شانس کم تصویب طرح ضدایرانی در سنای آمریکا / شرکت گازپروم روسیه در راه ایران

به گزارش پایداری ملی، اخبار ایران و تحلیل‌های پیرامون آن به طور مستمر در رسانه‌های خارجی- اعم از غربی، شرقی و منطقه‌ای - منعکس می‌شود. نگاهی به موضوعات پرداخته شده درباره ایران می‌تواند تصویری کلی از نقاط تمرکز این رسانه‌ها در داخل و نحوه انعکاس و جهت‌دهی آن به فضای افکار عمومی در کشورهای خود و جهان ارائه دهد.

********

روزنامه سوئیسی «زوریخر سایتونگ» (Neue Zürcher Zeitung) پس از آن‌که نماینده آمریکا در سازمان ملل در یک کنفرانس خبری با به نمایش گذاشتن لاشه‌ای از یک موشک، ایران را به نقض قطعنامه سازمان ملل متهم کرد، به موضوع سیاست آمریکا در قبال ایران پرداخته و معتقد است که واشنگتن به‌دنبال فشار بیشتر به ایران است.

این روزنامه آلمانی‌زبان به صحبت‌های ترامپ مبنی بر این‌که حاضر نیست پیروی تهران از توافق برای حل و فصل مناقشه هسته‌ای را تایید کند، اشاره کرده و بیان می‌کند که با وجود این‌که هنوز کنگره هنوز پایبندی ایران را بررسی نکرده، اما کاخ سفید می‌خواهد آشکار سازد که با وضعیت فعلی موافق نمی‌باشد.

این گزارش در مورد شواهد بحث برانگیز نقض قطعنامه توسط ایران بواسطه کمک موشکی به نیروهای یمنی، اینگونه می‌نویسد: «نظرات در مورد این که آیا آمریکا موفق به اثبات ادعاهای خود شده، به طور گسترده‌ای متفاوت و گاه متضاد است. جای تعجبی نبود که ایران اعلام کرد همه این شواهد ساختگی بوده و این تلاش‌ها را با سخنرانی مشهور کالین پاول، وزیر امور خارجه وقت در شورای امنیت مقایسه کرد که طی آن به اثبات وجود سلاح‌های کشتار جمعی در دست دیکتاتور عراق صدام پرداخته بود. بعدها و پس از آغاز حمله آمریکا به عراق، آشکار شد که چنین سلاح هایی وجود خارجی نداشته‌اند».

نویسنده در انتهای گزارش به طرح ضدایرانی باب کورکر، رئیس کمیته امور خارجی در مجلس سنا اشاره می‌کند که شانس کمی برای تصویب شدن دارد: «مشکل این است که جمهوری‌خواهان برای تصویب چنین طرحی به ٦٠ رای در مجلس سنا نیاز دارند و تا کنون هیچ عضو دمکراتی در این زمینه اعلام آمادگی نکرده است. هر چه باشد، توافق هسته‌ای میراث سیاست خارجی بزرگ رئیس جمهور باراک اوباما "متعلق به آنان" است. اگر هیچ حمایت قدرتمندی برای مذاکره مجدد با تهران از اروپا نشأت نگیرد، در این وضعیت نیز هیچ چیز تغییر نخواهد کرد. اگر کاخ سفید نخواهد حتی اندکی در این باره عقب‌نشینی کند، پرونده ایران به مسیرهای خطرناکی رانده خواهد شد».

********

روزنامه اقتصادی کمرسانت (Коммерсантъ) چاپ مسکو در یکی از جدیدترین گزارش‌های خود به ارتباط شرکت «گاز پروم» روسیه با صنعت گاز ایران پرداخته است. این روزنامه در ارتباط با قصد این شرکت برای ورود به پروژه گاز مایع در ایران نوشت: «شرکت گاز پروم که با ایران پیرامون مشارکت در استخراج گاز و ارسال آن از طریق پاکستان به هند به توافق رسیده است، همچنین احتمال دارد که وارد پروژه کارخانه گاز مایع در این کشور نیز شود. از مدت‌ها پیش، کار احداث این کارخانه آغاز شده، اما براساس محاسبات مقامات ایرانی، برای به پایان رساندن کار احداث آن، به مبلغ ٤ میلیارد دلار پول نیاز است. کارشناسان می‌گویند که مشارکت در این پروژه جزء استراتژی شرکت گاز پروم در رابطه با متنوع‌سازی فعالیت‌های خود و پاسخ‌گوی منافع سیاسی روسیه است، اما در اخذ این قرار، مساله اقتصادی این کارخانه، معیار اصلی قرار نخواهد گرفت».

