این فکر که شرایط بین‌المللی به سادگی به نفع ما تغییر می‌کند، اشتباه است

علی لاریجانی که در سی‌امین اجلاس روسای آموزش و پرورش مناطق کشور سخن می‌گفت،اظهار کرد: بسیاری از سندهای بالادستی دارای یک روح و یک پوسته ظاهری است و باید در مسیر اجرا به روح این اسناد توجه شود و نه به پوسته و شکل ظاهری آن.اقدامات اجرایی در جهت ساماندهی به شرایط و وضع آموزش و پرورش بسیار بسیار مهم و حائز اهمیت است و در قانون برنامه نیز این اقدامات رنگ و بوی خاصی داشته است و همچنین مجلس شورای اسلامی نیز به دلیل آنکه از بدنه آموزش و پرورش و معلمان نمایندگان زیادی را در خود جا داده است با یک دغدغه و شناخت به موضوع آموزش و پرورش توجه می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: در عالم سه نوع نگاه وجود دارد که نگاه اول نگاهی است که بسیار سطحی و روزمره است و صرفا افراد با این نگاه به دنبال گذران امور خود هستند. نگاه دوم نگاه بلندمدت اما ابزاری است که صرفا افراد به دنبال استفاده از امکانات برای منفعت و فایده مادی هستند که البته این نگاه نسبت به نگاه قبلی شأن بالاتری دارد اما در این نگاه نیز خلاهایی ایجاد می‌شود که حاصل عدم توجه عمیق به عقلانیت است اما یک نگاه سومی نیز وجود دارد که در آن یک تفکر راهبردی و استراتژیک برای سعادت بشر نقش‌آفرینی می‌کند و این نگاه بیش و پیش از هر چیزی به دنبال سعادت انسانی است و این نوع نگاه است که مورد تاکید و توجه اسلام نیز قرار می‌گیرد.

لاریجانی افزود: لزوم توجه به مرگ و غایت انسانی در این نوع نگاه بسیار پراهمیت است و در این نوع نگاه است که باید تولیدات جامعه تدوین و تصویب گردد.

رییس قوه مقننه تصریح کرد: اگر ما بخواهیم یک نظام تعلیم و تربیت مبتنی بر نگاه عقلانی و استراتژیک داشته باشیم باید به ملزومات متعددی توجه کنیم و این توجه تنها از طریق عقلانیت شکل می‌گیرد اما پیش از تبیین این نگاه باید ببینیم که آموزش و پرورش ما بعد از انقلاب چه وضعی پیدا کرده است.

وی با اشاره به پیشرفت‌ها و تحولات مهم آموزش و پرورش پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، گفت: آموزش و پرورش ما به لحاظ کمی و تعداد دانش‌آموز رشد قابل توجهی داشت و به لحاظ پوشش جغرافیایی نیز شرایط بهتری نسبت به سال‌های قبل از انقلاب پیدا کرد و به لحاظ علمی نیز کارهای مثبتی صورت گرفت و در المپیادها و مجامع بین‌المللی توفیقات زیادی کسب کردیم و در کنار این پیشرفت‌ها رابطه مدرسه با والدین و اولیای مدرسه نیز پیشرفت قابل توجهی پیدا کرد.

لاریجانی تاکید کرد: آموزش و پرورش با همه این پیشرفت‌ها همچنان یکی از مهم‌ترین و بنیادی‌ترین چالش‌های جامعه است و علت آن هم این است که آموزش و پرورش یک موضوع بزرگ و خطیر است و کمترین بی‌توجهی به آن تاثیرات منفی زیادی در جامعه خواهد داشت و قطعا باید گفت نهاد آموزش و پرورش مهم‌ترین نهاد اجتماعی در کشور ماست که البته این نهاد در شرایط فعلی یک نهاد کاملا دولتی است.

رییس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تحولات موجود در جامعه، خاطرنشان کرد: باید تحولات را در دنیا، منطقه و کشور به خوبی رصد نمود و تصمیمات عقلانی و استراتژیک را بر اساس این تحولات اتخاذ کرد چرا که پایه‌های برنامه‌ریزی برای پیشرفت یک کشور در آموزش و پرورش استوار است. حرکت شتابان علمی و فناوری یکی از تحولات جدی دنیای امروز است که مواردی مثل بیوتکنولوژی، نانو و انرژی هسته‌یی از جمله علومی است که در جامعه و در پیشرفت جهان نقش‌آفرینی می‌کند.

