با توجه به تحريم هاي گسترده اقتصادي، نفتي، مالي، بانكي، دارويي و بهداشتي از سوي مستكبراني چون آمريكا و كشورهاي غربي كه به ظاهر مدعي دفاع از حقوق بشر و برقراري امنيت و صلح در جهان هستند، بايد با عزم و اراده ملي، و درايت و مديريت عقلاني و مسئولانه بيش از پيش دولت و دستگاه هاي مربوطه، بار ديگر با پيروزي و سربلندي از اين توطئه و دسيسه دشمنان قسم خورده اسلام، انقلاب و مردم شريف ايران، سربلند بيرون بياييم.
با توجه به تحريم هاي گسترده اقتصادي، نفتي، مالي، بانكي، دارويي و بهداشتي از سوي مستكبراني چون آمريكا و كشورهاي غربي كه به ظاهر مدعي دفاع از حقوق بشر و برقراري امنيت و صلح در جهان هستند، بايد با عزم و اراده ملي، و درايت و مديريت عقلاني و مسئولانه بيش از پيش دولت و دستگاه هاي مربوطه، بار ديگر با پيروزي و سربلندي از اين توطئه و دسيسه دشمنان قسم خورده اسلام، انقلاب و مردم شريف ايران، سربلند بيرون بياييم.
رسانه هاي گسترده دشمنان در سراسر جهان با شگردهاي مختلف رسانه اي درصدد منزوي كردن و تحت فشار قرار دادن ملت ايران به منظور كوتاه آمدن از مواضع و حقوق خود در بهره گيري از انرژي صلح آميز هسته اي هستند و متأسفانه نابخردي و ضعف برخي مسئولان در عدم برنامه ريزي مناسب اقتصادي و مديريت هوشمندانه در خنثي كردن اين توطئه ها، سبب شده است تا بار بيشتري بر دوش مردم عزيز تحميل شود.
اقتصاد ايران داراي بخش ها و ظرفيت هاي اقتصادي بالقوه اي است كه نيازمند يك برنامه بلندمدت و همه جانبه نگر در بهره گيري از اين ظرفيت ها، موهبت هاي الهي و منابع انساني كارآمد است تا با تخصيص بهينه اين منابع، آينده اقتصادي ايمن تر و پررونق تري را براي نسل هاي بعدي رقم زند و آنچه مسلم است آن است كه تحريم ها به هيچ وجه تهديدي براي اقتصاد ايران نيست مگر آنكه با مديريت شتابزده و غيرمسئولانه و عدم توجه به ظرفيت عظيم اقتصاد ايران اين امر رخ دهد.
اين مقاله با محوريت بررسي رهنمودها، بيانات و سياست هاي مورد نظر رهبر فرزانه انقلاب در خصوص اقتصاد مقاومتي و الگوي سبك زندگي به عنوان سند راهبردي حركت كشور، تدوين شده است.
الزامات اقتصاد مقاومتي
در نگاه راهبردي رهبر معظم انقلاب، اقتصاد مقاومتي يك شعار نيست، يك واقعيت اقتصادي است، اقتصاد مقاومتي يك بحث كاربردي است و شاخص هاي آن ريشه در عمل دارد.
القاي تفكر اقتصاد مقاومتي يك تدبير هوشمندانه است تا مديران ارشد اقتصادي را از غفلت ايجادشده در بخش اقتصادي برهاند و رشد و توسعه و شكوفايي و توليد ملي و قطع وابستگي اقتصادي را حتي در سخت ترين تحريم ها و فشارهاي اقتصادي دشمنان به بار بياورد. اقتصاد مقاومتي مكمل جهاد اقتصادي است و سبب امنيت و ثبات در اقتصاد و عدم تزلزل در برابر شوك هاي خارجي اقتصادي يا همان استقلال اقتصادي از شاخصه هاي بارز اقتصاد مقاومتي است.
دشمن در طول چند دهه اخير، تمام ابزارهاي مبارزه با تفكر جمهوري اسلامي را مورد آزمون قرار داده است، و ابزاري كه همواره دشمنان از ان بهره مي جويند، مبارزه اقتصادي و تحريم هاي همه جانبه است كه امروز تبديل به آخرين و مؤثرترين ابزار دشمن شده است. ضعف اقتصاد ايران در وابستگي به اقتصاد تك محصولي نفت راه حل تحريم نفتي را پيش پاي غرب قرار مي دهد.
