پژوهشگران دانشگاه تهران برای تولید نانوذرات مورد نیاز در صنایع دارویی موفق به طراحی و ساخت میکروراکتوری شدند که قابلیت تولید نانو ذرات در سایزهای کنترل شده را دارد.
مینا اشرفی مقدم، مجری طرح گفت: تقریبا 40 درصد از داروها دارای حلالیت پایین و نفوذ پذیری بالا و یا دارای حلالیت و نفوذپذیری پایین هستند که در این دسته از داروها «فراهمی زیستی» به دلیل حلالیت کم آنها محدود است.
وی با بیان این که برای غلبه بر این مشکل روش‌های مختلفی مورد مطالعه قرار گرفته است، اظهار داشت: استفاده از لیپوزوم‌ها، امولسیون‌ها و سایر ترکیبات نیاز به مقادیر زیادی افزودنی دارد که به لحاظ ایمنی با محدودیت‌هایی مواجه هستیم.
اشرفی مقدم، تهیه نانو ذرات را یکی از جدیدترین روش‌ها برای تهیه فرمولاسیون داروها ذکر کرد و گفت: در صنایع دارویی مورفولوژی داروی تولید شده بسیار اهمیت دارد؛ چراکه ممکن است یک فرم از دارو سمی ولی فرم دیگر اثرات درمانی داشته باشد. علاوه بر آن توزیع اندازه ذرات دارو در بدن بسیار مهم است. در این راستا در مطالعات اخیر اقدام به طراحی و ساخت دستگاه میکرو راکتور برای تهیه نانو ذرات دارویی کردیم.
وی میکرو راکتور ساخته شده را از نوع میکرو راکتورهای Y شکل و از جنس پلکسی گلاس دانست و یادآور شد: این دستگاه دارای دو کانال ورودی و خروجی است و از آن جایی که دما بر فرآیند رسوب‌گیری تاثیر گذار است، این سیستم به گونه‌ای طراحی شده که به طور مجزا قابلیت کنترل هر یک از جریان‌های ورودی و خروجی را دارد.
این محقق تاکید کرد: پس از انجام واکنش در این دستگاه، مواد به صورت نانو سوسپانسیون خارج و جمع آوری می‌شود که می‌توان مواد را خشک کرد و یا به صورت نانو سوسپانسیون از آن استفاده کرد.
اشرفی مقدم خاطرنشان کرد: دستگاه میکروراکتور برای تولید نانو ذرات دارویی ساخته شده که حلالیت داروها را افزایش داده و در نتیجه موجب افزایش زیست دسترس پذیری (فراهمی زیستی) دارو خواهند شد. این دستگاه قابلیت کنترل فرم کریستال دارو و تولید دارو با اندازه یکسان را دارد.
این محقق به نوآوری‌های طراحی این دستگاه اشاره کرد و گفت: سیستم انتقال حرارت این دستگاه در فضایی کوچک طراحی شده است و بر خلاف بسیاری از دستگاه‌ها برای سرمایش نیاز به سیال مبرد ندارد ضمن آن که امکان تولید کنترل شده ذرات با مورفولوژی و اندازه مطلوب فراهم است.
مجری طرح با اشاره به کاربردهای میکروراکتور تولید شده، گفت: از این دستگاه می‌توان برای تولید طیف گسترده‌ای از نانو ذرات دارویی برای افزایش انحلال استفاده کرد و علاوه بر آن می‌توان با توسعه این دستگاه، اقدام به پوشش دهی نانو داروها برای دارو رسانی هدفمند در صنایع دارویی کرد.
اشرفی مقدم، تولید افزودنی‌های نانو مانند ذرات آلی، معدنی و پلیمری و پوشش دهی کنترل شده آنها در افزودنی‌های صنایع مختلف شیمیایی و تولید دستگاه برای مراکز تحقیقاتی جهت آزمایشات تجربی را از دیگر کاربردهای این میکرو راکتور نام برد.