خلاصه پیش نویس یک لایحه تقریبا به طور قطع از طرف آیپک تنظیم و منتشر شده که نشان می‌دهد موانع تازه‌ای برای جلوگیری از قدرت‌گیری ایران و توافق هسته‌ای طراحی شده است.
طرح B همچنان توافق هسته‌ای را تهدید می‌کند
پایگاه اینترنتی لوبلاگ در گزارشی به بررسی توافق هسته ای ایران و آینده طرح موسوم به « طرح B » پرداخت و اعلام کرد این طرح هنوز توافق با ایران را تهدید می کند.
پایگاه اینترنتی لوبلاگ در گزارشی به قلم جیم لاب نوشت همانگونه که می دانید سه نماینده دیگر دمکرات حمایت خود را از طرح جامع اقدام مشترک اعلام کردند. هِیدی هیتکامپ، مارک وارنر و بویژه کورای بوکر سه نماینده دمکرات آمریکا هستند که اخیرا حمایت خود را از این طرح اعلام کردند. این تحول باعث خواهد شد دولت آمریکا به چهل و یک رای جادویی دست بیابد و اوباما از وتوی قطعنامه کنگره درباره توافقنامه ایران بی نیاز باشد.
نویسنده مقاله لوبلاگ نوشته است بنظر من با وجود این تحولات هنوز هم طرح اِیپک موسوم به طرح بی مطرح است و اگر این طرح همزمان با قطعنامه مخالفت کنگره آمریکا با با توافقنامه هسته ای مطرح شود می تواند به هدفی که برای آن تعیین شده است یعنی تخریب توافقنامه هسته ای ایران دست بیابد. به عبارت دیگر اعلام پیروزی در این مرحله هنوز بسیار زودهنگام است.
همانگونه که قبلا هم گفته شده است طرح بی تلاش می کند نمایندگان نگران و عصبی دمکرات را گردهم بیاورد. دمکرات هایی که بعد از حمایت دولت آمریکا خواهان رفع اختلاف نظرها با لابی اسرائیلی و روابط دوستانه با آن هستند. این گروه از نمانیدگان دمکرات آمریکا می خواهند علاقمندی خود را به رابطه با اسرائیل از طریق تاکید بر تعهد خود به امنیت اسرائیل و تاکید بر بی اعتمادی و خصومت خود در قبال ایران به نمایش بگذارند. آن چه که نگران کننده است بخش هایی از بیانیه هایی است که توسط بوکر و وارنر ارائه شده اند و در این بیانیه ها آنها دلائل و استدلال های خود را برای حمایت از کاخ سفید اعلام کرده اند. بوکر در پایان بیانیه خود فهرستی طولانی ارائه کرد و گفت تحقق خواسته های مطرح شده در این فهرست باید در مسیر حرکت به جلو پیگیری شوند.
یکی از این خواسته ها حفظ برتری نظامی اسرائیل از طریق ارائه کمکهای فنی و تاکتیکی آمریکا به آن است. آمریکا باید امکان دسترسی اسرائیل را به بمب های نفوذی و سنگرشکن موسوم به « ام او پی » فراهم کند. اعطای این تجهیزات به اسرائیل برای مقابله با اقدامات ایران برای تقلب ضروری است.
دولت آمریکا همچنین باید بسرعت توافقنامه جدید امنیتی ده ساله با اسرائیل را اجرایی کند تا شراکت امنیتی دوجانبه تقویت شود و همکاری های دوجانبه از طریق اعطای کمک های نظامی بیشتر به اسرائیل ادامه بیابد. بوکر در بیانیه خود گفت رئیس جمهور آمریکا به کنگره اعلام کرده است که این مذاکرات ادامه خواهند یافت اما من می خواهم قبل از اجرایی شدن این توافقنامه یک جمع بندی و نتیجه حاصل شود.
