آمریکا دارای ده ها پایگاه نظامی بی نام و نشان در سراسر جهان است

به گزارش پایداری ملی، ارتش آمریکا سرانجام از پایگاه خود در التنف خارج می شود (شاید هم نمی شود). التنف مکانی است که دولت سوریه مدت هاست ادعا می کند یک مرکز آموزشی برای ستیزه جویان دولت اسلامی است، کریدوری زمینی به داخل سوریه در نزدیکی مرز دو کشور عراق و اردن که روسیه آن را یکی از کانون های نشو و نمای تروریست ها نامیده است (هر چند ایده اداره مشترک آن با ایالات متحده نیز وجود دارد).

التنف اردوگاهی که سال گذشته صدها تفنگدار نیروی دریایی آمریکا به نیروهای عملیات های ویژه مستقر در آنجا ملحق شدند، پایگاهی است که بنا به ادعای مقامات آمریکایی، نه تنها کلید شکست داعش بوده، بلکه به گفته ژنرال جوزف وتل فرمانده نیروهای آمریکایی درخاورمیانه، پایگاهی برای مقابله با «فعالیت های  خطرناک ایران و دیگر نیروهای نیابتی متعدد» است.

ظرف چند ساعت بعد از اعلام پرزیدنت ترامپ مبنی بر خارج کردن نیروهای آمریکایی از سوریه، تجهیزات مستقردر این پایگاه با آمادگی قبلی برای خارج کردن آماده شدند. به این ترتیب باید گفت که مهم ترین پادگان آمریکایی در سوریه (شاید) از سیاهه پایگاه های پنتاگون حذف شود، البته با ذکر این نکته که نام التنف واقعا هیچگاه به معنای واقعی در دفاتر پنتاگون ثبت نشده بود. این پایگاه که در سال 2015 ایجاد شد، تا همین اواخر محل استقرار صدها سرباز آمریکایی و یکی از پایگاه های نظامی فراوانی بود که جایی بین سایه و روشن وجود دارند، یک پست دیدبانی خارجی به رسمیت شناخته شده که عملا هرگز نامی از آن در سیاهه رسمی پایگاه های پنتاگون برده نشده بود.

به طور رسمی وزارت دفاع دارای 4775 «سایت» در سراسر 50 ایالت و هشت قلمرو آمریکا و نیز 45 کشور خارجی است. آنطور که در سیاهه پایگاه های پنتاگون در سطح جهان آمده، در مجموع 514 مورد از این پایگاه ها در خارج از مرزهای آمریکا واقع شده اند. در ابتدای این فهرست دور و دراز از جمله می توان به پایگاه های آمریکا در جزیره دیگو گارسیا در اقیانوس هند، در شاخ آفریقا در جیبوتی و نیز در پرو و پرتغال، امارات متحده عربی و بریتانیا اشاره کرد. اما در تازه ترین نسخه از این سند که در اوایل سال 2018 منتشر شده و «گزارش ساختار پایگاه ها» نام دارد، هیچ اشاره ای به التنف مشاهده نمی شود. همینطور به هیچ پایگاه دیگری در سوریه  یا عراق یا افغانستان یا نیجر یا تونس یا کامرون یا سومالی یا هیچ یک از چندین مکان دیگری که چنین پایگاه های نظامی شناخته شده ای در آنها وجود دارند و حتی بر خلاف سوریه در حال گسترش نیز هستند.

به گفته دیوید واین نویسنده «کشور پایگاهی: چگونه پایگاه های نظامی آمریکا در خارج از کشور به آمریکا و جهان لطمه می زنند» ممکن است مثل التنف، صدها پایگاه خارج از فهرست در سطح جهان وجود داشته باشند. واین می گوید: «سایت های بی نام و نشان بازتابی هستند از نبود شفافیت در سیستمی که بنا بر تخمین من دارای چیزی حدود 800 پایگاه در خارج از 50 ایالت و واشنگتن است که از زمان جنگ جهانی دوم جهان را به محاصره خود درآورده اند.» واین از اعضای موسس  سازمان تازه تاسیس «ائتلاف برای تغییر مسیر و تعطیل کردن پایگاه های برون مرزی» نیز هست، گروهی متشکل از تحلیلگران نظامی از طیف های ابدئولوژیک مختلف که مدافع کاسته شدن از «جای پای» نظامی جهانی آمریکا هستند.

