ویژه‌نامه تحلیلی تبیینی عماد
۰۱ دی ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۲
بحران یمن که به ادعای عربستان سعودی بنابود سه ماهه جمع شود، امروز وبا گذشت سه سال ونیم در حالی ادامه دارد که عربستان تقریبا با استفاده از تمام ابزارها و امکانات منطقه ای وجهانی هنوز نتوانسته ...
به گزارش پایداری ملی، عملیات طوفان قاطعیت ۶ فروردین ۹۴ درست در میانه تعطیلات نوروزی در ایران
با محوریت عربستان وحمله به یمن آغاز می‌شودو تقریبا
اوایل اردیبهشت ماه با
تغییر نام به عملیات احیای امید ادامه می‌یابد.
منشا شکل گیری بحران در یمن اختلافات داخلی است که چندان مساله جدیدی محسوب نمی‌شود. به جرات میتوان گفت، بحران داخلی این کشور از پیچیده‌ترین بحران‌های داخلی خاورمیانه محسوب می‌شود که بین گروه‌های شیعه مذهب الحوثی در شمال و نیرو‌های سنی مذهب تحت حمایت عربستان سعودی در جریان است و این بار با دخالت مستقیم عربستان جنبه بین المللی به خود می‌گیرد.
** جنگ یمن با چه بهانه‌ای و از کجا آغاز شد؟
منشا شکل گیری بحران در یمن اختلافات داخلی است که چندان مساله جدیدی محسوب نمی‌شود. به جرات میتوان گفت، بحران داخلی این کشور از پیچیده‌ترین بحران‌های داخلی خاورمیانه محسوب می‌شود که بین گروه‌های شیعه مذهب الحوثی در شمال و نیرو‌های سنی مذهب تحت حمایت عربستان سعودی در جریان است و این بار با دخالت مستقیم عربستان جنبه بین المللی به خود می‌گیرد.
البته علاوه بر
عربستان ۴ عضو دیگر شورای همکاری خلیج فارس یعنی امارات متحده عربی، قطر،
کویت و بحرین در این حمله مشارکت دارند و سومالی نیز اجازه استفاده از
پایگاه‌های نظامی خود برای حمله به یمن را داده‌است.
با این حساب عربستان این عملیات را به پشتیبانی از علی عبدالله صالح رئیس جهمور پیشین یمن و به بهانه دستیابی الحوثی‌ها به موشک بالستیک وبه طورکلی مسائل امنیتی منطقه کلید می‌زند.
با این حساب عربستان این عملیات را به پشتیبانی از علی عبدالله صالح رئیس جهمور پیشین یمن و به بهانه دستیابی الحوثی‌ها به موشک بالستیک وبه طورکلی مسائل امنیتی منطقه کلید می‌زند.
به این ترتیب اتحادیه عرب پشتیبانی خودازاین عملیات
را اعلام می‌کند و اعضای این اتحادیه در نشست سالانه خود در شرم الشیخ مصر
خواستار تشکیل نیروی نظامی مشترک می‌شوند.
**رسانه‌هایی که طبل رسوائی پنتاگون در جنگ یمن را به صدا درآوردند
این در حالیست که مسئولین انصارالله یمن بار‌ها این تجاوز را سعودی_آمریکائی دانستند، درمقابل واشنگتن مدعی بود دخالت گسترده‌ای در یمن ندارد. اما درست هنگامی که یک رسانه آمریکایی از نقش مستقیم نظامیان آمریکایی در کنار نظامیان سعودی علیه یمن پرده برمی دارد؛ دیگر پنتاگون نمی‌تواند به کتمان کاری ادامه دهد و به حضور نیرو‌های این کشور به طور مستقیم در جنگ یمن اذعان می‌کند.
**رقابت ایدئولوژیک ایران وعربستان و اصرار آمریکا به متهم کردن ایران در جنگ یمن
البته در این میان از رقابت ایران وعربستان به عنوان دو رقیب بزرگ منطقه‌ای نمی‌توان چشم پوشی کرد رقابتی که بیشتر ماهیت ایدئولوژیک دارد. اما آمریکا و نوچه منطقه‌ای او به شدت به دنبال بهانه‌ای برای متهم کردن ایران در جنگ نابرابر یمن هستند.
