اقتصاد مقاومتی بایداثر تهدید اقتصادی دشمن را در حوزه معیشت مردم صفر و بی اثر نماید

سردار جلالی رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشور،در همایش مدیران کل دستگاه های اجرایی و استان های پدافند غیر عامل کشور که در محل این سازمان تشکیل گردید،با تقسیم مطالب به دو بخش ؛ بررسی تهدیدات در حوزه های خارجی و اقداماتی که باید انجام شود،گفت:نسبت به تهدیدات با توجه به تغییر استراتژی آمریکایی ها در منطقه که احتمالا تا پایان حکومت آقای اوباما ثابت باشد، 3 رویکرد کلی مطرح است؛ جنگ نیابتی ، گسترش تهدیدات تروریستی و امنیتی و جنگ یا تهدیدات مردم محور.

* استراتژی نوین نظامی آمریکایی *

وی گفت:طبق سخنرانی ای که اوباما در دانشگاه وست پوینت انجام داد و در استراتژی نوین نظامی آمریکایی ها یا همان جنگ نیابتی می گویند باید مشکلات یا چالش های منطقه ای را به بازیگران منطقه ای واگذار کنیم، هر منطقه ای یک بازیگر کلان داشته و آن بازیگر همسو و هم پیمان با ما باشد و حل مسائل با محوریت او انجام شود ،نوع دخالت آمریکایی ها به صورت مستشاری نظامی، اطلاعاتی و پشتیبانی لجستیک و حفظ و حمایت سیاسی از ائتلاف است.

* تقابل استراتژی توسعه اسلام ناب و استراتژی های تکفیری *

جلالی گفت:اولین حوزه ای که این موضوع جدی شد در کشور یمن بود که با محوریت بعضی از کشورهای مرتجع منطقه انجام گرفت، به نوعی تقابل استراتژی توسعه اسلام ناب در ارتباط با استراتژی های تکفیری باعث شده این نوع رقابت منطقه ای ایجاد شود، برخی از کشورهای مرتجع منطقه تلاش کردند با تشکیل ائتلاف منطقه ای با محوریت و پشتیبانی ای که توسط آمریکایی ها برخوردار می باشند، از حالت سیاسی، خفته و غیر فعال، به حوزه نظامی تغییر موضع دهند، در واقع ظهور یک قطب نظامی و هم پیمان منطقه ای آمریکا در منطقه از این موضوع استنباط می شود.

* استراتژی جمهوری اسلامی ایران دفاعی است *

رئیس سازمان پدافند غیرعامل گفت:رویکرد کلی ما دفاعی است. کارشناسان نظامی می گویند که اگر می خواهید غافلگیر نشوید، راه حل آن آماده بودن است،رویکرد ما هم این است که باید خودمان را به محور آمادگی نزدیک کرده و دنبال کنیم.

* اساسنامه پدافند غیر عامل *

وی در خصوص اساسنامه پدافند غیر عامل کشور که سال گذشته به تصویب فرماندهی معظم کل قوا رسیده و ابلاغ شد و در روزنامه جمهوری اسلامی به صورت مستند و مصوب چاپ گردید گفت: محورهای اساسی اساسنامه به صورت خلاصه عبارتند از:

1- از نظر وضعیت حقوقی سازمان پدافند غیر عامل یک سازمان لشکری ، کشوری و حاکمیتی است،که به نوعی سیاست های حاکمیتی کشور را در بعُد مربوط به تهدیدات و راهبری مقابله با آن تشریح و دنبال می کند.

2- تراز کشوری سازمان ،که در سطح کشوری، در وزارتخانه سطح وزیر تعیین گردیده و در سطح لشکری، در معادل نیرو و فرمانده نیرو تنظیم شده است.

* مأموریت ها ی سازمان پدافندغیرعامل*

جلالی در خصوص نوع مأموریت ها ی سازمان نیز گفت:، ماموریت های سازمان ستادی و عملیاتی که از طریق قرارگاه و کمیته استانی است.در بحث ماموریت های ستادی ، عموما سیاست گزاری، برنامه ریزی و هدایت است،و ماموریت  قرارگاه های عملیاتی در چاچوب در 4 حوزه: پدافند پرتویی، پدافند شیمیایی، پدافند سایبری و پدافند زیستی مشخص شده اند که از جنس قرارگاهی و فرماندهی است،مأموریت های استانی هم در سطوح استان بوده و مأموریت ها را دنبال می کند.