وی افزود: نکته بعدی در تحولات دنیای امروز تقویت عقلانیت و خردگرایی است به طوری که ما شاهد هستیم حرکت‌های فریبکارانه و پرهیاهو در حال رنگ باختن است و مطالبات بدنه جامعه از عقلانیت بیشتری برخوردار شده و عمیق‌تر گردیده است و مردم دوست دارند در سرنوشت خود موثر و تصمیم گیر باشند و نه اینکه عده‌ای خاص برای آنها تصمیم بگیرند و انزوای امروز رژیم صهیونیستی متاثر از همین عقل‌گرایی و عمق پیدا کردن تفکر جوامع است که متاسفانه در دنیای اسلام گروه‌های افراطی و تکفیری که در مقابل این حرکت عقل‌گرایانه ایستاده‌اند، لطمات جدی به مسلمانان زده‌اند و با نوعی روحیه جهادی تقلبی به ستیز در مقابل عقلانیت اشتغال پیدا کرده‌اند که البته این تفکرات نیز در حال رنگ باختن است.

لاریجانی تصریح کرد: نکته دیگری که در تحولات امروز جهان حائز اهمیت است نوعی فعالیت سیاسی در اجتماع و حضور سیاسی مردم به جای حضور مکانیکی است یعنی اینکه رفتارهای مردم شکل سیاسی به خود گرفته است و نیاز به معنویت و اعتدال و عقل‌گرایی در این نگاه بیش از همیشه احساس می‌شود و نگاه برنامه‌ریزی متمرکز نیز در حال تحول است و حال اگر این مولفه‌ها را که تنها بخشی از مولفه‌های تحولی در دنیاست به رسمیت بشناسیم باید ببینیم چگونه و با چه نسخه‌ای می‌توانیم بر اساس آنها برنامه‌ریزی کنیم و شاید لازم باشد برنامه‌ریزی در آموزش و پرورش کشور از حالت متمرکز خارج و به سمت استفاده از ظرفیت و سرمایه‌های اجتماعی حرکت کند.

رییس قوه مقننه با بیان اینکه جذابیت در روش برای تحقق اهداف و اسناد بالادستی بسیار مهم است، گفت: این جذابیت در شرایطی ایجاد می‌شود که به سمت عقلانیت و تصمیم‌گیری‌های با استفاده از خرد جمعی حرکت کنیم و به سرمایه اجتماعی و دانش عالی توجه جدی نماییم.

وی تصریح کرد: معلمان ما در کشور که بدنه اصلی آموزش و پرورش هستند یک قشر نجیب و در عین حال آسیب‌پذیر هم هستند که دغدغه‌های خاص خود را دارند و اولین و مهم‌ترین دغدغه آنها نیازهای اقتصادی است و در چند سال اخیر نیز متاسفانه لطمه‌های جدی به سرمایه اقتصادی آنها خورده است و باید بدانیم اگر معلم دغدغه اقتصادی شدید داشته باشد ذهن او آرامش و تمرکز لازم برای تعلیم و تربیت را پیدا نمی‌کند. نکته بعدی که باید در رفتار و تصمیم‌گیری‌ها نسبت به معلمان مورد توجه قرار گیرد این است که تصمیمات کلان باید با مشارکت بدنه آموزش و پرورش شکل بگیرد و لازم است با استفاده از تجربه، خرد و سرمایه اجتماعی بدنه آموزش و پرورش تصمیمات اتخاذ شود و قطعا تصمیمات متمرکز نمی‌تواند مثمر ثمر باشد.

لاریجانی در پایان سخنان خود با تاکید بر لزوم توجه به اقتصاد، تولید و اشتغال مولد، گفت: اگر فکر کنیم شرایط بین‌المللی به سادگی به نفع ما تغییر خواهد کرد فکری اشتباه و ناشی از غفلت است و ما نمی‌توانیم بدون توجه به قدرت اقتصادی و سیاسی داخل در مسائل بین‌المللی تاثیرگذار باشیم اما اگر در توجه به اشتغال مولد و سازنده و توسعه اقتصادی و سیاسی در داخل موفق عمل کنیم و سرمایه انسانی جامعه را به جای کارهای دیوانی به سمت کارهای مثبت و هم‌افزا سوق دهیم می‌توانیم در سطح بین‌المللی نیز موفقیت‌های خود را تضمین نماییم.