نگرانی عربستان و ترکیه از شکل گیری جبهه مشترک ایران و سوریه ضد اسرائیل

رسانه های سوریه و منطقه مدعی شده اند بالاترین مقام امنیتی سوریه به عربستان سفر کرده است تا با مقامات این کشور در ریاض دیدار کند. هدف، ماهیت و سرانجام این مذاکرات فعلا محرمانه مانده است.اما به نظر می رسد سوریه هشدارهای آخر را به حکام ریاض داده است تا انها را از عواقب دخالت در امور داخلی کشورهای منطقه آگاه کند و عاقبت تسلیح گروههای تکفیری را به ریاض گوشزد کند.

واقعیت آن است که عربستان سعودی به همراه کشور ذره ای قطر و امارات و حمایت آنکارا ، در چهار سال اخیر دست به قماری خطرناک زده است و هدف از این تحرکات و حمایت از گروههای سلفی تندرو ، ضربه زدن به محور مقاومت و منزوی کردن ایران صورت می گیرد.

ایران و سوریه رابطه ای ویژه ای با یکدیگر دارند. از زمان شروع جنگ داخلی در سوریه که با حمایت محور عربی – غربی از مخالفان بشار اسد همراه بود، مخالفان بشار اسد و جبهه مقاومت، کمک های مالی گسترده ای از ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا و کشورهای بزرگ و تاثیر گذار عربی یعنی مصر و عربستان سعودی دریافت کردند. طبیعی است این حامیان که مخالف محور مقاومت و از متحدین رژیم نامشروع اسرائیل هستند از این گروهها انتظار داشته باشند که علیه نظام سوریه حرکتی مهم انجام دهد. گزارش های متعدد رسانه ای نشان می دهد که از آغاز ناآرامی ها در سوریه ، عربستان سعودی و قطر سلاح های ارسالی برای تروریست ها را از طریق اردن وارد خاک سوریه کرده اند.

روابط ویژه ایران با سوریه که سابقه آن به بیش از سه دهه قبل می‌رسد، در پی بروز بحران در سوریه و وقوع انقلاب در کشورهای عرب منطقه موجب شد تا روابط دو کشور مذکور هدف قرار گیرد. مخالفین ایران مدعی‌اند که این کشور در قبال قیام در بحرین و سوریه دو رویکرد کاملاً متفاوت را در پیش گرفته است و در حالی که به حمایت از مبارزین در بحرین علیه رژیم آل خلیفه می‌پردازد، در سوریه از رژیم بشار اسد حمایت می‌نماید. اما ایران، در پاسخ به انتقادات فوق به این نکته اشاره می‌کند که در سوریه برخلاف بحرين که اکثريت مردم با رژيم آن کشور مخالفند و فقط اقليتي ضعيف حامي دولت‌ می‌باشند؛ موضوع کاملاً برعکس است و اکثريت مردم از دولت سوریه پشتیبانی می‌نمایند و مخالفین را اقليتي از گروه‌هايي مانند القاعده و اخوان‌المسلمين، با گرايش‌های سلفي تشکیل می‌دهند که در شهرهاي مرزي مستقر بوده و از حمایت مالی، تسلیحاتی و تبلیغاتی قدرت‌های خارجی برخوردار می‌باشند. از لحاظ ژئوپلیتیک نیز به این نکته اشاره می‌شود که اینک عمق استراتژيک ايران گسترش يافته و در غرب تا سواحل دریای مدیترانه امتداد یافته است. بنابر‌اين، مرزهاي لبنان و سوريه به عنوان خط مقدم منطقه نفوذ ایران تلقي مي‌شود.

حضور نیروی دریایی ایران در دریای مدیترانه در پی بازدید ناوهای ایرانی از سوریه در اسفند ماه سال گذشته، حساسیت‌هایی را به خصوص برای اسرائیل که ایران را دشمن بزرگ خود می‌داند، به وجود آورد. رقبای ایران، اقدام مزبور را در جهت گسترش نفوذ ایران در منطقه و در زمانی که انقلاب‌های عربی در جریان است، تلقی نموده‌اند. از دیدگاه مزبور، ایران با کشورهاي سوريه و لبنان و مجموعه‌هاي حزب‌الله، جهاد اسلامي و حماس، یک جبهه ضد اسرائيلي را تشکيل داده که در اين اتحاد سوريه نقش پل ارتباطي را ايفا مي‌کند.

تام دانیلون، مشاور امنیت ملی آمریکا در دسامبر ٢٠١١، صریحاْ اعلام نمود که: «پایان رژیم اسد موجب بزرگ‌ترین عقب نشینی ایران در منطقه و برهم خوردن توازن قوای راهبردی و تغییر آن در منطقه علیه ایران خواهد بود».  به این ترتیب، در حال حاضر همه فشارها براي شکستن این پل ارتباطی، یعنی سوریه اعمال می‌شود و آنچه در پس پرده در جریان است، در حقیقت به علت روابط نزدیک سوریه با ایران بوده و هدف از سرنگونی رژیم کنونی در آن کشور نیز با امید به منزوی ساختن ایران صورت می‌پذیرد.هدف از منزوی ساختن ایران ، این نکته است که محورهای امنیت ملی ایران آسیب ببیند و مرزهای اسرائیل امن تر گردد. عربستان سعودی هم حمایت خود را از تروریست ها افزایش داده است و گروه های مختلف در جنوب سوریه را با هم متحد کرده است.آنچه که مشخص است پیروزی های پی در پی دولت سوریه علیه مخالفان مسلح خونخوار، افزایش امیدها به مذاکرات صلح مسکو در مورد سوریه ، پیروزی های ارتش و نیروهای مردمی عراق در شکست داعش و از همه مهمتر هراس از شکل گیری جبهه جدید مقاومت بر ضد اسرائیل در بلندی های اشغالی جولان می تواند دلایل خوبی برای نگرانی عربستان و ترکیه باشد.