* نقطه قوت اساسنامه *

وی گفت:یکی از نقاط قوت ما که در اساسنامه پیش بینی شده است، وجود ساختار کمیته دائمی به عنوان شورای عالی پدافند غیر عامل کشور است که دارای 7 عضو می باشد؛ وزاری محترم کشور، دفاع، رئیس سازمان برنامه و بودجه ، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، رئیس ارکان ستاد کل نیورهای مسلح، رئیس سازمان پدافند غیر عامل و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح هستند که کار سیاست گزاری، تصویت امورات راهبردی و آئین نامه های بین دستگاهی را انجام می دهند،نکته مهم دیگر که وجود دارد این است که؛ مسئولیت پدافند غیر عامل بعهده رؤسای دستگاه اجرایی و استانداران گذاشته شده است.

* ویژگی اساسنامه*

جلالی گفت:موضوع بعدی ویژگی های منابع انسانی است، در سازمان هم نیروهای نظامی، هم نیروها ستادی هم کشوری و هم نیروها بخش خصوصی انجام وظیفه می کنند. در واقع اساسنامه اجازه داده است که با طیفی از عضویت های مختلف همکاری داشته باشیم.

* دستورالعمل رسمی مقام معظم رهبری در چارچوب ارتقاء دستگاه های اجرایی*

وی در ادامه نکاتی از فرمایشات مقام معظم رهبری که"کشور امروز درگیرجنگ نظامی نیست، اما درگیر جنگ سیاسی ، اقتصادی و امنیتی است و بالاتر از همه درگیری ها جنگ فرهنگی است،درگیر جنگ است،این را اگر کسی نداند خواب خواهد بود، اینکه ندانید دشمن در صدد حمله است و این حمله از کجا و چگونه است، مطمئن باشید شکست می خورید"ود جایی دیگر" بنده خبرهایی دارم که دشمن با همراهی برخی مسئولان سفیه منطقه خلیج فارس در صددند که جنگ های نیابتی را به مرزهای ایران بکشانند، آنها بدانند که اگر شیطنتی صورت بگیرد واکنش ایران بسیار سخت خواهد بود"اشاره کرده وگفت: مقام معظم رهبری موضوع تهدید و جنگ نیابتی را رسماً و صراحتاً اعلام کردند. ایشان در دیدار با فرماندهان ارتش در تاریخ 30/1/94 فرمودند:" همه دستگاه ها اعم از وزارت دفاع ، ارتش و سپاه باید آمادگی های نظامی و دفاعی و سازماندهی های رزمی و آمادگی های روحی خود را روز به روز افزایش دهند، این به منزله یک دستورالعمل رسمی است". یعنی رسماً از همه دستگاه ها دو دسته آمادگی درخواست شده؛یکی آمادگی های روحی و روانی و بخش دیگر هم آمادگی های اجرایی است.

* اقدام انجام گرفته در خصوص تهدیدات *

رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشورگفت:سه دسته اقدام در خصوص تهدیدات مد نظر است؛

الف)آمادگی معنوی ، یعنی اینکه ما به لحاظ روحی و معنوی آماده باشیم،

ب)اقدامات آمادگی پدافندی ، یعنی کارهایی که باید به لحاظ ایجاد آمادگی انجام دهیم .

پ)اقدامات زیر ساختی است،اقدامات آمادگی پدافندی به نوعی ناظر بر آماده سازی دستگاه در وضع موجود ،اقدامات زیر ساختی ناظر بر کاهش آسیب پذیری ها هم در وضع موجود، و هم در برنامه توسعه است.

*اولویت های سازمان پدافند غیر عامل*

وی گفت:اولویت ما در ایجاد آمادگی ، دستگاه های پر خطر هستند؛

1- اولین گامی که دستگاه ها در اقدامات زیر ساختی باید انجام دهند ، ارزیابی و تعریف تهدید است، بفهمیم که چه تهدیداتی بر این زیر ساخت تأثیر گذار است، پیشنهاد من تشکیل تیم نخبگی در حوزه پدافند غیر عامل برای دستگاه ها است.

2- گام دوم تعیین تهدیدات پایه است، برای هر زیر ساختی باید تحقیق و مطالعه شود که چه تهدیدی صرفاً بر این زیر ساخت تأثیر دارد و چه تهدیداتی بر این زیر ساخت بی اثر است.

3- گام سوم این است که بفهمیم سناریو های پایه چیست؟و لذا طرح هایی بر این اساس تهیه می شود.