نفت كه مي توانست ابزار فشار ما بر غرب باشد امروز ابزار فشار غرب بر اقتصاد ايران شده است و اينجاست كه جاي خالي اقتصاد مقاومتي احساس مي شود. اقتصاد مقاومتي به دنبال پيش بيني مشكلات اين چنيني و ارائه راه حل لازم است و مقام معظم رهبري به درستي كاهش وابستگي به صنعت نفت را يكي از الزامات اقتصاد مقاومتي بيان كردند و توجه مسئولان و دستگاه ها به اين مسئله مهم مي تواند آينده اقتصادي مناسبي را كه در چشم انداز 20 ساله ايران ترسيم شده است را به ارمغان بياورد. اقتصاد مقاومتي تنها مربوط به زمان تحريم و جنگ نيست، بلكه يك چشم انداز بلندمدت پيش روي اقتصاد ايران است، زيرا اقتصاد ايران در سايه تفكر مقدس و آرمان هاي والاي جمهوري اسلامي هميشه آماج حملات دشمنان خواهد بود. اقتصاد مقاومتي به معناي رياضت اقتصادي نيست، بلكه مفهوم شكوفايي اقتصاد و رفع مشكلات موجود در زيربخش هاي اقتصادي به منظور جلوگيري از امتيازدهي به دشمنان و بهبود سطح رفاه عموم مردم است.
اقتصاد مقاومتي و الگوي سبك زندگي
از طرفي اقتصاد مقاومتي نيازمند بازنگري در شيوه و سبك زندگي مدرن به سبك اسلامي و ايراني است به طوري كه موضوع توجه به سبك زندگي اسلامي ايراني با فرمايشات اخير مقام معظم رهبري وارد فاز تازه اي شده است.
رهبر معظم انقلاب در يكي از ديدارهاي خود با جوانان بحث كاملي را در خصوص سبك زندگي ارائه فرمودند كه اين فرمايشات بايد به عنوان يك سند فرهنگي براي تحول در جامعه چه از سوي مسئولان و چه از سوي مردم، مورد توجه و عنايت ويژه قرار داد.
مقام معظم رهبري در سفر خود به استان خراسان شمالي همچون طبيبي حاذق به درستي علت اصلي بيماري مبتلا به جامعه را تشخيص دادند و آن الگوي سبك زندگي است.
الگويي كه متأثر از آداب و اصول اسلامي و ايراني است و سبك زندگي يك انسان مسلمان ايراني را از يك فردي كه تحت تأثير فرهنگ غربي است متمايز مي مي كند.
با توجه به تحريم هاي گسترده اقتصادي، بانكي، دارويي و ... از سوي آمريكا و كشورهاي غربي به نظر مي رسد كه در مقطع فعلي نيازمند يك رويكرد انقلابي و جهادي نيز در سبك زندگي هستيم.
رهبر معظم انقلاب اسلامي بارها بر ضرورت دستيابي به اقتصاد مقاومتي تأكيد فرموده اند و بسياري از صاحب نظران و اقتصاددانان نيز معتقدند كه بناي اقتصاد مقاومتي از دل رفتارهاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي مردم بيرون مي آيد، بنابراين رابطه مستقيم و مثبتي ميان اجرا اقتصاد مقاومتي در كشور و نحوه و سبك زندگي و فرهنگ اقتصادي و الگوي ذهني و رفتاري جامعه وجود دارد و ريشه اصلاح مسائل اقتصادي در اصلاح فرهنگ اقتصادي، سبك زندگي مردم، الگوي مصرف و توسعه فرهنگ كار و تلاش و توليد ملي است.
بنابراين همان گونه كه بسياري از اقتصاددانان ريشه اقتصاد را در فرهنگ مي دانند ، به درستي رهبر فرزانه انقلاب مسير را براي مردم و مسئولان معين فرمودند و ريشه اقتصاد مقاومتي در اصلاح الگوي سبك زندگي بر اساس الگوي اسلامي و ايراني است كه انديشمندان، نخبگان و اساتيد و دانشجويان بايد عزم خود را جزم كنند تا الگويي كارآمد را براي سبك زندگي اسلامي و ايراني مردم ارائه كنند.
خلاصه مهمترين محورهاي بيانات مقام معظم رهبري در خصوص اقتصاد مقاومتي:
به منظور آن كه اهم ديدگاه ها و برنامه هاي راهبردي رهبر معظم انقلاب در خصوص اقتصاد مقاومتي و الزامات اجراي آن در جامعه مشخص شود، بخشي از مهمترين بيانات و رهنمودهاي معظم له در زير به صورت خلاصه بيان شده است:
محورهاي اصلي الزامات و اهميت اقتصاد مقاومتي در بيانات مقام معظم رهبري عبارتند از:
1ـ اقتصاد مقاومتي يك شعار نيست، بلكه يك واقعيت است و بايد محقق شود
2ـ وجود عزم ملي و اراده راسخ در عبور از تحريم ها و تنگناهاي اقتصادي دشمن
3ـ به هيچ وجه ملت ايران در بن بست نيست و به هيچ وجه با مشكلاتي كه ما را از تصميم به ادامه راه باز بدارد، مواجه نيستيم.