این گزارش سپس به تفاهم‌نامه میان شرکت ملی گاز ایران و شرکت گاز پروم در رابطه با فعالیت احتمالی اشاره می‌کند و با بیان که کارخانه گاز مایع شامل دو خط تولید، هر کدام با ظرفیت ٥,٢٥ میلیون تنی در سال خواهد بود، می‌نویسد: «شرکت گاز پروم و شرکت ایرانی همچنین، "نقشه راه" را به امضا رسانده‌اند که براساس آن، شرکت گاز پروم مطالعات ماهوی مربوط به اجرای پروژه‌های هم‌گرایانه در عرصه استخراج، ارسال و بهره‌برداری از مواد هیدرو کربنی و از جمله، شیمی گاز در ایران را انجام خواهد داد. به گفته آلکسی میلر، مدیر عامل شرکت گاز پروم، در سه ماهه نخست سال ٢٠١٨ میلادی، این شرکت پیشنهادات خود پیرامون بهره‌برداری از معادن فرزاد آ، فرزاد ب، پارس شمال و معدن شرکت ملی نفت ایران در کیش را ارائه خواهد کرد. در سال گذشته، طرفین یادداشت تفاهم پیرامون همکاری متقابل در این زمینه‌ها را امضا کردند. قبل از آن نیز شرکت گاز پروم و شرکت ملی نفت ایران پیرامون احداث خط لوله گازرسانی دریایی ایران – پاکستان – هند به توافق رسیده بودند، اما براساس بیانات وزارت نیروی روسیه در هفته گذشته، فعلا بهره‌برداری از مبانی فنی و اقتصادی این پروژه آغاز نشده است، زیرا برخی از اسناد دو جانبه هنوز منعقد نشده‌اند. معادنی که گاز برای ورود به این خط لوله را تامین خواهند کرد نیز هنوز انتخاب نشده‌اند».

این روزنامه روسی با اشاره به صحبت‌های زنگنه وزیر نفت ایران در رابطه با کارخانه مایع‌سازی مبنی بر این‌که ٤٠ درصد از این کارخانه احداث شده و برای راه اندازی آن، به زمان سه تا چهار ساله و مبلغ ٤ میلیارد دلار پول نیاز است، می‌نویسد: «در پی لغو تحریم‌ها در اوایل سال ٢٠١٦ میلادی، ایران مجددا، فعالانه، جذب سرمایه‌گذاران خارجی به عرصه نفت و گاز خود را آغاز کرده است. دولت ایران پیرامون مشارکت در پروژه‌های گاز مایع طبیعی با شرکت‌های خارجی و از جمله شرکت فرانسوی توتال مذاکره کرده که در بهره‌برداری از فاز یازدهم معدن پارس جنوب شرکت دارد. اما، فعلا، قراردادهای مشخصی با هیچ یک از سرمایه‌گذاران منعقد نشده است».

کمرسانت در انتها از قول آلکسی گریواچ، معاون مدیر صندوق امنیت ملی انرژی می‌نویسد که همکاری روسیه با ایران به نفع دو طرف است: «برای شرکت گاز پروم، ورود به پروژه‌های گازی در این کشور جذابیت دارد، زیرا از این طریق، از فشارهای ناشی از ارسال بلقوه گاز ایران به بازار اروپا که در آنجا، احتمال رقابت بر سر ارسال از گاز روسیه نیز وجود دارد، کاسته خواهد شد. افزون بر آن، پروژه‌های جدید در خارج از کشور می‌توانند برای اجرای تکنولوژی گاز مایع خود و توسعه بازارها در زمینه استفاده از آن امکاناتی را فراهم آورد. برای ایران نیز مشارکت روسیه، راهی است برای به حداقل رساندن تهدیدهای مرتبط با تحریم ها».

