سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور در دومين همايش سالانه مديريت بحران و پدافند غيرعامل وزارت نيروبا تسلیت شهادت سردار پر افتخار سپاه سرلشکر حسین همدانی که طلایه دار مبارزه با صهیونیست و استکبار بود، همچنین حلول ماه محرم،گفت:مقام معظم رهبری دو نکته در خصوص پدافند غیر عامل مطرح فرمودند،یکی اینکه" پدافند غیر عامل مثل مصون سازی بدن انسان است و از درون ما را مصون می کند،این معنایش این است که اگر دشمن تلاش بکند و ضرب و زوری بزند اثری نخواهد کرد" که دراینجا منظور ، مجموعه ی اقدامات پدافند غیر عامل به شکلی است که اثر تهدید را بر کشور و زیر ساخت ها صفر کند،در جمله بعدی می فرمایند:" چه خوب است که این مصونیت در کل پیکره کشور ، جامعه و دستگاه های اجرایی ایجاد شود"، در واقع نگاه مقام معظم رهبری به نوعی آسیب ناپذیر کردن کشور در برابر تهدیدات است که یک تکلیف سنگین است.
*مدیریت و بی اثر کردن تهدید*
وی ادامه داد:تکلیف ما این است که تهدید را بشناسیم و بدانیم بر چه حوزه هایی اثر می گذارد و پیامدهایش چیست و چگونه می توان مدیریت کرده و بی اثرنمود؟چنانچه بتوانیم کارکرد زیر ساخت ها را علی الرغم عملی شدن تهدید حفظ کنیم، این زیر ساخت ها آسیب ناپذیر می شوند،لذا موضوع آسیب ناپذیر سازی در زیر ساخت ها یک موضوع جدی است.
*پدافند غیر عامل یک اصل است برای همیشه*
سردارجلالی گفت:مقام معظم رهبری در جمله ای دیگر می فرمایند"پدافند غیر عامل یک اصل است برای همیشه و ربطی به دور و نزدیک شدن تهدیدات ندارد"،منظور این است که پدافند غیرعامل همیشه باید به طور مرتب و منسجم ادامه پیدا کرده دور و نزدیک شدن تهدیدات آن را کم اثر نمی کند.
*جنگ نیابتی*
وی گفت:اوباما طی سخنرانی در دانشگاه نظامی استفورد گفته است که آمریکایی ها با حضور نظامی در مناطق مختلف آسیب های بسیاری دیده اند. (از نظر سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی) ونتایج این حضورموفق نبوده است،لذا به این جمع بندی رسیده اند که در مناقشات منطقه ای حضور نظامی مستقیم نکنند بلکه قدرت های منطقه ای همسو و هم پیمان را محور قرار داده و آنها را تقویت نمایند.
*یمن اولین قربانی*
رئیس سازمان پدافند غیر عامل تقویت نیروهای منطقه ای توسط آمریکا را حول 5 محور؛ 1-پشتیبانی لجستیکی،2 پشتیبانی اطلاعاتی 3-پشتیبانی مستشاری 4- پشتیبانی فنی و5-پشتیبانی سیاسی ذکر کرده و اولین منطقه که این استراتژی انجام شد را یمن عنوان نمود.
*نوع جدید تهدید*
وی گفت: در دو دوره تحول و تغییر تهدیدات قرار داریم ،نوع جدیدی که به تهدیدات اضافه گردیده تهدید نیابتی است، مانند کشورعربستان که در یمن درگیر است و نتوانسته توفیق جدی در آنجا داشته باشد.
*منشاء تهدید در جنگ نیابتی*
وی سه عامل؛1-توان نظامی، سیاسی، اقتصادی2-اراده سیاسی برای جنگیدن 3-اشتباه در محاسبات توان کشور مقابل را بعنوان منشاءتهدید از سوی کشور متخاصم ذکر کرد.
* تهدیدات زیر ساختی *
دکترجلالی گفت: وقتی جنگ یمن را بررسی می کنیم ، مدل جدیدی از تهدید را به نام ،تهدیدات زیر ساختی مشاهده می کنیم، یکی از ویژگی های مدل این است که متکی بر سلاح های پیشرفته و مدرن است، نکته دوم این است که برای هر زیر ساختی سلاح خاص و تخصصی درست شده است و امکان استفاده از سلاح های غیر متعارف هم در آن وجود دارد. مثلا بین 120 مصدوم یمنی که به ایران منتقل شدند ، 65 نفر مصدومین شیمیایی بودند و این یعنی استفاده از سلاح های شیمیایی توسط عربستان در یمن لذا این عوامل باعث می شود که هزینه جنگ بالا رفته و یک عامل بازدارنده می شود که بلند مدت شدن آن ممکن است اقتصاد آن کشور را تحت تأثیر قرار دهد، مدل جنگ عربستان علیه یمن ،جنگ از راه دور یعنی موشکی و هوایی است ، عربستان از پرداختن به جنگ زمینی پرهیز جدی می کند.