یکی از مسائلی که در بیانیه بوکر مطرح شد تمدید قانون تحریم ها علیه ایران بود. مدت اعتبار قانون تحریم های ایران موسوم به « آی اس اِی» اواخر سال بعد به پایان خواهد رسید. در صورتی که تحریم ها به علت نقض محتوای توافقنامه توسط ایران بازگردانده شوند ما قادر نخواهیم بود چشم انتظار تصویب تحریم های جدید ایران توسط کنگره باشیم. قانون تحریم ها علیه ایران باید تمدید شود تا در صورتی که ایران بخواهد در اجرای محتوای توافقنامه تقلب کند تحریم ها علیه آن بازگردانده شوند. ایران احتمالا اعطای بمبهای عظیم سنگرکوب را به اسرائیل مورد توجه قرار خواهد داد این اقدام آمریکا بخشی از پیش نویس قانون سیاست نظارت ایران در سال دو هزار و پانزده بود اما ایران آن را اقدامی خصمانه تلقی می کند. این اقدام تنها به تقویت دیدگاه تندروها در ایران مبنی بر نبود حسن نیت از سوی واشنگتن منجر خواهد شد.
با این حال باید گفت که این گروه نقشی در اتخاذ تصمیمات در ایران ندارد و مخالفتهای این گروه هم ارزشی ندارد. بخش اجرایی درخصوص انتقال سیستم های خاص تسلیحات تصمیم گیری می کند و کنگره هم می تواند مجوز انتقال این تسلیحات را صادر کند. ایران پیش از این اعلام کرده است اقدام آمریکا را مبنی بر تمدید مدت اعتبار قانون تحریم ها را نقض طرح برنامه جامع اقدام مشترک ارزیابی خواهد کرد. اگر کنگره آمریکا اکنون قصد داشته باشد از طریق یک لایحه مدت اعتبار قانون تحریم ها را تمدید کند تاثیرات بسیار بدی در تهران برجای خواهد گذاشت بویژه که مجلس ایران هم بررسی توافقنامه هسته ای را شروع کرده است.
نویسنده گزارش پایگاه اینترنتی لوبلاگ در ادامه نوشته است وارنر در بیانیه نسبتا کوتاه خود اشاره ای به موضوع اعطای بمبهای عظیم سنگرکوب به اسرائیل یا تمدید اعتبار قانون تحریم ها علیه ایران نکرده است اما همانند بوکر وی نیز تاکید کرده است که طرح جامع اقدام مشترک بعنوان گام نهایی وی را هم متقاعد نکرده است. به همین علت وی از تلاشها برای تقویت نقاط ضعف این توافقنامه ازجمله بخش شفاف سازی آن حمایت خواهد کرد. وی همچنین گفته است در صورتی که ایران توافقنامه را نقض کند هیچ قانونی برای محافظت از شرکتهای خارجی که در ایران فعال می شوند وجود نخواهد داشت.
هیچ کدام از نمایندگان سنای آمریکا نمی گویند که این خواسته ها همزمان یا بلافاصله بعد از رای کنگره درباره توافقنامه هسته ای محقق شوند. اما به نظر می رسد که ایپک و همپیمانان آن بر لزوم تحقق آنی این خواسته ها تاکید می کنند. همچنین باید گفت نمایندگان دمکرات در کمیته روابط خارجی سنا و کسانی مانند سناتور بن کاردین نماینده مریلند بشدت درگیر بحث و گفتگو درباره قطعنامه ای هستند که برخی می خواهند همزمان با رای گیری درباره توافق هسته ای در سنا تصویب شود. سناتور بن کاردین شخصیت مهمی در مصالحه با باب کروکر رئیس کمیته روابط خارجی در خصوص قانون تجدید نظر توافقنامه هسته ای ایران در سال دو هزار و پانزده بود. این قانون زمینه را برای نشست هفته آینده جهت بررسی توافقنامه و رای گیری درخصوص توافقنامه هسته ای ایران فراهم می کند. حضور و مشارکت وی تا حدی اطمینان بخش است. وی موفق شد که کروکر را متقاعد کند که از دیدگاه کاخ سفید حمایت کند. باب کروکر در ابتدا مخالف این لایحه بود. در حقیقت لایحه نهایی در حالی که توسط ایپک و رهبری جمهوریخواهان حمایت شده است تندروهای نئومحافظه کار را نگران کرد و آنها در نهایت این لایحه را یک دام توصیف کردند.
