شماره سیزدهم خبرنامه دیده‌بان
۱۵ آبان ۱۴۰۳ - ۱۳:۲۰
تجاوز عربستان سعودی و امارات با همراهی آمریکا و انگلیس به یمن بزرگترین فاجعه انسانی سال‌های اخیر را ایجاد کرده و ده‌ها هزار کشته و زخمی به جای گذاشته است.
به گزارش پایداری ملی،پایگاه خبری العهد لبنان در مقاله‌ای به ابعاد فاجعه آمیز بحران انسانی در یمن پرداخته است.
«ما شاهد بزرگترین بحران انسانی در جهان خواهیم بود و اگر جهان برای توقف جنگ در یمن کاری نکند، اوضاع انسانی مصیبت بار در این کشور پیچیده‌تر خواهد شد.» این توصیفاتی است که گزارش سازمان ملل متحد در رابطه با یمن برای سال ۲۰۱۸ آورده و تاکید کرده که سال جدید بحران انسانی در یمن به بزرگترین و عمیق‌ترین بحران جهان تبدیل خواهد شد. گزارش مذکور طرحی با بودجه مالی بالغ بر ۳ میلیارد دلار را ارائه کرده که ۲.۹۶ میلیارد دلار از این مبلغ برای پوشش ۹ بخش از نیازمندی‌های اساسی یمنی‌ها است که در نتیجه تجاوز مستمر رژیم سعودی به این کشور و تاثیرات ادامه محاصره این کشور از مارس ۲۰۱۵ تا کنون بی پاسخ گذاشته شده است.
طرح رسیدگی انسانی به یمن در سال ۲۰۱۸ شامل نیازمندی‌ها و کمک‌های انسانی برای حدود ۲۲ میلیون نفر است که نیمی از آن‌ها نیاز فوری و شدید به این کمک‌ها دارند. این طرح تلاش دارد کمک‌های مذکور را برای ۱۳ میلیون نفر مهیا کند.
امنیت غذایی و کشاورزی مهمترین اولویت‌های این طرح را شامل می‌شود. این بخش نیازمند حدوداً یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون دلار است. مجموع کسانی که در این بخش نیاز به کمک فوری دارند به حدود ۱۷ میلیون نفر می‌رسد. طرح مذکور تلاش دارد کمک‌هایی را برای ۱۷ میلیون انسان فراهم کنند. سازمان ملل متحد در این طرح به دنبال کمک به ۸.۸ میلیون نفر است که ۸.۴ میلیون نفر از آن‌ها در حالت نیاز شدید برای زنده مانده خود هستند.
در بخش بهداشت نیز گزارش مذکور از وجود ۱۶ میلیون نیازمند به کمک‌های بهداشتی خبر می‌دهد. این طرح بر اختصاص مبلغ ۱۲.۳۴ میلیون دلار برای کمک به حدود ۱۱.۶ میلیون نفر خبر می‌دهد که دارای نیاز شدید به کمک‌های بهداشتی هستند تا بتوانند زنده بمانند. از این تعداد یک میلیون نفر کودک و یک میلیون نفر زن باردار و شیرده هستند.
سازمان ملل متحد در کنفرانس راه اندازی این طرح که در صنعا برگزار شد، هشدار‌های جدی را نسبت به فروپاشی بخش بهداشتی مطرح کرده و گفت که حدود ۵۰ درصد از مراکز بهداشتی در نتیجه جنگ و محاصره یمن از کار افتاده اند.
سازمان ملل متحد همچنین از وجود ۱۶ میلیون یمنی خبر می‌دهد که به استفاده از آب شرب سالم و بهداشتی نیازمند هستند. این طرح مبلغ ۲۹۸.۸۵ میلیون دلار را برای تامین آب شرب جهت استفاده ۹.۳۴ میلیون نفر اختصاص داده است. این در حالی است که ۱۲.۳ میلیون یمنی نیاز شدید به امدادرسانی منظم و دریافت آب بهداشتی سالم دارند.
سازمان ملل متحد تاکید می‌کنند که فروپاشی بخش آب و فاضلاب در مناطق شهری نقش مهمی در افزایش بحران و گسترش بیماری وبا طی سال گذشته در یمن داشته که بیشترین میزان انتشار این بیماری را در سطح جهان به خود اختصاص داده است.