این در حالیست که مسئولین انصارالله یمن بار‌ها این تجاوز را سعودی_آمریکائی دانستند، درمقابل واشنگتن مدعی بود دخالت گسترده‌ای در یمن ندارد. اما درست هنگامی که یک رسانه آمریکایی از نقش مستقیم نظامیان آمریکایی در کنار نظامیان سعودی علیه یمن پرده برمی دارد؛ دیگر پنتاگون نمی‌تواند به کتمان کاری ادامه دهد و به حضور نیرو‌های این کشور به طور مستقیم در جنگ یمن اذعان می‌کند.
**رقابت ایدئولوژیک ایران وعربستان و اصرار آمریکا به متهم کردن ایران در جنگ یمن
البته در این میان از رقابت ایران وعربستان به عنوان دو رقیب بزرگ منطقه‌ای نمی‌توان چشم پوشی کرد رقابتی که بیشتر ماهیت ایدئولوژیک دارد. اما آمریکا و نوچه منطقه‌ای او به شدت به دنبال بهانه‌ای برای متهم کردن ایران در جنگ نابرابر یمن هستند.
**حمله انصارالله به فرودگاه ریاض و تکذیب سعودی
با توجه به حملات مکرر هواپیما‌های ارتش عربستان سعودی به مردم بی دفاع این کشور، «ارتش یمن»، «کمیته‌های مردمی» و «انصارالله»، بُرد موشک‌هایی که در اختیار داشتند را با انجام برخی اصلاحات، افزایش می‌دهند و درروز شنبه ۱۳ آبان ۹۶ یکی از همین موشک‌ها را به سمت فرودگاهی در ریاض شلیک می‌کنند.
پس از اعلام این خبر سعودی‌ها ضمن حفظ آرامش مدعی می‌شوند، موشک یمنی را قبل از اصابت به فرودگاه ریاض در آسمان منهدم کردیم. اما ساعاتی بعد به تلافی این اقدام جنگنده‌های سعودی به پایگاه‌های نظامی «النهدین» و «فج‌عطان» در صنعا و پایگاه «کهلان» در شهر صعده حمله می‌کنند.
**ترامپ:به نظرم ایران به سمت ریاض موشک انداخته است
فردای آن روز صبح علی الطلوع ترامپ مدعی می‌شود موشک شلیک شده به فرودگاه ریاض کار ایرانی‌ها بوده است و در اظهاراتی عجیب، ایران را به پرتاب موشک از یمن به سمت پایتخت عربستان متهم می‌کند. او در صحبت‌های خود مدعی می‌شود «به نظر من، ایران به سمت عربستان موشک انداخته است»
**عربستان با انتشار بیانیه‌ای متناقض در حالیکه حتی امکان ارسال دارو به یمن وجود ندارد ایران را متهم فرودگاه ریاض می‌شناسد
درپی این ادعا، ائتلاف ناقص و جنایتکار سعودی در بیانیه‌ای سراسر از تناقض اعلام می‌کند با وجود بسته بودن تمام مرز‌های زمینی، دریایی، و هوایی یمن «نقش ایران در فرماندهی نیرو‌های انصارالله در حمله موشکی به ریاض، نشانه روشنی از اقدام جنگی است؛ بنابراین فرماندهی ائتلاف این اقدام را اقدامی نظامی و جنگی از سوی ایران، علیه پادشاهی عربستان در نظر می‌گیرد»
**واکنش فرمانده کل سپاه به اتهام ترامپ:موشک‌ها یمنی است فقط بُردش را اضافه کرده‌اند
بعدازظهر همان روز سرلشکر محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران به اظهارات دونالدترامپ واکنش نشان میدهد و می‌گوید: «ترامپ حرف‌های غلط، بی اساس و دروغ زیاد زده است و تهمت‌های زیادی به ایران وارد کرده که این هم یکی از آن تهمت‌هاست. ما اصلا امکان انتقال موشک به یمن را نداریم. موشک‌ها متعلق به خود یمنی‌هاست که بُردش را اضافه کرده‌اند و در راستای انتقام خون شهدای خود از آن‌ها استفاده می‌کنند.»
