گسترش تروریسم به شکل ها و با اهداف گوناگون به ویژه نوع تکفیری آن، امروز جامعه بین الملل و بسیاری از کشورها را با جدی ترین تهدیدات امنیتی مواجه ساخته است. در این میان، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از کشورهای قربانی تروریسم مبارزه ای سازش ناپذیر و همه جانبه را برای تحقق جهان عاری از خشونت و دهشت دنبال می کند.
به گزارش پایداری ملی، نگاهی گذرا به تاریخ روابط بین الملل کافی است تا یکی از مهمترین مسائل جهانی و اصلی ترین تهدید پیش روی صلح و امنیت آن را در دهه میلادی جاری از میان دیگر چالش های موجود به شکلی برجسته متمایز سازد. تروریسم سال ها است که با انواع و ابزارهای گوناگون، مردم و دولت های بسیاری را قربانی اهداف سیاسی، امنیتی، ایدئولوژیک و حتی اقتصادی برخی دسته ها و حتی رژیم های سیاسی ساخته و بارها با ایجاد صفحه ای خونبار، سایه وحشت را در نقاط گوناگون جهان گسترده است.
تروریسم در این سال ها، گاه راه میانبر گروه ها و زمانی آخرین حربه و اقدامی برای بقای برخی تشکل ها بوده است. تروریست ها بارها برای قرار گرفتن در مرکز تحولات و نگاه های بین المللی، قدرت نمایی و طرح خواسته های خود دست به خشونت زده اند و شماری از دولت ها و سیاستمداران نیز از طریق اقدامات خشونت بار، صحنه گردانی تروریسم دولتی را صورت داده اند.
تحولات سال های اخیر بستر زایش گونه ای بدیع از تروریسم بود به شکل که یک گروه افراطی مسلح تحت لوای حمایت برخی دولت ها با اشغال قسمت های گسترده از عراق و سوریه، دولتی خودخوانده را اعلام کرد و پیشگام دیگر گروه های تروریستی همسو، کانون ایجاد ناامنی در منطقه و جهان قرار گرفت.
پیامد پیدایش و فعالیت گسترده دولت خودخوانده اسلامی عراق و شام یا همان «داعش» در کنار دیگر گروه های تروریستی چون «القاعده»، «جبهه النصره»، «احرار شام» و ... کشتار صدها هزار تن در کشورهایی چون عراق، سوریه و افغانستان و آوارگی میلیون ها تن بوده است. نکته قابل تامل اینکه شیوه عمل و فعالیت خستگی ناپذیر تروریست های تکفیری در شبکه به هم پیوسته جهانی و فضای مجازی، در عمل فواصل و مرزهای جغرافیایی پیش روی آنان را از میان برداشت و سیل اقدامات تروریستی کشورهای اروپایی و حتی آمریکا را در نوردید.
شدت و گستردگی عرصه عملیات تروریستی داعش که از جنوب شرقی آسیا تا کشورهای غربی را درگیر ناامنی و بی ثباتی ساخته منجر به شکل گیری ائتلاف های گوناگونی شده که تحت عنوان مبارزه با تروریسم نابودی گروه های افراطی مسلح را دنبال می کنند. در این میان، کشوری چون آمریکا به دلیل نقشی که در شکل گیری گروه های تروریستی در خاورمیانه و منافعی که در پابرجایی آن ها داشته و دارد، در چارچوب ائتلاف ضدداعش کارنامه ای بسیار مبهم و پرسش برانگیز برجای گذاشته تا جایی که بسیاری از ناظران در سال ها اخیر بارها از عملیات نظامیان و جنگنده های آمریکایی علیه نیروهای ضدداعش در عراق و سوریه و حمایت اطلاعاتی و حتی لجستیکی از تکفیری های مسلح خبر داده اند.
در سوی دیگر میدانِ مبارزه با تروریسم، محور مقاومت در منطقه، نبردی اصیل و واقعی را با گروه های خشونت طلبان افراطی به پیش برده و گام به گام هیمنه حکومت رعب و وحشت را در هم شکسته است. به موازات پیروزی های محور مقاومت در عرصه میدانی سوریه و تنگتر شدن حلقه محاصره «الرقه» پایتخت خودخوانده داعش در سوریه، ارتش، نیروهای پلیس و بسیج مردمی عراق در نبرد آزادسازی «تلعفر»، آخرین پایگاه تروریست ها در این کشور را هدف قرار داده اند.
در مقایسه با سیاست های اعلانی و تبلیغات برخی کشورهای عربی و غربی، حمایت همه جانبه تهران از دولت های دمشق و بغداد، پشتیبانی مستشاری ایران در عملیات ضدتروریستی و حضور پررنگ رزمندگان مقاومت در جبهه ضدداعش نقشی چشمگیر در شکست تروریست ها داشته است.
جمهوری اسلامی و مردم ایران به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف عملیات تروریستی در چهار دهه گذشته ضمن تحمل هزینه های بسیار، تجربه های گرانسنگی را در مبارزه با گروه های متعدد و متنوع به دست آورده اند؛ گروه هایی که با تحریک و فتنه انگیزی های قومی و مذهبی و در لوای حمایت دشمنان تحت عناوینی چون «پژاک»، «جندالله»، «جیش العدل» و... نام خود را در کنار گروهک منافقین (مجاهدین خلق) به ثبت رساندند.
در وضعیت پرالتهاب خاورمیانه و اوج گیری خطر تروریسم برای ملت های منطقه، جمهوری اسلامی ایران بر مبنای راسخ ترین اراده ها، مبارزه ای آشتی ناپذیر را با گروه های مسلح افراطی به پیش برده و در صف مقدم تروریسم زدایی قرار گرفته است.
یکی از مهمترین ظرفیت های جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم، توان بسیج کنندگی نیروهای مردمی و امکانات موجود در منطقه به منظور سد کردن پیشروی و ضربه زدن به تکفیری های مسلح بوده که در کنار کمک های مستشاری تاثیر بسزایی در تضعیف و تحدید تروریست ها به ویژه در عراق و سوریه داشته است.
ایران همچنین دیپلماسی فعالی را پشتوانه مبارزه همه جانبه با خشونت و افراط گرایی در منطقه و جهان ساخته و همکاری های گسترده ای را با کشورهای همسو چون روسیه در عرصه میدانی و نیز سیاسی به پیش برده است. همچنین، با وجود شماری اهداف و منافع ناهمگون میان تهران و برخی کشورهای منطقه و فرامنطقه در فرایند مبارزه با تروریسم و نقشه راه متفاوت در این زمینه، ایران تلاش بسیاری را در جهت برجسته سازی اشتراکات و ضرورت های همکاری در تروریسم زدایی به کار بسته که یکی از نتایج آن را می توان برقراری آتش بس در بخش وسیعی از سوریه با مشارکت ترکیه و روسیه دانست.
در همین چارچوب، جمهوری اسلامی ایران بر مدار رویکرد تعاملی کوشیده است تا شبکه گسترده ای از همکاری های اطلاعاتی و امنیتی را با همسایگان و دیگر کشورهای منطقه در جهت مبارزه با تروریست های تکفیری پدید آورد و ضمن تامین امنیت مرزها و جلوگیری از وقوع عملیات این گروه ها در سراسر کشور، به عنوان قطب تروریسم زدایی، ریشه های فکری، زمینه های بروز و پشتوانه های عملیاتی آن را هدف ضرباتی جدی و خردکننده قرار دهد.