سرپرست اداره کل پدافند غیرعامل استانداری گیلان از مبارزه باسنبل آبی در رودخانه ها و تالاب ها خبر داد

به گزارش خبرنگار پایداری ملی، جلسه مبارزه و کنترل گونه مهاجم سنبل آبی در رودخانه چمخاله و شلمان رود و کانال آبرسانی چاف و چمخاله با محوریت پدافند غیرعامل، با حضور امیر محمدپور دبیر شورای پدافند غیرعامل استان گیلان، قربانعلی محمدپور مدیرکل حفاظت محیط زیست استان، مجید دوهندو معاون عملیات سپاه قدس استان و جمعی از مدیران ادارات و نهادهای اجرایی استان در محل اداره کل حفاظت محیط زیست استان برگزار شد.

در ابتدای این جلسه دبیر شورای پدافند غیرعامل استان گیلان با اشاره به موضوع خطرساز زیست محیطی سنبل آبی بیان کرد: سنبل آبی نامش زیباست و شمایلش دل‌فریب و اغواگر اما در پس این زیبایی اهریمنی نهفته که وجودش یکی از بزرگ‌ترین تهدیدات زیست ‌محیطی شناخته ‌شده در جهان است.

محمدپور با اشاره به رشد سریع این گیاه اظهار کرد: سنبل آبی که قدرت تکثیر فوق‌العاده بالایی دارد در طبیعت آمازون به دلیل وجود دشمنان طبیعی هیچ‌گاه نتوانست به وسعتی بیش از حد مجاز دست یابد اما، در فاصله بین سال‌های ۱۸۸۴ تا ۱۸۹۶ رشد و گسترش آن در رودخانه فلوریدا به حدی رسید که مجلس آمریکا مجبور به وضع قانونی درباره مبارزه با این علف هرز شد و تا سال ۱۹۵۹، مبارزه با این گیاه مهاجم به ارتش آن کشور واگذار شد.

دبیر شورای پدافند غیرعامل استان سنبل آبی را یک تهدید برای تالاب ها خواند و گفت:
اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت این گیاه را یکی از ده علف هرز مهاجم دنیا شناخته و انجمن علف‌های هرز آبزی نیز از سنبل آبی به‌عنوان مهم‌ترین علف هرز منابع آبی یادکرده است که در حال حاضر سراسر قاره آفریقا و اقیانوسیه و بخش‌هایی از کشورهای پرتغال، بلژیک، فرانسه، چک، مجارستان، هلند، اسپانیا، رومانی، چین، هندوستان، مالزی، بنگلادش، مکزیک و دیگر کشورها با وجود، رشد و گسترش این گیاه روبرو بوده و منابع آب شیرین در آن‌ها، با خطر جدی نابودی مواجه هستند و بنا بر نظر کارشناسان، انتقال سنبل آبی از آمریکا به آفریقا توسط کارگران، نه‌تنها باعث نابودی بخش اعظمی از منابع آبی این قاره شده که حتی ریشه فقر و تروریسم در آفریقا را به دلیل از بین رفتن صنعت کشاورزی در آن، از طریق رشد و گسترش این گیاه می‌دانند.

محمدپور با تاکید بر تکثیر و رشد سریع این گیاه افزود: سنبل آبی با قدرت تکثیر دو برابری در کمتر از یک هفته، به‌طور قطع یکی از مخاطرات جدی طبیعی برای محیط‌زیست است که در بازه زمانی کمتر از پنجاه سال قادر است تمامی منابع آبی یک کشور و به‌تبع آن کشاورزی و امنیت پایدار آن را به مخاطره اندازد.

دبیر شورای پدافند غیرعامل استان با اشاره به عدم آگاهی کافی مردم از خطرات سنبل آبی در گیلان اذعان داشت: خسارت به قایقرانی و تاسیسات، کشاورزی و اکوسیستم‌های طبیعی از مضرات گیاه سنبل آبی است، سنبل آبی با برگ‌های به طول بیست سانتی متر و پهنای پانزده سانتی متر، زیبایی فریبنده‌ای دارد که هم مشکلات زیست محیطی فراوانی را به وجود می‌آورد و هم باعث کندی عبور قایق‌ها می‌شود و استفاده از آن به عنوان گیاه تزئینی، سرطان‌زا است.

محمدپور سنبل آبی را جدی ترین تهدید برای تالاب های گیلان دانست و گفت: متأسفانه حضور این گیاه مهاجم و خطرناک در کوچک‌ترین محیط آبی باعث می ‌شود تا از حالت کنترل خارج ‌شده و با گسترش سریع در اکوسیستم، حیات گونه‌های مختلف جانوری منطقه را از بین ببرد.