طرح سازمان ملل متحد برای تغذیه بهداشتی مورد استفاده گروه‌های کودکان و زنان مبلغ ۱۹۵ میلیون دلار اختصاص داده است که هدف از این مبلغ، تامین تغذیه بهداشتی برای حدود ۵.۶ میلیون کودک یمنی تازه متولد شده و کودکان کمتر از ۳ سال است که از این میان ۴.۵۵ میلیون نفر برای زنده ماندن نیاز شدید به تغذیه بهداشتی دارند.
شاخص‌ها و آمار‌های سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که ۱.۸ میلیون کودک یمنی و ۱.۱ میلیون زن باردار یا شیرده از سوء تغذیه شدید رنج می‌برند که از این میان ۴۰۰ هزار نفر کودک زیر ۵ سال هستند. آمار‌های سازمان ملل متحد همچنین از وجود ۲.۹ میلیون نفر در یمن خبر می‌دهد که نیاز شدید به مداوای خود در رابطه با سوء تغذیه حاد در سال ۲۰۱۸ دارند.
در بخش آموزشی نیز طرح سازمان ملل متحد به آغاز متزلزل سال تحصیلی جدید در ۱۳ استان یمن اشاره و تاکید می‌کند که این موضوع در نتیجه عدم پرداخت حقوق معلمان است. بر اساس این طرح حدود ۴.۱ میلیون کودک یمنی نیازمند ادامه تحصیل خود هستند و سازمان ملل متحد مبلغ ۵۳.۴۵ میلیون دلار به این بخش اختصاص داده است.
طرح مذکور در زمینه حل مشکل آوارگان داخلی به علت ادامه درگیری‌ها یا موشک باران شدن مناطق مسکونی آن‌ها و تخریب منازل و غیر ممکن شدن زندگی در آن‌ها از کمک‌های انسانی به مبلغ ۱۹۵.۳۵ میلیون دلار در جهت تامین مسکن آن‌ها خبر می‌دهند و می‌افزاید این کمک‌ها برای حدود ۳ میلیون نفر اختصاص می‌یابد که ۲.۶ میلیون نفر از آن‌ها نیاز شدید به این کمک‌ها دارند و منازل خود را در نتیجه شرایط جنگی و محاصره ترک کرده اند.
سازمان ملل متحد همچنین از وجود ۵.۴ میلیون نفر نیازمند اسکان و سایر ادوات اصلی منزل خبر می‌دهد که از این میان ۲.۶ میلیون نفر در نتیجه آوارگی مستمر نیاز شدید به این کمک‌ها دارند.
طرح انسانی سازمان ملل متحد برای سال ۲۰۱۸ همچنین شامل بند‌هایی برای تامین بودجه در بخش‌های حمایتی و تامین راهکار‌های زندگی است، در یمن ۸.۴ میلیون آسیب دیده وجود دارد که برای تامین زندگی خود و تهیه نیازمندی‌های اساسی شان به کمک نیاز دارند. این طرح حدود ۵ میلیون نفر که در مناطق بسیار آسیب‌دیده زندگی می‌کنند را شامل می‌شود.
جیمی مک گولدریک هماهنگ کننده سازمان ملل متحد که مدت مأموریت وی نیز به پایان رسیده، تاکید می‌کند آمار‌ها و شاخص‌های موجود نشان دهنده افزایش دامنه بحران این کشور طی مدت آوریل تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی است. این موضوع در نتیجه آن است که پوشش طرح‌های انسانی برای سال ۲۰۱۸ به علت ادامه جنگ و افزایش تنش‌های احتمالی با مشکل مواجه خواهد بود.
نکته عجیب اینکه در شاخص‌های انسانی سازمان ملل متحد برای سال ۲۰۱۸، شهر عدن دارای بیشترین افراد نیازمند به کمک است که این رقم به عدد ۶۰ درصد رسیده است. این در حالی است که صنعا پایتخت یمن حدود ۴۰ درصد افراد فقیر و نیازمند در خود دارد که این موضوع نشان می‌دهد اوضاع در استان‌هایی که زیر اشغال خارجی هستند نامناسب است.
استان صعده از لحاظ فقر شدید در نتیجه موشک باران گسترده متجاوزان سعودی آمریکایی که تقریباً به صورت روزانه دنبال می‌شود، در درجه دوم قرار دارند. تمامی زیرساخت‌های حیاتی در این شهر در نتیجه این موشک باران به صورتی روشمند تخریب شده است تا جامعه این شهر را به حالت فقر شدید تبدیل کرده و آن‌ها را مجبور به خروج از این استان کند.