4ـ ما بايد هر كدام نقش خودمان را بشناسيم و آن را ايفا كنيم.
5ـ اقتصاد مقاومتي، مقاومت در مقابل كارشكني و خباثت دشمنان كشور و هدف دشمن، فشار اقتصادي بر كشور و تمركز بر اقتصاد كشور است.
6ـ شركت هاي دانش بنيان، يكي از مؤثرترين مؤلفه هاي اقتصاد مقاومتي هستند.
7ـ اصلاح الگوي مصرف، جلوگيري از اسراف، همت مضاعف و كار مضاعف، جهاد اقتصادي، توليد ملي و حمايت از كار و سرمايه ايراني و جهاد اقتصادي حلقه هايي براي ايجاد يك منظومه كامل در زمينه مسائل اقتصادي كشور است.
8ـ كاهش وابستگي به صنعت نفت يكي از الزامات اقتصاد مقاومتي است.
9ـ مردمي كردن اقتصاد، جزو الزامات اقتصاد مقاومتي است.
10ـ دولت، قوه مقننه و قوه قضائيه كمك كنند كه مردم وارد ميدان اقتصاد شوند.
11ـ مسئله ي مديريت مصرف، يكي از اركان اقتصاد مقاومتي است، مصرف متعادل و پرهيز از اسراف و تبذير، در دستگاه هاي دولتي، غيردولتي، آحاد مردم و خانواده ها.
12ـ استفاده از توليدات داخلي توسط دولت و نهادهاي حاكميتي و هم آحاد مردم و پرهيز از مصرف كالاهاي خارجي.
13ـ يكي از كارهاي اساسي حركت بر اساس برنامه است، تصميم هاي خلق الساعه و تغيير مقررات، جزو ضربه هايي است كه به «اقتصاد مقاومتي» وارد مي شود و لزوم توجه دولت و مجلس به اين مسئله كه نگذارند سياست هاي اقتصادي كشور در هر زماني دچار تغييرهاي بي مورد شود.
14ـ استفاده حداكثري از زمان و منابع و امكانات.
15ـ حفظ وحدت و همبستگي ميان مردم و همچنين ميان مسئولان و عدم انعكاس اختلافات ميان خود به سطح رسانه ها.
16ـ همه مسئولان و دلسوزان كشور بايد خود را موظف و مكلف بدانند به ايجاد كار، توليد، كارآفريني، و پررونق كردن روزافزون اين كارگاه عظيم (كشور ايران(
بنابراين مي توان بر طبق فرمايشات مقام معظم رهبري به چند نكته اصلي اشاره كرد:
•حركت مداوم و پويا در رشد اقتصادي
• وظيفه شناسي افراد جامعه
• رشد و توسعه شركت هاي دانش بنيان
•حركت به سمت اقتصاد مردمي
• كاهش وابستگي به درآمدهاي نفتي
• مديريت بهينه در مصرف و اصلاح الگوي مصرف
•حمايت از توليد داخلي با مصرف كالاي داخلي
• رشد و توسعه اقتصادي بر مبناي كارآفريني
•حفظ وحدت و همبستگي ميان مسئولان كشور و آحاد مردم
• استفاده حداكثري از زمان، منابع و امكانات
• حركت بر اساس برنامه و پرهيز از تصميمات عجولانه در عرصه اقتصاد
• شناخت عزم دشمن و ناتوان سازي حربه دشمنان با هوشياري و عزم و اراده ملي و خنثي كردن تمام تحريم ها
در نتيجه مي توان بر طبق بيانات حكيمانه مقام معظم رهبري به چند نكته اصلي مورد تأكيد معظم له در اين باره اشاره كرد:
حركت مداوم و پويا در رشد اقتصادي، وظيفه شناسي افراد جامعه، رشد و توسعه شركت هاي دانش بنيان، حركت به سمت اقتصاد مردمي، كاهش وابستگي به درآمدهاي نفتي، مديريت بهينه در مصرف، حمايت از توليد داخلي با مصرف كالاي داخلي و رشد بر مبناي كارآفريني، حفظ وحدت و همبستگي ميان مسئولان كشور و آحاد مردم، استفاده حداكثري از زمان، منابع و امكانات، حركت بر اساس برنامه و پرهيز از تصميمات عجولانه در عرصه اقتصاد، شناخت عزم دشمن و ناتوان سازي حربه دشمنان با هوشياري و عزم و اراده ملي.