مقابله با گرمایش کره زمین با پروژه بین‌المللی ترسیب‌کربن

«حبیب‌الله شریفی» با اشاره به دستاوردهای پروژه بین‌المللی ترسیب‌کربن- سربیشه، اظهار کرد: پروژه بین‌المللی ترسیب‌کربن ابتکاری مشترک بین دولت جمهوری اسلامی ایران و برنامه عمران ملل متحد بوده که از سال 2005 در منطقه حسین‌آباد شهرستان سربیشه، خراسان‌جنوبی اجرا شده است.

وی با بیان این‌که این پروژه در راستای تحقق یکی از اولویت‌های توسعه دولت جمهوری اسلامی ایران، مقابله با بیابان‌زایی و تخریب سرزمین است، افزود: این پروژه با هدف توسعه یک مدل مدیریت مشارکتی و احیای اقتصادی منابع طبیعی تخریب شده در مناطق خشک و نیمه‌خشک و نیز توسعه پایدار روستایی مشتمل بر ظرفیت‌سازی برای مردم، دستگاه‌های محلی و افزایش جذب کربن اتمسفر در راستای مقابله با گرمایش کره زمین طراحی شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی، با اشاره به این‌که این پروژه به‌عنوان یک برنامه در اولویت مسائل حفاظت محیط‌زیست جهانی و اولویت‌های توسعه ملّی را تواماً در بر گرفته است، ادامه داد: فاز نخست پروژه از نیمه سال 2003، در دشت حسین‌آباد غیناب سربیشه واقع در استان در مساحت 125 هزار هکتار آغاز شده و به‌دنبال موفقیت‌های به دست آمده در پایان فاز نخست پروژه ترسیب‌کربن و با موافقت دفتر برنامه عمران ملل متحد مقرر شده است.

شریفی با بیان این‌که فاز دوم پروژه با هدف توسعه و گسترش دستاوردهای پروژه در فاز نخست تعریف شده است، خاطرنشان کرد: سند فاز دوم با همکاری دفتر امور بیابان و دفتر UNDP تدوین و در سال 1389 به امضا رسید و پروژه تا سال 2015 ، با اعتباری معادل 1/2 میلیون دلار که 29 درصد سهم سازمان ملل متحد و 71 درصد سهم ایران است، تداوم دارد.

وی تصریح کرد: سایت اجرایی پروژه در محدوده شهرستان سربیشه واقع در استان و در حوضه آبخیزی به مساحت 225 هکتار واقع شده و تعداد 37 روستا را به‌عنوان روستاهای هدف در بر می‌گیرد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی، خاطرنشان کرد: هدف اصلی از اجرای این پروژه، ارتقای توانمندی جوامع محلی در جهت احیا، مدیریت، توسعه و بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی و نیز توسعه روستایی بوده از این‌رو در این پروژه محور و مبنای فعالیت‌ها بر جوامع روستایی متمرکز است.

وی با بیان این‌که راهبرد اجرایی پروژه بر رعایت سه اصل تأثیرگذار بر احیا و مدیریت مشارکتی منابع ‌طبیعی یعنی نیازهای توسعه‌ای، مسائل زیست محیطی و مسائل اجتماعی– اقتصادی استوار است، یادآور شد: این پروژه در راستای بکارگیری برنامه‌ریزی پائین به بالا با واگذاری مسئولیت‌های برنامه‌ریزی و مدیریتی محلی به سطوح عامه مردم جوامع هدف را قادر می‌کند تا ضمن مدیریت بهتر منابع، مسئولیت بیشتری را در تأمین معیشت خود داشته باشند.

شریفی خاطرنشان کرد: این برنامه‌ها، طی یک فرآیند جامع با برنامه‌های سازمان‌های اجرایی محلی تلفیق شده و به تدوین برنامه‌های توسعه روستایی محلی انجامیده است.

وی با اشاره به استراتژی اجرایی این پروژه، افزود: سازماندهی و ایجاد تشکل‌های روستایی و بسیج جوامع محلی، تأمین منابع مالی در گردش برای فعالیت‌های اشتغال‌زا، رفاهی و اقدامات مدیریتی و احیایی، آموزش و ارتقای ظرفیت‌های انسانی، احیای منابع طبیعی تخریب یافته برای مردم و با کمک مردم و اتحاد رویکردی یکپارچه و همه جانبه‌نگر از استراتژی‌های اجرایی این پروژه به شمار می‌رود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی، ادامه داد: انجام کار شبکه‌ای با دستگاه‌های محلی در جهت توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز، استفاده از همکاری توأم زنان و مردان در مدیریت منابع طبیعی، تبدیل پروژه از نهال‌کاری صرف به بهره‌گیری مردم از منافع نهال‌کاری ایجاد مشاغل جایگزین و پایدار، بازاریابی و ارتقای کمی و کیفی فرآورده‌های روستایی، ارائه خدمات در جهت ارتقای وضعیت بهداشت و آموزش در منطقه است.