بر اساس شاخص‌های سازمان ملل متحد حدود ۱۰۷ بخش (۳۲ درصثد از مجموع بخش‌های یمن) به شکل گسترده در معرض تهدید گرسنگی قرار دارند و ۱۷ میلیون نفر در این بخش‌ها نیاز فوری به کمک دارند که در میان آن‌ها ۲.۴ میلیون نفر کودک زیر ۵ سال وجود دارد.
سازمان ملل متحد همچنین از بازگشت بیماری وبا ابراز نگرانی کرده است که در سال ۲۰۱۷ بیشترین آمار مربوط به مبتلایان را در دنیا به خود اختصاص داده است. مسئولان سازمان ملل متحد می‌گویند که با آغاز فصل بارش‌ها نگرانی‌های جدی در رابطه با ضعف سیستم آبرسانی و فاضلاب یمن وجود دارد. میزان مبتلایان به این بیماری به حدود ۹۰۰ هزار نفر رسیده است که از این میان ۲۱۹۲ نفر جان خود را از دست داده اند. بیماری وبا در ۳۰۵ بخش از ۳۳۳ بخش یمن دیده می‌شود و ۱۱.۳ میلیون نفر نیازمند اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بیماری وبا هستند.
در پی فروپاشی تولیدات داخلی که رشد منفی ۴۱.۸ درصدی طی دوره ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ داشته، خسارت این بخش در نتیجه جنگ و تاثیرات محاصره عربستان بالغ بر ۳۲.۵ میلیارد دلار ارزیابی شده است. تورم سال گذشته میلادی در یمن به ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده که این موضوع مشکلات اقتصادی ساکنان یمن را بیشتر کرده است.
مسئولان سازمان ملل متحد تاکید دارند که محدودیت‌های ناشی از اقدامات متجاوزان به یمن در ورود کالا‌های اساسی و سوخت به این کشور باعث تحمیل فشار‌های سخت بیشتر به ساکنان شده و برنامه‌های انسانی سازمان‌های بین المللی را در خصوص تامین سوخت و کمک‌های انسانی با مشکل مواجه کرده است.
همچنین عدم پرداخت حقوق به میزان یک و نیم سال و فقدان نقدینگی باعث افزایش فشار بر سیستم اقتصادی فروپاشیده این کشور شده و اوضاع معیشتی ساکنان یمن را که پیش از این نیز در وضعیت مصیبت باری قرار داشتند، بیش از پیش تهدید می‌کند.
سازمان ملل متحد امیدوار است که بتواند تامین مالی کامل این طرح را به انجام برساند. این سازمان در عین حال تاکید می‌کند که کمک‌های انسانی به تنهایی نمی‌تواند در برابر پیامد‌های بحران انسانی این کشور که عمیق‌ترین و بزرگترین بحران انسانی در جهان طی سال ۲۰۱۸ است، کارساز باشد؛ لذا باید تحرک فوری برای توقف جنگ و رفع محاصره یمن صورت گیرد تا شاخص‌های نیاز انسانی بهبود پیدا کرده و عواقب وخیم ناشی از این جنگ پشت سر گذاشته شود.
عربستان سعودی با مشارکت امارات متحده عربی و حمایت آمریکا و انگلیس تجاوز نظامی خود به یمن را در روز ۲۶ مارس ۲۰۱۵ آغاز کرده است. در طول این مدت هزاران مورد حمله هوایی جنگنده‌های ائتلاف سعودی آمریکایی در یمن انجام گرفته که باعث کشته و زخمی شدن ده‌ها هزار نفر از جمله زنان و کودکان شده است. متجاوزان همچنین از آن زمان تاکنون محاصره اقتصادی شدیدی را ضد یمن اعمال کرده و مانع از ورود دارو و لوازم اساسی و مورد نیاز زندگی به این کشور شده و محدودیت‌ها و اقدامات سختی را در برابر ورود کمک‌های انسانی به مناطق مختلف یمن در پیش گرفته اند.
