آشنایی با ویروس زیکا

ویروس زیکا که در سال ۱۹۴۷ در جنگل زیکا (Zika) در اوگاندا شناسایی شد، مانند ویروس دنگی، ویروس نیل غربی و تب زرد یک بیماری گرمسیری منتقل‌شونده به‌وسیله پشه ایجاد می‌کنند.

تغذیه پشه‌ها از خون بیماران ویروس را به آنان منتقل می‌کنند. ویروس در پشه‌ها بیماری ایجاد نمی‌کند. گزش افراد سالم به‌وسیله پشه ناقل ویروس بیماری را به آنان منتقل می‌کند.

انتشار این ویروس تا سال 2007 به آفریقا و آسیای جنوب شرقی محدود بود و چندان موردتوجه قرار نمی‌گرفت. این ویروس در سال 2007 در میکرونزی از جزایر اقیانوس آرام شیوع پیدا کرد.

این ویروس تا سال 2014 فقط در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و جزایر اقیانوس آرام شیوع یافته بود. این ویروس در آن سال به جزیره ایستر و شیلی گسترش یافت. ویروس زیکا تا ماه مه 2015 به برزیل راه یافت. در برزیل در سال گذشته بیش از 84000 مورد ابتلا به این ویروس ثبت شد.

در حال حاضر هیچ واکسن یا درمانی برای ویروس زیکا در دست نیست. تنها روش برای پیشگیری از عفونت پرهیز از گزیده شدن به‌وسیله پشه‌ها است.

تاکنون 9 کشور در آمریکای مرکزی و جنوبی موارد ابتلا به این ویروس را گزارش کرده‌اند. پورتوریکو در 31 دسامبر 2015 گزارش کرد که نخستین مورد ابتلای محلی به این ویروس در این کشور رخ داده است. در ژانویه 2016 در ایالت هاوایی آمریکا تولد نوزادی دچار میکروسفالی که از لحاظ ویروس زیکا مثبت بود گزارش شد.

فقط 20 درصد از کسانی که به این ویروس آلوده می‌شوند، علامت‌دار می‌شوند و شایع‌ترین علائم تب، دانه‌های پوستی،‌ درد مفصل و قرمزی چشم‌ها است.

در شیوع ویروس زیکا در سال 2015 در برزیل این احتمال مطرح شد که این ویروس اثراتی زیان‌بار بر زنان باردار داشته باشد. در طول سال 2015، هزاران نوزاد - 10 برابر میزان معمول سالانه- با میکروسفالی به دنیا آمدند، عارضه‌ای که در آن مغز به‌طور غیرطبیعی کوچک است. این نقصان هنگام تولد اغلب پس‌ازآن رخ داده بود که مادران در ابتدای بارداری علائم شبیه ابتلا به ویروس زیکا را نشان داده بودند.

گرچه هنوز به‌طور قطعی نمی‌تواند دراین‌باره سخن گفت، به نظر می‌رسد رابطه‌ای میان ابتلا مادران در ابتدای دوره بارداری به ویروس زیکا و تولد نوزادانشان با میکروسفالی وجود داشته باشد.

انتشار گسترده‌تر ویروس زیکا ممکن است به تغییرات اقلیمی مربوط باشد که باعث گسترش زیستگاه پشه‌های ناقل آن شده‌اند.

تغییرات اقلیمی و گرم‌تر شدن آب‌وهوا باعث می‌شود که پشه‌ها بتوانند منطقه گسترده‌تری را پوشش دهند و درنتیجه بیماری می‌تواند بیشتر به‌سوی شمال به درون مناطقی که به‌طور عادی نمی‌رسید، گسترش پیدا کند.