اورژانس مصدومان شیمیایی به جای خدمات رسانی مطلق به جانبازان، قرار است تلفات شیمیایی سایر مردم کشور را نیز درمان کند.
کشورمان از حیث تکنولوژی در صنایع روز دنیا در حال پیشرفت است و هر روز فاصله میان کارخانه های صنعتی با محل سکونت افراد کمتر میشود.
تهدیدات ناشی از این هم زیستی اجباری در زندگیهای شهری افزایش یافته، آن هم به واسطه بیشتر شدن میزان مبتلایان به بیماریهای غیرواگیر، موضوعی که امروز در کشور ما به علت قرار گرفتن در مجاورت انواع مواد شیمیایی صنعتی موجب رشد تلفات شیمیایی شده به طوریکه این عارضه در میان سایر بیماریهای غیر واگیر گوی سبقت را از آن خود کرده و مشکلات ناشی از هزینههای سنگین درمانی را به جوامع بشری تحمیل میکند.
بیش از 100 هزار نفر در معرض خطر تلفات شیمیایی هستند
دکتر یونس پناهی رئیس مرکز تحقیقات آسیبهای شیمیایی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله با اشاره به ضرورت درمان مصدومان شیمیایی گفت: در حال حاضر مسئولیت تهیه و تنظیم قراردادهای درمانی برای جانبازان شیمیایی کشور بر عهده این مرکز است و درمان آنها مهمترین مولفه نتیجه بخش بودن برنامههایمان می باشد ولی تنها بیمارستانهای بقیهالله، ساسان، نجمیه و خاتمالانبیاء تهران در کل کشور خدمات فوق تخصصی را در این خصوص ارائه میدهند.
وی افزود: علیرغم وجود بیش از 60 هزار مصدوم شیمیایی در کشور و وابستگی این بیمارستانها به نیروهای مسلح، رسالتمان تنها رسیدگی به نیروهای مسلح نیست زیرا در کنار این کار و به علت صنعتیتر شدن کشور، شاهد ابتلای مردم عادی به عوارض برخورد با مواد شیمیایی مختلف به صورت مصدومیت چشمی، ریوی و پوستی در اقصی نقاط کشور هستیم و این موضوع موجب شده که امروز بیش از صد هزار نفر در معرض خطر تلفات شیمیایی در کشور قرار گیرند، رقمی که از نظر نظام بهداشت و درمان، آمار قابل ملاحظهای است و با وجود چنین آماری، فعلا مراکز اورژانس ویژهای در هیچ جای کشور برای رسیدگی تخصصی به مصدومان شیمیایی وجود ندارد، مسالهای که موجب عدم تشخیص به موقع و درمان مناسب چنین بیمارانی شده است.
افزایش تلفات شیمیایی زیر سایه کدام عامل ؟
طی ده سال اخیر کشورمان تبدیل به قطب تولید محصولات شیمیایی و پتروشیمی شده و به گفته مسئولین همزمان با رشد تلفات و عوارض شیمیایی بویژه طی سالهای اخیر، مردم عادی آنطور که باید به درمانهای تخصصی در زمینه درمان عوارض شیمیایی دسترسی نداشتهاند و به همین علت آمار های قابل استناد و معتبری از میزان قطعی تلفات شیمیایی در کشور موجود نیست ولی میزان این تلفات به قدری هست که پای سازمان پدافند غیرعامل نیز برای کنترل و رسیدگی جدی این امر، برای کاهش و درمان تلفات شیمیایی غیر نظامی در کشور به میان آمده است تا جایی که این مساله با همکاری ویژه سازمان پدافند و وزارت بهداشت و درمان آنهم به منظور راه اندازی اورژانسی تخصصی برای رسیدگی به مصدومان شیمایی سراسر کشور نیز کشیده شده است.
پذیرش بیماران شیمیایی از 8 آبان ماه در اورژانس شیمیایی
سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه به دنبال انسجام نابسامانیهای پیش آمده در زمینه درمان مصدومان شیمیایی هستیم، اظهار داشت: به همین منظور بیمارستان بقیةالله به عنوان مرجع درمان تخصصی مصدومین شیمیایی کشور انتخاب شده آنهم به دلیل تحقیقات جامع، گسترده و داشتن زیر ساختهای مهم درمان مصدومان شیمیایی و هم اکنون نیز باید در این مورد به 5 ماموریت ویژه خود جامه عمل بپوشاند و اولین و مهمترین آنها نیز راه اندازی اورژانس مصدومان شیمیایی در بطن بیمارستان بقیةالله است که در 8 آبان ماه امسال و در سالروز پدافند غیر عامل به بهره برداری میرسد.
