هیس! برده‌ها فریاد نمی‌زنند

به گزارش پایداری ملی، اینستاگرام طی روزهای قبل لینک خرید کتاب‌ «داستان برده‌ها» را حذف کرد. خبری که کوتاه بود ولی تازگی نداشت. اولین مرتبه نیست که اینستاگرام به صورت کاملا سلیقه‌ای اقدام به حدف یک پست یا یک محتوا می‌کند و با اعلام اینکه این محتوا «مخرب» است محدودیت‌هایی برای کاربران ایجاد می‌کند.

آزادی بیان از آن حرف‌های شیک و مشتری‌پسندی است که غرب سال‌ها است با آن روی افکار عمومی اسکی می‌‌کند، ولی در عمل چیزی خلاف آنکه می‌گوید را نشان می‌دهد و رفتار می‌کند.

از حذف صفحات فرماندهان ارشد سپاه پاسداران تا پست‌های اینستاگرامی کاربران به مناسبت روز قدس از جمله اقداماتی اینستاگرام در راستای گسترش آزادی بیان بوده است. همین چندی قبل بود که همین شبکه اجتماعی پست مربوط به کتاب «چرا سوریه؟» را حذف کرد. کتابی که شامل ترجمه مصاحبه‌ها و سخنرانی‌های سیدحسن نصرالله درباره بحران سوریه است. کتاب ۱۵ فصل دارد و همه مطالبی که سید از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ درباره سوریه بیان کرده، با حذف مطالب تکراری، دربر می‌گیرد. این مباحث سیدحسن نصرالله پر از تحلیل، اخبار و تجارب است. یکی از این مصاحبه‌های درج شده در این کتاب، گفت‌وگویی است که جولین آسانژ، بنیان گذار و سردبیر سایت ویکی لیکس با سید انجام داده بود. سید حسن نصرالله جنگ در سوریه را نه یک جنگ مذهبی که جنگ سیاسی می‌خواند. او درباره علت حمایت حزب الله از مواضع ایران در سوریه و همچنین حمایت از حکومت بشار اسد، می‌گوید که ما نه از حکومت بشار اسد که از تمامیت ارضی سوریه دفاع و حمایت می‌کنیم.

حالا این بار لینک خرید یک کتاب را حذف کرد تا نشان دهد همواره مدافع آزادی بیان است. قصه این کتاب چیست؟  در واقع «داستان برده‌ها» خوانش انتقادی سرگذشت برده‌ها در تاریخ و آنچه تا امروز ادامه دارد، است. این کتاب در ۱۸۰ صفحه به تاریخ برده‌داری از آغاز تاکنون اشاره دارد که به صورت مصور برای گروه سنی نوجوان و جوان تالیف و ترجمه شده است. بخش عمده‌ای از این کتاب به تاریخ برده داری در ایالات متحده پرداخته و مخاطب را با سیر اتفاقات روبه‌رو کرده است.

برده‌داری همیشه وجود داشته است، مبارزه با آن هم همیشه وجود داشته است، اما اتفاقی که حالا داشت در دنیای مدرن می‌افتاد، چیز دیگری است؛ گستردگی و ابعاد برده‌داری نوظهور آمریکایی چندین برابر ظلم و ستم برده‌داری قبل از خودش بوده است. اگر در یونان و روم، که ریشه های انحطاط این دنیای جدید هستند، برای برده‌داری «دلیل فلسفی و منطقی» درست می‌کردند، در آمریکای تازه ساخته شده، به آن فلسفه و منطق، به افراطی‌ترین شکل عمل می‌شد. برده‌داری در دنیای جدید را با هیچ برهه‌ای از تاریخ نباید مقایسه کرد.

اینستاگرام با حذف لینک فروش ترجمه فارسی این کتاب در واقع نشان داد که برخلاف ادعای شبکه‌های اجتماعی که در آن افراد هرکدام یک رسانه هستند، مایل نیست مخاطبان زبان فارسی درباره جنایت‌های سرمایه‌داری چیز زیادی بدانند. اینستاگرام که با یک جستجوی ساده می‌توان در آن به سیل محتوای مسئله‌دار خلاف اخلاق و عفت دست پیدا کرد، با مطالبی که از ظلم صاحبان سرمایه حرف می‌زنند مخالف است و هرگونه صدایی را ساکت می‌کند. انسان‌هایی که مورد تجاوز و ظلم قرار می‌گیرند اهمیتی ندارند و هر صدایی که به دفاع از آنها باشد را حذف می‌کند، ولی در همین محیط پست‌هایی از زندگی اشرافی و اصطلاحا «لاکچری» را نه‌تنها حذف نمی‌کند بلکه «ترند» می‌کند. در موردی دیدیم که پست‌های مربوط به «لفور» را حذف نکرد و سبک زندگی تجملی و بی‌قید را برجسته کرد.

اینستاگرام با بیان اینکه این مطالب با خطوط قرمز آنها منافات دارد نشان داد آزادی بیان یک شوخی بزرگ است و کلاهی است که غرب بر سر جوامع دیگر می‌گذارد. رسانه مستقل حتی در عصر شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های شخصی بی‌معنا است و گردانندگان این شبکه اجتماعی ثابت کردند آنجا که منافع اربابان آنها به خطر بیفتد از هیچ حرکتی دریغ ندارند!

اینستاگرام با حذف لینک خرید کتاب «داستان برده‌ها» که سعید سعادت آن را ترجمه کرده، نشان داد انسان‌هایی که قربانی پول پرستی و سنگدلی تاجران و سرمایه‌داران اروپایی و آمریکایی شدند، مسئله آزادی بیان نیستند، و آزادی بیان فقط زمانی مهم است که قرار باشد بر کشوری فشار بیاورند. در واقع اینستاگرام با مخرب تشخیص دادن لینک فروش این کتاب ضمن حذف آن بار دیگر به مخاطبان خود درس آزادی بیان داد.