای درختان در عمق ۵۰ سانتی متری خاک ضروری است.
نصب تله‌های جلب کننده حاوی مایع سراتراپ، فرمون و سراتینکس برای شکار انبوه، طعمه پاشی باغات آلوده با استفاده از پروتئین هیدرولیزات و حشره کش مالاتیون بر اساس دستورالعمل، ۲۰ تا ۲۵ روز قبل از رسیدن میوه، رعایت مسائل قرنطینه ای شامل عدم جابجایی و نقل و انتقال میوه‌های آلوده از باغ آلوده به دیگر نقاط استان و کشور از نکات قابل توجه برای مقابله و جلوگیری از گسترش این آفات است.
سالانه بیش از هفت میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در مازندران تولید می شود.
مهمترین راهکار نهادینه سازی الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی را چه می دانید؟!