ریزگردهای نمکی تهدیدی بزرگ برای ساکنان اطراف دریاچه ارومیه‌

در شهریور ‌ماه سال ٩� حسن عباس‌نژاد مدیرکل وقت محیط‌زیست آذربایجان‌غربی درباره مشکلات زیست‌محیطی خشکی دریاچه ارومیه و بحران آن گفت: نگرانی ما از خشک شدن دریاچه ارومیه این است که ریزگردهای نمکی به وجود می‌آیند، بر اثر آن دشت‌های حاصلخیز منطقه آسیب می‌بیند و درواقع وجود این ریزگردها برای مردم این منطقه مشکلات زیانباری به دنبال دارد، این در حالی است که درحال حاضر هم برخی از روستاهای شرقی دریاچه ارومیه به دلیل مشکلاتی که وجود داشت به شهرهای اطراف این دریاچه مهاجرت کردند.

حدود چهار سال از این گفت‌وگوها گذشته و اکنون نگین فیروزه‌ای آذربایجان با اینکه به طور کامل خشک نشده است اما تبدیل به یک تهدید جدی برای مردم اطراف آن و اراضی کشاورزی شده است.

در این میان باید یادآور شد که تغییر اکوسیستم و شرایط آب و هوایی، تنها اراضی کشاورزی و موجودات زنده تهدید نکرده و بیماری‌های ریوی، تنفسی نیز از دیگر پیامدهایی است که اکنون تا حدودی گریبان‌گیر افراد سکنه در اطراف دریاچه ارومیه شده است چراکه این افراد دلیل این بیماری‌ها در خود را خشکی دریاچه و معلق شدن ریزگردهای نمک در هوا، می‌دانند.

با این وجود، رئیس اداره کنترل عوامل محیطی موثر بر سلامت مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در تیرماه امسال، در واکنش به اخباری مبنی بر افزایش سرطان ریه و فشار خون در استان‌های حاشیه دریاچه ارومیه به دلیل عوارض ریزگردهای نمکی، گفت: اطلاعات خام بیماری‌هایی نظیر سرطان ریه یا پرفشاری خون در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، قابل استناد به ریزگردهای ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه طی یکی دو سال اخیر نیست.

شیدا ملک افضلی درباره عوارض سلامتی ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه تصریح کرد: خشک شدن این دریاچه به دلیل اثر بر اکوسیستم منطقه حتما بر روی موجودات زنده در این ناحیه و به دنبال آن جمعیت ساکن در این موقعیت جغرافیائی اثرگذار است و نمی‌توان از اثرات بهداشتی آن به راحتی گذشت.

وی افزود: یکی از این اثرات می‌تواند فرسایش بستر نمکی دریاچه و به دنبال آن پراکندگی کریستال‌های نمکی در محیط اطراف از طریق تغییرات جریان‌های هوائی و وجود بادهای غالب در منطقه باشد.

ملک افضلی پرفشاری خون و بروز سرطان‌های ریه در ساکنین استان‌هایی نظیر آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی را نیازمند مطالعات اپیدمیولوژیک و مبتنی بر شواهد علمی دانست و بیان کرد: اگر این مطالعات صورت نگیرد فاقد اعتبار می‌شود و لازم است جهت تعیین صحت و راستی آزمائی گزارش ارائه شده، مستندات به تائید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز برسد.

دبیر کمیته اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز در این باره گفته است: ریزگردها سلامت مردم را بشدت تهدید خواهد کرد و مشکلاتی مانند سوزش چشم، سرطان ریه، مشکلات پوستی، بیماری‌های تنفسی و فشار خون را به دنبال دارد به طوری‌که شهروندان روستاهای اطراف دریاچه و حتی خود تبریز، به دلیل استنشاق هوای آغشته به نمک دچار فشار خون بالا شده‌اند.

با استناد به ستاد دریاچه ارومیه و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از سوی آن‌ها، راه‌های بسیاری برای احیای دریاچه ارومیه وجود دارد که می‌توان مردم را از این مشکلات بیرون کشید که این نیز نیازمند همکاری مردم و به‌ویژه جلب توجه مسئولان و یادآوری همیشه دریاچه به آنان است تا با عملکردهای مثبت خود آرمان احیای دریاچه ارومیه و نجات مردم از این تهدید بزرگ را تحقق بخشد.