«ما شاهد بزرگترین بحران انسانی در جهان خواهیم بود و اگر جهان برای توقف جنگ در یمن کاری نکند، اوضاع انسانی مصیبت بار در این کشور پیچیده‌تر خواهد شد.» این توصیفاتی است که گزارش سازمان ملل متحد در رابطه با یمن برای سال ۲۰۱۸ آورده و تاکید کرده که سال جدید بحران انسانی در یمن به بزرگترین و عمیق‌ترین بحران جهان تبدیل خواهد شد. گزارش مذکور طرحی با بودجه مالی بالغ بر ۳ میلیارد دلار را ارائه کرده که ۲.۹۶ میلیارد دلار از این مبلغ برای پوشش ۹ بخش از نیازمندی‌های اساسی یمنی‌ها است که در نتیجه تجاوز مستمر رژیم سعودی به این کشور و تاثیرات ادامه محاصره این کشور از مارس ۲۰۱۵ تا کنون بی پاسخ گذاشته شده است.
طرح رسیدگی انسانی به یمن در سال ۲۰۱۸ شامل نیازمندی‌ها و کمک‌های انسانی برای حدود ۲۲ میلیون نفر است که نیمی از آن‌ها نیاز فوری و شدید به این کمک‌ها دارند. این طرح تلاش دارد کمک‌های مذکور را برای ۱۳ میلیون نفر مهیا کند.
امنیت غذایی و کشاورزی مهمترین اولویت‌های این طرح را شامل می‌شود. این بخش نیازمند حدوداً یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون دلار است. مجموع کسانی که در این بخش نیاز به کمک فوری دارند به حدود ۱۷ میلیون نفر می‌رسد. طرح مذکور تلاش دارد کمک‌هایی را برای ۱۷ میلیون انسان فراهم کنند. سازمان ملل متحد در این طرح به دنبال کمک به ۸.۸ میلیون نفر است که ۸.۴ میلیون نفر از آن‌ها در حالت نیاز شدید برای زنده مانده خود هستند.
در بخش بهداشت نیز گزارش مذکور از وجود ۱۶ میلیون نیازمند به کمک‌های بهداشتی خبر می‌دهد. این طرح بر اختصاص مبلغ ۱۲.۳۴ میلیون دلار برای کمک به حدود ۱۱.۶ میلیون نفر خبر می‌دهد که دارای نیاز شدید به کمک‌های بهداشتی هستند تا بتوانند زنده بمانند. از این تعداد یک میلیون نفر کودک و یک میلیون نفر زن باردار و شیرده هستند.
سازمان ملل متحد در کنفرانس راه اندازی این طرح که در صنعا برگزار شد، هشدار‌های جدی را نسبت به فروپاشی بخش بهداشتی مطرح کرده و گفت که حدود ۵۰ درصد از مراکز بهداشتی در نتیجه جنگ و محاصره یمن از کار افتاده اند.
سازمان ملل متحد همچنین از وجود ۱۶ میلیون یمنی خبر می‌دهد که به استفاده از آب شرب سالم و بهداشتی نیازمند هستند. این طرح مبلغ ۲۹۸.۸۵ میلیون دلار را برای تامین آب شرب جهت استفاده ۹.۳۴ میلیون نفر اختصاص داده است. این در حالی است که ۱۲.۳ میلیون یمنی نیاز شدید به امدادرسانی منظم و دریافت آب بهداشتی سالم دارند.
سازمان ملل متحد تاکید می‌کنند که فروپاشی بخش آب و فاضلاب در مناطق شهری نقش مهمی در افزایش بحران و گسترش بیماری وبا طی سال گذشته در یمن داشته که بیشترین میزان انتشار این بیماری را در سطح جهان به خود اختصاص داده است.
طرح سازمان ملل متحد برای تغذیه بهداشتی مورد استفاده گروه‌های کودکان و زنان مبلغ ۱۹۵ میلیون دلار اختصاص داده است که هدف از این مبلغ، تامین تغذیه بهداشتی برای حدود ۵.۶ میلیون کودک یمنی تازه متولد شده و کودکان کمتر از ۳ سال است که از این میان ۴.۵۵ میلیون نفر برای زنده ماندن نیاز شدید به تغذیه بهداشتی دارند.
شاخص‌ها و آمار‌های سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که ۱.۸ میلیون کودک یمنی و ۱.۱ میلیون زن باردار یا شیرده از سوء تغذیه شدید رنج می‌برند که از این میان ۴۰۰ هزار نفر کودک زیر ۵ سال هستند. آمار‌های سازمان ملل متحد همچنین از وجود ۲.۹ میلیون نفر در یمن خبر می‌دهد که نیاز شدید به مداوای خود در رابطه با سوء تغذیه حاد در سال ۲۰۱۸ دارند.