اما در این مرحله، هنوز مشخص نیست که بن کاردین که تاکنون در تغییر دیدگاه ها درباره توافق هسته ای ایران و همچنین در تدوین و بررسی طرح موسوم به طرح بی نقش قابل توجهی ایفا کرده است تا چه حد با کاخ سفید هماهنگ است یا تا چه حد در روند کاملا غیرعلنی کاخ سفید نقش دارد. اگر شکل و قالب جدیدی از قانون سیاست نظارت ایران هفته آینده همزمان با رای منفی کنگره در خصوص توافقنامه ایران علنی شود این تحول به نوعی قرص سمی یا تاکتیکی توسط مخالفان برای تخریب توافق هسته ای خواهد بود که در بیانیه های بوکر و وارنر هم به آن اشاره شده بود و می تواند مجموع توافق با ایران را از مسیر آن منحرف کند.
دارییل کیمبال از موسسه کنترل تسلیحات که در تلاشها برای حمایت از طرح اقدام مشترک با ایران نقشی مهم ایفا کرده است در صفحه توئیتر خود نوشت نقاط قوت توافق ایران آشکار هستند. اکنون زمان حمایت از این توافق است. متوجه باشید که از ارائه پیشنهاداتی که می توانند روند اجرایی شدن این توافقنامه را تضعیف کنند خودداری کنید.
ایران بین نگاه به غرب و نگاه به شرق گیر کرده است
نشریه آسیا تایمز در پایگاه اینترنتی خود با تحلیل فضای پس از توافق وین نوشت: فضای پس از توافق هسته ای، آزمونی برای سیاست خارجی ایران است.
در فضای برداشته شدن تحریمها، آنچه ذهن سیاست گذاران ایرانی را به خود مشغول کرده این است که چگونه می توانند با بازشدن درهای اقتصاد غرب به روی ایران، نوعی توازن بین شرق و غرب برقرار کنند. از یک سو، برخی در ایران خواهان بازسازی اقتصاد کشور با دسترسی کامل به بازارهای غربی پس از توافق هسته ای هستند. از سوی دیگر، عده ای در ایران که حس نوستالژی تاریخی ایران باستان را دارند، فکر و ذکرشان ظهور مجدد آسیا و قدرت گرفتن آن است. آنها به دوران گذشته نگاه می کنند که کشورهایی همانند چین و هند و ایران قدرت زیادی داشتند. آنها به نوعی دنبال احیای امپراتوری های باستانی ایران و چین و هند هستند.
کاملا روشن است که ایران نمی تواند خودش را کاملا به دامان غرب بیندازد زیرا غرب تقریبا به اعمال تحریمها علیه ایران عادت کرده است. به هرحال، قدرت گرفتن اقتصادی ایران تاثیرات بسیاری بر سیاست خارجی این کشور خواهد گذاشت. افزوده شدن بیش از یک میلیون بشکه در روز به بازار صادرت نفتی ایران پس از برداشته شدن تحریمها، خبر بدی برای روسیه است زیرا سبب کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی می شود. آنچه در حال حاضر برای حاکمان ایران بیش از همه حائز اهمیت است بازگرداندن میزان تولید و صادرات نفتی این کشور به دوران پیش از تحریمها است.
سعودی‌ها و رفقای آنها در منطقه تلاش‌های زیادی صورت داده‌اند تا منافع نفتی خود را در شرایط گذشته به حداکثر برسانند اما توافق هسته‌ای سبب می‌شود برنامه‌های نفتی سعودی و رفقایش در منطقه به ضرر خود سعودی ها و متحدانش در حوزه خلیج فارس تمام شود. بنابراین، سناریوی نفتی که در منطقه در حال شکل گیری است بیش از آنکه برای ایران و روسیه نگران کننده باشد برای سعودی ها و متحدانش در منطقه نگران کننده است. بازارهای اروپایی برای ایران بسیار جذاب است اما به علت مسائل سیاسی ، ایران تمایل ندارد کاملا به سمت غرب گرایش پیدا کند. بسیار غیرواقع بینانه است در شرایطی که خود غرب به شرق نگاه دارد، تصور کنیم ایران به سمت غرب گرایش پیدا خواهد کرد.
