عدم وابستگی به درآمدهای نفتی و اتکا به درآمدهای ثابت و پایدار میتواند به عنوان راهکار اصلی توسعه کشور مطرح باشد، از طرفی رونق تولید باید مورد توجه جدی قرار گیرد، تولید و صادرات وابسته به یکدیگرند و اگر تولید در داخل رونق بگیرد به توسعه صادرات کشور کمک میکند.
به گزارش پایداری ملی، توجه به تولید، تلاش در راستای افزایش ارزش افزوده محصولات داخلی، توسعه صادرات غیر نفتی و موارد اینچنینی تماماً، مستلزم فاصله گرفتن از اقتصاد تک محصولی یا نفتی است و در واقع تمامی موارد اشاره شده مولفههایی تعیین کننده در تسریع توسعه اقتصادی و اقتدار فزایندهتر کشور به شمار میروند.
احمدرضا بسیج، عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص شرایط تحقق مسائل اقتصادی و جدا کردن بودجه و اقتصاد کشور از خامفروشی نفت، اظهار کرد: برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی و تبدیل کردن آن به گفتمان ملی به تغییر نگرش برخی از مسئولان نسبت به اینکه آیا نفت و یا هر منبع و معدن دیگری سرمایه است یا ثروت، نیازمندیم.
وی در ادامه گفت: سرمایه نوعی از دارایی است که سودآوری دارد و تمام نمیشود اما ثروت نوعی از دارایی است که به تدریج پایان میپذیرد، به عنوان مثال اگر کسی نفت را به عنوان ثروت به حساب بیاورد آن را به صورت خام میفروشند درآمدش را صرف حقوق، دستمزد و صادرات میکند و در نهایت نیز پایان میپذیرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان چهارمحال و بختیاری افزود: در رویکردی دیگر نفت را سرمایه به حساب میآورند و تلاش میشود تا نفت خام را به محصولات دیگری مانند مواد شیمیایی، استفاده در پتروشیمی و مواد صنعتی دیگر تبدیل و این اجناس تولید شده را صادر کنند که در این صورت اشتغالزایی شده و جلوی واردات گرفته میشود و همچنین درآمد کشور نیز از طریق این صادرات افزایش مییابد.
این مدرس دانشگاه گفت: متأسفانه در سالهای قبل و بعد از انقلاب تا کنون مسئولان اقتصادی کشور نفت را به عنوان منبع صنعت و نه سرمایه مورد توجه قرار دادهاند به همین علت اقتصاد شکننده شده و پاسخگوی رشد جمعیت و یا تحریمها و مانند آن نیست زیرا که اولین سنگ بنای اقتصاد مقاومتی نگاه سرمایهای به آب، خاک، نفت و یا طلا و هر منبع دیگری است.
بسیج گفت: برای تحقق این مسائل و جدا کردن بودجه و اقتصاد کشور از خامفروشی نفت لازم است تا نوع نگاه مسئولان عوض شود و برای رسیدن به اهداف باید مطالعه و مطالبهگری عمومی از مسئولان صورت گیرد و اساتید، روشنفکران، اهل قلم و خطابه با این روش مسئولان را به این سمت هدایت کنند.
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان چهارمحال و بختیاری در ادامه با اشاره به نامگذاری امسال با عنوان «رونق تولید»، تصریح کرد: هرگاه با واردات بیرویه کالاها از جمله کالاهای لوکس و آن دسته کالاها که مشابه داخلی آنها موجود است برخورد شده و یا جنس قاچاق به آتش کشیده شود، تولید رونق مییابد.
وی ادامه داد: در کنار وظایفی که مسئولان باید آنها را پیگیری کند، در سطح جامعه نیز باید فرهنگسازی شود و مردم نسبت به ضررهای وابستگی، ورشکستگی کارخانجات، تولیدات داخل و واردات بیرویه آشنا شده و فواید رونق تولید برای مردم تشریح شود که در این صورت ارزش پول ملی نیز بالا خواهد رفت و درواقع با رونق تولید هدف دوم که همان حفظ ارزش پول ملی است نیز محقق خواهد شد.
