معاون مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری کردستان گفت: مقابله با تهدیدهای فضای سایبری نیازمند تقویت زیرساختها و بروزرسانی اطلاعات و دادهها است.
به گزارش پایداری ملی از سنندج ؛در اواسط دهه 90 با گسترش شبکه های بین المللی و ارتباطات ماهواره ای، نسل سوم جرایم کامپیوتری، تحت عنوان جرایم سایبری (مجازی) یا جرایم در محیط سایبر شکل گرفت.
جرایم سایبری، نوعی از جرایم اینترنتی است و شامل جرم هایی می شود که در محیط سایبر بوجود می آیند و تهدیدی برای امنیت ملی به شمار می روند.جرایم اینترنتی را می توان مکمل جرایم کامپوتری دانست، به خصوص اینکه جرایم نسل سوم کامپوتری که به جرایم در محیط مجازی معروف است ، غالبا از طریق این شبکه جهانی اتفاق می افتد.
این جرایم می تواند به شیوه های متنوع از جمله جاسوسی رایانه ای، سابوتاژرایانه ای، جعل کامپیوتری، افترا و نشر اطلاعات از طریق پست الکترونیک، تطهیر نامشروع پول، قاچاق مواد مخدر، کپی رایت، جرایم در تجارت الکترونیک و بسیاری از جرایم دیگر باشد.
با توجه به همه گیر شدن این جرایم در جهان ،اغلب کشورها تدابیر امنیتی شدیدی برای برخورد با این جرایم اعمال می کنند.کشور ایران نیز اولین تلاش خود را در خصوص قانون گذاری برای برخورد با جرایم رایانه ای در سال 1373 آغاز کرد. اما در آن زمان کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تفاوتی برای جرایم رایانه ای قائل نشد و قانون گذاری شکل نگرفت تا سرانجام با الحاق تبصره 3 ماده 1 قانون مطبوعات در تاریخ1379/1/30 اولین قانون مربوط به جرایم رایانه ای شکل گرفت.
پیشگیری از جرایم سایبری نیازمند راهبرد جدی است
برای ساماندهی لازم در این زمینه و همزمان با رشد قارچ گونه جرایم در حوزه فناوری های اطلاعات و ارتباطات لزوم ایجاد و توسعه ساز و کاری برای برقرای امنیت در فضای تولید و تبادل اطلاعات جمهوری اسلامی ایران بیش از بیش احساس می شد بر همین اساس «پلیس فتای تولید و تبادل اطلاعات » در بهمن ماه سال 1389 به دستور فرماندهی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شد.
بر اساس آمارهای اعلام شده متوسط سنی مجرمین اینترنتی در ایران بین 18 تا 25 سال است و با توجه به جمعیت جوان کاربران کشور رصد همه فعالیت های کاربران، کاری بزرگ و خطیر است. در همین راستا پلیس فتای کشور هرساله تدابیر خاصی را به کار می گیرد تا جایی که در سال 95 نسبت به سال 94 جرایم در حوزه فضای مجازی بیش از 70 درصد افزایش داشته اما در مقابل قدرت کشف پلیس در مقابله با آنها شاهد رشد 80 درصدی بوده و در سال جاری هم تاکنون پلیس فتا توانسته با همان توان 80 درصدی در برخورد با جرایم وارد عمل شود.
جرایم سایبری تهدیدی برای امنیت ملی
استان کردستان از جمله استان هایی است که میزان جرایم سایبری آن در سال 95نسبت به سال قبل 90 درصد افزایش داشته است ، به همین سبب تلاش ها و آگاهی سازی هایی به صورت جدی در زمینه امنیت سایبری صورت گرفته است.
دانشگاه کردستان نیز با برگزاری سمیناری با عنوان «پدافند غیرعامل در حوزه امنیت سایبری» با محوریت تست نفوذ برنامههای تحت وب، شبکه و بدافزار، توسط مرکز آپا(آگاهیرسانی، پشتیبانی، امداد) و با همکاری کار گروه سایبری پدافند غیرعامل به این مقوله ورود کرده است.
برای اطلاع از وضعیت کنونی و گستره فضای سایبری و حساسیتهای آن با چند تن از مسئولین مرتبط با این موضوع گفتگویی انجام دادیم.
گستره فضای سایبری نیازمند برنامهریزی و توجه ویژه است
عبدالله رشیدیپور معاون مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری کردستان گفت: پیشینه پیشرفت تکنولوژی در دهههای اخیر، به خوبی گویای این است که با توجه به وضعیت کنونی و گستره فضای سایبری و حساسیتهای آن، پدافند سایبری بیش از هر زمان دیگری الزامی و از ضروریات است.
وی با بیان اینکه گستره فضای سایبری نیازمند برنامهریزی و توجه ویژه است، افزود: کشورهای پیشرو در مقوله سایبری، کشورهایی موفق و سرآمد خواهند بود.
معاون مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری کردستان، با ذکر این نکته که زندگی کنونی با فضای سایبری عجین شده است، گفت: نباید از تهدیدها و مشکلات حوزه سایبری ساده گذشت.
وی با اشاره به نقش مرکز آپا دانشگاه کردستان به عنوان یکی از مراکز علمی، تحقیقاتی و کلیدی در حوزه سایبری استان، تصریح کرد: مرکز آپا دانشگاه کردستان به عنوان یک مرکز امداد امنیت رایانهای، در زمینه تخصصی ارائه سرویسهای مدیریت حوادث امنیتی و شبکهای از مراکز مورد توجه حوزه سایبری در کردستان است.