*سطوح دارای اهمیت در جنگ زیرساختی*
وی مدل جنگ زیر ساختی را داشتن نگاه خاص به زیر ساخت ها عنوان کرد و گفت: زیر ساخت به لحاظ کارکرد و نقش زیر ساخت در ارائه خدمات درکشورهدف دارای اهمیت است و به 5 سطح قابل تقسیم است؛1) زیر ساخت های ویژه2) زیر ساخت های حیاتی3) زیر ساخت های حساس4) زیر ساخت های مهم5)زیر ساخت های قابل حفاظت.
* استراتژی های جدید در زیرساخت *
سردارجلالی با بیان اینکه نوع کارکرد زیر ساخت ها ، استراتژی های جدیدی برای دشمن تولید کرده است گفت: آمریکایی ها در سال 2003 برای جدا کردن مردم از حکومت از 2 مولفه استفاده کردند،یکی رسانه، چون رسانه ارتباط حکومت با مردم را برقرار می کند باید قطع و یک رسانه دیگری جایگزین آن شود و دوم اینکه دولت و حکومت نتواند نیازمندی های مردم یعنی نیازهای 7 گانه حیاتی ؛آب ، انرژی و برق ، امنیت ، بهداشت ، غذا ، ارتباطات و سرپناه را ایجاد کنند ،لذا این نگاه جدید به زیر ساخت ، زیر ساخت ها را لایه لایه کرده ، مدل تهدید تهاجمی برای آن ایجاد و دنبال می کند.
*آب و برق دو نیاز حیاتی*
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشوربا اشاره به اینکه آب و برق دو نیاز حیاتی بوده و آستانه تحمل در این زمینه پایین و دارای اهمیت است،گفت: زیر ساخت در این رویکرد چنانچه نتواند ادامه پیدا کند ،هم پیامد اولیه و هم پیامد ثانویه دارد، در این مدل باید از ایجاد دومینوی تهدید پرهیز کرد، برای مثال حدود 60% از برق ما وابسته به گاز است، گاز انرژی عمده ای از کشور را تهدید می کند ، میزان ایمنی گاز در برابر تهدید نظامی پایین است، ظرفیت و مخازن انبارش گاز کم و قدرت تداوم کارکرد را نمی دهد لذا هر آسیب که به حوزه گاز برسد اولین تاثیرآن درحوزه برق است و چنانچه برق آسیب بیند دومینوی تهدید در تمام حوزه ها تولید می شود.
* افزایش قدرت مدیریت *
وی ادامه داد؛ در استراتژی های پدافندی باید این دومینو ها را قطع کنیم. برای مثال اقدام بسیار اساسی و مثبت که در حوزه برق طی 4 – 5 سال گذشته اتفاق افتاده ،موازی سازی سوخت مایع در نیروگاه ها با مصرف گاز است که به ما قدرت مدیریت بحران در شرایط پیک سرما در زمستان را می دهد و چنانچه گاز به هر دلیلی قطع شود، بین 1 ماه تا 3 ماه قدرت مدیریت را افزایش می دهد، باید این ظرفیت افزایش پیدا کند تا بتواند جلوی دومینوی ارتباط قطع گاز به برق و برق به همه چیز گرفته شود.
*تهدیدات بعد از برجام*
دکترجلالی در ادامه گفت:نکته بعدی این است که بعد از برجام هم تهدید وجود دارد، مقام معظم رهبری تأکید فرمودند که درگیر یک جنگ جدی هستیم، خواسته و نخواسته تهدید با آمریکایی ها و حوزه نیابتی تا ده سال آینده ادامه دارد،این فرصتی است که در همه برنامه های توسعه زیر ساخت های باید مد نظر قرار گیرد.
*تغییرات مشکوک اقلیمی درحوزه اقلیم منطقه*
وی گفت:در حوزه آب تغییرات اقلیمی مشکوکی در منطقه در حال اتفاق افتادن است، وقتی نقشه های ده سال گذشته بارندگی و برف کشور و عکس های ماهواره ای را کنار هم قرار می دهیم در مسیر ابری که از سمت اروپا به سمت کشور می آید متوجه می شویم که در3 سال گذشته در محلی این ابر تخلیه می شود،برای مثال در 3 سال گذشته برف ترکیه افزایش داشته است، ولی از مرز ما به سمت داخل برف و بارندگی کم شده است، عامل چیست و چه اتفاقی می افتد؟ باید کارگروه هایی تشکیل داده و آن را بررسی کنیم.
