آنها در حالی داعیه حمایت از حقوق بشر را سر دادهاند و از تحریم نشدن اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی میگویند که با تحریمهای شدید اقتصادی و تهدید کشورها، تأمین سادهترین نیاز انسانی مردم ایران یعنی دارو و تجهیزات پزشکی را با مشکل مواجه کردهاند. مسئولان پزشکی و دارویی کشور با رد ادعای تحریم نشدن اقلام دارویی میگویند: امریکاییها یا در حوزه تولید دارو آگاهی لازم را ندارند یا دروغگویان ماهری هستند.
دکتر سید علی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در این باره میگوید: در حال حاضر حدود 4 یا 5 درصد داروهای موجود در بازار داروی کشور وارداتی است. مانند داروی وارفارین که این داروها مشمول تحریم نشدهاند. البته تحریمهای اعمال شده روند ثبت سفارش، پرداخت هزینه و انتقال این داروها را هم با اخلال مواجه کرده بهگونهای که ورود آنها به کشور هم به سختی میسر میشود. این داروساز میافزاید: اما حدود 95 یا 96 درصد داروهای مورد نیاز مردم در داخل کشور تولید میشود، که البته 60 درصد این داروها هم وابستگی خارجی دارند.
برای تولید این داروها، مواد اولیه اصلی و جانبی و همچنین ادوات بستهبندی مورد نیاز است. هرچند مواد اولیه اصلی مشمول تحریم نیستند اما مواد اولیه جانبی که برخی تنها کاربرد دارویی ندارند مشمول تحریمها شدهاند. در واقع آن دسته از مواد دارویی که صرفاً کاربری دارویی ندارند مانند سوربیتول که در صنایع آرایشی بهداشتی هم استفاده میشوند در حالی مشمول تحریم شدهاند که بدون آنها امکان تهیه برخی از داروها وجود ندارد. ادوات بستهبندی مانند انواع مواد پلاستیکی، سلولزی یا شیشهای هم درحالی در زمره کالاهای تحریمی قرار گرفتهاند که بستهبندی دارو ی تولید شده بدون آنها امکانپذیر نیست. در حال حاضر بخش عمده جعبههای بستهبندی قرص، وارداتی است که از کشورهای دیگر مانند کره جنوبی وارد کشور میشود. درست است که تحریم این مواد به معنای تحریم دارو نیست اما مگر میشود دارو را بدون جعبه به دست بیمار رساند.
دکتر فاطمی تأکید میکند: باید برای تهیه دارو دهها جزء با هم ترکیب شوند که حذف حتی یک مورد از آنها فرایند ساخت دارو را با مشکل مواجه میکند. از اینرو باید گفت ادعای امریکاییها یا به معنای ناآگاهی آنها از جزئیات فرایند تهیه دارو است که این موضوع تأسف بار است و البته ناممکن یا نشان دهنده این است که آنها دروغگویان ماهری هستند که این واقعیت بارها و بارها به ما ثابت شده است.
بهگفته نایب رئیس انجمن داروسازان، البته این بدان معنا نیست که ما نمیتوانیم دارو بسازیم یا اینکه در جامعه این تفکر پیش بیاید که ما دچار مشکل دارو خواهیم شد. با تمهیدات هیأت دولت و وزارت بهداشت تحریمها را دور خواهیم زد. هرچند تحقق این امر بسیار دشوار است و هزینههای بسیار ی به کشور تحمیل میکند اما مردم با مشکل مواجه نخواهند شد. در این راستا صنایع داروسازی کشور نیز همه تلاش خود را خواهند کرد تا کشور دچار مشکل دارویی نشود. وی همچنین به بازپرداخت مطالبات صنایع داروسازی از طریق بیمهها اشاره میکند و میگوید: متأسفانه در حال حاضر پرداخت توسط بیمهها با 6 یا 8 ماه و حتی یک سال تأخیر صورت میگیرد. این درحالی است که پرداخت این مطالبات میتواند به شکوفایی صنایع داروسازی منجر شود.
با تحریم بانکها خرید دارو مشکل است
احمد شیبانی، رئیس هیأت مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران نیز در رابطه با مشکلات ایجاد شده در مسیر واردات مواد اولیه چنین اظهار میکند: در حوزه خرید مواد اولیه و واردات تجهیزات پزشکی بیشتر مشکلات مالی است که در مسیر فراهم کردن دارو اختلال ایجاد میکند. بهعبارت دیگر تحریمها باعث شده در زمینه انتقال پول و نقدینگی با مشکل مواجه شویم بالطبع اگر پول پرداخت نشود، دارو و مواد اولیه هم وارد نخواهد شد اما با تمهیدات صورت گرفته تلاش میشود این مشکل به گونه رفع شود که بیماران آسیب نبینند. وی میگوید: البته با توجه به تحریمهای صورت گرفته برخی از کشورهایی که تاکنون مواد اولیه دارویی در اختیار کشور ما قرار میدادند از ادامه همکاری سرباز زدهاند که این مشکل نیز با استفاده از مسیرهای موازی و انتخاب کشورهای جایگزین مرتفع خواهد شد.
تحریم نبودن دارو دروغی آشکار است
کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو نیز در گفتو گو با ایرنا ، در اظهارنظری همسو تحریم نبودن دارو را دروغی آشکار عنوان میکند و میگوید: مؤلفههای بسیاری از جمله مؤلفههای اجتماعی و اقتصادی بر سلامت مردم تأثیرگذار است و هیچکس نمیتواند سلامت را از سیاست و اقتصاد جدا کند. غذا و دارو تنها روی کاغذ تحریم نیست و در عمل این حوزه نیز مانند بخشهای دیگر تحریم شده است. وی میافزاید: اعمال تحریم و ایجاد محدودیت برای اقتصاد ایران، تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم بر سلامت کودکان، زنان و آحاد جامعه خواهد داشت و تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی امریکا به طور مستقیم، سلامت مردم را متأثر میکند. در واقع تحریمها تأثیرات منفی در حوزه غذا و دارو خواهد داشت اما با تدبیر و مدیریت دولت، اجازه نمیدهیم، بیماران دچار مشکل شوند.
او میافزاید: قدرتهای جهانی از این تأثیرات آگاه هستند و این تحریمها را با هدف افزایش آلام و رنجهای مردم ایران اعمال میکنند. اما واقعیت این است که آنها در اعمال تحریمها در حوزه دارو به علت تمهیدات اندیشیده شده و استفاده از فرصتهای موازی عملاً موفق نبودهاند.
جهانپور اضافه میکند: با تدابیر انجام شده، فشارها تا حد امکان به مردم منتقل نشده و امید است در ماههای آینده نیز با طراحی و برنامههای اندیشیده شده، کمترین میزان فشار به مردم را داشته باشیم. گر چه با آغاز جنگ روانی و تحریم در ماههای اخیر، کمبودهایی در برخی اقلام دارویی داریم اما با وضعیت نگرانکننده فاصله داریم و این فاصله را حفظ میکنیم.