با این اوصاف، ایران باید موقعیت خودش را در فضای ژئوپلیتیک جهانی بازتعریف کند. ایران باید به منطقه اقیانوس آرام و نقش محوری خلیج فارس در انتقال محموله های نفتی به کشورهای آسیایی توجه داشته باشد. ایران باید به کشورهایی همانند چین و هند توجه ویژه داشته باشد. این سخن به معنای آن نیست که ایران ، غرب را کاملا رها کند. باتوجه به سابقه روابط پرتنش ایران و غرب، شایسته است ایران در کوتاه مدت، با احتیاط حرکت کند اما در هرصورت، ایران در بلندمدت باید به سمت شرق گرایش داشته باشد.
طرح دوم آیپک علیه توافق هسته‌ای آماده می‌شود
سایت لوبلاگ نوشت ایپک به مانع تراشی های تازه در راه اجرای توافق هسته ای ایران می اندیشد.
لوبلاگ در مطلبی با عنوان طرح دوم ایپک به قلم جیم لاب نوشت: خلاصه پیش نویس یک لایحه (تقریبا به طور قطع از طرف ایپک) تنظیم و منتشر شده که نشان می دهد موانع تازه‌ای برای توافق هسته‌ای ایران طراحی شده است.
خلاصه این پیش نویس به شرح زیر است:
قانون سیاست نظارت بر ایران، 2015
بر اساس تعهد دو حزبی به نظارتی که در «قانون بازبینی توافق هسته ای ایران مصوب 2015» درج شده است. این قانون سیاست آتی آمریکا درباره ایران، در خصوص موضوع هسته‌ای را تنظیم می کند: آمریکا هرگز به ایران اجازه نخواهد داد سلاح هسته‌ای به دست آورد، و همه گزینه‌ها از جمله گزینه نظامی برای آمریکا در دسترس است و در دسترس خواهد ماند.
به موضوعات اساسی ضروری برجام اشاره می‌کند که در توافقات بعدی نیز کاربرد دارند، از جمله:
هیچ کاهش تحریمی برای ایران فراهم نخواهد شد، تا زمانی که این کشور به تعهدات خود درباره حل و فصل ابعاد نظامی احتمالی عمل کند.
هر گونه اقدام ایران در تولید اورانیوم غنای بالا نقض برجام تلقی خواهد شد.
هیچ یک از مفاد برجام توانایی کنگره را در تصویب لوایح تحریمی علیه ایران، محدود نمی‌کند، لوایحی از جمله برای تحریم‌های مرتبط با تروریسم، حقوق بشر، و فعالیت‌های موشک‌های بالستیک ایران.
هیچ عبارتی نباید فعالیت‌های شرکتهای خارجی را که مشمول تحریم می‌شوند، در صورت بازگشت تحریم‌های ایران، از تحریم شدن مصون دارد.
برجام ایران را متعهد می‌سازد از «روز پذیرش» صرف نظر از اینکه مجلس ایران پروتکل الحاقی را تصویب کرده باشد یا نه، به همه شروط پروتکل الحاقی ان پی تی وفادار باشد.
این قانون دولت را ملزم می‌کند موارد زیر را ارائه کند: یک راهبرد منطقه‌ای ده ساله برای مقابله با ادامه فعالیت‌های متعارف و متقارن ایران و تهدیدهای این کشور در خاورمیانه و شمال آفریقا، ظرف شش ماه و هر دو سال یک بار پس از آن،.
گزارش‌هایی که در آن به تفصیل استفاده ایران از بودجه‌هایی که از محل کاهش تحریمها دریافت کرده است و نیز تغییرات در بودجه‌هایی که برای فعالیت‌های منطقه‌ای و حمایت از تروریسم دارد، درج شده باشد.
گزارش‌هایی که در آن به تفصیل درباره فعالیت های تحقیق و توسعه ایران و نیز ظرفیت برآورد شده گریز هسته ای ایران به سمت تسلیحات هسته ای درج شده باشد، و این گزارش به قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره موضوع ابعاد نظامی احتمالی می‌پردازد.
این قانون به روشنی مجوز کمک امنیتی ویژه و بیشتر به اسرائیل از جمله بمبهای بتون شکن را صادر می‌کند تا تضمین شود رئیس جمهور می‌تواند و باید همه اقدامات ضروری و مقتضی را انجام دهد تا تضمین شود اسرائیل ابزارها و ظرفیت آن را دارد که از خود علیه تهدیدهای هسته‌ای و دیگر تهدیدهای ایران دفاع کند.