********

روزنامه ژاپنی «سانکی» (sankei) در یکی از گزارش‌های اخیر خود به بررسی افتتاح بندر تکمیل شده توسط هندوستان در چابهار پرداخته است. این روزنامه در ابتدای گزارش این‌گونه می‌نویسد: «با تأسیس این بندر، هندوستان از طریق ایران و دور زدن پاکستان (که با این کشور اختلاف دارد) به آسیای مرکزی و افغانستان دسترسی پیدا کرده است. البته، این اقدام هندوستان می‌تواند به مفهوم کنترل چین هم باشد. بنا بر این چنانچه چنین گمانه زنی درست از آب در آید، انتظار می‌رود که رقابت رهبری میان چین و هندوستان در منطقه تشدید گردد».

این گزارش سپس توضیح می‌دهد که چابهار مشرف به خلیج عمان و در نقطه ای واقع شده که دسترسی هندوستان به این بندر از طریق اقیانوس هند آسان است و در ادامه به قول ارندرا مودی، نخست وزیر هندوستان مبنی بر سرمایه‌گذاری کلان در بندر چابهار اشاره می‌کند: « گفته می‌شود هندوستان حدود پانصد میلیون دلار (‌حدود پنجاه و شش میلیارد و سیصد میلیون ین) برای توسعه بندر چابهار سرمایه‌گذاری و افزون بر این، خط راه‌آهنی از بندر چابهار تا زاهدان (‌نزدیک مرز افغانستان) به طول حدود پانصد کیلومتر راه‌اندازی خواهد کرد».

«سانکی» معتقد است آنچه که هندوستان با این سرمایه گذاری کلان به دست خواهد آورد، مسیری است که به شکل مستقیم و از طریق داخل کشور ایران به افغانستان و آسیای میانه دسترسی خواهد داشت: «گندمی که از ایالت گچرات واقع در بخش غربی هندوستان بارگیری شده است، از طریق بندر چابهار وارد ایران شده و به زودی به افغانستان منتقل خواهد شد. از افغانستان تا آسیای مرکزی منطقه غنی از منابع زیر زمینی از جمله سنگ آهن است و به همین جهت هندوستان در صدد است که قدرت نفوذ خود را در این منطقه تقویت کند».

این گزارش سپس به صحیت‌های رامش چوپرا، تحلیل‌گر سیاسی اشاره می‌کند: «پاکستان در سمت شمال غربی، مانع راهبردی برای هندوستان به شمار می‌آید و همان‌طور که انتظار می‌رود هندوستان نتوانست در این مناطق داد و ستدهای تجاری انجام دهد.»‌

این روزنامه با این حال، بزرگ‌ترین چالش برای هندوستان در این راستا را حضور چین می‌داند: «چین در شهر گوادر پاکستان واقع در حدود صد و پنجاه کیلومتری بندر چابهار بندری بر اساس طرح «کریدور اقتصاد چین و پاکستان» (ＣＰＥＣ)  راه اندازی کرده است. همچنین قرار است، چین مسیری از منطقه خودمختار «اویغور سین کیانگ» چین راه اندازی کند و بدین ترتیب می‌توانیم بگوییم این مسیر پایگاه مهمی برای ورود چین به اقیانوس هند به شمار می‌آید. اما با این حال، روزنامه‌نگار محلی در تجزیه و تحلیلی در همین راستا اظهار داشت: با ساخت بندری مدرن چابهار در موقعیت نزدیک به هندوستان، قدرت نفوذ گوادر تضعیف و بدین ترتیب مانع قدرتمند شدن چین در منطقه خواهد شد».

این روزنامه در انتها با اشاره به صحبت‌های آقای روحانی در مراسم افتتاحیه مبنی بر فعال شدن بندر چابهار در توزیع کالا و امکان دسترسی افغانستان به اقیانوس و دریا در صورت تکمیل شدن این بندر، نسبت به بهره‌مندی اقتصادی ایران از توسعه بندر چابهار اظهار امیدواری کرد.