وی همچنین با اشاره به تحقیقات کلیدی قرارگاه ساماندهی پدافند غیرعامل که از سال گذشته اقدام به بررسی و پایش حوادث غیر طبیعی و غیر نظامی در زمینه افزایش تلفات شیمیایی کرده است، گفت: متاسفانه ضعف ایمنی و نبود زیرساختهای مناسب موجب عدم هم ترازی بسیار جدی میان پیشرفتهای صنعتی کشور و رشد ایمنی، بهداشت و درمان و در نتیجه سیر صعودی تلفات شیمیایی غیر نظامی در کشور شده و نمونه بارزش حادثه سال گذشته عسلویه در تاسیسات صنعتی آن بوده که به علت نشت گاز و مواد شیمیایی ناشی از یک نقص فنی، افراد زیادی دچار مصدومیت شیمیایی شدند و مشابه این حادثه در اراک و زاهدان نیز به علت استفاده و قرارگیری در مجاورت مخازن شیمیایی و یا منابع مربوط به آن رخ داد.
سردار جلالی ادامه داد: پایین بودن ایمنی در مباحث شیمیایی موجب شده تا سازمان پدافند غیر عامل با همکاری وزارت بهداشت، نخستین اورژانس شیمیایی را با هدف ارائه خدمات تخصصی و درمانی به مصدومان شیمیایی سوانح شیمیایی افتتاح کند، اورژانسی که مختص جانبازان شیمیایی نیست و خدمات آن به هر فردی که به دلایلی دچار عوارض و یا حادثه شیمیایی و بروز مصدومیت شده، ارائه می شود.
قطب درمان مصدومان شیمیایی چه در سر دارد؟
تولید دانش در حوزههای درمانی، تهیه قرارداد آموزشی و تخصصی برای درمان مصدومان شیمیایی، آموزش بیمارستانها و کادر درمانی و آموزش تخصصی پزشکان و پرستاران به منظور رویارویی تخصصی با مصدومیت شیمیایی و همچنین تهیه نقشه راه درمان برای کل کشور و پشتیبانی تمام این برنامهها، همگی ماموریتهایی است که بیمارستان بقیهالله به عنوان قطب درمان تخصصی مصدومان شیمیایی کشور باید انجام دهد.
اورژانس شیمیایی آماده پذیرش همه بیمهها در این مورد خاص است
اگرچه بیمارستان بقیهالله به علت وابستگی به سپاه پاسداران، تنها با دفترچه نیروهای مسلح طرف قرار داد است ولی به گفته سردار جعفر اصلانی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله قرار است که خدمات پوشش بیمهای تنها در این موردخاص، یعنی اورژانس مصدومان شیمیایی و البته در صورت عقد قرارداد با وزارت بهداشت و بیمهها ، شامل حال مراجعینی که دفترچه نیروهای مسلح ندارند نیز بشود و این درحالی است که 20 درصد از مراجعین به بیمارستان بقیهالله از سایر بیمهها هستند و به شیوههای مختلف از جمله داشتن بیمه تکمیلی و تحت پوشش بیمه، خدمات درمانی را دریافت میکنند.
به گفته وی اورژانس مصدومان شیمیایی، با داشتن کاربرد دوگانه به صورت ارائه خدمات فوق تخصصی در شرایط غیر عادی و شرایط معمولی با ظرفیت 24 تخت اورژانس، اتاق عمل ویژه مصدومان شیمیایی، قابلیت رفع آلودگی حین ورود و داشتن تجهیزات درمانی تخصصی ویژه، تنها اورژانس شیمیایی کشور است.
در حال حاضر مشاغل زیادی در کشورمان هستند که ارتباط مستقیمی با مواد شیمیایی دارند، پرسنل این مشاغل به علت رویارویی با مواد شیمیایی و یا استنشاق گازهای سمی همچون کلر، آمونیاک و یا حتی موادشوینده قوی، دچار مصدومیت شیمیایی میشوند و در بیشتر موارد به علت نبود امکانات و یا دانش درمان تخصصی در مواقع ضروری مشکلشان وخیمتر میشود و حالا با تدابیر سازمان پدافند و وزارت بهداشت چشم امید همه مصدومان شیمیایی به راهاندازی اورژانس شیمیایی دوخته شده است.