4- گام چهارم ارزیابی ریسک و خطر است که خطر و ریسک چقدر و اندازه است؟

این چهارگام در واقع مراحل بررسی های سازمان را تشکیل می دهد. پس از طی این مراحل به تدوین طرح( تدوین طرح یعنی اینکه اگر سه سناریو داشتیم سه طرح نیز داریم)،اطلاعات و عملیات برای تهیه طرح ها و ارائه مدل است.

*تقسیم بندی طرح ها*

جلالی ادامه داد؛پس از تهیه طرح ، تقسیم بندی انجام می گیرد.( طرح های بزرگ توسط سازمان و طرح های کوچکتر توسط استان)؛

1- پس از تصویب طرح باید اجزا و کارگروه ها آموزش دیده، بدانند چه کاری باید انجام پذیرد،در همین راستا فرهنگ سازی و ترویج باید جزء محورهای کار قرار بگیرد به شکلی که این کارکرد دفاعی و مقابله ای در ذهن افراد ملکه شده، هر کس بداند چه کارهایی باید انجام دهد،گام بعدی تجهیز نیازمندی هایی است که باید برای آن طرح انجام شود.

2-  تمرین در دو شکل ستادی و میدانی (تمرین ستادی یعنی دور میز بنشینند و تعیین تکلیف کنند،به لحاظ ادبیات عمومی هم از آن به عنوان تمرین دور میزی نام برده می شود. تمرین میدانی هم تجهیزات و آمادگی ها را در میدان کنترل می کنیم).

3- رزمایش و مانور که باید حتما انجام شود که می تواند به صورت بخشی، یکپارچه و در حوزه های مختلف صورت بگیرد. در گام بعد بازخوردگیری از رزمایش و انجام اصلاحات است(رزمایش خوب رزمایشی است که اشکالات را مشخص کند) هنگامی که اصلاحات را اعمال کردیم خودمان را به سطح آمادگی برسانیم و این چرخه را مرتباً تکرار کنیم.گام آخر هم ارزیابی مجدد تهدید است تا چنانچه تهدید یا شرایط یا سناریو تغییر کند بروز رسانی اقدامات را در حوزه برنامه ها داشته باشیم.

*الزامات پدافند غیر عامل*

وی گفت:در این راستا ، الزاماتی باید انجام شودکه عبارتند از:

1- تهدید شناسی روزآمد ، هر کس باید تهدیدات حوزه خودش را به صورت روز آمد شناخته و رصد و پایش کند.

2- شناسایی محیط داخل هر طرح اعم ازمحیط بیرونی و درونی.

3- شناخت تهدید پایه و سناریوهای تهدید پایه.

4- پایش افزیش و کاهش خطر.

5- تشخیص پیامد های خطر، پیامد های اولیه (پیامدهایی که مستقیم با خطر اولیه تولید می شوند)، پیامدهای ثانویه (پیامدهایی که بر اثر از بین بردن سیستم اول ایجاد می شود).

6- تقسیم وظایف و تعریف وضعیت،یعنی وضعیت سفید، زرد، قرمز ( اگر وضعیت تعریف شود و برای هر وضعیت طرح تهیه کنیم، فرمانده و مدیر با گفتن اینکه در چه وضعیتی قرار داریم تکلیف هر کس را مشخص می کند)

7- تهیه طرح های مقابله با سناریو.

8- استفاده از ابزار کمک آموزشی برای آموزش کامل مسأله.

9- فرهنگ سازی و ترویج مفاهیم.

10- استفاده از شرکت های تخصصی یا جمع های نخبگی در طراحی.

11- استفاده از ظرفیت های بسیج.

12- شناخت ظرفیت های امدادی و هماهنگی با ظرفیت های امدادی و معین.

این موارد اقدامات آمادگی است.

* اقدامات زیر ساختی *

وی اقدامات زیر ساختی را نیز به دو قسمت ؛ زیر ساخت های در حال بهره برداری و زیر ساخت های در حال ساخت و مطالعه عنوان نموده و گفت:زیر ساخت های در حال بهره برداری یعنی زیر ساخت هایی که در حال حاظر وجود دارند و اقداماتی ازجمله؛شناسایی تهدید،بررسی آسیب نسبت به تهدید ، شناسایی و دسته بندی ریسک (درجه بندی بالا، متوسط وکم)و اقداماتی جهت کاهش ریسک انجام می گیرد.

* زیر ساخت های در دست مطالعه *

رئیس سازمان پدافند غیر عامل کشورگفت:در حوزه ی زیر ساخت های در دست مطالعه اقداماتی منجمله؛1- سطح بندی از نظر اهمیت (حیاتی، حساس، مهم)،2- تعیین طرح تهدید پایه،3-انتخاب مشاور تخصصی برای حوزه های مختلف ،4- تعیین تیم نخبگی برای هدایت ،5-دیدن بودجه مطالعات پدافند در ذات طرح و6- ملاحظات پدافند غیر عامل در RFP و سند انتظار باید انجام پذیرد.

