بوئینگ باید در معامله با ایران تجدیدنظر کند/ مضرات فروش هواپیما به تهران از منافعش بیشتر است

به گزارش پایداری ملی،  پایگاه اینترنتی فوربز در گزارشی ادعا کرد: بر اساس توافقی که سال گذشته میان ایران و قدرت‌های جهانی به امضا رسید، تحریم‌ها علیه بخش هواپیمایی این کشور لغو شد. این مسئله دست شرکت‌های بزرگ هواپیماسازی مانند بوئینگ و ایرباس را برای فروش هواپیما به تهران باز کرد. اما این حقیقت که موانع برچیده شده است، به آن معنا نیست که منطق پشت آن‌ها نیز دیگر وجود ندارد.

در ادامه این گزارش ادعاهای مضحکی مطرح شده است: تهران همچنان یکی از مهمترین حامیان تروریسم در سراسر جهان است  و بر اساس گزارش سال 2016 «شاخص ضدپولشویی مؤسسه بازل،» ایران در صدر کشورهای پرخطر قرار دارد. این گزارش سالانه، احتمال پولشویی و حمایت مالی از تروریسم در 149 کشور را بررسی می‌کند. بخش هوایی ایران به طور مرتب با ارسال سلاح و نیرو به سوریه از قوانین بین‌المللی سرپیچی می‌کند. بنابراین فروش هواپیما به ایران  به نوعی همدستی در چنین اقداماتی است.

تهران قصد دارد 500 هواپیمای جدید در یک دهه آینده خریداری کند تا جان تازه‌ای به ناوگان فرسوده هوایی خود بدهد. قرار است ایرباس 118 فروندهواپیما به تهران بفروشد. ایران همچنین با شرکت فرانسوی-ایتالیایی «ای‌تی‌آر» برای خرید 40 فروند هواپیما قرارداد بسته است. «بمباردیه،» شرکت هوافضای کانادایی، و «امبرائر،» شرکت هوافضای برزیلی، از دیگر اهداف ایران برای خرید هواپیما هستند.

به ادعای این گزارش، با وجود مخالفت کنگره آمریکا با فروش هواپیماهای بوئینگ به تهران، سازمان هواپیمایی ایران انتظار دارد قرارداد با این شرکت وارد مرحله اجرا شود. با توجه به حمایت باراک اوباما از توافق مذکور، چنین انتظاری معقول است؛ اما اگر شرکت‌های هواپیماسازی با دقت بیشتری به مسائل توجه کنند متوجه می‌شوند خطرات معامله با ایران از سودآوری آن بسیار بیشتر است.

شرکت‌های خارجی تنها با ایران ایر، شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران،  معامله می‌کنند. در حال حاضر ایران ایر برای انجام پروازهای خود 36 هواپیما در اختیار دارد. «ایران ایرتور،» شرکت زیرمجموعه ایران ایر، از 14 هواپیما برای پروازهای خود استفاده می‌کند. 

از آن جا که ایران ایر می‌خواهد تعداد زیادی هواپیما خریداری کند که به همه آن‌ها نیاز ندارد، بنابراین به نظر می‌رسد این شرکت قصد دارد مانند یک پوشش عمل کند و پس از خرید، تعدادی از هواپیماهای خود را به شرکت‌های دیگر مانند ماهان بدهد. زیرا ماهان به دلیل حمایت از حضور نظامی ایران در جنگ سوریه، تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد.

حتی در صورتی که ایران ایر از انجام این اقدام خودداری کند، ضمانتی وجود ندارد که خود وارد عمل نشود و در جنگ سوریه شرکت نکند. همانطور که در گذشته نیز چنین اتفاقی رخ داد و در سال 2011 آمریکا این شرکت هواپیمایی را به دلیل ارسال سلاح به سوریه تحریم کرد. اما پس از امضای توافق ایران، نام این شرکت از فهرست تحریم‌ها حذف و انجام معامله با آن بلامانع شد. 

حامیان فروش هواپیما به ایران معتقدند جت‌های بوئینگ برای حمل سلاح به سوریه مورد استفاده قرار نخواهند گرفت و تهران برای نوسازی ناوگان هوایی فرسوده خود قصد خرید آن‌ها را دارد. اما ایران در گذشته نیز ثابت کرده حاضر است منافع اقتصادی را فدای اهداف دیگر کند. ضمن این که با توجه به حمایت بی‌شائبه تهران از بشار اسد، دلیلی وجود ندارد که تصور کنیم قرار است چنین اتفاقی رخ ندهد.

در پایان این گزارش ادعا شده است: بر اساس مفاد برجام، خرید هواپیمای جدید حق تهران است؛ اما با توجه به نقش مهمی که بخش هواپیمایی ایران در تداوم جنگ سوریه ایفا کرده است، بوئینگ باید بار دیگر معامله با تهران را به دقت بررسی و در آن تجدیدنظر کند.