در بخش آموزشی نیز طرح سازمان ملل متحد به آغاز متزلزل سال تحصیلی جدید در ۱۳ استان یمن اشاره و تاکید می‌کند که این موضوع در نتیجه عدم پرداخت حقوق معلمان است. بر اساس این طرح حدود ۴.۱ میلیون کودک یمنی نیازمند ادامه تحصیل خود هستند و سازمان ملل متحد مبلغ ۵۳.۴۵ میلیون دلار به این بخش اختصاص داده است.
طرح مذکور در زمینه حل مشکل آوارگان داخلی به علت ادامه درگیری‌ها یا موشک باران شدن مناطق مسکونی آن‌ها و تخریب منازل و غیر ممکن شدن زندگی در آن‌ها از کمک‌های انسانی به مبلغ ۱۹۵.۳۵ میلیون دلار در جهت تامین مسکن آن‌ها خبر می‌دهند و می‌افزاید این کمک‌ها برای حدود ۳ میلیون نفر اختصاص می‌یابد که ۲.۶ میلیون نفر از آن‌ها نیاز شدید به این کمک‌ها دارند و منازل خود را در نتیجه شرایط جنگی و محاصره ترک کرده اند.
سازمان ملل متحد همچنین از وجود ۵.۴ میلیون نفر نیازمند اسکان و سایر ادوات اصلی منزل خبر می‌دهد که از این میان ۲.۶ میلیون نفر در نتیجه آوارگی مستمر نیاز شدید به این کمک‌ها دارند.
طرح انسانی سازمان ملل متحد برای سال ۲۰۱۸ همچنین شامل بند‌هایی برای تامین بودجه در بخش‌های حمایتی و تامین راهکار‌های زندگی است، در یمن ۸.۴ میلیون آسیب دیده وجود دارد که برای تامین زندگی خود و تهیه نیازمندی‌های اساسی شان به کمک نیاز دارند. این طرح حدود ۵ میلیون نفر که در مناطق بسیار آسیب‌دیده زندگی می‌کنند را شامل می‌شود.
جیمی مک گولدریک هماهنگ کننده سازمان ملل متحد که مدت مأموریت وی نیز به پایان رسیده، تاکید می‌کند آمار‌ها و شاخص‌های موجود نشان دهنده افزایش دامنه بحران این کشور طی مدت آوریل تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی است. این موضوع در نتیجه آن است که پوشش طرح‌های انسانی برای سال ۲۰۱۸ به علت ادامه جنگ و افزایش تنش‌های احتمالی با مشکل مواجه خواهد بود.
نکته عجیب اینکه در شاخص‌های انسانی سازمان ملل متحد برای سال ۲۰۱۸، شهر عدن دارای بیشترین افراد نیازمند به کمک است که این رقم به عدد ۶۰ درصد رسیده است. این در حالی است که صنعا پایتخت یمن حدود ۴۰ درصد افراد فقیر و نیازمند در خود دارد که این موضوع نشان می‌دهد اوضاع در استان‌هایی که زیر اشغال خارجی هستند نامناسب است.
استان صعده از لحاظ فقر شدید در نتیجه موشک باران گسترده متجاوزان سعودی آمریکایی که تقریباً به صورت روزانه دنبال می‌شود، در درجه دوم قرار دارند. تمامی زیرساخت‌های حیاتی در این شهر در نتیجه این موشک باران به صورتی روشمند تخریب شده است تا جامعه این شهر را به حالت فقر شدید تبدیل کرده و آن‌ها را مجبور به خروج از این استان کند.
بر اساس شاخص‌های سازمان ملل متحد حدود ۱۰۷ بخش (۳۲ درصثد از مجموع بخش‌های یمن) به شکل گسترده در معرض تهدید گرسنگی قرار دارند و ۱۷ میلیون نفر در این بخش‌ها نیاز فوری به کمک دارند که در میان آن‌ها ۲.۴ میلیون نفر کودک زیر ۵ سال وجود دارد.