دلیلی وجود دارد که نام این قبیل پایگاه ها در فهرست ها قید نمی شود. چون پنتاگون نمی خواهد درباره آنها حرف بزند. سخنگوی پنتاگون سرهنگ دوم میشل بالدانزا درپاسخ به پرسشی در مورد پایگاه های اسرار آمیز و پرشمار وزارت دفاع گفته است: «من با افسر مطبوعاتی که مسئول «گزارش ساختار پایگاه ها» بود حرف زدم و او هیچ چیز بیشتری نداشت تا به  اطلاعات موجود اضافه کند و در حال حاضر هیچ کس در دسترس نیست تا توضیحی در این باره به شما بدهد.»

واین می گوید: «پایگاه های مستند نشده در برابر نظارت جامعه و معمولا حتی کنگره مصون هستند. این پایگاه ها یکی از جلوه های فیزیکی سیاست خارجی و نظامی آمریکا به شمار می آیند، بنابراین وجود پایگاه های خارج از فهرست به این معناست که ارتش و قوه مجریه تصمیم دارند چنین سیاستی را بدون کشیده شدن آن به عرصه عمومی به اجرا بگذارند، مکررا صدها  میلیون یا میلیارد دلار را هزینه کنند و به طور بالقوه پای آمریکا را به جنگ ها و کشمکش هایی بکشانند که بخش عمده ای از مردم کشور هیچ چیز درباره آنها نمی دانند.»

این پایگاه ها کجا هستند؟

ائتلاف تغییر مسیر و تعطیلی پایگاه های برون مرزی اشاره می کند که 95 درصد از پایگاه های نظامی خارجی واقع در جهان در اختیار ایالات متحده است، درحالی که کشورهایی چون فرانسه، روسیه و انگلیس شاید هر کدام 10 تا 20 پایگاه خارجی داشته باشند. چین تنها دارای یک پایگاه خارجی است.

وزارت دفاع حتی لاف می زند که «مکان های» آن در 164 کشور واقع شده اند. از طرف دیگر این وزارتخانه به شکلی در نزدیک به 84 درصد از کشورهای روی زمین حضور نظامی دارد،  یا دست کم وزارت دفاع چنین ادعایی کرده است. بعد از تحقیق در مورد شمار این پایگاه ها که در وب سایت جدید وزارت دفاع آمده بود، پنتاگون به سرعت آمار و ارقام خود را تغییر داد. سرهنگ دوم بالدانزا می گوید: «ما پشتکار شما را برای کند و کاو در این موضوع تقدیر می کنیم. به لطف مشاهدات شما ما آمار دولتی دفاعی را به روزرسانی کرده ایم و بنا بر اعلام دولت، این تعداد «بیشتر از 160» پایگاه است.»

چیزی که پنتاگون همچنان نمی گوید این است که چگونه یک «مکان» را تعریف می کند. عدد 164 دقیقا از تعداد پرسنل نظامی به کارگرفته شده را نشان نمی دهد و تنها به حضور متغیر پرسنل نظامی در 166 مکان «فرامرزی» اشاره دارد؛ از جمله برخی کشورهایی که بنا به اعلام پنتاگون تعداد اندکی از پرسنل نظامی آمریکایی و سایرین در آنها حضور دارند، مانند عراق و سوریه که حجم نیروها آشکارا بسیار بیشتر از ارقام اعلام شده بود، حتی اگر در زمان انجام این ارزیابی در فهرست قرار نداشتند. (پنتاگون اخیرا ادعا کرده که 5200 سرباز در عراق و دست کم 2000 سرباز در سوریه حضور دارند، هر چند که این تعداد هم اکنون باید به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش یافته باشد.)  با این حال اعداد و ارقام «فرامرزی» وزارت دفاع همچنین شامل سربازان واقع در قلمروهای آمریکایی نظیر سوآمای آمریکا، پورتوریکو، جزایر ویرجین آمریکا و جزیره ویک نیز می شوند. به گفته پنتاگون ده ها سرباز نیز در کشور «آکروتیری» به کار گرفته شده اند (که عملا روستایی در جزیره سانتورینی در یونان است) و هزاران سرباز دیگر در مکان های «بی نام و نشان» حضور دارند.
در تازه ترین گزارش تعداد این سربازان «نامعلوم» متجاوز بر 44 هزار نفر برآورد می شود.

