ریاض نگران شکست دیپلماتیک از تهران

روزنامه العرب، چاپ لندن، ادعا کرد که دستگاه دیپلماسی الجزایر تحرکات تازه ای را برای قانع کردن عربستان برای توقت حملاتش به یمن آغاز کرده است و تلاش می کند طرح ایران برای حل بحران یمن را به طرف عربستانی بقبولاند.

العرب به نقل از منابع آگاه می گوید که الجزایر پیامی را از ایران به ریاض فرستاده مبنی بر این که الحوثی ها آمادگی دارند که درگیری ها را در عدن متوقف کنند و از صنعا عقب نشینی کنند و به پناهگاه های خود به صعده بروند به شرطی که پیمان عربی به رهبری عربستان حملات روزانه خود به گروه های شبه نظامی الحوثی و یاران مسلح علی عبدالله صالح را متوقف کند.

این منابع هیچ خبری درباره واکنش عربستانی ها به این پیشنهاد گزارش ندادند. با این حال بسیاری از ناظران بحران یمن بر اعتقادند که وساطت الجزایر به نتیجه نخواهد رسید چرا که عربستان از الحوثی ها می خواهد که به صراحت قبول کنند که به دوره قبل از تسلطشان بر عمران و صنعا باز گردند. خواسته ای که بعید است به این سادگی مورد قبول الحوثی ها قرار بگیرد.

با این حال بسیاری از کارشناسان بر این اعتقادند که عربستانی ها به عقب نشینی الحوثی ها از عدن رضایت دارند. همان طور که خالد البحاح، معاون عبد منصور هادی، رئیس جمهوری یمن نیز گفته است که قبل از هر چیز الحوثی ها باید از عدن خارج شوند و عملا آن را رها کنند. اظهار نظری که به اعتقاد بسیاری اشاره به سطح توقع عربستانی ها و یاران یمنی آنها از الحوثی ها دارد.

به اعتقاد برخی از تحلیلگران عربستان چندان هم تمایل ندارد که الحوثی ها تضعیف شوند چرا که آنها را قدرتی بالفعل در برابر جریان های وابسته به اخوان المسلمین که توسط الحوثی ها متلاشی شدند، می دانند و می خواهند حداقلِ قدرتی از آنها باقی بماند. اما خواستار قدرتمند بودن خط خود در یمن است و می خواهد این خط دست برتر را در این کشور داشته باشد.

در همین رابطه محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفته است: «ما آمادگی داریم از نفوذ خود بر همه مجموعه هایی که در یمن بر آنها نفوذ داریم استفاده کنیم تا همه پشت میز مذاکره بنشینند.»

ظریف تاکید کرده است، اگر خواستار جلوگیری از گسترش این بحران در منطقه هستیم باید درگیری ها فورا متوقف شوند و همه به دنبال راه حل سیاسی باشند.

ایران حامی الحوثی ها در یمن محسوب می شود. اما کشورهای عربی ایران را متهم می کنند که حمایتش از الحوثی ها فقط سیاسی و معنوی نیست بلکه ایران به آنها سلاح ارسال می کند، ادعایی که ایران رد کرده است.

به ادعای العرب دیپلمات های آگاه گفته اند که دستگاه دیپلماسی الجزایر در ارتباط دائم با ایران برای توقف جنگ در یمن است و تلاش می کند میان تهران و ریاض وساطت کند.

رمطان لعمامره، وزیر امور خارجه الجزایر اواخر ماه گذشته میلادی با اشاره به میانجی گری کشورش میان ایران و عربستان گفته بود: «الجزایر روابط خوبی با همه کشورهای برادر در عرصه عربی دارد و روابط نزدیک تاریخی و عمیق و برادرانه ای نیز با ایران دارد. برای همین با همه در حال گفت وگو هستیم.»

پیش از این بسیاری از منابع خبری گزارش داده بودند که ریاض به دلیل خودداری الجزایر از ورود به پیمان عربی در جنگ یمن از این کشور به شدت عصبانی است و حتی تلویحا تهدید به قطع روابط خود با این کشور کرده است. تهدیدی که تا به این لحظه محقق نشده است. مشابه این خشم را عربستان از عراق و لبنان نیز دارد.

این در حالی است که با خروج پاکستان و ترکیه از پیمان عربی جنگ در یمن و خودداری مصر از ارسال نیروی زمینی به یمن احتمال شکست این پیمان قوت گرفته است.

در عین حال بسیاری بر این اعتقادند که ترکیه و پاکستان میان ایران و اعراب در منطقه ایران را انتخاب کرده اند که این مساله خشم بسیاری از اعراب را برانگیخته است.

از سوی دیگر بسیاری بر این اعتقادند که یکی از دلایل تردید عربستان در قبول طرح آتش بس ایران به این دلیل است که ریاض از این مساله نگرانی دارد که در صورت قبول آتش بس ابتکار عمل به دست ایران بیفتد و در آن صورت عملا سومین شکست دیپلماتیک عربستان در پرونده یمن رقم بخورد. در این حالت احتمال این که جایگاه ریاض تضعیف شود و نتواند به بسیاری از اهداف خود برسد، وجود دارد.

جنگ یمن در داخل عربستان نیز تبدیل به بحرانی داخلی شده و اختلافات سنگینی را میان مخالفان تداوم جنگ و طرفداران آن به وجود آورده است. به ویژه در درون دستگاه هیئت حاکمه که طرفداران جنگ افروزی فعلی را متهم به ماجراجویی بدون در نظر گرفتن عواقب آن می کنند.