شریفی اظهار کرد: به‌منظور اجرایی کردن این استراتژی در کنار سایر روش‌های مشارکتی معمول اصلی‌ترین روشی که به‌عنوان یک مکانیسم علمی، عملی، موفق و همگام با ساختار اجتماعی منطقه به‌منظور ظرفیت‌سازی و بسیج جوامع محلی مورد استفاده قرار گرفته تشکیل گروه‌های توسعه روستایی و صندوق‌های خرد اعتباری با هدف تسهیل مشارکت روستائیان در فعالیت‌های اجرایی و مالی برای مدیریت پایدار منابع طبیعی است.

وی با اشاره به این‌که گروه‌های توسعه روستایی اصیل‌ترین و مردمی‌ترین نهادهای مشارکتی در جوامع روستایی بوده است، خاطرنشان کرد: در صورت موفقیت و ثبات می‌توانند به‌عنوان پشتوانه‌ای محکم، ضامن پایداری و موفقیت اهداف مورد نظر در طر‌ح‌های مشارکت مردمی باشند.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی، با بیان این‌که آنچه که در شکل‌گیری همه این گروه‌ها مشترک بوده و حائز اهمیت است، افزود: توجه به اصل وجود رابطه مستقیم بین میزان موفقیت فعالیت‌های توسعه‌ای در یک روستا و درصد عضویت و مشارکت مردم به ویژه زنان و اقشار آسیب‌پذیرتر جامعه در این گروه‌ها بوده و در این شیوه، تمرکز بر گروه‌های روستایی فقیری بوده که امکان استفاده از سایر تسهیلات نهادهای رسمی و غیررسمی را ندارند.

شریفی با اشاره به اقدامات و دستاوردهای پروژه، تصریح کرد: با توجه به مبانی نظری و الگوی مفهومی توسعه پایدار و برای دستیابی به اهداف سه‌گانه توسعه پایدار، مبنای عملی براساس فرآیندهای بیان شده و به‌منظور دستیابی به سرمایه‌های اجتماعی، انسانی، مالی، زیرساخت و طبیعی است.

وی با اشاره به انجام فعالیت‌ها اصلی در پنج گروه عمده، ادامه داد: سرمایه اجتماعی، ارزش افزوده فعالیت‌ها و خروجی‌های اقتصادی یک سازمان توسط روابط انسانی، مشارکت و همکاری است.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌جنوبی، با اشاره به این‌که سرمایه انسانی شامل سلامت، دانش، مهارت‌ها، خروجی‌های فکری، انگیزه و ظرفیت برای روابط فردی است، گفت: هم‌چنین در خصوص شادی، عشق، همدلی و معنویت نیز قابلیت اطلاق داشته همه این‌ها برای یک کار دارای بازده مناسب بوده و افزایش سرمایه انسانی از طریق آموزش و تحصیل، کلید باروری اقتصادی است.

شریفی با بیان این‌که سرمایه مالی دارایی‌های یک سازمان که در قالب وجوهات بوده که می‌تواند داد و ستد شود، یادآور شد: دارای نقش قابل توجهی در اقتصاد بوده و زمینه لازم برای مالکیت و داد و ستد دیگر سرمایه‌ها را فراهم می‌کند.

وی با اشاره به سرمایه فیزیکی، یادآور شد: سرمایه تولید شده، کالاهای مادی و زیر ساختهای متعلق، اجاره و یا کنترل شده توسط یک سازمان بوده که منجر به تولید و یا ارائه خدمات است.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان‌ جنوبی، با بیان اینکه سرمایه طبیعی (سرمایه‌های زیست محیطی)، منابع طبیعی (انرژی و ماده) و فرآیندهای مورد نیاز سازمان برای تولید محصولات خود و ارائه خدمات است، خاطرنشان کرد: ذخایر و یا جریان انرژی و مواد که کالا و خدمات تولید می‌کند.