اندیشکده آمریکایی «صلح» با تمرکز بر نیروهای بسیج نوشت: وظیفه بسیج با توجه به گستردگی بسیار، قابلیت‌ها و اهداف جمهوری اسلامی ایران، دفاع از کشور، کمک به مردم در مقابله با بلایای طبیعی و رویدادهای غیرمترقبه است.
اندیشکده آمریکایی «صلح» اخیرا در گزارشی پیرامون «نیروهای مقاومت بسیج مستضعفین» نوشت: نیروی بسیج ایران سازمانی شکل گرفته از نیروهای مردم یار است که تحت نظر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالیت دارند. این نیروی کمکی وظایف زیادی را به ویژه در برقراری امنیت داخلی در مناسبت‌های مختلف چون مذهبی و رویدادهای سیاسی بر عهده دارد و دارای شعبات زیادی در سرتاسر ایران می‌باشد.
بر اساس این گزارش، نقش بسیج مستضعفین به ویژه در رویدادهای سال 2009 در ایران و مقابله با دشمنان حکومتی به دستور آیت‌الله خامنه‌ای فرمانده کل قوای ایران بیشتر به چشم آمد. هرچند نیروهای مقاومت بسیج با مشکلاتی نیز مواجه هستند که می‌توان به بودجه پایین ،ادغام با نیروی زمینی سپاه که در جولای 2008 صورت گرفت و نیز قرار گرفتن سپاه در فهرست تحریم‌های آمریکا اشاره کرد.
*بسیج، نیروی مردمی فعال در جنگ و پسا جنگ
در ادامه این گزارش با اشاره به نحوه پیدایش بسیج به فرمان آیت‌الله العظمی خمینی رهبر فقید انقلاب ایران و کمک در حین جنگ تحمیلی و بکارگیری تاکتیک موج انسانی علیه نیروهای عراقی نوشت: بسیج بعد از خاتمه جنگ به شدت درگیر بازسازی شد اما البته بعدا نقش آن‌ها مبدل به نیروهای امنیتی و البته متمایل به جناح اصولگرایان شد و در برهه‌ای علیه مخالفان نظام ایران در سال 1999 و 2009 به میدان آمدند.
اندیشکده صلح نوشت: اهداف و ماموریت بسیج ایران ایجاد قابلیت‌های لازم با توجه به قانون اساسی و اهداف جمهوری اسلامی ایران در دفاع از کشور و نیز کمک به مردم در مقابله با بلایای طبیعی و رویدادهای غیر مترقبه است.
*دامنه گسترده نیروهای بسیج ایران
در ادامه این مطلب با اشاره به گستردگی دامنه بسیج در ایران آمده است: سازمان بسیج مستضعفین در هر شهر با توجه به جمعیت و وسعت آن ساختاری دارد و هر ناحیه مقاومت به بخش مقاومت تقسیم شده و هر بخش نیز به پایگاه و هر پایگاه چندین گروه دارد و البته شهرستان‌های کوچکتر دارای هسته‌های مقاومت هستند. شاخه‌های بسیج نیز متشکل از یگان عاشورا، الزهرا ، یگان‌های امام حسین و یگان امام علی است که هرکدام وظایف ویژه‌ای دارند و به عنوان مثال یگان امام علی با تهدید‌های امنیتی مقابله می‌کند. البته در این میان بسیج دانش آموزی، کارگری و دانشجویی و بسیج اصناف نیز وجود دارند. شاخه‌های بسیج کارشان ایجاد تعادل بین سازمان‌های غیر دولتی و مقابله با تهدیدهایی است که آن‌ها شاید مواجه شوند و اما از لحاظ جامعه آماری حدس زدن میزان نفرات سخت است . رسانه‌های ایران در سال 2002 از حضور 5 تا 7 میلیون نیروی بسیجی خبر دادند و در سال 2009 این رقم از سوی مسئولان 11.2 میلیون نفر اعلام شد. البته در سال 2005 اندیشکده علوم و امنیت بین‌الملل در واشنگتن نیروهای تمام وقت بسیج را 90 هزار نفر با حضور 300 هزار نیروی ذخیره و 1 میلیون نفر نیروی شرایط ویژه را اعلام کرد.
در این میان نیروهای بسیج متشکل از زنان، مردان و جوانان هستند و در زمان جنگ عراق با ایران داوطلبان بسیجی 12 ساله تا مردان 60 ساله نیز وجود داشتند. اما امروزه میانگین سنی آن‌ها بین سن نوجوانی تا اواسط دهه 30 سالگی است.
*تنوع یگان‌های نیروهای مقاومت بسیج
در ادامه این مطلب با اشاره به طبقه بندی نیروهای بسیج آمده است: اعضای بسیج را می‌توان به اعضای دائم ویژه دوره‌های نبرد و صلح، اعضای فعال ویژه فعالیت در دوره صلح و رسیدگی به موارد عقیدتی، سیاسی و اعضای ویژه که همگام با نیروهای زمینی سپاه پاسداران مشغول به فعالیت هستند، تقسیم کرد.
اندیشکده صلح در خاتمه این مطلب نوشت: در مجموع نیروهای بسیج مستضعفین بدون توجه به نقششان در دوره‌های بحرانی کشور، نقش فزاینده و رو به رشدی را دارند. این نیروها با توجه به دیگر نیروهای امنیتی دوره های آموزشی کمتری را می‌بینند و در راهبردهای مقابله با مخالفان از رویکرد خردکننده استفاده می‌کنند. در کوتاه مدت نیروهای سپاه ایران احتمالا ستون اصلی حفظ نظام هستند اما ترکیب بسیج با نیروهای زمینی سپاه باعث کیفیت افزونتر این گروه در آینده می‌شود. البته شایعاتی نیز از حضور برخی نیروهای بسیج در استان دیالی و استان واسط عراق و فعالیت آن‌ها در سوریه در حمایت از «بشار اسد» رییس جمهور این کشور به گوش می‌رسد.