وی با تاکید بر خطرات ناشی از حضور گیاه سنبل آبی در تالاب‌ها اظهار داشت: مصرف بالای اکسیژن آب توسط سنبل آبی از یک‌سو و گسترش طولی و عرضی این گیاه از سوی دیگر باعث می‌شود تا علاوه بر اینکه هیچ‌کدام از گونه‌های جانوری موجود در تالاب قادر به ادامه زندگی نباشند، تردد در تالاب‌ها و دسترسی به آن‌ها نیز به دلیل گسترش ریشه‌های این گیاه در آب با مشکل مواجه شود.

دبیر شورای پدافند غیرعامل بر لزوم برخورد جدی با فروشندگان سنبل آبی تاکید کرد و گفت: اگرچه طی ابلاغی که از سوی استانداری گیلان به فرمانداری‌های شهرستان‌هاابلاغ شده، فرمانداری‌ها موظف به مقابله با خریدوفروش گیاه سنبل آبی در معابر عمومی هستند اما به نظر می‌رسد که برخورد با سودجویان در این زمینه، نیاز به ورود و مداخله جدی‌تر دارد تا در کنار اقدامات مقابله‌ای با گیاه سنبل آبی و آگاهی بخشی به مردم درباره خطرات آن، پهنه‌های آبی استان از خطر نابودی در امان بماند.

محمدپور با اشاره نقش رسانه ها به ویژه صدا و سیما در این زمینه ارزشمند خواند و افزود: سنبل آبی یکی از مظاهر بیوتروریسم شناخته می شود و  بر اساس بررسی‌های کارشناسی و مستنداتی که در این باره ارائه شد، علاوه بر گیاهان کاراس و آزولا که به وفور در گیلان یافت می‌شوند، این گیاه یکی از صد گونه گیاه خطرناک در جهان است که ریشه آن متعلق به آمریکای جنوبی بوده و عمدتاً از طریق حمل و نقل دریایی وارد حوضه آبی کشورها می‌شود همچنین.

سنبل آبی در زمره موارد مخاطرات زیست‌محیطی یا همان بیوتروریسم قرار گرفته و دخالت نیروی انسانی در آوردن این گیاه به کشور محرز شده و به همین دلیل دستور مقابله سریع با آن، به مدیران استان‌های درگیر ابلاغ شده است.

سرپرست اداره کل پدافند غیرعامل استانداری گیلان از مبارزه با این گیاه در رودخانه ها و تالاب ها خبر داد و خاطرنشان کرد: راه‌های مبارزه با سنبل آبیروش‌هایی از قبیل برخورد مکانیکی با این گیاه ، استفاده از سموم، و مبارزه بیولوژیک از طریق دو گونه شپشک و یک گونه شب پره مهم‌ترین راه‌های مبارزه با این پدیده است، به طور حتم ماهی آمور نمی‌تواند گزینه خوبی برای مبارزه با این گیاه باشد چرا که ریشه گیاه برای ماهی آمور جذابیت خوراکی ندارد ولی آنچه که مسلم است، مقابله با این پدیده باید در گستره‌ای وسیع و با سرعت انجام شود چرا که جان تالاب‌های گیلان در خطر است،
روش‌های مکانیکی مانند ماشین آلات ویژه جمع‌آوری، شیمیایی مانند علف‌کش و بیولوژیک مانند استفاده از حشرات را از روش‌ مقابله‌ای با این گیاه است.

در ادامه این جلسه مدیرکل حفاظت محیط زیست استان با اشاره به این پدیده زیست محیطی استان، اظهار کرد: در ادوار گذشته برای نخستین بار گونه مهاجم سنبل آبی در تالاب عینک رشت مشاهده شد و به رغم پاکسازی که آب منطقه ای انجام داد ولی به دلیل نبود پایش مدوام در مراحل بعدی، این گیاه تکثیر و افزایش یافت.

محمدپور با تاکید بر مبارزه با این گیاه خطرناک اذعان داشت : با توجه به اینکه این گونه رشد سریع دارد، می تواند خطرات زیادی برای محیط زیست، تالاب ها داشته باشد، البته هرگونه تکثیر و حتی فروش این گیاه تهدیدی برای امنیت پایدار گیلان محسوب می شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان با بیان اینکه در بحث آمایش سرزمینی گیلان، حوزه کشاورزی بیش از سایر حوزه ها مورد توجه بوده است، خاطرنشان کرد: در صورت مقابله نکردن با این گیاه، سنبل آبی به عنوان تهدید بسیار جدی برای حوزه کشاورزی استان است.

شایان ذکر است؛ در انتهای این جلسه مدیران ادارات و نهاد های حوزه های مختلف پس از گفتگو و ارائه پیشنهادات در جهت رفع این پدیده زیست محیطی، همکاری های لازم خود را در این زمینه اعلام کردند.