بعدازظهر همان روز سرلشکر محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران به اظهارات دونالدترامپ واکنش نشان میدهد و می‌گوید: «ترامپ حرف‌های غلط، بی اساس و دروغ زیاد زده است و تهمت‌های زیادی به ایران وارد کرده که این هم یکی از آن تهمت‌هاست. ما اصلا امکان انتقال موشک به یمن را نداریم. موشک‌ها متعلق به خود یمنی‌هاست که بُردش را اضافه کرده‌اند و در راستای انتقام خون شهدای خود از آن‌ها استفاده می‌کنند.»
**محسن رضایی در واکنش به اتهام به ایران:موشک‌های یمنی میراث روسیه است
واکنش مقامات ایرانی به همین جا ختم نمی‌شود؛ محسن رضایی دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام و فرمانده اسبق سپاه در واکنش به این ادعای پوشالی حمله یمن به مواضع سعودی را امری طبیعی ارزیابی می‌کند و معتقداست مردم یمن آرام آرام به سمت خودیابی پیش رفته‌اند و آن‌ها توانایی‌هایشان روز به روز بیشتر می‌شود. اینکه بعضا گفته می‌شود ایران به یمن اسلحه و مهمات داده است دروغی بیش نیست، یمنی‌ها از قدیم و قبل از جنگی که سعودی‌ها به آن‌ها تحمیل کنند موشک داشته‌اند، آن‌ها از گذشته تعداد زیادی موشک از روسیه گرفته بودند».
به هرحال ادعای ارسال تسلیهات جنگی از ایران به یمن در شرایطی مطرح می‌شود که به ادعای خود سعودی‌ها یمن از سه مسیر «دریا، زمین و هوا» به کلی محاصره است و ازسوی دیگر ناو‌های آمریکایی در اطراف خلیج عدن و تنگه باب‌المندب حضور دارند. با این شرایط حتی امکان ارسال دارو هم به این کشور وجود ندارد چه برسد به ارسال گلوله و موشک برای انصارالله و ارتش یمن.
واکنش مقامات ایرانی به همین جا ختم نمی‌شود؛ محسن رضایی دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام و فرمانده اسبق سپاه در واکنش به این ادعای پوشالی حمله یمن به مواضع سعودی را امری طبیعی ارزیابی می‌کند و معتقداست مردم یمن آرام آرام به سمت خودیابی پیش رفته‌اند و آن‌ها توانایی‌هایشان روز به روز بیشتر می‌شود. اینکه بعضا گفته می‌شود ایران به یمن اسلحه و مهمات داده است دروغی بیش نیست، یمنی‌ها از قدیم و قبل از جنگی که سعودی‌ها به آن‌ها تحمیل کنند موشک داشته‌اند، آن‌ها از گذشته تعداد زیادی موشک از روسیه گرفته بودند».
به هرحال ادعای ارسال تسلیهات جنگی از ایران به یمن در شرایطی مطرح می‌شود که به ادعای خود سعودی‌ها یمن از سه مسیر «دریا، زمین و هوا» به کلی محاصره است و ازسوی دیگر ناو‌های آمریکایی در اطراف خلیج عدن و تنگه باب‌المندب حضور دارند. با این شرایط حتی امکان ارسال دارو هم به این کشور وجود ندارد چه برسد به ارسال گلوله و موشک برای انصارالله و ارتش یمن.
**یمن؛ مرگ خاموش یک ملت
البته موضوع به همین جا ختم نمی‌شود جنگ خانمان سوز در یمن ادامه دارد و روزانه تعداد قابل توجهی غیرنظامی اعم از زن، مردو بچه بی گناه به دلایل مختلف، چون قحطی، بیماری، نبود دارو و جنگ، مظلومانه قربانی می‌شوند ومرگ خاموش یک ملت دریمن حال شکل گیری است.
**نگرانی عربستان از ایفای نقش ایران در منطقه مانع تشکیل مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا با موضوع «یمن» می‌شود
این در حالیست که برگزاری دور سوم مذاکرات ایران با ۴ کشوراروپایی و اتحادیه اروپا با موضوع «یمن» که بنا بود در نیمه دوم ژوئن سال جاری در بروکسل برگزار شود به دلیل فشار عربستان ونگرانی از ایفای نقش ایران در ایجاد ثبات در منطقه ملغی می‌شود واروپا نیز عملا برگزاری این نشست را پیگیری نمی‌کند.
