در سالهای اخیر با افزایش استفاده از اینترنت و فضای مجازی در بین جوامع، عدهای سودجو نیز به فکر سوءاستفاده از این فضا افتادهاند.
در کشور ما نیز با افزایش استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی در چند سال گذشته سارقان اینترنتی به فکر سوءاستفاده از هموطنان افتاده اند و به روشهای مختلف که بیشتر در حوزههای مالی و بانکی است اقدام به سرقت از حساب هموطنان میکنند.
در سالیان اخیر 49 درصد از جرایم اینترنتی کشور را جرایم مالی به ویژه برداشتهای غیرمجاز از حساب بانکی تشکیل میدهد.
با بررسیهای انجام شده مشخص شد فیشینگ جرمی است که رتبه نخست جرایم اینترنتی را به خود اختصاص داده است.
در این روش کلاهبرداران با ساختن صفحه جعلی بانکها مشابه درگاه اصلی فرد را هنگام پرداخت پول کالای خریداری شده به آنجا هدایت و پس از اینکه طعمه اطلاعاتش را وارد کرد با خطا مواجه شده و پس از خروج از صفحه اطلاعات حسابش سرقت شده و از حسابش پول برداشت میشود.
خوشبختانه با اطلاعرسانی پلیس فتا و با کمک رسانهها مردم نیز در خریدهای اینترتی دقت بیشتری میکنند که همین موضوع باعث کاهش چشمگیر فیشینگ شده است.
به همین دلیل مجرمان به فکر روشهای جدید دیگری افتادند که مهمترین آنها اسکیمر است. در این روش سارقان اینترنتی با مدارهای مغناطیسی در کنار دستگاه کارتخوان اطلاعات کارت را ذخیره کرده و سپس با پرسیدن رمز،اطلاعات کارت را بهدست آورده و با کپی کردن اطلاعات روی کارت دیگر اقدام به برداشت از حساب میکنند.
این روش بهشدت در حال فراگیری است و حتی در پروندههای اخیر کارگران فروشگاهها و افرادناشناس بدون اطلاع صاحب دستگاه کارتخوان اقدام به نصب اسکیمر میکنند.
در پروندهای که در قزوین رسیدگی شد کارگر یک تعمیرگاه بدون اطلاع صاحبکارش با استفاده از اسکیمر موفق شده بود 170 میلیون پول به جیب بزند که خیلی زود دستگیر شد.
یکی دیگر از جدیدترین روشهای کلاهبرداری و سرقت اینترنتی کشور کلاهبرداری با رسید دستگاه کارتخوان است.
در این روش که چند مورد آن تاکنون کشف شده و تعدادی دیگر نیز بدون نتیجه مانده است؛ متهمان با خرید اندکی رسید کارتخوان فروشگاهها را بهدست آورده و از روی آن اقدام به کپی و ساختن رسید با مبالغ زیاد میکنند.
این افراد با مراجعه به فروشگاه پس از خریدهای میلیونی اقدام به کشیدن کارت به مبلغ هزار تومان کرده و سپس با استفاده از غفلت فروشنده رسید جعلی را به او داده و با این کار میلیونها تومان کلاهبرداری میکنند.
البته این جدیدترین روش سرقت اینترنتی است که هنوز مانند فیشینگ و اسکیمر فراگیر نشده و با یک پیشگیری ساده و کنترل حساب بعد از فروش میلیونی، میشود از این کلاهبرداری جلوگیری کرد.
در اینجا باید به کلاهبرداری سایتهای شرطبندی هم اشارهای کنم. کلاهبرداران با راهاندازی قارچگونه سایتهای شرطبندی میلیونها تومان پول را بهراحتی و حتی با داشتن شاکی به جیب میزنند.
کلاهبرداران با راهاندازی سایتهای شرطبندی و پیشبینی عمدتا مسابقات ورزشی از کاربران میخواهند تا با پرداخت ده هزار تومان عضو سایت شده و پس از پیشبینی درست مسابقات در کمتر از سه ماه میلیونها تومان پول برنده شوند.
غافل از اینکه صاحب سایت با دریافت میلیونها تومان پول از تعداد زیادی کاربر اقدام به بستن سایت کرده و با این کار کلاهبرداری میکنند.
مالباختگان این سایتها بهدلیل اینکه مبلغ اندکی را از دست دادهاند از شکایت صرفنظر میکنند. البته پلیس فتا در گشتهای اینترنتی و بررسی سایتها تاکنون 90 درصد این سایتها را شناسایی و مسدود کرده است.
هیچ سایت شرط بندی در کشور اجازه فعالیت ندارد و اگر بازهم کاربران اینترنت به هشدارهای پلیس توجه کنند درصد زیادی از این کلاهبرداریها کاسته میشود.
قدیمیترین روش کلاهبرداری اینترنتی کشور راهاندازی سایت قرعهکشی و اهدای جایزه است. متاسفانه با وجود اینکه این روش در کشور نخنما شده، اما هنوز هم کسانی هستند که با این روش مورد کلاهبرداری قرار میگیرند.
مجرمان سایبری در این روش با ارسال پیغامی پس از ورود به سایت اعلام میکنند کاربر برنده جایزه نفیسی شده است.
در این روش طعمه بعد از اینکه برای دریافت هدیه با کلاهبرداران تماس میگیرد متوجه میشود با پرداخت مبلغ اندکی میتوانند جایزه را دریافت کنند.
وقتی فرد پول را واریز میکند، یا کالایی کمتر از قیمت واقعی برایش ارسال شده یا اصلا ارسال نمیشود.
متاسفانه باید در اینجا بار دیگر به کلاهبرداری کارت به کارت اشاره کنم که با وجود نخنما شدن هنوز هم در حال وقوع است و صدها پرونده پلیس را به خودش اختصاص میدهد.
در این روش کلاهبرداران به بهانه خرید از اصناف طعمه را پای دستگاه عابر بانک کشانده و به جای آنکه پول را به حساب فرد بریزند از حساب او پول برداشت میکنند. آنها برای اینکه طعمه متوجه نشود از او میخواهند که گزینه انگلیسی را انتخاب کند.
بعد هم به بهانه واریز پول از حساب برداشت میکنند. این مجرمان اغلب از سیمکارتهای اعتباری که ثبت مشخصات نشده و کارتهای بانکی سرقتی استفاده میکنند که این کار دستگیری آنها را با مشکل روبهرو میکند.
در آخر باید بگویم که مهمترین راهکار جلوگیری از سرقتهای اینترنتی توجه مردم به هشدارهای پلیس و عمل به آن است.
با شناسایی روشهای مجرمان سایبری میتوان هوشیارتر از این فضا استفاده کرد و مجرمان را ناکام گذاشت.