عربستان و جنگی که روی دستش مانده

  3 سال از تجاوز زمینی و هوایی ائتلاف عربی به رهبری عربستان علیه یمن می‌گذرد، یمنی که به‌رغم دارا بودن منابع غنی و سرشار در زمره فقیرترین کشورهای جهان باقی مانده است. در حالی که انصار‌الله در مقابل عربستان پایین‌ترین حد از سلاح را در اختیار دارد، با این وجود «ریاض» نتوانسته جنگ را به نفع خود تمام کند و نه‌تنها آبروی سیاسی خود را در عرصه بین‌المللی به حراج گذاشته، بلکه قدرت اقتصادی‌اش هم روز به روز تحلیل رفته است.

باید پذیرفت جنگ یمن درس‌ها و نتایج مهمی برای مردم جهان و منطقه از جمله خود سعودی‌ها داشته است. اول اینکه آمریکا دلسوز صلح جهانی و مردم کشور‌های فقیر نیست. با روی کار آمدن دونالد ترامپ چهره واقعی این کشور سرمایه‌داری بیش از پیش برای همه عیان شد. بویژه که میزان بدهی‌های آمریکا به مرز 20 تریلیون دلار رسیده است و این یعنی یک تهدید جدی برای آینده اقتصاد این کشور. همانطور که ترامپ در کارزار انتخاباتی‌اش وعده داده بود عربستان و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را بدوشد، سیاست‌های امروز واشنگتن به طور واضحی در راستای خالی کردن جیب اعراب از طریق فروش سلاح است  اما در مقابل، این سلاح‌های گرانقیمت و لوکس آمریکایی نتوانسته‌اند در میدان یمن کار چندانی از پیش ببرند.

پاتریوت‌های آمریکایی که یک سامانه پدافندی برد بلند متحرک است عملا در برابر موشک‌های انصار‌الله و ارتش یمن بی‌فایده بوده و حتی در مواردی توسط پهپادهای یمنی مورد هدف هم قرار گرفته است و کار به جایی رسیده که ریاض دست به دامن مسکو شده و به دنبال خرید اس400 است. به لحاظ منطقه‌ای هم جنگ یمن نشان داد قدرت نظامی عربستان یک طبل توخالی است.

سعودی‌ها با ادعای بستن پرونده یمن در عرض چند ماه وارد باتلاقی شدند که 3 سال است سیاست و اقتصاد عربستان را زمینگیر کرده است و نه‌تنها اهداف اصلی‌شان از این جنگ یعنی تضعیف جریان انصار‌الله و بازگشت سلطه جریان وابسته به عبد ربه منصور هادی محقق نشد، بلکه امروز مرزهای عربستان امنیت خود را از دست داده و حتی عمق این کشور از تیررس موشک‌های ارتش یمن در امان نیست. این در حالی است که طبق برآورد موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم، عربستان با حدود 4/69 میلیارد دلار بودجه جنگی از روسیه هم پیشی گرفته و پس از آمریکا و چین در مرتبه سوم جهانی قرار دارد. افکار عمومی جهان و مردم منطقه می‌پرسند چگونه است که عربستان با این همه عِده و عُده و ائتلاف پرطمطراق عربی و کمک‌های لجستیکی- تسلیحاتی آمریکا و اسرائیل هنوز نتوانسته از پس کشور فقیر نگاه داشته شده یمن برآید؟

این قضیه بویژه در تلاش شکست‌خورده جبهه عربستان برای محاصره بندر استراتژیک الحدیده روشن‌تر شد. زمانی‌که جنگ برای به دست گرفتن کنترل این بندر در ماه گذشته شدت گرفت، مسؤولان سعودی- اماراتی مطمئن بودند به پیروزی سریعی دست خواهند یافت و هیچ توجهی به هشدارهای بین‌المللی درباره بحران انسانی در این شهر نکردند، بلکه به نیروهای نظامی‌شان و شبه‌‌نظامیان محلی وابسته به خود و نیز قدرت‌شان برای نابود کردن سریع «انصارالله» افتخار می‌کردند. طبق گزارش‌های نهادهای امنیتی، آمریکا و اسرائیل نزدیک به 2 سال است روی طرح اشغال الحدیده کار می‌کنند و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده 6 تیپ از سوی احمد علی صالح  و 6 تیپ از نیروهای عبد ربه منصور هادی در کنار نیروهای ائتلاف عربی و مبارزان تکفیری برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده بودند. اما به‌رغم حملات بی‌امان و جنگ روانی و رسانه‌ای که جبهه عربی- اماراتی علیه حوثی‌ها به راه انداخته بود در نهایت عملیات تصرف الحدیده به نتیجه نرسید و جالب اینجاست که عثمانی‌ها توانستند این بندر را یک روزه و مصری‌ها در زمان جمال عبدالناصر در سال 1962 در عرض چند ساعت اشغال کنند.

گزارش‌های نهادها و کارشناسان اقتصادی نیز حاکی از این است که عربستان با نزدیک به 32 میلیون جمعیت، اگرچه درآمد ناخالص بالایی دارد اما در پی هزینه‌های جنگ با  3 بحران اساسی مواجه است و اقتصاد آن در آینده شاهد رکودی بالغ بر بیش از ۵۲ میلیارد دلار و تورم بالا، بیکاری فزاینده و افزایش سرسام‌آور هزینه‌های نظامی خواهد بود.

جنگ یمن که با ادعای قطع نفوذ ایران توسط سعودی‌ها و همپیمانان عربی‌اش آغاز شد امروز به یک پروژه شکست خورده تبدیل شده که جز ورشکستی اقتصادی برای عربستان و آشکار شدن توخالی بودن قدرت نظامی آن دستاوردی نداشته و برخلاف پیش‌بینی متجاوزان، امروز انصار‌الله در یمن نه‌تنها تضعیف نشده، بلکه  به یک جریان مهم منطقه‌ای تبدیل شده است.