**عربستان به دلیل شرط بندی برسر یمن، از اروپا وقت می خرد
البته شنیده‌ها حکایت از آن دارد که عربستان از اروپا زمان خواسته تا به جای ایران و با ابزار جنگ به جای مذاکره، کار یمن را یکسره کند. این در حالیست که دور دوم مذاکرات ایران با اروپایی‌ها با محوریت یمن نتایج مثبتی داشت و براساس آن بناشد ایران انصارالله و الحوثی‌ها را دعوت به آتش بس و اروپا از عربستان این درخواست را داشته باشد به اضافه آنکه کمک رسانی‌ها به ویژه در حوزه غذا و دارو به مردم محاصره شده یمن تاحدی آزاد شود.
اما همانطورکه پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، عربستان به دنبال خرید وقت از اروپایی هاست، چون اصطلاحا برسر یمن شرط بندی کرده است تا کار یمن را تمام کند وبندر الحدیده را ظرف مدت زمان کوتاهی تصرف کنند. وعده‌ای که از ابتدا با ۳ ماه شروع شد و الان تبدیل به باتلاق سه ساله برای «بن سلمان» شده است.
بنا برادعای بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران مسائل استراتژیک جنگی، جنگ سعودی در یمن به بن بست رسیده و اساسا تاریخ نشان داده در جامعه یمن وبه طورکلی خاورمیانه هیچ جنگ جوی خارجی پیروزنشده همانطور که یورش شوروی به افغانستان و ۹ سال اشغال این کشور سرانجامی جز عقب نشینی شوروی از خاک افغانستان نداشت.
همه این شرایط و تنگنائی که سعودی‌ها در آن گیر افتادند سبب شده تا ارتش این کشور بی هدف و اصطلاحا اشباعی به کشتار در یمن بپردازد. به طورکلی هر جنگی با هدفگزاری پیش می‌رود، اما زمانیکه یک ارتش دستاوردی در جنگ به دست نمی‌آورد به حملات اشباعی و بدون هدف پناه می‌برد وتن‌ها آرمانش کشتار مردم و غیرنظامیان می‌شود تا به واسطه آن طرف مقابل را مستاصل وبالاخره تسلیم کند.
به هرحال دو عامل کاهش شدید بهای نفت و طولانی شدن جنگ در یمن، در کنار حمایت‌های نظامی و مالی آل سعود از گروه‌های تروریستی از جمله تکفیری در منطقه و عمدتا سوریه و همچنین دادن رشوه‌های کلان مالی به برخی کشور‌های عربی برای راضی کردن آن‌ها به حضور در ائتلاف ضد یمن به رهبری عربستان و کشور‌های غربی موجب شد تا یمن به «جهنم» سعودی‌ها تبدیل شود.
**فروش سهام آرامکوو سناریو‌های موجود
عربستان دراین بین برای جبران این خسارت در اقدامی عجیب اعلام می‌کند تصمیم به فروش سهام شرکت نفتی آرامکو که مسئولیت استخراج ۹۹ درصد از ذخائر نفت خام کشور عربستان سعودی (حدود یک چهارم مجموع ذخایر نفت فعلی جهان) را به عهده دارد، گرفته است.
در تحلیل این اقدام عربستان سعودی کارشناسان دیدگاه‌های مختلفی ارائه داده اند، برخی آن را آخرین تیر عربستان برای سرپا نگه داشتن صنعت نفت این کشور دانسته اند وبرخی دیگر آن را دروغ پنداشته اند و دسته‌ای هم تاکید کرده اند که این هم بازی دیگری از سوی عربستان سعودی به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت خام دنیاست تا با توسل به آن بار دیگر قدرت بالا بردن قیمت طلای سیاه را بیابد و در رویارویی با ایران قدرت خود را حفظ کند.
**پهباد‌های یمنی این بار آرامکوی سعودی را هدف قرا می‌دهند
پس از این تصمیم در ۲۸ تیرماه ۹۷ ارتش یمن با پهپاد دور برد «صماد ۲» پالایشگاه آرامکو را که در آستانه فروش و هزینه شدن برای جنگ یمن است هدف قرارمی دهد، اما شرکت آرامکو اعلام می‌کند آتش سوزی در این شرکت عظیم نفتی به دلیل «یک حادثه عملیاتی» رخ داده است.