* برنامه های سال 94 سازمان پدافند غیر عامل *

جلالی سیاست های و برنامه های سال 94 پدافند غیر عامل را به شرح ذیل عنوان نمود:

1- اولویت فرهنگ سازی ، آموزش و آگاه سازی مخاطب همه دستگاه ها.

2- حرکت همسو، هماهنگ و هم افزا حول محور راهبردهای پدافند غیر عامل در حوزه های مختلف.

3- تربیت نیروی انسانی با تخصص بین رشته ای با ویژگی بسیجی، بین رشته ای(رشته هر حوزه به اضافه ی پدافند غیر عامل ، مثلا حوزه اقتصاد از آن به عنوان پدافند اقتصاد مقاومتی نام می بریم).

4- تأکید بر روحیه مدیریت جهادی ،خستگی ناپذیری ، مقاومت محور و سدشکن بودن.

5- تأکید بر داشتن رویکرد عمومی و جامع و رویکرد تخصصی برای هر حوزه تخصصی که عبارت از؛ پدافند سایبری، پرتویی، زیستی، شیمیایی، کالبدی، اقتصادی، مردم محور و پدافند عمومی و آمادگی.

6- تهدید شناسی پیشدستانه و تهدید محور، باید مطالعات پیشدستانه تهدید شناسی کنیم. در بعضی از حوزه ها یکسری فناوری های جدید در حال رشد است که هم فرصت زا هستند و هم تهدید زا، باید فرصت و تهدید آن را شناسایی کرد.

7- بازنگری طبقه بندی و سطح بندی زیر ساخت ها،الف) ویژه، حیاتی، حساس ،ویژه زیر ساخت هایی است که در کشور اهمیت بسیار بالایی دارد، اصل حاکمیت و بقای نظام به آن متصل است یا زیر ساختی است که مجموعه از زیر ساخت های حیاتی را کنترل می کند، این زیر ساخت ها در محور کار وزارتخانه ها و دستگاه های ملی قرار می گیرد،ب) زیر ساخت های مهم و قابل حفاظت که به استان ها واگذار می شود.

8- مدیریت و بکار گیری منابع ملی و دستگاهی و استانی در پدافند غیر عامل؛ اعتبار پیش بینی شده برای سازمان اعتباری نیست که بشود به پروژه ای اختصاص داد، نگاه دولت بر این است که موضوعات پدافند غیر عامل هر طرح و پروژه درون خود پروژه باشد.

9- فعالسازی پدافند غیر عامل در بخش خصوصی،(در پدافند غیرعامل مالکیت مهم نیست بلکه اهمیت و ماهیت سرمایه و زیرساخت مهم است)

10- تأکید بر اقدام در سطوح راهبردی با حوزه تأثیر ملی،(بر اساس میزان اهمیت و تأثیر در مقیاس ملی، متمرکز بر پروژه شویم)

11- توسعه تفکر راهبردی در پدافند غیر عامل در مدیران عالی و میانی( پدافند غیر عامل در مدیریت یعنی پیش بینی و آماده سازی برای مقابله و پاسخگویی به سناریوهای بداست.)

12- اقتصادی شدن تمام طرح های پدافند غیر عامل ، با دو بینش:

الف)میزان اعمال امنیت با میزان اهمیت ارتباط مستقیم دارد.

ب)اینکه فعالیت پدافند غیر عامل باید اقتصادی شود که بخش خصوصی احساس کند می تواند در این فضا فعالیت کند ،هم تولید ثروت کند و هم خدمت انجام دهد.

13- توسعه پدافند کالبدی با تأکید بر مصون سازی.

14- ارتقاء آمادگی در همه حوزه ها.

15- دانش محوری و تعمیق.

16- ارتقاء اثربخشی کیفی اقدامات.

17- باز مهندسی نظام جامع پدافند غیر عامل و روان سازی فرآیندهای آن.

18- تأکید بر حوزه های مردمی اقتصاد، کاهش اثر تهدید اقتصادی کشور بر سفره های مردم،ازجمله موضوع الگوی مصرف و تعیین معیشت که حداقل آن تضمین تولید و عرضه سبد مصرفی جاری مردم با حداقل آسیب پذیری است.در واقع شعار ما در اینجا این است که اثر تهدید اقتصادی را در حوزه معیشت مردم صفر کنیم.