ساقی‌های مجازی و نشئه‌های واقعی

توسعه تکنولوژی از جمله نشانه‌های پیشرفت کشورهاست، اما استفاده همه از این امکانات به‌صورت یکسان نیست. برخی از آن برای سرگرمی، برخی برای معرفی خود و عده‌ای دیگر هم برای معرفی کالا و خدمات‌شان استفاده می‌کنند. در این بین کسانی هم هستند که با توجه به اینکه عده‌ای ساعت‌های زیادی را در فضای مجازی‌اند؛ اقدام به فروش مواد‌مخدر می‌کنند. کانال‌های بی‌شماری در شبکه‌های اجتماعی مختلف آزادانه دست به فروش مواد‌مخدر زده‌اند.

توسعه شبکه‌های اجتماعی و درگیر شدن بیشتر مردم در این فضا، باعث شد تا ساقی‌های مواد‌مخدر هم برای سود بردن از این طریق دست به فروش مواد مخدر به‌ویژه «گل» بزنند. موادی که به راحتی برای مصرف‌کننده هم ارسال می‌شود. با این اتفاق زمان دسترسی به مواد‌مخدر کاهش یافته و این موضوع توانسته نگرانی‌هایی برای خانواده‌ها ایجاد کند. سایت‌های فروشنده انواع مواد‌مخدر را به‌همراه عکس و قیمت آن در صفحات مختلف خود قرار می‌دهند و کاربر هم می‌تواند از طریق کارت اعتباری در هر جایی که باشد ماده‌مخدر را خریداری کند.

آمار‌های غیررسمی
بر اساس برخی آمار‌های غیررسمی میانگین زمان دسترسی به مواد مخدر در تهران بین ۵ الی ۲۰ دقیقه است، خیلی از کارشناسان معتقدند هرچقدر دسترسی به مواد راحت‌تر باشد احتمال گرایش افراد به آن نیز بیشتر خواهد شد. در‌حال‌حاضر دسترسی به موادمخدر در کشور کار چندان سختی نیست.

آقای ایمان مهدوی جامعه شناس درباره این موضوع به روزنامه «صبح‌نو» می‌گوید: «این روز‌ها با افزایش تبلیغات رنگ‌و‌لعاب‌دار مواد مخدر در فضای مجازی، به‌ویژه تبلیغ بر بی‌خطر بودن و اعتیاد آور نبودن آن، شاهد کاهش زمان دسترسی به مواد مخدر و حتی گرایش به سوی آن هستیم. توزیع و فروش مواد مخدر از طریق اینترنت به سرعت در حال گسترش است و مصرف مواد مخدر اینترنتی توسط جوانان نیز سرعت بالایی دارد.»
او ادامه می‌دهد: «مشکل بزرگ‌تری که در ارتباط با توزیع مواد مخدر اینترنتی وجود دارد این است که این مواد‌ها ناگهان در اینترنت پدیدار شدند و تبلیغات اینترنتی مواد‌مخدر موجب شده بسیاری از نوجوانان به استفاده از مواد مخدر و قرص‌هایی رو بیاورند که نمی‌دانند چیست بلکه برای ارضای حس کنجکاوی‌شان اقدام به مصرف آن‌ها می‌کنند.»

کشیده شدن فعالیت اقتصادی به فضای مجازی
این جامعه شناس می‌افزاید: «کاربران در فضای مجازی می‌توانند به هرگونه خدمات و اطلاعاتی بدون در نظر گرفتن اینکه این اطلاعات و خدمات در کدام نقطه دنیا واقع شده دسترسی پیدا کنند. سال‌هاست که محیط سایبری زمینه فعالیت‌های اقتصادی مهم و ابزار ضروری برای انجام معاملات تجاری حتی در سطح بین‌المللی و بدون دخالت مستقیم نیروی انسانی را فراهم کرده است. زمینه فعالیت کاربر به مرز‌های فیزیکی یک خانه یا یک محل کار و حتی مرز‌های یک کشور محدود نبوده و در یک سطح کم‌هزینه هر کاربر می‌تواند در هر زمان و مکانی با مردم در هر نقطه‌ای از جهان ملاقات و مبادله کند.»

مهدوی تاکید می‌کند: «این اتفاق در کشور ما هم رخ داد، به اعتقاد من خیلی از فروشنده‌های مواد‌مخدر در ایران حضور ندارند، اما توانسته‌اند با ایجاد شبکه‌های توزیع مشتری‌های خود را پیدا کنند. این فعالیت در سایه نبود نظارت کافی بر فعالیت کانال‌های مختلف مجازی رخ داده و با پا گرفتن در ایران، نگرانی‌های زیادی را به همراه خواهد داشت.»

نظارت ضعیف والدین
او می‌گوید: «متاسفانه دسترسی آزاد نوجوانان به موبایل و تبلت و اینترنت باعث شده تا خیلی از آن‌ها بدون داشتن آگاهی درباره چیز‌هایی که می‌بینند و قصد امتحان کردن آن را کنند. در این شرایط خانواده‌ها نمی‌توانند محدودیت و نظارت زیادی را در ارتباط با گشت‌و‌گذار فرزندانشان در فضای مجازی داشته باشند، حضور این‌گونه شبکه‌های توزیع مواد مخدر خطری جدی و نگران‌کننده است، آگاهی بخشی و ارتباط مؤثر خانواده با فرزندان و حضور رسانه‌ها پرداختن به این موضوعات می‌تواند این آگاهی را افزایش دهد.»

این جامعه شناس ادامه می‌دهد: «البته نهاد‌های انتظامی و قضایی از جمله نهاد‌هایی هستند که باید با افزایش نظارت در فضای سایبری با فروشندگان مواد مخدر برخورد کنند و سهل‌انگاری درباره این موضوع می‌تواند روش‌های سنتی توزیع و فروش مواد‌مخدر را که قابل برخورد بوده به روشی غیرقابل برخورد تبدیل کند که آسیب‌های جبران ناپذیری را به کشور به‌ویژه قشر جوان خواهد زد.»

مواد را از سبزی زودتر می‌خرند

حجت‌الاسلام حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی مجلس شورای اسلامی در یکی از برنامه‌های تلویزیونی از دسترسی آسان مردم به مواد‌مخدر انتقاد کرد و گفته بود: «دسترسی به مواد‌مخدر از خرید یک بسته سبزی هم آسان‌تر است؛ قبلاً زمان دسترسی به مواد مخدر ۱۵‌دقیقه بود و امروز هفت‌دقیقه شده است.» اگرچه موضوع کاهش زمان دسترسی به مواد مخدر بحث تازه‌ای نیست و کارشناسان و مسوولان بسیاری در این‌باره سخن گفته‌اند، اما مسوولان باید بپذیرند که جرائم سایبری با وجود مجازی بودن آن بسیار هم واقعی است و می‌تواند آسیب‌های اجتماعی را در جامعه افزایش دهد. پمپاژ تبلیغات موادمخدر‌های صنعتی در فضای مجازی باعث شده تا نگرانی خانواده‌ها از این موضوع افزایش یابد، جای خالی نیرو‌های انتظامی و قضایی در نظارت و برخورد با این گونه شبکه‌ها بیشتر از قبل دیده می‌شود و این خلاء زمینه مناسب برای فعالیت‌های مجرمانه را افزایش داده است و باید نگران معتادانی باشیم که خیلی دیر مورد شناسایی قرار می‌گیرند.

روزنامه صبح نو