آزادی در فضای مجازی به چه قیمت؟

 این روزها تب استفاده از شبکه های اجتماعی حسابی بالا گرفته به طوریکه کمتر کسی را پیدا میکنیم که در شبکه های اجتماعی فعال نباشد. هر کاربری با توجه به سلیقه و علاقه خود در شبکه های فضای مجازی عضو شده و مطالبی با موضوعات مختلف همچون علمی، مذهبی و هنری منتشر میکند.با پیشرفت تکنولوژی  استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برای افراد امری واجب و ضروری محسوب می شود که البته در کنار این ضرورت میزان آزادی افراد در اینگونه فضا ها نیز در نوع خود حائز اهمیت است.

حجاب یکی از منطقی ترین و استوارترین مسائلی است که در دین اسلام وجود دارد و بر روی آن تأکید زیادی شده است. ولی دشمنان برای از بین بردن و یا کمرنگ کردن آن از هیچ کوششی دریغ نمی ورزند. اگر بخواهیم تعریفی ساده از حجاب داشته باشیم میتوان گفت: حجاب به معناى پوشاندن بدن زن در برابر نامحرم از احكام ضرورى دين اسلام است و در اديان الهى ديگر از جمله آئين زرتشت، يهود و مسيحيت نيز اين حكم ، تفاوتهايى وجود دارد.

راضیه مومنی کارشناس فناوری اطلاعات درگفتگو با خبرنگار اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: شاید چیزی که در فضای مجازی کمتر به آن نگاه شده، توجه به معنویات بوده که البته تعریف هر فرد از معنویات با دیگری متفاوت است. در واقع هر فرد بر اساس دید و نظر خود در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی فعالیت می کند. 

وی بیان کرد: حتما این جمله را بارها شنیده اید که نمی توان از روی ظاهر کسی قضاوت کرد اما اگر نگاهی به ساده ترین مشخصه های شبکه های اجتماعی که تصاویر پروفایل افراد است داشته باشیم، میبینیم که تا حدود زیادی معنویات روی آنها رنگ باخته و کمتر به آن توجه شده است.

مومنی افزود: ابتدایی ترین موضوعی که دین اسلام از ما خواسته حفظ حجاب است. اما با یک گذر کوچک در شبکه های اجتماعی و نگاه به پروفایل افراد مختلف در می یابیم که بسیاری از کاربران این مقوله ارزشی و دینی را به راحتی کنار گذاشته و با پوششی متفاوت و مغایر با ارزش ها و عرف جامعه در دنیای مجازی مشغول فعالیت هستند.

وی ادامه داد: قبل از آنکه پای شبکه های اجتماعی به زندگی افراد باز شود، همیشه جای عکس ها و تصاویر شخصی در امن ترین مکان خانه ها بود تا مبادا نامحرمی به آن دسترسی پیدا کند. اما این روزها پستوها جای خود را به پروفایل های شخصی داده اند و شاهد آن هستیم که تصاویر خصوصی مان  به راحتی در شبکه های اجتماعی منتشر می شوند و این موضوع به نوعی فرهنگ تبدیل شده است تا جایی که برخی کاربران از انتشار آن ها هیچ ابایی ندارند و این همان افراط و تفریطی است که برخی کاربران  فضای مجازی به آن دچار شده اند.

در این خصوص  میتوان به سخنی از حضرت علی (ع) اشاره کنیم که فرمودند: نادان را نبینی مگر افراط گر و تفریط گر.

با توجه به این سخن میتوان فهمید که رعایت تعادل در هر چیزی لازم و ضروری است و عدم توجه به آن میتواند مشکلات و آسیب های جدی برای فرد به وجود آورد.

این کارشناس فناوری اطلاعات گفت: استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی تا آنجایی میتواند مفید باشد که به اعتقادات و باور های کاربران آن آسیبی وارد نکند و از طرفی بر بار علمی کاربران آن افزوده شود. همچنین باید به این نکته توجه  کنیم که برای دور ماندن از آسیب ها و مشکلاتی که در کمین ما هستند بهتر است برای حرف ها و تصاویر و ... حد و مرزی قائل باشیم. به عبارتی دیگر میتوان از حجاب نگاه، گفتار،رفتار و حجاب فیزیکی بدن به عنوان ابعاد مختلف حجاب یاد کرد.

این روزها با گسترش استفاده  از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی لزوم رعایت حجاب به عنوان ساده ترین و مهم ترین خواسته و تاکید دین بیش از پیش اهمیت مییابد و افرادی که با عناوین مختلف در این فضا مشغول به فعالیت هستند باید خود را ملزم به رعایت این مهم کنند چرا که عدم رعایت آن علاوه بر ایجاد مشکلات و آسیب های فردی میتواند برای افراد جامعه و به دنبال آن فرهنگ حاکم بر آنها مضر باشد.

وقتی حرف از فرهنگ به میان می آید باید بدانیم  که این امر، کوچک  و بزرگ نمی شناسد و تجربه ثابت کرده است که اگر از همان دوران کودکی برای اثبات و حفظ یک موضوع مهم تلاش شود در آینده فرد کمتر با مشکلات مرتبط با آن  مواجه میشود چرا که از کودکی با آن عجین شده است.

مومنی بیان کرد: با نیم نگاهی به کاربران فضای مجازی و شبکه های اجتماعی میتوان به این امر دست یافت که سن استفاده از این فضا به شدت کاهش یافته است و میتوان بروز و استفاده از این نوع شبکه ها را یک هشدار جدی قلمداد کرد. حال سوال اینجاست که سرنوشت کودکان و نوجوانانی که بسته به علایق خود در این شبکه ها حضور دارند و بعضا با تصاویر و صحنه های مستهجن و غیر اخلاقی مواجه می شوند به کجا میرسد؟و آیا ما  به عنوان کاربران فضای مجازی و شبکه های اجتماعی نباید خود را در مقابل آنها و تفکر و فرهنگ نوپایی که برایشان جا می افتد مسئول بدانیم؟

با این نتیجه گیری میتوان گفت: اگر دوست نداریم هیچ کس عکس هر چند با حجابمان را نداشته باشد پس با قرار دادن تصویرمان در پروفایل ،برخلاف عرف خودمان عمل کرده ایم  و این عمل ممکن است به بروز آسیب های دیگری منجر شود.