واشنگتن حاضر نشد تعهد مکتوبی را که به ژاپن یا کره جنوبی داده است، به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بدهد. همچنان که هیچ گاه با ایجاد یک پیمان امنیتی مانند ناتو که به مثابه یک نهاد امنیتی باشد، هم موافقت نخواهد کرد.
سران 6 کشور شورای همکاری خلیج فارس از کمپ دیوید دست خالی بازگشتند. رسانه
های آمریکایی گزارش دادند که در کمپ دیوید به سران عرب و نمایندگان آن ها
گفته شد که بهتر است به جای تقابل با آمریکا، خود را به سیاست های ایالات
متحده الحاق کنند. سفیر امارات متحده عربی قبل از نشست به واشنگتن پست گفته
بود: «ما (تعهدی) می خواهیم که مکتوب باشد. ما (یک تعهد) نهادینه شده می
خواهیم.» اما آمریکا حاضر نشد که با آن ها پیمان امنیتی مکتوب امضا کند.
وزن شورای همکاری خلیج فارس در واشنگتن
باید توجه کرد که امتناع آمریکا برای ارائه تضمین های امنیتی صرفا به 6 کشور نبوده، بلکه به شورای همکاری خلیج فارس بوده است. 6 کشور عضو این شورا، علاوه بر هویت های فردی شان براساس یک هویت جمعی به سراغ رئیس جمهور آمریکا رفته بودند و باراک اوباما علاوه بر رد خواسته تک تک آن ها، در واقع خواسته یک هویت جمعی را رد کرده است. شورای همکاری خلیج فارس در حال حاضر شاید مهم ترین پیمان امنیتی مشترک و مهم ترین مصداق «منطقه گرایی» در خاورمیانه باشد. اما این به ظاهر قابل توجه ترین پیمان امنیتی منطقه با وجود تمام سوابق تبعیت اش از سیاست های غربی، حداقل های لازم برای دریافت تضمین امنیتی مکتوب از کاخ سفید را نداشته است. بخشی از این سیاست به این واقعیت باز می گردد که آمریکا می داند حکمرانی شیوخ عرب حاشیه خلیج فارس اگرچه تاکنون «خوش درخشید»، ولی "دولت مستعجل" است. بنابراین آن ها را شریک جنگ های نیابتی می کند، رفیق هزینه های نظامی و امنیتی می کند، اما در عمل حاضر نیست به آن ها تضمین امنیتی بدهد. اما آمریکا چگونه در خاورمیانه از دلارهای نفتی اعراب بهره مند می شود؟
ماهیت غیردموکراتیک و دیکتاتوری حکومت ها
آمریکا با اطلاع از ضعف های درونی این کشورها، آن ها را به ابزارهای اعمال سیاست هایش در این منطقه تبدیل کرده است. 6 کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس فاقد حکومت های برآمده از مشروعیت ملی است. در هریک از این کشورها به گونه ای دیکتاتوری حکمرانی می کند. آن ها اگرچه مدعی تهدیدهای خارجی هستند، اما در واقع از درون به انتها رسیده اند. در این کشورها نهادهای مردم سالار وجود ندارد، انتخابات برگزار نمی شود و زنان حق رای ندارند. آن ها به عنوان نمونه های شاخص «دولت رانتیر» نمی توانند با یارانه های مستقیم و باج دادن به مردم، واقعیت فاصله طبقاتی بین طبقه حاکم و عموم مردم و فقدان عدالت اجتماعی را پنهان کنند.
خیزش های سرکوب شده در بحرین، عربستان، امارات متحده عربی، اعتراض ها در عمان و خشونت ها در کویت نمونه هایی از این دست هستند. شرایط در برخی از این کشورها به گونه ای بود که حتی کشور قطر هم که خود عضو شورای همکاری خلیج فارس است، تلاش می کرد از این فرصت ها استفاده کند. بخشی از پیمان امنیتی که شورای همکاری خلیج فارس در کمپ دیوید خواهان آن بود، در واقع ملتزم تعهد آمریکا برای حمایت از حکومت های پادشاهی در برابر خیزش های داخلی است. نگرانی اصلی اعراب منطقه درباره آمریکا از زمان سرنگونی حسنی مبارک در مصر، زین العابدین بن علی در تونس و علی عبدا... صالح در یمن شروع شد. کشورهای غربی، به ویژه آمریکا با اطلاع از این نگرانی جدی و واقعی حکومت های دیکتاتوری عربی، آن ها را مدیریت می کنند. پس از آمریکا رتبه دوم در این بهره برداری را انگلیس و فرانسه در اختیار دارند.