معاون مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری کردستان، حضور بالاترین مقام اجرایی دانشگاه کردستان در سمینار پدافند غیرعامل را نشان از اهمیت و حساسیت حوزه کاری مرکز آپا دانشگاه دانست و ادامه داد: آگاهی و علم امروز بسیار با گذشته متفاوت است، لذا مدیران باید تلاش کنند تا با بهرهگیری از ظرفیتهای علمی اساتید و صاحبنظران حوزههای مختلف سایبری در راستای به روزرسانی اطلاعات خود و دستگاهی که متولی آن هستند در راستای تحقق پدافند غیرعامل تلاش کنند.
رشیدیپور با ابراز نگرانی از تهدیدهای فضای سایبری، بیان کرد: مقابله با تهدیدهای فضای سایبری نیازمند تقویت زیرساختها، مراقبت، آمادگی و بروزرسانی اطلاعات و دادهها است.
وی ضمن تأکید بر لزوم همکاری و تعامل دستگاههای ذی ربط در حوزه سایبری تصریح کرد: باید تلاش کرد وضعیت سنتی را به علم روز گره زده و در راستای ارتقاء سواد سایبری گام برداشت.
معاون مدیرکل پدافند غیرعامل استانداری کردستان، با یادآوری جنگ هشت ساله دفاع مقدس، به مقایسه امکانات و زیرساختهای کشور در آن برهه و شرایط کنونی پرداخت و یادآور شد: پدافند غیرعامل مصونیتسازی است و این امر در دو بعد نظامی و غیرنظامی محقق خواهد شد.
نقش پدافند غیرعامل در حوزه امنیت سایبری
محمد فتحی مدیر مرکز آپا دانشگاه کردستان؛ در خصوص برگزاری سمینار یک روزه پدافند غیرعامل در حوزه امنیت سایبری در دانشگاه کردستان، گفت: سمینار پدافند غیرعامل، همکاری مشترکی بود بین مرکز آپا دانشگاه کردستان و سازمان پدافند غیرعامل استان که هدف از برگزاری آن پررنگ کردن نقش پدافند غیرعامل در فضای سایبری است.
وی با اشاره به اینکه حوزه فعالیت مرکز آپا رصد فضای مجازی جهت تشخصیص آسیب پذیریهای فنی ناشی از این فضا و همچنین ارائه راهکارهای مقابله با آن است، افزود: بر این اساس فعالیتهای مرکز آپا دانشگاه کردستان با وظایف کارگروههای سایبری سازمان پدافند غیرعامل دارای وجوه اشتراکی بسیاری است.
مرکز آپا دانشگاه کردستان به وجود 431 هزار برافزار جدید از سال 2013 تا 2015 اشاره کرد و اظهار داشت: آماری که بر اساس 54 میلیون رخداد امنیتی گردآوری شده، حجم داده سرقت شده در صنایع، بیشترین آن با 28 درصد مربوط به اماکن بهداشتی نشان داده است.
وی با ذکر این نکته که اهم توجه کاربران فضای مجازی عمدتاً به خدمات مفید این فضا بوده و اغلب آنها به جنبههای آسیبپذیر و تهدیدات آن واقف نیستند، گفت: بر این اساس باید این آسیب پذیریها و تهدیدات در قالب برگزاری کارگاهها و سمینارهایی برای کاربران ارائه شود.
فتحی با اشاره به اینکه مرکز آپا دانشگاه کردستان از بدو تأسیس، با برگزاری کارگاههای آموزشی برای دانشجویان و کارشناسان فناوری اطلاعات ادارات، در حوزه آگاهی رسانی اقدامات مفیدی را انجام داده است، گفت: خوشبختانه در مراحل بعد استفاده از تکنیکها و روشهای علمی در راستای مقابله با آسیبپذیری فضای سایبری توسط این مرکز در دست اجرا است.
وی ویژگی شاخص سمینار پدافند غیرعامل در حوزه امنیت سایبری را مقابله با تهدیدات فضای مجازی دانست و تصریح کرد: از دیگر مأموریت های مرکز آپا دانشگاه کردستان، آموزش و آگاهیرسانی رویکرهای علمی حفظ امنیت در فضای مجازی به متخصصین این حوزه خواهد بود.
نبود آگاهی کافی تهدیدی برای افزایش آسیب های اجتماعی
فضای مجازی به فضای واقعی تبدیل شده و متأسفانه عدم آگاهی مردم در این حوزه باعث بروز آسیبهای جدی بر خانواده، جوانان، نوجوانان و جامعه شده است، چرا که دنیای امروز کاملاً به یک دنیای اینترنتی و مجازی تبدیل شده و پیشبینی تبدیل شدن جهان به یک دهکده جهانی که مرزهایش برداشته میشود، در فضای مجاری اتفاق افتاده است.
برای کاهش آسیبها در این حوزه باید بهصورت جدی و عملی به مردم و کاربران آگاهی بخشی شود.همچنین اجرای تدابیر امنیتی لازم و همکاری تمام ارگان ها در راستای فرهنگ سازی استفاده درست از شبکه های مجازی می تواند گام موثری در کاهش جرایم سایبری و خطرات و عواقب ناشی از آن باشد.