تحریم‌های بانکی مربوط به تولید و تکثیر موشک‌های بالستیک و تروریسم را حفظ می‌کند، مگر آن که رئیس‌جمهور گواهی دهد موسسات مالی مشخص شده، به حمایت خود از تولید و تکثیر موشک‌ها و تروریسم پایان داده‌اند. تحریم‌های مربوط به نقض حقوق بشر را نیز همچنان حفظ می‌کند.
رئیس‌جمهور را ملزم می‌کند به دنبال ترتیبات چندجانبه‌ای باشد تا هم کنترل بر صادرات مربوط به تسلیحات متعارف و موشک‌های بالستیک به ایران را حفظ کند، هم تضمین کند که یک سیاست موثر بازگشت تحریمها برای واکنش به هرگونه تخلف ایران و نقض برجام، وجود دارد.
رویه‌های تسریع شده‌ای را برای بررسی تحریم‌های جدید مرتبط با تروریسم علیه ایران، در نظر می‌گیرد:
1) انجام دادن یا هدایت کردن اقدامی تروریستی علیه آمریکا، یا
2) افزایش دادن حمایت مالی یا عملیاتی خود از یک سازمان تروریستی که منافع آمریکا یا متحدان آن را تهدید می کند، یا رئیس جمهور را ملزم می کند یک هماهنگ کننده را تعیین کند تا وزارت خارجه:
1) همه فعالیت های مرتبط با اجرای برجام و توافقات مرتبط بعدی را هماهنگ کند.
2) بر نقض حقوق بشر و فعالیت های مرتبط با حمایت از تروریسم بین المللی توسل دولت ایران نظارت کند.
ایران به دنبال عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای
خبرگزاری شینهوا چین نوشت: حسن روحانی رئیس جمهور ایران روز شنبه در نشست با آلمازبک آتامبایف رئیس جمهور قرقیزستان که به تهران سفر کرده است گفت ایران به عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای چشم دوخته است زیرا این مسئله منافع هر دو طرف را درپی دارد.
سازمان همکاری شانگهای یک سازمان سیاسی ، اقتصادی و نظامی اروپایی آسیایی است که سال 2001 در شانگهای چین توسط سران چین ، قزاقستان ، قرقیزستان ، روسیه ، تاجیکستان و ازبکستان بنا نهاده شد.
در حال حاضر چین، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و روسیه اعضای کامل سازمان همکاری شانگهای را تشکیل می‌دهند و افغانستان، بلاروس، هند، ایران، مغولستان و پاکستان اعضای ناظر این سازمان به شمار می‌روند. ارمنستان، جمهوری آذربایجان، کامبوج، نپال، سریلانکا و ترکیه نیز شرکای گفتگو در سازمان همکاری شانگهای هستند.
ایران، بلاروس و ترکیه پیشتر برای همکاری با سازمان همکاری شانگهای یا عضویت در آن ابراز تمایل کرده اند.
روحانی با اشاره به تمایل قرقیزستان برای عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای تصریح کرد عضویت ایران به سود هر دو کشور خواهد بود .
وی افزود تهران و بیشکک قصد دارند قوانین و مقررات صدور روادید برای اهداف گردشگری را به همراه تماس های فرهنگی و علمی تسهیل کنند.
ایران و قرقیزستان همچنین برای مقابله با تروریسم و افراط گرایی در منطقه و آسیای مرکزی با یکدیگر همکاری اطلاعاتی و سیاسی خواهند داشت.
روحانی گفت ایران و قرقیزستان در حال بررسی برنامه ای 10 ساله برای استفاده از همه ظرفیت های دو کشور به منظور تقویت روابط دوجانبه هستند.
آتامبایف نیز به نوبه خود گفت :« ما از تلاش های ایران برای عضویت در سازمان همکاری شانگهای حمایت می کنیم و اطمینان داریم عضویت ایران به این سازمان کمک خواهد کرد تا توانایی های اقتصادی و زیرساخت های خود را تقویت کند.» ایران پوشاک، خشکبار، رنگ و کفپوش به قرقیزستان صادر و گوشت، غلات فولاد از این کشور وارد می‌کند.