هنوز یاد و خاطره جاسوسی آمریکا از آلمان به دست فراموشی سپرده نشده بود که ویکی لیکس روز چهارشنبه در بیانیهای از جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از نزدیکترین همپیمان خود یعنی فرانسه طی 10 سال گذشته پرده برداشت. پیشتر نیز روزنامه لوموند فرانسه از جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از تماسهای تلفنی و ارتباطات اینترنتی شهروندان فرانسوی پرده برداشته بود.
انتشار گزارش ها درباره جاسوسی واشنگتن از برلین باعث شد تا صدراعظم آلمان از تصمیم خود برای راه اندازی شبکه ارتباطی اروپایی با فرانسوا اولاند با هدف مقابله با جاسوسی آمریکایی ها، افزایش امنیت کاربران اینترنت و جلوگیری از مبادله پست الکترونیک و دیگر داده ها از طریق آمریکا خبر دهد . مرکل از عملکرد شرکت هایی مانند گوگل و فیس بوک انتقاد کرد و گفت این دو شرکت در کشوری مستقر هستند که استاندارد حفاظت از اطلاعات شخصی در آن پایین است ولی در مقابل در کشورهایی فعالیت می کنند که در آن این استاندارد ها بالاست.
بر اساس گزارش رویترز، جاسوسی آمریکا شامل شنود مکالمات ژاک شیراک، نیکلا سارکوزی و فرانسوا اولاند روسای جمهور اسبق، سابق و کنونی فرانسه و همچنین وزرا، مقامات ارشد دولتی و همچنین سفیر فرانسه در واشنگتن بوده است.
در میان اسناد ویکی لیکس، شماره های تماس صدها نفر از اعضای برجسته دولت فرانسه و همچنین شماره مستقیم رئیس جمهور این کشور به چشم می خورد.
محور این مکالمات بحران مالی جهانی، بحران بدهی های یونان، ریاست و آینده اتحادیه اروپا، روابط میان دولت اولاند و دولت آنگلا مرکل در آلمان، تلاش های دولت فرانسه برای تضعیف ترکیب کارکنان اجرایی سازمان ملل، نقش فرانسه در مناقشه فلسطین و تنش میان دولت فرانسه و ایالات متحده بر سر جاسوسی از پاریس بوده است.
این افشاگری مربوط به سال های 2006 تا می 2012 ابتدا در روزنامه لیبراسیون و سپس در دیگر وبسایت های خبری منتشر شد.
واکنش ها و تحلیل ها
در پی افشاگری اخیر ویکی لیکس، دولت فرانسه در اولین اقدام خود جلسه فوق العاده اعضای شورای دفاعی و امنیت ملی را با حضور فرانسوا اولاند رئیس جمهوری این کشور تشکیل داد.
استفان لوفول، سخنگوی دولت فرانسه پس ازبرگزاری جلسه کمیسیون دفاعی و امنیت ملی ضمن غیرقابل قبول خواندن شنود مکالمات روسای جمهور کشورش از سوی آمریکا تاکید کرد فرانسه حتما از آمریکا در این باره توضیح خواهد خواست.
وی می افزاید: زمانی که همه علیه تروریسم مبارزه می کنیم، دیگر نمی توان عاملی که یک متحد را وامی دارد تا مکالمات دیگر متحدان را شنود کند، تصور و درک کرد؛ آن هم زمانی که مواضع و انتخاب های راهبردی آنها در اغلب موارد به یکدیگر شبیه است.
ژرار آرو سفیر فرانسه در آمریکا نیز در پیامی در شبکه اجتماعی توییتر با اشاره به آگاهی رهبران سیاسی و دیپلمات های جهان به این مساله تاکید کرد که این موضوع مختص یک کشور نیست و در سراسر دنیا صورت می گیرد.
همچنین سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه نیز با بیان این که این موضوع تعجب آور نیست، گفت حداقل این را می توانم بگویم که امروز در طول گفت وگو های ما تمامی میکروفن ها بارها خاموش و روشن شد. این درحالی است که آمریکا از تائید یا تکذیب گزارش جاسوسی آژانس امنیت ملی این کشور خودداری کرده است.
در همین رابطه شورای امنیت ملی کاخ سفید خطاب به خبرنگاران گفت در پی اظهار نظر درباره جزئیات اتهامات در زمینه جاسوسی آمریکا نبوده اما به طور کلی هیچ گونه فعالیت نظارتی اطلاعاتی در خارج نداریم مگر آن که به دنبال دستیابی به اهداف امنیت ملی خاص و معتبری باشیم. کاخ سفید نیز با تکذیب این خبر اعلام کرد تماس های رئیس جمهوری فرانسه را هدف قرار نداده است.
ند پرایس، سخنگوی آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) نیز ضمن رد گزارش ها درباره جاسوسی از فرانسوآ اولاند به روابط تنگاتنگ پاریس- واشنگتن اشاره کرد و گفت هرگز این کار را نکرده ایم و نخواهیم کرد. وی افزود: هیچ گونه عملیات نظارتی بر فعالیت کشورهای خارجی جز در مواردی که بحث امنیت ملی ویژه و قابل تاملی در ارتباط با آمریکا مطرح باشد، انجام نمی دهیم. این موضوع می تواند شهروندان عادی تا رهبران سیاسی را هم در بر گیرد.
درهمین حال روزنامه های آمریکایی و انگلیسی نیز ازجمله هافینگتون پست، واشنگتن پست، نیویورک تایمز، گاردین، ایندیپندنت و تایمز افشاگری ویکی لیکس را در زمینه جاسوسی واشنگتن از روسای جمهور فرانسه تیتر کرده و گزارش دادند که پاریس به خاطر این موضوع سفیر آمریکا را فراخوانده است البته با توجه به اظهارات دولتمردان غربی مبنی بر عادی بودن مساله جاسوسی به نظر می رسد منافع دوجانبه مهم تر از دلخوری های ناچیز بوده و بزودی مساله جاسوسی آمریکا از پاریس همچون مساله جاسوسی از برلین به دست فراموشی سپرده شود.