درهمین راستا رئیس شورای عالی انقلاب یمن در صفحه مجازی خود می‌نویسد: پهپادی که به آرامکو در ریاض رسید، پیروزی در جنگ سایبری و نیروی هوایی و پدافند هوایی به شمار می‌آید و نشان میدهد این عملیات پس از بررسی و مشخص کردن هدف صورت گرفت.
محمد علی الحوثی میافزاید: این پیروزی، سلاح بازدارنده‌ای است که به دیگر تسلیحات نیرو‌های یمنی اضافه می‌شود و علاوه بر این توان یمنی‌ها را در ابداع و توسعه با وجود محاصره و تجاوزگری نشان میدهد.
الحوثی در این توئیت تاکیدمی کند: ملت یمن هنوز برگ‌های برنده زیادی در اختیار دارد.
به هرحال یورش عربستان به یمن که به گفته سعودی‌ها بنا بود ظرف ۳ ماه پرونده این کشور را مختومه کند الان وبا وجود گذشت ۳ سال و نیم َوبال گردن سعودی‌ها شده وبه خاطر برون رفت از این گرداب به کمک اربابان سلطه گر خودبه هر حَربه‌ای از کشتار وحشیانه مردم بی دفاع گرفته تا فروش آرامکو روی آوردند، اما با همه این‌ها هرچه بیشتر در این گرداب دست وپا می‌زنند بیشتر غرق می‌شوند.
عربستان دراین بین برای جبران این خسارت در اقدامی عجیب اعلام می‌کند تصمیم به فروش سهام شرکت نفتی آرامکو که مسئولیت استخراج ۹۹ درصد از ذخائر نفت خام کشور عربستان سعودی (حدود یک چهارم مجموع ذخایر نفت فعلی جهان) را به عهده دارد، گرفته است.
در تحلیل این اقدام عربستان سعودی کارشناسان دیدگاه‌های مختلفی ارائه داده اند، برخی آن را آخرین تیر عربستان برای سرپا نگه داشتن صنعت نفت این کشور دانسته اند وبرخی دیگر آن را دروغ پنداشته اند و دسته‌ای هم تاکید کرده اند که این هم بازی دیگری از سوی عربستان سعودی به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت خام دنیاست تا با توسل به آن بار دیگر قدرت بالا بردن قیمت طلای سیاه را بیابد و در رویارویی با ایران قدرت خود را حفظ کند.
**پهباد‌های یمنی این بار آرامکوی سعودی را هدف قرا می‌دهند
پس از این تصمیم در ۲۸ تیرماه ۹۷ ارتش یمن با پهپاد دور برد «صماد ۲» پالایشگاه آرامکو را که در آستانه فروش و هزینه شدن برای جنگ یمن است هدف قرارمی دهد، اما شرکت آرامکو اعلام می‌کند آتش سوزی در این شرکت عظیم نفتی به دلیل «یک حادثه عملیاتی» رخ داده است.
درهمین راستا رئیس شورای عالی انقلاب یمن در صفحه مجازی خود می‌نویسد: پهپادی که به آرامکو در ریاض رسید، پیروزی در جنگ سایبری و نیروی هوایی و پدافند هوایی به شمار می‌آید و نشان میدهد این عملیات پس از بررسی و مشخص کردن هدف صورت گرفت.
محمد علی الحوثی میافزاید: این پیروزی، سلاح بازدارنده‌ای است که به دیگر تسلیحات نیرو‌های یمنی اضافه می‌شود و علاوه بر این توان یمنی‌ها را در ابداع و توسعه با وجود محاصره و تجاوزگری نشان میدهد.
الحوثی در این توئیت تاکیدمی کند: ملت یمن هنوز برگ‌های برنده زیادی در اختیار دارد.
به هرحال یورش عربستان به یمن که به گفته سعودی‌ها بنا بود ظرف ۳ ماه پرونده این کشور را مختومه کند الان وبا وجود گذشت ۳ سال و نیم َوبال گردن سعودی‌ها شده وبه خاطر برون رفت از این گرداب به کمک اربابان سلطه گر خودبه هر حَربه‌ای از کشتار وحشیانه مردم بی دفاع گرفته تا فروش آرامکو روی آوردند، اما با همه این‌ها هرچه بیشتر در این گرداب دست وپا می‌زنند بیشتر غرق می‌شوند.
مهمترین راهکار نهادینه سازی الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی را چه می دانید؟!