ویژه‌نامه تحلیلی تبیینی عماد
۰۱ دی ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۲
محققان و پژوهشگران MIT موفق به طراحی و تولید رایانه ای شده اند که به لحاظ منطق ریاضی به هیچ وجه داده های کاربران در آن از دست نخواهد رفت.
این رایانه به اصطلاح «ضد خرابی» یا Crash Proof خوانده می شود و از مکانیزم حفاظت داده ها به شیوه ای خاص برخوردار است.
بنا به این گزارش ،این رایانه که اولین رایانه ای است که بر اساس منطق ریاضی هیچ داده ای در آن از بین نخواهد رفت، توسط پژوهشگران MIT در آزمایشگاه علوم رایانه و هوش مصنوعی این دانشگاه (CSAIL) طراحی و توسعه یافته است.
این محققان موفق به طراحی گونه ای جدید از سیستم فایل شده اند که به لحاظ تجربی از دست رفتن داده ها در آن به شکل اتاقی غیر ممکن است. این هدف از طریق مکانیزمی به نام تأیید رسمی یا Formal Verification محقق شده که مبتنی بر تشریح کامل عملکرد نرم افزاری در رایانه و شناسایی مرزهای غیر قابل عبور نرم افزار برای پوشش آنها بوده است.
در واقع بر خلاف تصور اولیه این رایانه به هیچ عنوان مانع از خرابی یا توقف کار نمی شود بلکه طراحی آن به گونه ای است که در هنگام هرگونه اتفاق یا خرابی، داده های موجود در آن کاملا محافظت می شوند و به هیچ وجه از دست نخواهند رفت.
«نیکولای زلدویچ» محقق ارشد CSAIL که خود از بانیان این طرح بوده درباره آن در یک پیام رسانه ای نوشته است: دغدغه همه کاربران این است که این سیستم فایل جدید به حد کافی قابل اعتماد باشد و هنگام بروز هر گونه اتفاق یکباره نظیر خرابی، قطع برق، ایرادات نرم افزاری یا خطاهای سخت افزاری و مانند آن زنده ماندن داده ها را تضمین کند.
وی ادامه داده است: اطمینان از اینکه این فایل سیستم جدید در هر حالتی از خرابی یا توقف سیستم قادر به بازیابی اطلاعات باشد، نیازمند به کارگیری یک ترفند و خلاقیت بوده است. در این مکانیزم لازم است که شما جزء به جزء عملیات سیستم و نرم افزار و هر گونه فعالیت دیسک را در نظر آورید و سپس از خود بپرسید: اگر در این شرایط سیستم دچار خرابی یا توقف شود چه باید کرد؟ الان چه طور؟ در این وضعیت چطور؟ و مانند آن... . اهمیت موضوع در این است که در حال حاضر کاربران مشکلات اساسی و عدیده ای را با فایل سیستم های فعلی برای بازیابی داده ها بعد از خرابی یا توقف کار سیستم دارند.
در نتیجه سیستم طراحی شده توسط MIT ـ که قرار است در یک نشست تخصصی در پاییز رسما معرفی شود ـ امکان از دست رفتن داده ها تحت هر شرایطی را غیر ممکن می سازد.
تحقیقات قبلی البته امکان طراحی رایانه ای ضد خرابی و ضد از دست رفتن داده ها را به اثبات رسانده بود، اما اقدام MIT اولین رایانه عملیاتی با استفاده از کد واقعی برای سیستم فایل را نتیجه داده است.
«زلدویچ» و همکاران وی برای طراحی این سیستم از ابزاربا نام Proof Assistant استفاده کرده اند که محیط تایید رسمی را از طریق یک کد برنامه نویسی شده مهیا می کند. این کد از مکانیزم پیچیده ای برخوردار است که الگوریتم آن با تشریح یک دیسک تا تشریح یک بیت داده را در بر می گیرد.
البته نتیجه کار این محققان یک رایانه با سرعت پایین است – البته در حال حاضر – اما پیش قراول مسیری است که طی آن در آینده شاهد رایانه هایی باشیم تا به هیچ وجه داده های کاربران شاید به شکلی ابدی از دست نروند.
مهمترین راهکار نهادینه سازی الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی را چه می دانید؟!