جلالی در این جلسه حضور هیئت آلمانی در ایران را عامل گسترش روابط بین دو کشور خواند و اظهار داشت: مرکز پژوهشهای مجلس که وظیفه تحقیق و تفحص را بر عهده دارد 17 سال است که شروع به کار کرده و به قوه مقننه رهنمودهای لازم را ارائه داده است.
نماینده شاهرود در مجلس شورای اسلامی افزود: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی یک شاکله پژوهشی در قالب چند معاونت شامل معاونت سیاسی ـ حقوقی، اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی ـ عمرانی و چند دفتر کار است که امور این مرکز را هدایت میکند.
واکر پورتز سرپرست هیئت آلمانی نیز به تعریف مؤسسه خود به نام مؤسسه امنیت و سیاست آلمان پرداخت و بیان داشت: این مؤسسه به دولت و پارلمان آلمان مشاورههایی در زمینه سیاست خارجی، مسائل بینالمللی و خاورمیانه ارائه میدهد و تلاش دارد زمینههای افزایش درک لازم برای بین دولتها و ملتها را فراهم کند.
کاظم جلالی در پاسخ به پرسشهای این هیئت که در مورد عملکرد مرکز پژوهشهای مجلس بود، خاطرنشان کرد: مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی لوایحی که از سوی دولت میآید و طرحهایی که نمایندگان پارلمان مطرح میکنند را در این مرکز بررسی میکند، همچنین لوایح دولت که تقدیم پارلمان میشود یک نسخه از آن به این مرکز ارسال میشود و پس از بررسیهای کارشناسی نظرات این مرکز به کمیسیونهای تخصصی مجلس ارائه میشود و علاوه بر این در برخی موارد طرحهایی که از سوی نمایندگان و یا به سفارش یک یا چند نماینده (حداقل 10 نفر) مطرح میشود در مرکز پژوهشها مورد بررسی قرار گرفته و به کمیتههای تخصصی ارائه میشود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه طرحی در جهت تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی در روزهای آینده قرار است در مجلس مطرح شود، یادآور شد: محتوا و روح این طرح این است که به سرمایهگذار ایرانی خدمات بهتری ارائه دهیم تا مقابل فشارهای اقتصادی از سوی کشورهای خارجی ایستاده و اقتصاد داخلی را بهبود بخشیم، چراکه معتقدیم در مقابل هر مانع، محدودیت و فشاری باید از فرصت استفاده کرد و شرایط فعلی و تحریمها فرصت را برای ایران ایجاد کرده است.
وی با تأکید بر اینکه خاصیت پارلمانیها این است که اگر اختلاف هم نداشته باشند اختلاف بین نمایندگان ایجاد میشود به نظریات مختلف در بحث اقتصادی در مجلس ایران اشاره کرد و افزود: ما در پارلمان درباره مباحث اقتصادی مانند مالیات، نیروی کار، قانون کار و ... مباحث فراوانی داریم به طور مثال مرحله اول هدفمندی یارانهها که چندی پیش اجرا شد مورد اختلافنظر واقع شده است و برخی نمایندگان قائل به این هستند که مرحله دوم نیز باید به سرعت اجرا شود و برخی که در اکثریت هستند نیز معتقدند باید به این طرح تنفسی دهیم تا پس از آسیبشناسیها مرحله دوم آن به اجرا درآید.
یکی از متخصصان مسائل پارلمانی کشور آلمان در ادامه از رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی پرسید که در حال حاضر مجلس کدام بخش از قوانین کشاورزی، تولیدی یا خدمات را در دستور کار قرار داده است که جلالی در پاسخ به این پرسش گفت: ما در بخشهای مختلفی قانونگذاری کردیم و بنیادهای قوی از قوانین در تجربه 100 ساله پارلمان ایران وجود دارد و همچنین تلاش ما این است که قوانین را به روزرسانی کنیم.
جلالی یادآور شد: یک بخشی از کار پارلمان تصویب لوایح و طرحها در حوزه مسائل مالی همچون بودجه یکساله کشور است و همچنین بخش دیگر نیز تصویب برنامههای توسعه است که تاکنون 5 برنامه توسعه در مجلس به تصویب رسیده است و در حال حاضر برنامه پنجم توسعه در حال پیاده شدن است.
نماینده مردم شاهرود در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سؤال یکی از اعضای هیئت آلمانی که آیا بقیه نمایندگان مجلس هم در مدیریت مرکز پژوهشها سهیم هستند، تصریح کرد: کار این مرکز دادن پیشنهاد و مشاوره به مجلس است و همچنین این مرکز دارای هیئت امنا است و هیئت رئیسه پارلمان این مرکز را اداره میکنند و رئیس مرکز پژوهشها نیز توسط هیئت امنای مجلس انتخاب میشود.
وی با بیان اینکه مرکز پژوهشها دارای یک شورای پژوهشی 10 نفره که 5 نفر ازشخصیتهای علمی و پژوهشی داخل پارلمان هستند، گفت: علاوه بر این معاونتی به نام معاونت شورای سیاستگذاری شکل گرفته است که مشتمل بر سه بخش است که نمایندگان پارلمان، متخصصین و چهرههای دانشگاهی در حوزههای مختلف اعضای این شورا هستند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین درباره نقش مرکز پژوهشها در تصمیمات مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: این مرکز میتواند طرحهایی را به مجلس ارائه داده و یا پیشنویس یک قانون را تهیه کند اما تصویب این طرحها و پیشنویسها در مجلس و از سوی نمایندگان آن صورت میگیرد.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی همچنین در پاسخ به سؤال یکی از اعضای هیئت آلمانی در این نشست مبنی بر اینکه نقش و توانایی مجلس در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چه قدر است، گفت: در پارلمان ایران کمیسیونی به نام کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به ایفای نقش در حوزه سیاست خارجی میپردازد و علاوه بر این، این کمیسیون در دو بخش تصمیمسازی در سیاست خارجی و نظارت بر اجرای سیاست خارجی به اعمال نظر میپردازد.