به گفته ائتلاف برای تغییر مسیر و تعطیلی پایگاه های فرامرزی، هزینه سالانه به کارگیری پرسنل نظامی آمریکایی در خارج از کشور و نیز حفظ و اداره این پایگاه های خارجی بالغ بر 150 میلیارد دلار در سال می شود. هزینه اداره تنها خود پایگاه ها حدود یک سوم این رقم است. واین می گوید: «پایگاه های برون مرزی آمریکا هزینه ای تا 50 میلیارد دلار در سال برای احداث و نگهداری دارند که  این پول را می توان برای رسیدگی به نیازهای مبرم در داخل کشور در زمینه های آموزش و پرورش، مراقبت های درمانی، مسکن و زیرساخت ها به کار گرفت.»

شاید از فهمیدن اینکه پنتاگون این واقعیت را که سربازانش درکجا حضور دارند مبهم می گذارد تعجب نکنید. برای مثال وب سایت جدید وزارت دفاع از رقم بیش از 4800 مکان دفاعی در سراسر جهان نام می برد. بعد از تحقیقات انجام شده درباره این رقم و نحوه ارتباط آن با رقم رسمی 4775 سایت فهرست شده در گزارش ساختار پایگاه ها، این وبسایت جمله خود را به «بالغ بر 4800 سایت دفاعی» تغییر داد.

سرهنگ دوم بالدانزا نوشت: «از اینکه به این ابهام اشاره کردید متشکرم. با توجه به اینکه ما در حال انتقال به این سایت جدید هستیم، تلاش داریم به روز رسانی اطلاعات را هر چه سریع تر انجام دهیم. لطفا برای دریافت اطلاعات مربوط به تازه ترین آمار و ارقام به گزارش ساختار پایگاه ها مراجعه کنید.»

پایگاه های بی نام و نشانآفریقا تنها مکانی نیست که فهرست رسمی پنتاگون با واقعیت آن منطبق نیست. برای نزدیک به دو دهه گزارش ساختار پایگاه ها، از اشاره به پایگاه هایی از هرنوع که در مناطق جنگی فعال آفریقا قرار دارند خودداری کرده است. مثلا در اوج اشغال عراق از سوی آمریکا، ایالات متحده 505 پایگاه در آفریقا داشت که از پاسگاه های کوچک تا تاسیسات عظیم را شامل می شد. اما از هیچ یک این پایگاه ها در آمار رسمی پنتاگون اثری نیست.

در افغانستان این رقم حتی بالاتر از این بود. بنا بر گزارش های  سال 2012 «نیروی بین المللی کمک به امنیت» به رهبری آمریکا (ایساف) حدود 550 پایگاه در این کشور داشت. اگر ایست بازرسی های ایساف را نیز به این رقم اضافه کنید – پست های کوچکی که برای تامین امنیت راه ها و روستاها برپا می شدند - تا پایگاه های عظیم، پایگاه های عملیاتی خط مقدم، پاسگاه های رزمی، پایگاه های گشتزنی، این تعداد به رقم سرسام آور 750 مورد می رسد.

خارج شدن سربازان آمریکایی از سوریه به دستور پرزیدنت ترامپ به این معناست که گزارش ساختار پایگاه های سال 2019 احتمالا دقیق ترین گزارش طی چندین سال خواهد بود. چرا که برای اولین بار از سال 2015 سیاهه پایگاه های پنتاگون دیگر به درستی شامل پادگان از قلم افتاده التنف نخواهد بود (یا شاید هم بار دیگر چنین باشد.) اما در این گزارش همچنان صدها پایگاه بی نام و نشان که در آمار رسمی غایب هستند باقی خواهند ماند.