بسیج در پایان گفت: لازمه افزایش ارزش پول ملی، افزایش نظارت و هدایت مسئولان است و لازمه این هدایت و نظارت مستمر و پرثمر نیز کاهش تصدیگری دولت در تولیدات داخلی است، به عنوان مثال اگر تولیدات داخلی به بخش خصوصی سپرده شود رقابت میان بخشها افزایش یافته و قیمتها به سمت واقعی شدن پیش خواهند رفت و دولت نیز میتواند نظارت خود را در این زمینه افزایش دهد.
در ادامه مجتبی نوروزی، استادیار دانشگاه شهرکرد در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: علیرغم وجود دستاوردها و ایجاد زیرساختها، تا رسیدن به اقتصاد اسلامی و ایجاد جامعه مرفه و توسعهیافته فاصله وجود دارد که در این خصوص، باید ساختار، نرمافزار و رویکرد لازم ایجاد شود.
وی با اشاره به بیانات رهبری در خصوص تأکید بر جداسازی اقتصاد کشور از فروش نفت خام، تصریح کرد: در اقتصاد نفتی اتکا به تولید، درآمد مالیاتی و یا صادرات بخش خصوصی وجود ندارد و از آنجا که پول نفت به حساب دولت واریز میشود، فاصله و شکاف اقتصادی میان دولت و ملت افزایش مییابد.
نوروزی با بیان اینکه در کشورهای توسعه یافته حوزه یورو وابستگی به نفت و درآمدهای نفتی وجود ندارد، گفت: این کشورها با دارا بودن ساختار مالیاتی قوی و اتکا بر تولید و صنعت به اقتصاد قدرتمند دست مییابند.
وی در خصوص معضلات حاصل از اتکا به درآمدهای نفتی، بیان کرد: ایجاد رانت، از بین رفتن خلاقیت در تولید و ایجاد شکاف بین مردم و مسئولان، از جمله این معضلات هستند ضمن اینکه وابستگی صرف به نفت، منجر به بیثبات شدن اقتصاد میشود چرا که اقتصاد نفتی تحت تأثیر نوسانات بینالمللی و دلار است و تکانههای اقتصاد جهانی سبب ایجاد نوسان در اقتصاد کشورهای وابسته به نفت میشود.
نوروزی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر شعار امسال با عنوان «رونق تولید»، یادآور شد: تولید داخلی و رونق آن از لحاظ کمی و کیفی، مهمترین جایگزین نفت است چراکه ایران به لحاظ همسایگی با چندین کشور میتواند بازارهای بزرگی برای تولیدات اقتصادی داخلی در این کشورها ایجاد کند و نیازی به صادرات به اروپا یا آمریکا نیست ضمن اینکه، یکی از مهمترین دستاوردهای رونق تولید، ایجاد اشتغال، کاهش معضل بیکاری و به دنبال آن، کاهش بزه است.
این مدرس دانشگاه در خصوص رونق تولید یادآور شد: برای ایجاد رونق تولید، مردم باید به سمت مصرف کالاهای داخلی بروند و در عین حال، تولید کننده کیفیت تولید را ارتقا دهد که این دو مهم در سایه حمایت دولت از تولیدکننده و مصرف کننده و نیز رفع موانع تولید محقق میشود.
وی با تأکید بر اینکه دولت باید حمایت خود را از تولیدکننده به ارتقای کیفیت کالا مشروط کند، بیان کرد: در تمام کشورهای صاحب فن و صنعت، این اتفاق میافتد و حمایت نظام سیاسی از تولیدکننده همواره وجود دارد.
این کارشناس مسائل سیاسی «افزایش ارزش پول ملی» را خروجی سه عاملِ قطع وابستگی به نفت، تحقق رونق تولید و ایفای نقش هدایتگرانه مسئولان معرفی کرد و افزود: البته برای افزایش ارزش پول ملی این عوامل کافی نیست و اجرای سیاستهای مکمل نیز ضرورت دارد.
نوروزی با بیان اینکه مسئله افزایش ارزش پول ملی از تأکیدات رهبری در بیانات اخیرشان بود، گفت: در صورت تحقق این مهم، جایگاه پول ارتقا مییابد و شاهد بهبود کیفیت زندگی مردم و بهزیستی مجدد آنان خواهیم بود که در این راستا اصلاح نظامهای گمرکی، مالیاتی و بانکی غیرقابل اجتناب است.