وی افزود: علاوه بر این وزیر امور خارجه ایران که از سوی رئیس جمهور انتخاب میشود مانند سایر وزرا باید رأی اعتماد خود را از پارلمان بگیرد و بنابراین وزیر امور خارجه باید برنامه اداره سیاست خارجی را به گونهای ارائه دهد که پارلمان به وی رأی اعتماد دهد و بعد از آن نیز پارلمان میتواند از وزیر امور خارجه و حتی رئیس جمهور در خصوص مسائل مربوط به سیاست خارجی سؤال کرده و حتی آنها را استیضاح کند.
محمد قاسمی معاون اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس در پاسخ به این سؤال هیئت آلمانی که چگونه میخواهید تحریمهای اقتصادی را به فرصت تبدیل کنید، گفت: یکی از مشکلات عمده اقتصادی ایران وابستگی منابع بودجه به نفت بود که با اعمال تحریمها از این مسئله به عنوان فرصت استفاده کردیم و از این طریق به رشد اقتصادی کشور تحرک میبخشیم.
جلالی در ادامه در پاسخ به این پرسش که نقش مجلس در اصلاح قانون اساسی چیست، گفت: درباره تغییر قانون اساسی چگونگی این اصلاح در قانون گنجانده شده است و ما یک بار تجربه بازنگری در قانون اساسی را پس از انقلاب داشتیم و این اقدام پروسهای است که به شکل مشترک از سوی رهبر معظم انقلاب اعلام میشود و از طریق تشکیل شورایی به نام بازنگری قانون اساسی مراحل آن انجام میشود.
وی همچنین در خصوص میزان تأثیرات مجلس در معاهدات و قوانین بینالمللی گفت: پارلمان ایران در فرایندهای بینالمللی بسیار تأثیرگذار است چنانکه شورای عالی امنیت ملی که بالاترین مرجع تصمیمگیری در خصوص امنیت ملی کشور است رئیس مجلس در آن حضور دارد و بر این اساس هم نظرات پارلمان را به این شورا و هم نتیجه بحثهای این شورا به نمایندگان را ابلاغ میکند.
نماینده مردم شاهرود در مجلس شورای اسلامی افزود: همچنین در مورد تأثیرگذاری مجلس بر معاهدات بینالمللی براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران همه معاهدات باید در پارلمان به تصویب برسد و بر این اساس تصمیمگیری نهایی در خصوص معاهدات بین المللی با پارلمان ایران است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی همچنین انقلاب اسلامی را بزرگترین انقلاب معاصر در جهان خواند و گفت: سیستم سیاسی ایران برخواسته از بزرگترین انقلاب عصر حاضر است که قدرتهای بینالمللی شعارهای این انقلاب را بر نتاپیده و به دشمنی با ایران پرداختند.
جلالی افزود: چنانکه در مسئله هسته ای ایران مشاهده میشود جمهوری اسلامی ایران با اینکه قائل به قواعد مهم بینالمللی و عضو معاهده NPTاست و همه وظایف خود را به خوبی انجام میدهد اما با دشمنی قدرتهای بزرگ مواجه شده است.
وی گفت: براین اساس و به عنوان یک مجموعه پژوهشی و دانشگاهی باید به این سؤال که علت برخورد دوگانه آژانس پاسخ آکادمیک و نه سیاسی ارائه دهیم.
نماینده مردم شاهرود در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: این سؤال مطرح است که چرا یک کشوری که NPT را امضا نکرده است میتواند بمب اتم داشته باشد و کشورهای دیگر را تهدید به حمله نظامی کند و مورد حمایت نیز قرار گیرد و در مقابل کشوری مانند ایران که هم عضو NPT بوده و هم نظارتهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی را پذیرفته است نمیتواند از حقوق مشروع خود برخوردار شود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه مردم ایران در خط مقدم تحریمها قرار دارند، تأکید کرد: آیا تحریمهای دارویی که ضد ملت ایران اعمال میشود جنایتبارترین بار را روی آنها ایجاد نمیکند؟
جلالی تأکید کرد: البته مسئله هستهای ایران صرفاً مسئلهای حقوقی نیست، چراکه اگر حقوقی بود تا کنون حل شده بود و بر این اساس مسئله هستهای ایران اکنون به مسئله ای سیاسی تبدیل شده است.
مدیر اجرایی هیئت SWP در پاسخ به اظهارات جلالی تصریح کرد: هیئت ما معتقد است که باید یک راه حلی بر مبنای NPT برای حل پرونده هستهای ایران پیدا شود و بر مبنای اعتماد و اطمینان متقابل و اجرای همه بندهای NPT پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران بسته شود که انجمن آلمانی SWP در زمینه یافتن راه حلهای مختلف برای ایجاد همکاری ایران و جامعه بینالمللی تلاشهای بسیاری میکند.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در پایان یادآور شد: همین که کشور آلمان مبادرت به گفتوگو میکند، گام مثبت و مناسبی است و دو کشور در این گفتوگو ها میتوانند به نتایج خوبی دست یابند.