هرمزگان روی خط سیل؛ تداوم تهدید در خلع مدیریت ریسک

با تشدید دخالت عوامل انسانی در تغییر اقلیم 2 سانحه طبیعی خشکسالی و سیل، بیشتر استان‌های کشور و به خصوص استان هرمزگان را  تحت تأثیر قرار داده است.

طبق نظر کارشناسان این حوزه  بروز توأم دو سانحه طبیعی خشکسالی و سیل یکدیگر را تقویت می‌کنند به گونه‌ای که در اثر وقوع خشکسالی‌های شدید، پوشش گیاهی و رطوبت خاک از بین می‌رود که این خود عامل تسهیل کننده  جریان یافتن سیلاب‌های مخرب است و از سوی دیگر بروز سیلاب‌های شدید نیز باعث از بین رفتن اراضی زراعی و شسته شدن خاک‌های حاصل خیز می‌شود که این امر اثرات خشکسالی را در این منطقه تشدید می‌کند.

تجربه بارش‌های سیل‌آسا در سالهای اخیر و خسارات ناشی از این سیلاب‌ها در هرمزگان بیانگر آن است که برای مقابله با این حوادث مدیریت بحران به تنهایی پاسخگو نبوده و بهتر است با بروز رسانی اطلاعات مورد نیاز برای کاهش خسارات مخرب در این زمینه از مدیریت ریسک بهره برد.

مدیریت ریسک در حوزه سیلاب در هرمزگان را می‌توان با چند هدف دنبال کرد که در مرحله نخست جلوگیری از بروز حوادث دلخراش مرگ شهروندان بر اثر طغیان رودخانه‌ها است .

دومین اولویت در اجرای مدیریت ریسک در این حوزه را می‌توان کنترل آب‌های سطحی و روان و سیلاب‌ها قبل از ورود به دریا با هدف تقویت سفره‌های زیر زمینی و مصارف کشاورزی در منطقه با توجه به بحران آب در استان عنوان کرد.

باید توجه داشت که استان هرمزگان در رتبه سوم کشوری در لیست استان‌های سیل خیز قرار دارد و خواه نا خواه در طول سال به دلیل اقلیم خاص سیل خواهیم داشت، پس بهترین اقدام برای پیشگیری از وقوع حوادث تلخ پرداختن به مدیریت ریسک است.

 ابوالقاسم حسین پور معاون آبخیزداری منابع طبیعی هرمزگان در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم در بندرعباس ، آبخیزداری را فعالیتی در جهت سوق مدیریت بحران به سمت مدیریت ریسک عنوان کرد و اظهار داشت: مدیریت ریسک در حوادث طبیعی و غیر مترقبه سبب کاهش آسیب‌ها و خطرات ریسک پذیری می‌شود.

وی در ادامه بیان داشت: البته بدنبال زیر سوال بردن مدیریت بحران نیستیم اما عقل و منطق اصل پیشگیری را بر درمان ترجیح می‌دهد.

معاون آبخیزداری منابع طبیعی هرمزگان تصریح کرد: مدیریت ریسک به دنبال جلوگیری از وقوع سیل است و با این نظریه که سیل را باید از سرمنشا کنترل کرد به دنبال کاهش اثرات مخرب و تبدیل کردن تهدیدها به فرصت است.

حسین پور با تشریح فعالیت‌های آبخیزداری افزود: در هرمزگان با انجام فعالیت‌های بیولوژیکی ، احداث سازه‌های آبخیزداری و آب بندها به دنبال کاهش خسارات سیل هستیم و تا کنون توانسته‌ایم با احداث بالغ بر 7هزارو  430سازه آبخیزداری و بیش از 100هزار هکتار عملیات بیولوژیک و بیومکانیک گام موثری در این خصوص برداریم که البته با توجه به تعدد رودخانه‌های فصلی و بارش‌های سیل آسا به اقدامات جدی‌تری در این زمینه نیازمندیم.

وی در ادامه تاکید کرد: به دلیل وجود گنبدهای نمکی و شوری خاک در هرمزگان کنترل سیلاب ها قبل از ورود به مناطق شور کمک بزرگی برای بلا استفاده ماندن و هدر روی  این ظرفیت خدادادی است.

معاون آبخیزداری منابع طبیعی هرمزگان با بیان اینکه بیش از یک هزار و  30 نقطه از استان قابلیت جلوگیری از شور شدن آب رودخانه‌ها وجود دارد اظهار داشت: با اجرای این طرح می توان 220میلیون متر مکعب آب جاری را قبل از شور شدن کنترل و به استفاده رساند.

حسین پور با اشاره به اهمیت آبخیزداری افزود: مطالعه جامع آبخیزداری در استان هرمزگان نیازمند تامین اعتباری بالغ بر 5 میلیارد ریال است تا با شناسایی نقاط قوت این حوزه بر تقویت آن اقدام کرد.

وی در ادامه از بالا بودن در خواست‌های مردمی در ایجاد سازه‌های آبخیزداری در هرمزگان خبرداد و از سیستم پخش سیلاب در هشتبندی به مساحت 450هکتار، سد خاکی لار فین، سد سنگی ملاتی بشاگرد به عنوان پروژه های شاخص آبخیزداری در استان نام برد.

وی در پایان با اشاره به بارش‌های اخیر در هرمزگان گفت: خوشبختانه 5هزار و 300 سازه آبخیزداری استان بیش از 158 میلیون متر مکعب آبگیری شد که این نشان دهنده کارکرد موثر این سازه‌ها است.