روزنامه انگلیسی گاردین طی گزارشی نوشت: تایید طرح عربستان برای فریز نفتی از سوی ایران، که هدف از آن تثبیت قیمت های جهانی نفت است می تواند یک دستاورد دیپلماتیک برای ریاض باشد.
تایید طرح عربستان برای فریز نفتی از سوی ایران، که هدف از آن تثبیت قیمتهای جهانی نفت است می تواند یک دستاورد دیپلماتیک برای ریاض باشد.
اما حمایت تهران از طرح فریز تولید ناشی از تمایل جدید این کشور برای نزدیکی سیاسی نبوده، بلکه از عاملی دیگر ناشی می شده و آن سقوط قیمت جهانی نفت بوده است. بازار با سیلی از بشکه های نفتی مواجه است، در حالی که تقاضا به دلیل کاهش رشد اقتصادی مورد انتظار در چین و سایر تولید کنندگان تضعیف شده است. شرایط بسیار سخت، تصمیمات بسیار سخت می طلبد.
ایران و عربستان تولید کنندگان رقیب در بازار نفت و البته در عرصه سیاسی منطقه ای هستند.
سعودی ها در ماه ژانویه پس از حمله به سفارت این کشور در تهران، روابط سیاسی خود با ایران را قطع کردند. دو کشور در سوریه و یمن مقابل هم ایستاده اند و عملا درگیر جنگ نیابتی با یکدیگر هستند.
اما به رغم این پیشینه ژئوپلتیک ناامیدکننده، هفته گذشته حرکت های مثبتی به سمت دستیابی به یک توافق نفتی صورت گرفت. پس از آنکه وزیر نفت ایران بعد از نشستی دو ساعته با وزرای نفت برخی کشورهای اوپک از ابتکار دوحه که عربستان و روسیه بانی آن بودند حمایت کرد، روز چهارشنبه قیمت نفت برنت 7.5 درصد افزایش یافت.
زنگنه گفت: «ایران از هر اقدامی که به تثبیت بازار و بهبود قیمت نفت کمک کند، پشتیبانی می کند.» اما وی نگفت که آیا ایران هم برای همکاری با این طرح تولید خود را محدود خواهد کرد یا نه.
ایران که چهارمین ذخایر بزرگ نفت جهان را در اختیار دارد، قبلا از تمایل خود برای افزایش تولید خود بعد از لغو تحریم های غرب خبر داده بود.
هنوز دقیقا مشخص نیست که اکنون چه اتفاقی خواهد افتاد» سعودی ها و روس ها گفته اند تولید خود را در سطح ماه ژانویه حفظ خواهند کرد، به شرطی که دیگر بازیگران کلیدی از جمله ایران به این توافق بپیوندند.
توافقاتی از این دست در دهه 1980 منجر به کاهش تولید ریاض از 10 میلیون بشکه به 2.5 میلیون بشکه در روز شد، اما تاثیر چندانی بر قیمت ها نداشت.
هفته گذشته، پس از اظهارنظر وزیر نفت ایران قیمت نفت برنت افزایش خود را ادامه داد و به 36 دلار نزدیک شد، اما روز جمعه با انتشار آمارهای جدید از میزان ذخایر نفت خام آمریکا که به رقم بی سابقه 504 میلیون بشکه رسیده بود، قیمت ها مجددا کاهش یافت. البته قیمت ها هم اکنون با رقم 28 دلاری که ماه گذشته به ثبت رسیده بود فاصله دارد، اما راه درازی تا برگشتن به رقم 115 دلاری که در ژوئن 2014 تجربه شده بود در پیش دارد.
تجار و سرمایه گذاران نفتی اتفاقات هفته گذشته را نشانه ای امیدوار کننده می دانند که حکایت از آن دارد که تولید کنندگان به آستانه تحمل درد نزدیک شده اند و اقدامات لازم را انجام خواهند داد تا قیمت ها مجددا افزایش یابد.
اما بعید است رقابت سیاسی بین ایران و عربستان به این زودی کمرنگ شود.
عربستان تاکنون از بازگشت به نقش سنتی خود به عنوان توازن بخش به بازار نفت و وادار کردن اوپک به کاهش تولید و حمایت از قیمت ها خودداری کرده، اما توافق پیشنهادی با روسیه نشان می دهد که ریاض قصد دارد بن بست به وجود آمده را باز کند.