فرافکنی چالش های درونی
بر همین اساس حاکمان عرب این کشورها همیشه از دشمنان خارجی سخن می گویند که به دنبال توطئه در این کشورها بوده اند. آن ها در حالی که از مقبولیت داخلی برخوردار نیستند، در جوامع عربی هم نماد ناتوانی در حمایت از مردم فلسطین -به عنوان سالخورده ترین بحران منطقه- و معامله کردن امنیت داخلی شان با جان فلسطینی ها هستند. فرافکنی چالش های درونی در حاکمان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به ویژه سعودی سابقه دار است. سعودی در سال های دهه 1950 هم زمانی که جمال عبدالناصر در مصر به قدرت رسیده بود، از آمریکا گلایه داشت که در برابر تهدید خارجی ناصری از حاکمیت سعودی حمایت نمی کند. دولت های مختلف آمریکایی از این زمینه هراس اعراب هم به قدر کافی استفاده کرده اند. آمریکا چه مبتنی بر دکترین کارتر در دهه 80، چه براساس دکترین بوش در یک دهه پیش و چه در حال حاضر در دکترین کنونی اوباما به نوعی دیگر از بیم و هراس تصور آن ها از تهدیدهای خارجی، سواری گرفته است.
بازارهای کلان خرید و فروش نفت و سلاح
بنابراین آمریکا براساس ذهنیت این پادشاهان عرب از 2 تهدید درونی و بیرونی، آن ها را به تامین کنندگان انرژی ارزان قیمت و خریداران سلاح های گران قیمت تبدیل کرده است. شورای همکاری خلیج فارس در سال گذشته 135 میلیارد دلار صرف جاه طلبی های نظامی اش کرده است. سعودی به تنهایی 80 میلیارد دلار در این زمینه هزینه کرده است. کالین کال (Colin Kahl) مشاور امنیت ملی جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است که امارات متحده عربی پیشرفته ترین اف 16 های آمریکایی در سراسر جهان را در اختیار دارد و عربستان هم پیشرفته ترین جنگنده های اف 15 در منطقه را در اختیار دارد. در این میان انگلیس و فرانسه، دومین و سومین تامین کننده اصلی سلاح های غربی برای متحدان عربی هستند.
شورای همکاری: نه ژاپن، نه کره جنوبی، نه ناتو
واشنگتن حاضر نشد تعهد مکتوبی را که به ژاپن یا کره جنوبی داده است، به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بدهد. همچنان که هیچ گاه با ایجاد یک پیمان امنیتی مانند ناتو که به مثابه یک نهاد امنیتی باشد، هم موافقت نخواهد کرد. روبرت مالی (Robert Malley) هماهنگ کننده کاخ سفید در امور خاورمیانه، شمال آفریقا و خلیج فارس به رسانه های آمریکایی گفت که کاخ سفید «هفته ها پیش» به آن ها اعلام کرده بود که خبری از پیمان امنیتی جدید نیست. نشست کمپ دیوید ثابت کرد که شورای همکاری خلیج فارس چیزی جز یک دستاویز برای آمریکا در ممانعت از ایجاد همکاری های منطقه ای در غرب آسیا و ایجاد جنگ های نیابتی در خاورمیانه نیست.
وزن شورای همکاری خلیج فارس در واشنگتن
باید توجه کرد که امتناع آمریکا برای ارائه تضمین های امنیتی صرفا به 6 کشور نبوده، بلکه به شورای همکاری خلیج فارس بوده است. 6 کشور عضو این شورا، علاوه بر هویت های فردی شان براساس یک هویت جمعی به سراغ رئیس جمهور آمریکا رفته بودند و باراک اوباما علاوه بر رد خواسته تک تک آن ها، در واقع خواسته یک هویت جمعی را رد کرده است. شورای همکاری خلیج فارس در حال حاضر شاید مهم ترین پیمان امنیتی مشترک و مهم ترین مصداق «منطقه گرایی» در خاورمیانه باشد. اما این به ظاهر قابل توجه ترین پیمان امنیتی منطقه با وجود تمام سوابق تبعیت اش از سیاست های غربی، حداقل های لازم برای دریافت تضمین امنیتی مکتوب از کاخ سفید را نداشته است. بخشی از این سیاست به این واقعیت باز می گردد که آمریکا می داند حکمرانی شیوخ عرب حاشیه خلیج فارس اگرچه تاکنون «خوش درخشید»، ولی "دولت مستعجل" است. بنابراین آن ها را شریک جنگ های نیابتی می کند، رفیق هزینه های نظامی و امنیتی می کند، اما در عمل حاضر نیست به آن ها تضمین امنیتی بدهد. اما آمریکا چگونه در خاورمیانه از دلارهای نفتی اعراب بهره مند می شود؟
ماهیت غیردموکراتیک و دیکتاتوری حکومت ها
آمریکا با اطلاع از ضعف های درونی این کشورها، آن ها را به ابزارهای اعمال سیاست هایش در این منطقه تبدیل کرده است. 6 کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس فاقد حکومت های برآمده از مشروعیت ملی است. در هریک از این کشورها به گونه ای دیکتاتوری حکمرانی می کند. آن ها اگرچه مدعی تهدیدهای خارجی هستند، اما در واقع از درون به انتها رسیده اند. در این کشورها نهادهای مردم سالار وجود ندارد، انتخابات برگزار نمی شود و زنان حق رای ندارند. آن ها به عنوان نمونه های شاخص «دولت رانتیر» نمی توانند با یارانه های مستقیم و باج دادن به مردم، واقعیت فاصله طبقاتی بین طبقه حاکم و عموم مردم و فقدان عدالت اجتماعی را پنهان کنند.