*انتظار آمریکایی ها از تحریم ها*
رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور گفت:آمریکایی ها در مقطع شروع اجرای برجام انتظار آنها از تحریم این بود که وقتی وارد ایران می شوند همه مردم در حال فقر و گرسنگی باشند و مردم جیره روزانه دریافت کنند،زمانی که بررسی انجام گرفت متوجه شدند هیچ اتفاقی به وقوع نپیوسته،به عقیده آنها پر اثرترین حوزه تحریم ، حوزه ی غذا و کشاورزی است اگر تحریم بر این حوزه اثر کند وارد حوزه مردم نیز شده ، کشور را به زانو در می آورد. جمع بندی آنها این بوده که مدل کشاورزی ما توانسته است به تهدید تحریم در این حوزه پاسخ دهد، آنها گفتنددر مرحله بعدی باید تحریم را در حوزه غذا و کشاورزی متمرکز کنیم تا بتواند بیشترین تأثیر را داشته باشد، ممکن است بعضی از دوستان به اشتباه در مسیر استراتژی دشمن حرکت کرده و کاری که آنها می خواهند را انجام دهند ومسئله صرفه جویی در آب و مقایسه مصرف آب نسبت به محصولات مختلف در کشورهای مختلف را صرف تولید محصولات غذایی مثل،گندم،جو،برنج،ذرت و امثالهم بدهند بسیار خطرناک است،ما بایستی اقلام اساسی غذایی کشور حتی بدون توجیه اقتصادی در کشور تولید کنیم.
*مدیریت بحران در حوزه آب*
وی با اشاره به اینکه حوزه آب نیازمند یک طرح مدیریت بحران می باشد و متاسفانه ذخایر مناسب سلسله مراتبی در حوزه ی آب نداریم گفت:در حوزه برق بزرگترین مشکل ما الگوی تولید برق است که در واقع وابستگی تولید برق به گاز است و این کشوررا کاملا آسیب پذیر کرده و میزان وابستگی برق در صورت قطع را افزایش می دهد.
*توسعه سایبری و آسیب پذیری*
سردارجلالی با بیان اینکه بحث مهم دیگر در حوزه برق ، سایبری کردن برق است که نتیجه آن توسعه بیشتر آسیب پذیری های سایبری دراین حوزه بوده و می تواند خطر جدی باشد و علی الرغم دادن سرویس و خدمات ، آسیب پذیری را نیز زیاد می کند و امکان حمله را بالا می برد گفت:توسعه تعجیلی و غیر هوشمندانه در حوزه سایبری برق یک خطر جدی است که باید به آن توجه کرد لذا بایستی یک حرکت هوشمندانه و دقیق روی توسعه سایبری در حوزه برق داشت که به هیچ وجه باعث توسعه آسیب پذیری و امکان دسترسی و عملیات سایبری دشمن روی زیر ساخت های برق ما نشود،بنابر این امنیت و پایداری در حوزه ی زیر ساخت های اساسی سایبری بدون محصول داخلی ممکن نیست.
* توسعه زیرساخت های جدید*
وی ادامه داد:ما زیر ساخت های جدیدی را برای آینده می سازیم و نباید در توسعه آسیب پذیری برای آیندگان سهمی داشته باشیم، تهدیدات زیر ساختی کما فی سابق ادامه داشته و در یک افق 10 ساله وجود خواهد داشت ، لذا برنامه های توسعه باید با لحاظ کردن تهدید در این زمینه انجام و توسعه سایبری در حوزه های مختلف کاملا هوشمندانه باشد، هوشمندی یعنی توجه و مقابله با تهدید و بهره گیری از فرصت ها.
* ارائه راهکاردر صنعت برق و آب *
جلالی ضمن ارائه راهکارهایی در صنعت برق و آب،گفت:در حوزه آب پیشنهاد ما فعالسازی کارکرد دیپلماسی آب منطقه ای،بررسی تغییرات مشکوک در حوزه اقلیمی کشور در حوزه برف و باران است،باید ذخایر زنده آب را به صورت سلسله مراتبی دنبال کرد تا قدرت مدیریت بحران افزایش پیدا کند.
*سرانه آب خانواده*
وی ادامه داد: در مبحث 21پیش بینی کردیم که در ساخت و ساز های جدید به سرانه هر خانوار 200 لیتر مخزن آب توجه شود، برآوردها نشان داده که 200 لیتر، یک هفته نیازهای واجب را جواب می دهد و آستانه تحمل و قدرت مدیریت بحران ما را افزایش می دهد،ساماندهی بهینه برداشت از منابع زیرزمینی آب ،توسعه طرح های غنی سازی سفره های زیر زمینی و تهیه طرح مدیریت بحران کمبود آب که بتوانیم از ابزار ملی برای کنترل استفاده کرده و صرفا از ابزار وزارت نیرو استفاده نکنیم.
* موازی سازی نیروگاه ها *
وی در حوزه برق نیز گفت: پیشنهاد ما توسعه موازی سازی مصرف سوخت مایع در نیروگاه های با مصرف سوخت گاز و کنترل دومینوی تهدیدات در حوزه برق (برای مثال طرح تهیه ژنراتور ها برای مراکز دارای اهمیت ، یک موضوع مهم است)،اگر همه مراکز دارای ژنراتورباشند ، در شرایط قطع برق می توانند در مدیریت بحران کمک کنند، توسعه نیروگاه های برق در قالب نیروگاه های کوچک منطقه ای ،تغییر الگوی تولید برق و کاهش وابستگی به سوخت گاز و هوشمندی در حوزه سایبری دارای اهمیت می باشد