سازمان ملل متحد همچنین از بازگشت بیماری وبا ابراز نگرانی کرده است که در سال ۲۰۱۷ بیشترین آمار مربوط به مبتلایان را در دنیا به خود اختصاص داده است. مسئولان سازمان ملل متحد می‌گویند که با آغاز فصل بارش‌ها نگرانی‌های جدی در رابطه با ضعف سیستم آبرسانی و فاضلاب یمن وجود دارد. میزان مبتلایان به این بیماری به حدود ۹۰۰ هزار نفر رسیده است که از این میان ۲۱۹۲ نفر جان خود را از دست داده اند. بیماری وبا در ۳۰۵ بخش از ۳۳۳ بخش یمن دیده می‌شود و ۱۱.۳ میلیون نفر نیازمند اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بیماری وبا هستند.
در پی فروپاشی تولیدات داخلی که رشد منفی ۴۱.۸ درصدی طی دوره ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ داشته، خسارت این بخش در نتیجه جنگ و تاثیرات محاصره عربستان بالغ بر ۳۲.۵ میلیارد دلار ارزیابی شده است. تورم سال گذشته میلادی در یمن به ۲۰ درصد افزایش پیدا کرده که این موضوع مشکلات اقتصادی ساکنان یمن را بیشتر کرده است.
مسئولان سازمان ملل متحد تاکید دارند که محدودیت‌های ناشی از اقدامات متجاوزان به یمن در ورود کالا‌های اساسی و سوخت به این کشور باعث تحمیل فشار‌های سخت بیشتر به ساکنان شده و برنامه‌های انسانی سازمان‌های بین المللی را در خصوص تامین سوخت و کمک‌های انسانی با مشکل مواجه کرده است.
همچنین عدم پرداخت حقوق به میزان یک و نیم سال و فقدان نقدینگی باعث افزایش فشار بر سیستم اقتصادی فروپاشیده این کشور شده و اوضاع معیشتی ساکنان یمن را که پیش از این نیز در وضعیت مصیبت باری قرار داشتند، بیش از پیش تهدید می‌کند.
سازمان ملل متحد امیدوار است که بتواند تامین مالی کامل این طرح را به انجام برساند. این سازمان در عین حال تاکید می‌کند که کمک‌های انسانی به تنهایی نمی‌تواند در برابر پیامد‌های بحران انسانی این کشور که عمیق‌ترین و بزرگترین بحران انسانی در جهان طی سال ۲۰۱۸ است، کارساز باشد؛ لذا باید تحرک فوری برای توقف جنگ و رفع محاصره یمن صورت گیرد تا شاخص‌های نیاز انسانی بهبود پیدا کرده و عواقب وخیم ناشی از این جنگ پشت سر گذاشته شود.
عربستان سعودی با مشارکت امارات متحده عربی و حمایت آمریکا و انگلیس تجاوز نظامی خود به یمن را در روز ۲۶ مارس ۲۰۱۵ آغاز کرده است. در طول این مدت هزاران مورد حمله هوایی جنگنده‌های ائتلاف سعودی آمریکایی در یمن انجام گرفته که باعث کشته و زخمی شدن ده‌ها هزار نفر از جمله زنان و کودکان شده است. متجاوزان همچنین از آن زمان تاکنون محاصره اقتصادی شدیدی را ضد یمن اعمال کرده و مانع از ورود دارو و لوازم اساسی و مورد نیاز زندگی به این کشور شده و محدودیت‌ها و اقدامات سختی را در برابر ورود کمک‌های انسانی به مناطق مختلف یمن در پیش گرفته اند.
مهمترین راهکار نهادینه سازی الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی را چه می دانید؟!
شماره دوازدهم خبرنامه دیده‌بان
۲۰ شهريور ۱۴۰۳ - ۲۲:۴۹
شماره یازدهم خبرنامه دیده‌بان
۱۷ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۲:۲۳
شماره دهم خبرنامه دیده‌بان
۰۱ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۳:۵۶
شماره نهم خبرنامه دیده بان
۱۸ تير ۱۴۰۳ - ۱۸:۳۱
شماره هشتم خبرنامه دیده بان
۲۶ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۳:۵۷
شماره هفتم خبرنامه دیده بان
۱۳ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۰:۱۳
شماره ششم خبرنامه دیده‌بان
۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۰۶
شماره پنجم خبرنامه دیده‌بان
۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۲:۳۷
شماره چهارم خبرنامه دیده‌بان
۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۲:۳۳
شماره سوم خبرنامه دیده بان
۰۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۲:۰۵
شماره دوم خبرنامه دیده بان
۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۳:۳۵
شماره اول خبرنامه دیده بان
۲۱ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۳:۴۲