خیزش های سرکوب شده در بحرین، عربستان، امارات متحده عربی، اعتراض ها در عمان و خشونت ها در کویت نمونه هایی از این دست هستند. شرایط در برخی از این کشورها به گونه ای بود که حتی کشور قطر هم که خود عضو شورای همکاری خلیج فارس است، تلاش می کرد از این فرصت ها استفاده کند. بخشی از پیمان امنیتی که شورای همکاری خلیج فارس در کمپ دیوید خواهان آن بود، در واقع ملتزم تعهد آمریکا برای حمایت از حکومت های پادشاهی در برابر خیزش های داخلی است. نگرانی اصلی اعراب منطقه درباره آمریکا از زمان سرنگونی حسنی مبارک در مصر، زین العابدین بن علی در تونس و علی عبدا... صالح در یمن شروع شد. کشورهای غربی، به ویژه آمریکا با اطلاع از این نگرانی جدی و واقعی حکومت های دیکتاتوری عربی، آن ها را مدیریت می کنند. پس از آمریکا رتبه دوم در این بهره برداری را انگلیس و فرانسه در اختیار دارند.
فرافکنی چالش های درونی
بر همین اساس حاکمان عرب این کشورها همیشه از دشمنان خارجی سخن می گویند که به دنبال توطئه در این کشورها بوده اند. آن ها در حالی که از مقبولیت داخلی برخوردار نیستند، در جوامع عربی هم نماد ناتوانی در حمایت از مردم فلسطین -به عنوان سالخورده ترین بحران منطقه- و معامله کردن امنیت داخلی شان با جان فلسطینی ها هستند. فرافکنی چالش های درونی در حاکمان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به ویژه سعودی سابقه دار است. سعودی در سال های دهه 1950 هم زمانی که جمال عبدالناصر در مصر به قدرت رسیده بود، از آمریکا گلایه داشت که در برابر تهدید خارجی ناصری از حاکمیت سعودی حمایت نمی کند. دولت های مختلف آمریکایی از این زمینه هراس اعراب هم به قدر کافی استفاده کرده اند. آمریکا چه مبتنی بر دکترین کارتر در دهه 80، چه براساس دکترین بوش در یک دهه پیش و چه در حال حاضر در دکترین کنونی اوباما به نوعی دیگر از بیم و هراس تصور آن ها از تهدیدهای خارجی، سواری گرفته است.
بازارهای کلان خرید و فروش نفت و سلاح
بنابراین آمریکا براساس ذهنیت این پادشاهان عرب از 2 تهدید درونی و بیرونی، آن ها را به تامین کنندگان انرژی ارزان قیمت و خریداران سلاح های گران قیمت تبدیل کرده است. شورای همکاری خلیج فارس در سال گذشته 135 میلیارد دلار صرف جاه طلبی های نظامی اش کرده است. سعودی به تنهایی 80 میلیارد دلار در این زمینه هزینه کرده است. کالین کال (Colin Kahl) مشاور امنیت ملی جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است که امارات متحده عربی پیشرفته ترین اف 16 های آمریکایی در سراسر جهان را در اختیار دارد و عربستان هم پیشرفته ترین جنگنده های اف 15 در منطقه را در اختیار دارد. در این میان انگلیس و فرانسه، دومین و سومین تامین کننده اصلی سلاح های غربی برای متحدان عربی هستند.
شورای همکاری: نه ژاپن، نه کره جنوبی، نه ناتو
واشنگتن حاضر نشد تعهد مکتوبی را که به ژاپن یا کره جنوبی داده است، به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بدهد. همچنان که هیچ گاه با ایجاد یک پیمان امنیتی مانند ناتو که به مثابه یک نهاد امنیتی باشد، هم موافقت نخواهد کرد. روبرت مالی (Robert Malley) هماهنگ کننده کاخ سفید در امور خاورمیانه، شمال آفریقا و خلیج فارس به رسانه های آمریکایی گفت که کاخ سفید «هفته ها پیش» به آن ها اعلام کرده بود که خبری از پیمان امنیتی جدید نیست. نشست کمپ دیوید ثابت کرد که شورای همکاری خلیج فارس چیزی جز یک دستاویز برای آمریکا در ممانعت از ایجاد همکاری های منطقه ای در غرب آسیا و ایجاد جنگ های نیابتی در خاورمیانه نیست.
روزنامه خراسان