مذاکره برای اجرای پروژه نفتی در عراق و عمان/فاز 11 به مپنا واگذار نشده است

عباس علی آبادی مدیر عامل گروه صنعتی مپنا در خصوص فعالیت نفت و گازی در دیگر کشورها گفت: ما در برخی پروژه ها با کشورهای اروپایی همکاری می کنیم و برای اجرای پروژه در کشور عمان و استان بصره عراق در حال مطالعه هستیم.

وی در خصوص واگذاری توسعه فاز 11 به مپنا نیز اظهار داشت: ما مذکرات زیادی کردیم و پیشرفت های خوبی نیز داشته ایم ولی هنوز واگذار نشده است.

علی آبادی تصریح کرد: فعلا بخش دریایی 11 فاز در حال کار است و ما نیز در حال مذاکره با مقامات نفتی هستیم و در صورت واگذاری  آمادگی داریم که از صفر تا صد پروژه را در دست بگیریم ولی پروژه هنوز به ما ابلاغ نشده است.   

طرح‌ توسعه‌ فاز ١١ به‌ منظور تولید روزانه‌ ٥٦ میلیون‌ مترمکعب‌ گاز ترش جهت تامین‌ گاز ترش‌ مورد نیاز واحد ایران ال ان جی و استحصال ٨٠ هزار بشکه در روز میعانات گازی همراه گاز طراحی و اجرا خواهد شد.

در سال ٢٠٠٠ میلادی شرکت ملی نفت ایران و شرکت توتال فرانسه برای توسعه بخش بالادستی فاز ١١ پارس جنوبی و ساخت یک کارخانه حدود ١٠ میلیون تنی تولید LNG به توافق رسیدند و در نهایت در سال ١٣٧٩ تفاهمنامه‌ای بین دوطرف امضا شد.

پس از امضای این تفاهمنامه، شرکت پتروناس مالزی هم برای توسعه فاز ١١ پارس جنوبی پیشقدم شد و با توافقی سه جانبه شرکت ملی نفت ایران ٥٠ درصد، شرکت توتال فرانسه ٤٠ درصد و پتروناس مالزی ١٠ درصد از سهام توسعه بخش بالادستی و تا پایین دستی فاز ١١ پارس جنوبی را در اختیار گرفتند.

در سال ١٣٨٥ و پس از انجام دنباله دار مطالعات مهندسی، پاکتهای مالی و فنی توسعه این مگا پروژه گازی بازگشایی شد و همزمان با بازگشایی پاکتها حساسیتهای بین‌المللی نسبت به فعالیتهای صلح آمیز هسته‌ای ایران افزایش یافت.

در حدفاصل سال ١٣٨٥ تا ١٣٨٧ توتال فرانسه به دلیل افزایش قیمتهای جهانی فولاد و بالارفتن هزینه اجرای این پروژه مشترک گازی، به وقت کشی پرداخت و یک سری مذاکرات دنباله دار در تهران و اروپا بین دو طرف آغاز شد و در نهایت شرکت ملی نفت ایران با پیشنهاد حدود ١٠ تا ١١ میلیارد دلاری فرانسویها مخالفت کرد که سرانجام پای توتال از پارس جنوبی بریده شد.

چینی‌ها گزینه بعدی ایران برای توسعه فاز ١١ پارس‌جنوبی بودند. طرح در سال ١٣٨٨ با هزینه چهار میلیارد دلار به آنها واگذار شد. طبق قرارداد، شرکت سی.ان.پی.سی چین موظف شد توسعه این فاز مرزی با کشور قطر را طی ٥٢ ماه تکمیل کند. اما شرکت چینی کوچکترین اقدامی در جهت اجرای قرارداد صورت نداد. شرکت ملی نفت ایران نیز ٥٠ ماه بعد قرارداد با چینی‌ها را فسخ کرد.

طبق قرارداد با چینی‌ها باید طی ٥٢ ماه حجم تولید از این میدان به روزانه ٣٢٠ هزار بشکه برای مدت سه سال افزایش می‌یافت که بعد از گذشت حدود چهار سال این طرح کمترین پیشرفتی نداشت. پس از حدود چهار سال از حضور شرکت س. ان. پی. سی در میدان آزادگان جنوبی، این شرکت به دلیل تعلل در توسعه این میدان مشترک با عراق در اردیبهشت ماه ١٣٩٣ خلع ید شد.

در زمان تحویل طرح توسعه میدان آزادگان جنوبی به چینی‌ها، ظرفیت تولید میدان روزانه ٥٠ هزار بشکه بود، اما پس از چهار سال فعالیت، نه تنها ظرفیت تولید را افزایش ندادند، بلکه با کاهش ٢١ هزار بشکه ظرفیت تولید را به ٢٩ هزار بشکه در روز کاهش دادند!

به ادعای نورالدین موسی، کارشناس مدیریت فنی مناطق نفتخیز جنوب که چندی پیش با یک روزنامه داخلی گفتگو کرده بود، عدم النفع ایران از این قرارداد ضعیف با چینی‌ها حدود ٣٨ میلیارد دلار برآورد می‌شود. با احتساب چهار سال عدم النفع ناشی از کاهش تولید توسط چینی‌ها از ٥٠ هزار بشکه به ٢٩ هزار بشکه در این میدان و در نظر گرفتن نفت ١٠٠ دلاری طی مدت مذکور تنها از این محل، کشور با عدم النفع بالغ بر ١,٤ میلیارد دلار مواجه شد که می توان آن را جزو دستاوردهای دولت دهم به حساب آورد.

این در حالی است که عراقی‌ها طی این مدت، روزانه ٢٩٠ هزار بشکه از این میدان مشترک برداشت کرده اند و اگر بخواهیم عدم النفع ناشی از عدم برداشت طرف ایرانی را در نظر بگیریم این رقم به حدود ٣٨ میلیارد دلار افزایش می‌یابد.

در نهایت، علی اکبر شعبانپور مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس روز جمعه نهم آبانماه امسال در باره طرح توسعه فاز ١١ پارس جنوبی گفت: هم اکنون با توجه به زمان بر بودن توسعه بخش حفاری و دریایی فاز ١١ میدان گازی پارس جنوبی در سطح مدیریتی شرکت ملی نفت تصمیم به توسعه این بخش به صورت مستقل و زودتر از بخش خشکی گرفته شده است.

به گفته وی، در صورت تحقق توسعه بخش دریایی فاز ١١ میدان پارس جنوبی پیش از توسعه بخش خشکی، گاز تولیدی این فاز با استفاده از ظرفیتهای خالی پالایشگاههای موجود در منطقه ویژه اقتصادی پارس فرآورش می شود. تاکنون پیمانکار خاصی برای توسعه بخش دریایی فاز ١١ مشخص نشده و شرکت ملی نفت ایران روی این موضوع در حال بررسی و تحقیق است.

علی آبادی در خصوص پروژه فروز B  نیز گفت: فعلا کاری صورت نگرفته زیرا اولویت به پروژه های مرزی داده شده و این پروژه داخلی فعلا در اولویت کاری وزارت نفت نیست.